Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pyotr Məlikov (gürc. პეტრე მელიქიშვილი; 29 iyun (11 iyul) 1850, Tiflis, Tiflis quberniyası, Rusiya imperiyası – 23 mart 1927, Tiflis, Gürcüstan SSR, SSRİ) — Gürcü, sovet kimyaçısı, SSRİ Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü (1927). Tbilisi Universitetinin qurucularından biri və ilk rektoru.
| Pyotr Məlikov | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 29 iyun (11 iyul) 1850 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 23 mart 1927 (76 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | kimyaçı |
| Elmi dərəcəsi | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiya
Pyotr Melikişvili erməni zadəgan Məlikovl ailəsindəndir. Melikişvilinin valideynləri 1840-cı illərdə Axısqa şəhərindən Pyotrın doğulduğu Tiflis şəhərinə (indiki Tbilisi) köçür.
1868-ci ildə Pyotr Melikişvili Tiflis gimnaziyasını bitirir və növbəti il Odessa şəhərindəki İmperator Novorossiysk Universitetinə (indiki Odessa Universiteti) daxil olur. O dövrdə universitet müəllimləri arasında bir çox görkəmli alim var idi: Lev Tsenkovski, Nikolay Sokolov, İlya Meçnikov və başqaları. 1872-ci ildə Melikişvili universitetin fizika-riyaziyyat fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirir və növbəti il ilk elmi işini yazır. Tezliklə xaricə göndərilir, 1875-ci ildə geri qayıdır. 1885-ci ildə Melikişvili "İzomerik krotonik turşuların törəmələri haqqında" doktorluq dissertasiyasını müdafiə edir. 1885-1917-ci illərdə Odessa Universitetində çalışır.
1893-cü ildən etibarən əsasən qeyri-üzvi kimya sahəsində ixtisaslaşmışdır. 1899-cu ildə Sankt-Peterburq Elmlər Akademiyasının Lomonosov Mükafatının laureatı olur.
Tbilisi Universitetinin qurulmasında birbaşa iştirak etmişdir. 1918-ci il yanvarın 13-də Professor Şurasının ilk rəsmi iclasında Melikişvili universitetin ilk rektoru seçilir.
17 dekabr 1919-cu ildə Petr Melikişvili İvan Cavaxişvili tərəfindən rektor olaraq dəyişdirilir (Melikişvili ilə general-qubernator arasındakı siyasi fikir ayrılığı səbəbindən).
30 iyul 1921-ci ildə Aqrar fakültəsinin dekanı olur. 23 mart 1927-ci ildə 77 yaşında Tiflis şəhərində dünyasını dəyişir və Tiflis Universitetinin birinci binasının bağçasında dəfn edilir, məzarına büstü qoyulur.
Elmi nailiyyətlər
Əsas əsərlər doymamış üzvi turşulara və qeyri-üzvi peroksidlərə həsr edilmişdir.
1878-1881-ci illərdə akril, krotonik, mələk, tiqlin turşularının və onların törəmələrinin quruluşunu, reaktivliyini öyrənir. 1880-ci ildə Emil Erlenmeyerdən asılı olmayaraq qlisid turşusu kəşf edir və onun struktur formulunu qurur. 1880-ci ildə ilk olaraq izoserin adlandırdığı β-amino-laktik turşunu sintez edir.
Daha sonra (1897-1913) Lev Pisarjevski ilə birlikdə bəzi elementlərin (U, Nb, Ta, W, Mo, B, Ti və V) perasidlərini sintez ediri.
1899-cu ildə Sankt-Peterburq Elmlər Akademiyası Melikişvili və Pisarjevskiyə "Turşu peroksidləri haqqında" əsərlərinə görə Lomonosov mükafatını verir.
Xatirəsi
1929-cu ildə Pyotr Məlikovun adı Gürcüstan SSR Elmlər Akademiyasının Kimya İnstitutuna verilir.
Tiflis prospekti və Batumi küçələrindən biri Melikişvilinin adını daşıyır.
Tiflisin Lado Asatiani küçəsi, 44 ünvanında ona xatirə lövhəsi qoyulmuşdur.
İstinadlar
- Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Меликов Пётр Григорьевич, статья в Большой советской энциклопедии
- Меликишвили (Меликов) Петр Григорьевич 2021-10-04 at the Wayback Machine на сайте Архивов РАН
- "Petre Melikishvili". Ivane Javakhishvili Tbilisi State University. 2018-05-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-14.
- "МЕЛИКИШВИЛИ, Пётр Григорьевич" (Краткий очерк истории химии). Кафедра физхимии РГУ (rus). Южный федеральный университет. 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-7-22.
- "Памятная доска в городе Тбилиси". 2018-08-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-04.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pyotr Melikov gurc პეტრე მელიქიშვილი 29 iyun 11 iyul 1850 Tiflis Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasi 23 mart 1927 Tiflis Gurcustan SSR SSRI Gurcu sovet kimyacisi SSRI Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu 1927 Tbilisi Universitetinin qurucularindan biri ve ilk rektoru Pyotr MelikovDogum tarixi 29 iyun 11 iyul 1850Dogum yeri Tiflis Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 23 mart 1927 1927 03 23 76 yasinda Vefat yeri Tiflis Gurcustan SSR SSRIDefn yeri TiflisTehsili Odessa UniversitetiFealiyyeti kimyaciElmi derecesi kimya elmleri doktoru Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyaPyotr Melikisvili ermeni zadegan Melikovl ailesindendir Melikisvilinin valideynleri 1840 ci illerde Axisqa seherinden Pyotrin doguldugu Tiflis seherine indiki Tbilisi kocur 1868 ci ilde Pyotr Melikisvili Tiflis gimnaziyasini bitirir ve novbeti il Odessa seherindeki Imperator Novorossiysk Universitetine indiki Odessa Universiteti daxil olur O dovrde universitet muellimleri arasinda bir cox gorkemli alim var idi Lev Tsenkovski Nikolay Sokolov Ilya Mecnikov ve basqalari 1872 ci ilde Melikisvili universitetin fizika riyaziyyat fakultesini ferqlenme diplomu ile bitirir ve novbeti il ilk elmi isini yazir Tezlikle xarice gonderilir 1875 ci ilde geri qayidir 1885 ci ilde Melikisvili Izomerik krotonik tursularin toremeleri haqqinda doktorluq dissertasiyasini mudafie edir 1885 1917 ci illerde Odessa Universitetinde calisir 1893 cu ilden etibaren esasen qeyri uzvi kimya sahesinde ixtisaslasmisdir 1899 cu ilde Sankt Peterburq Elmler Akademiyasinin Lomonosov Mukafatinin laureati olur Tbilisi Universitetinin qurulmasinda birbasa istirak etmisdir 1918 ci il yanvarin 13 de Professor Surasinin ilk resmi iclasinda Melikisvili universitetin ilk rektoru secilir 17 dekabr 1919 cu ilde Petr Melikisvili Ivan Cavaxisvili terefinden rektor olaraq deyisdirilir Melikisvili ile general qubernator arasindaki siyasi fikir ayriligi sebebinden 30 iyul 1921 ci ilde Aqrar fakultesinin dekani olur 23 mart 1927 ci ilde 77 yasinda Tiflis seherinde dunyasini deyisir ve Tiflis Universitetinin birinci binasinin bagcasinda defn edilir mezarina bustu qoyulur Elmi nailiyyetlerEsas eserler doymamis uzvi tursulara ve qeyri uzvi peroksidlere hesr edilmisdir 1878 1881 ci illerde akril krotonik melek tiqlin tursularinin ve onlarin toremelerinin qurulusunu reaktivliyini oyrenir 1880 ci ilde Emil Erlenmeyerden asili olmayaraq qlisid tursusu kesf edir ve onun struktur formulunu qurur 1880 ci ilde ilk olaraq izoserin adlandirdigi b amino laktik tursunu sintez edir Daha sonra 1897 1913 Lev Pisarjevski ile birlikde bezi elementlerin U Nb Ta W Mo B Ti ve V perasidlerini sintez ediri 1899 cu ilde Sankt Peterburq Elmler Akademiyasi Melikisvili ve Pisarjevskiye Tursu peroksidleri haqqinda eserlerine gore Lomonosov mukafatini verir Xatiresi1929 cu ilde Pyotr Melikovun adi Gurcustan SSR Elmler Akademiyasinin Kimya Institutuna verilir Tiflis prospekti ve Batumi kucelerinden biri Melikisvilinin adini dasiyir Tiflisin Lado Asatiani kucesi 44 unvaninda ona xatire lovhesi qoyulmusdur IstinadlarBolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Melikov Pyotr Grigorevich statya v Bolshoj sovetskoj enciklopedii Melikishvili Melikov Petr Grigorevich 2021 10 04 at the Wayback Machine na sajte Arhivov RAN Petre Melikishvili Ivane Javakhishvili Tbilisi State University 2018 05 15 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 14 MELIKIShVILI Pyotr Grigorevich Kratkij ocherk istorii himii Kafedra fizhimii RGU rus Yuzhnyj federalnyj universitet 2015 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 7 22 Pamyatnaya doska v gorode Tbilisi 2018 08 26 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 04