Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu, , çünki hansısa məqalədən bu məqaləyə verilmiş keçid yoxdur. |
Polemologiya (qədim yunanca πολέμιος - "müharibə, dava, dava" + λόγος - "söz, doktrina"), sosiologiyada müharibələri, silahlı qarşıdurmaları və hərbi zorakılığı öyrənən istiqamətlərdən biridir. Polemoloqların özlərinin də inandıqları kimi, onların fəaliyyəti kollektiv təcavüzkarlığın gizli mənbələrini müəyyənləşdirmək və müharibələr törətməkdən məsul olan sosial strukturlara təsir etməklə, təhlükəli fürsətçi riskləri neytrallaşdırmaq məqsədi daşıyır
Yaranma tarixi
Sosioloqlar polemologiyanın İkinci Dünya Müharibəsi bitdikdən sonra silahlı münaqişələrin yaranma səbəblərini və onları aradan qaldırmağın yollarını anlamaq cəhdləri zamanı meydana gəldiyinə inanırlar. Xüsusən, fransız sosioloqu G. Butul (1896-1980) yazdığı əsərləri ilə polemik tədqiqatların inkişafına təkan vermişdir.
Sonradan o, Fransa Polemologiya İnstitutunu yaratdı; bir müddət sonra Belçika, Hollandiya, İspaniya və İtaliyada oxşar tədqiqat mərkəzləri meydana gəldi.
İlk polemoloji tədqiqatın (G. Butulun "Müharibələr - Polemologiyanın elementləri" adlı əsəri) 1951 -ci ildə nəşr olunmasına baxmayaraq, Rumıniya alimi D. Qustun 1915-ci ildə "müharibə sosiologiyası" yaratmağı təklif etdiyi barədə məlumatlar var. 1926 -cı ildə sovet marşalı Mixail Nikolayeviç Tuxaçevski "sahə strategiyası" adlı əsərində ümumi müharibə elminin yaradılması ideyasını irəli sürmüşdür. 1935-ci ildə isə Fransada sürgündə olan rus generalı Nikolay Nikolayeviç Qolovin beynəlxalq sosioloji konqresdə çıxış edərək yeni bir "müharibə sosiologiyası"na ehtiyac olduğunu əsaslandırmağa çalışmışdır.
Elmi məsələlər
G. Butulun fikrincə, polemologiyanın əsasını dinamik sosiologiya təşkil edir, bu sahə sosiologiyanın sosial formalardakı dəyişiklikləri və bu dəyişiklikləri müəyyən edən amilləri öyrənən bölümüdür .
"Sülh istəyirsənsə, müharibəyə hazır ol" şüarına söykənən polemoloji araşdırma, polemik alimlərin fikrincə, insanlığa xas olan kollektiv təcavüzün bütün aspektləri və formalarının fənlərarası və hərtərəfli öyrənilməsini vəzifə olaraq qarşısına qoyur (tarixi mərhələdən asılı olmayaraq). Bu elmi araşdırmalarda müharibələrin və silahlı qarşıdurmaların mənşəyini, inkişafını və gedişatını təyin edən iqtisadi, psixoloji, sosioloji, bioloji, texnoloji, demoqrafik və bir çox digər faktorlar nəzərə alınmışdır. Ancaq polemoloqlara görə bu səbəblərin məcmusu insan hisslərinin məntiqsizliyi nəzərə alınmadan müharibənin mahiyyətini izah edə bilməz. Struktur (demoqrafik və ya iqtisadi), fürsətçi (siyasi) və təsadüfi münaqişələrin səbəbləri arasında aydın bir xətt çəkən polemoloqlar, fərdi və kollektiv zorakılıqda özünü göstərən insan qarşıdurmasının biososial və psixososial anlayışlarına çox diqqət yetirirlər. Buna baxmayaraq, polemologiya, mövcud silahlı qarşıdurmaları təbii olaraq maraq dairəsindən xaric edən siyasi və hüquqi mülahizələrdən uzaqlaşmağa çalışır . "Siyasətin sosiologiyanın düşməni olduğunu" bəyan edən polemik araşdırmalar, tarixi yanaşmaya diqqət yetirirlər .
Polemologiya nöqteyi-nəzərindən müharibə
Polemologiya nöqtei nəzərindən müharibə, sivilizasiyalar arasındakı ən enerjili və təsirli təmas formasıdır; sosial dəyişikliklərin tarixi aspektində fərqli mədəniyyətlərin dialoqlarında və qarşılıqlı əlaqəsində əsas faktor rolunu oynayır . Sosiologiyanın "müəyyən bir şəkildə şərh olunan tarix" olduğuna dair Emil Dürkheymin mövqeyini dəstəkləyən polemologiya, müharibəni silahlı toqquşmalar salnaməsi kimi xarakterizə edir .
Müharibəni cəmiyyətin kəskin sosial xəstəliyi hesab edən polemik tədqiqatçılar, beynəlxalq aləmdə sülhün qurulmasının və təhlükəsizliyin təmin edilməsinin elmi cəhətdən əsaslandırılmış metodlarını tapmağı qarşılarına məqsəd qoymuşlar. Bu baxımdan polemologiya paksologiya problemləri ilə sıx əlaqəlidir.
İstinadlar
- Соловьёв А. В. Полемология // Военная энциклопедия. 6. Москва: Военное издательство. [Гл. ред. комис.: (пред.) и др.] 2002. səh. 469. ISBN .
- Тугуз Х. И. Полемология и этнополитология: науки о войне и мире (рус.) // Вестник Адыгейского государственного университета. — 2006. — № 1. — С. 128-135.
- Шевчук Д. Французская социологическая школа // Мировая экономика. — Litres, 2015. — С. 21-23. — 982 с. — .
Ədəbiyyat
- Соловьёв А. В. Полемология – французская социология войны (рус.) // Социологические исследования. — 1993. — № 12. — С. 125-133.
- Соловьёв А. В. Полемология как отрасль социологической науки (рус.) // Социологические исследования. — 1996. — № 9. — С. 29-33.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu tenha meqaledir cunki hansisa meqaleden bu meqaleye verilmis kecid yoxdur Lutfen elaqeli meqalelerden bu sehifeye kecid vermeye calisin Polemologiya qedim yunanca polemios muharibe dava dava logos soz doktrina sosiologiyada muharibeleri silahli qarsidurmalari ve herbi zorakiligi oyrenen istiqametlerden biridir Polemoloqlarin ozlerinin de inandiqlari kimi onlarin fealiyyeti kollektiv tecavuzkarligin gizli menbelerini mueyyenlesdirmek ve muharibeler toretmekden mesul olan sosial strukturlara tesir etmekle tehlukeli fursetci riskleri neytrallasdirmaq meqsedi dasiyirYaranma tarixiSosioloqlar polemologiyanin Ikinci Dunya Muharibesi bitdikden sonra silahli munaqiselerin yaranma sebeblerini ve onlari aradan qaldirmagin yollarini anlamaq cehdleri zamani meydana geldiyine inanirlar Xususen fransiz sosioloqu G Butul 1896 1980 yazdigi eserleri ile polemik tedqiqatlarin inkisafina tekan vermisdir Sonradan o Fransa Polemologiya Institutunu yaratdi bir muddet sonra Belcika Hollandiya Ispaniya ve Italiyada oxsar tedqiqat merkezleri meydana geldi Ilk polemoloji tedqiqatin G Butulun Muharibeler Polemologiyanin elementleri adli eseri 1951 ci ilde nesr olunmasina baxmayaraq Ruminiya alimi D Qustun 1915 ci ilde muharibe sosiologiyasi yaratmagi teklif etdiyi barede melumatlar var 1926 ci ilde sovet marsali Mixail Nikolayevic Tuxacevski sahe strategiyasi adli eserinde umumi muharibe elminin yaradilmasi ideyasini ireli surmusdur 1935 ci ilde ise Fransada surgunde olan rus generali Nikolay Nikolayevic Qolovin beynelxalq sosioloji konqresde cixis ederek yeni bir muharibe sosiologiyasi na ehtiyac oldugunu esaslandirmaga calismisdir Elmi meselelerG Butulun fikrince polemologiyanin esasini dinamik sosiologiya teskil edir bu sahe sosiologiyanin sosial formalardaki deyisiklikleri ve bu deyisiklikleri mueyyen eden amilleri oyrenen bolumudur Sulh isteyirsense muharibeye hazir ol suarina soykenen polemoloji arasdirma polemik alimlerin fikrince insanliga xas olan kollektiv tecavuzun butun aspektleri ve formalarinin fenlerarasi ve herterefli oyrenilmesini vezife olaraq qarsisina qoyur tarixi merheleden asili olmayaraq Bu elmi arasdirmalarda muharibelerin ve silahli qarsidurmalarin menseyini inkisafini ve gedisatini teyin eden iqtisadi psixoloji sosioloji bioloji texnoloji demoqrafik ve bir cox diger faktorlar nezere alinmisdir Ancaq polemoloqlara gore bu sebeblerin mecmusu insan hisslerinin mentiqsizliyi nezere alinmadan muharibenin mahiyyetini izah ede bilmez Struktur demoqrafik ve ya iqtisadi fursetci siyasi ve tesadufi munaqiselerin sebebleri arasinda aydin bir xett ceken polemoloqlar ferdi ve kollektiv zorakiliqda ozunu gosteren insan qarsidurmasinin biososial ve psixososial anlayislarina cox diqqet yetirirler Buna baxmayaraq polemologiya movcud silahli qarsidurmalari tebii olaraq maraq dairesinden xaric eden siyasi ve huquqi mulahizelerden uzaqlasmaga calisir Siyasetin sosiologiyanin dusmeni oldugunu beyan eden polemik arasdirmalar tarixi yanasmaya diqqet yetirirler Polemologiya noqteyi nezerinden muharibePolemologiya noqtei nezerinden muharibe sivilizasiyalar arasindaki en enerjili ve tesirli temas formasidir sosial deyisikliklerin tarixi aspektinde ferqli medeniyyetlerin dialoqlarinda ve qarsiliqli elaqesinde esas faktor rolunu oynayir Sosiologiyanin mueyyen bir sekilde serh olunan tarix olduguna dair Emil Durkheymin movqeyini destekleyen polemologiya muharibeni silahli toqqusmalar salnamesi kimi xarakterize edir Muharibeni cemiyyetin keskin sosial xesteliyi hesab eden polemik tedqiqatcilar beynelxalq alemde sulhun qurulmasinin ve tehlukesizliyin temin edilmesinin elmi cehetden esaslandirilmis metodlarini tapmagi qarsilarina meqsed qoymuslar Bu baximdan polemologiya paksologiya problemleri ile six elaqelidir IstinadlarSolovyov A V Polemologiya Voennaya enciklopediya 6 Moskva Voennoe izdatelstvo Gl red komis pred i dr 2002 seh 469 ISBN 5 203 01873 1 Tuguz H I Polemologiya i etnopolitologiya nauki o vojne i mire rus Vestnik Adygejskogo gosudarstvennogo universiteta 2006 1 S 128 135 Shevchuk D Francuzskaya sociologicheskaya shkola Mirovaya ekonomika Litres 2015 S 21 23 982 s ISBN 9785425087959 EdebiyyatSolovyov A V Polemologiya francuzskaya sociologiya vojny rus Sociologicheskie issledovaniya 1993 12 S 125 133 Solovyov A V Polemologiya kak otrasl sociologicheskoj nauki rus Sociologicheskie issledovaniya 1996 9 S 29 33