Parana (port. Paraná) — Braziliyanın cənubunda yerləşən ştat. Şimaldan Matu-Qrosu-du-Sul və ştatları ilə sərhədə malikdir. Cənubdan Santa-Katarina ştatı və Argentina, qərbdən isə Paraqvay ilə sərhədi mövcuddur. Şərqini Atlantik okeanın suları yuyur. İnzibati mərkəzi Kuritibadır.
Parana ştatı | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
| |||||
Ölkə | |||||
İnzibati mərkəz | Kuritiba | ||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 1889 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Hündürlük | 672 m | ||||
Saat qurşağı | |||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
ISO kodu | BR-PR | ||||
Rəsmi sayt | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Parana ştatı (Santa-Katarina və Riu-Qrandi-du-Sul) ərazisi Braziliyanın cənubda yerləşən ştatlarındandır.
Coğrafiya
Ştat ərazisi əsasən platodan ibarətdir ki, burada da hündürlük 200-1000 metr arasında dəyişir. Platonun kənarları getdikcə alcalır. Bu ərazilərin böyük qismi örtülüdür.
Ştat ərazisindən axan çaylar güçlü hidroenergetika potensialına malikdirlər. Ən iri çaylarından biri Parana çayıdır.
Parananın paytaxtı olan Kuritiba planlı arxitektura sayəsində, avanqardizm elementlərinə baxmayaraq özünə məxsusluğu ilə seçilir.
Tarix
Ştat ərazində etnik rəgarənlik yüksəkdir. Bu səbəbdən ona «Bütün xalqların torpağı» adı verilmişdir. Ştat əraxisində təqribi olaraq 30 xalqın nüşmayəndəsi yaşayır. Ştat rəhbərliyi uzun zaman miqrasiya dalğasını stimullaşdırırdılar. Bura almanlar, livanlılar, yaponlar, ukraynalılar, italyanlar və polyaklar miqrasiya etmişlər.
Ştat ərazisinə ilk polyak immiqrantlar 1869-cu ildə kiçik qrupla köç etmişlər. Sonradan 1890-cu polyakların ştat ərazisinə ikinci köç dalğası olmuşdur. Artıq 1930-cu illərdə ştat ərazisində 150 min polyak yaşayırdı. Bu isə ştat əhalisinin 18% təşkil edirdi.
Polşadan gələn immiqrantların böyük qismi kənd təsərrüfatı ilə məşğul olurdular.
İnzibati bölgü
Ştat inzibayi cəhətdən 10 mezoregiona və 39 mikroregiona bölünür.
İqtisadiyyat
Əlverişli iqlim şərtləri əsasında ştat ərazisində ilk dəfə heyvandarlıq inkişaf etdirilmişdir. Bununla belə artıq XIX əsrin ikinci yarısından etibarən əkinçiliyin müxtəlif sahələri cücərməyə başlayır. Əsasən mate və kofe yetişdirilir. Parana Braziliyanın ən varlı beş ştatı siyahısına daxildir. Ştatda qoyunçuluq çiçəklənir. Üdtəlik ekoturizm isə inkişaf mərhələsindədir.
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- https://censo2022.ibge.gov.br/panorama/.
- "Parana ştatı, russobras.com saytında". 2012-02-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-08-29.
- "Parana ştatı". 2021-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-08-29.
- "Paraná". Encyclopaedia Britannica. 28 April 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 6 January 2013.
Mənbə
- Parana ştatının rəsmi saytı
- Brazilian Tourism Portal 2007-12-12 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Parana port Parana Braziliyanin cenubunda yerlesen stat Simaldan Matu Qrosu du Sul ve statlari ile serhede malikdir Cenubdan Santa Katarina stati ve Argentina qerbden ise Paraqvay ile serhedi movcuddur Serqini Atlantik okeanin sulari yuyur Inzibati merkezi Kuritibadir Parana statiBayraq d Gerb d 24 40 c e 51 37 q u Olke BraziliyaInzibati merkez KuritibaTarixi ve cografiyasiYaradilib 1889Sahesi 199 314 9 km Hundurluk 672 mSaat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 11 444 380 nef 2022 Reqemsal identifikatorlarISO kodu BR PRResmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllar Parana stati Santa Katarina ve Riu Qrandi du Sul erazisi Braziliyanin cenubda yerlesen statlarindandir CografiyaStat erazisi esasen platodan ibaretdir ki burada da hundurluk 200 1000 metr arasinda deyisir Platonun kenarlari getdikce alcalir Bu erazilerin boyuk qismi ortuludur Stat erazisinden axan caylar guclu hidroenergetika potensialina malikdirler En iri caylarindan biri Parana cayidir Parananin paytaxti olan Kuritiba planli arxitektura sayesinde avanqardizm elementlerine baxmayaraq ozune mexsuslugu ile secilir TarixStat erazinde etnik regarenlik yuksekdir Bu sebebden ona Butun xalqlarin torpagi adi verilmisdir Stat eraxisinde teqribi olaraq 30 xalqin nusmayendesi yasayir Stat rehberliyi uzun zaman miqrasiya dalgasini stimullasdirirdilar Bura almanlar livanlilar yaponlar ukraynalilar italyanlar ve polyaklar miqrasiya etmisler Stat erazisine ilk polyak immiqrantlar 1869 cu ilde kicik qrupla koc etmisler Sonradan 1890 cu polyaklarin stat erazisine ikinci koc dalgasi olmusdur Artiq 1930 cu illerde stat erazisinde 150 min polyak yasayirdi Bu ise stat ehalisinin 18 teskil edirdi Polsadan gelen immiqrantlarin boyuk qismi kend teserrufati ile mesgul olurdular Inzibati bolguStat inzibayi cehetden 10 mezoregiona ve 39 mikroregiona bolunur IqtisadiyyatElverisli iqlim sertleri esasinda stat erazisinde ilk defe heyvandarliq inkisaf etdirilmisdir Bununla bele artiq XIX esrin ikinci yarisindan etibaren ekinciliyin muxtelif saheleri cucermeye baslayir Esasen mate ve kofe yetisdirilir Parana Braziliyanin en varli bes stati siyahisina daxildir Statda qoyunculuq ciceklenir Udtelik ekoturizm ise inkisaf merhelesindedir IstinadlararchINFORM alm 1994 https censo2022 ibge gov br panorama Parana stati russobras com saytinda 2012 02 21 tarixinde Istifade tarixi 2016 08 29 Parana stati 2021 05 12 tarixinde Istifade tarixi 2016 08 29 Parana Encyclopaedia Britannica 28 April 2015 tarixinde Istifade tarixi 6 January 2013 MenbeParana statinin resmi sayti Brazilian Tourism Portal 2007 12 12 at the Wayback Machine