Mate — Mate içkisi 1924-cü ildə Almaniyada yaranıb. Bəzi Asiya və Cənubi Amerika ölkələrində mate milli içki sayılır və onu dəmir qab vasitəsilə 70 dərəcə istilikdə içirlər. Və bu regionların çoxunda qida borusunun xərçəng xəstəliyinə yoluxanlar üstünlük təşkil edir. Soyuq mateni analiz etdikdə əldə olunan nəticəyə görə, onun xərçənglə heç bir əlaqəsi yoxdur. Lakin İARC isti mate ilə bağlı dəqiq tədqiqatın aparılmadığı üçün məlumat verə bilmir. Lumisin dediyinə görə, bunlar hələ ki, sual altındadır.
Bunu da qeyd etmək lazımdır ki, insanların yaşayış tərzi aparılmış tədqiqatların nəticəsinə təsir göstərə bilər. Belə ki, spirtli içki və siqaret çəkən insanlarda qida borusunun xərçənginə tutulma riski çoxdur.
Argentina, Boliviya, Peru, Çili kimi ölkələrdə “soyuq çay” kimi içilən Mate gecə həyatı mədəniyyətinin ən vacib parçasıdır. Kafein kimi oyandırıcı təsiri olan soyuq çayı gecə klublarında verərkən, vodka üçün yer açacaq qədər içirsiniz, sonra üzərinə alkol əlavə edilir.
Haqqında
Milli Argentina içkisi sayılan bu çay kofeini normal miqdarda olan içkilərdən biridir. Dadı ilə fərqlənən bu çay özündə tütün ilə təzə otlar qarışığın ətrini verir.
Mate tərkibində yüksək miqdarda matein olan tonuslandırıcı içkidir. Mate çayı pırkal bitkisinin qurudulmuş, xırdalanmış yarpaq və cavan zoğlarından hazırlanır. Pırkal bitkisinin yarpaqları “mate otu” adlanır, çayın hazırlandığı qab da mate adlanır. Lakin ruslar onu kalabas və ya kalebas adlandırırlar və bu söz ispan dilindən tərcümədə balqabaq deməkdir. Mate sözü keçua dilində mati sözündən götürülüb, tərcüməsi balqabaqdan hazırlanmış qab, boşqab deməkdir. Həmin dildə bu söz nə bitki, nə çay, nə də qurudulmuş yarpaq mənasını verirdi, onun bir tərcüməsi var idi: içki içilən qab. Əvvəllər mate “iezut çayı” da adlandırılmışdır.
Əfsanə
Latın Amerikalıların allahı açıq dərili, mavi gözlü Payya Şarume səyahət zamanı meşədə azır və qocanın evində gecələməli olur. Qoca əsrarəngiz gözəlliyə malik olan qızını insanlardan gizlədirdi. Həmin gecə ata ilə qızı onlara təşrif gətirən müqəddəs qonağa yüksək səviyyədə qulluq etməyə çalışırlar. Səhəri günü Allah onlara çoxlu təşəkkür edir, qocaya onun qızını bütün dünya üçün faydalı və sevimli olacaq bir bitkiyə çevirəcəyini söz verir. Beləliklə, yer üzünə mate adlı bitki gəlir...
Maraqlıdır...
- ABŞ-da içkini qəhvənin ideal əvəzedicisi hesab edirlər.
- Argentinada il ərzində hər kəs 10 kq-a yaxın mate istifadə edir.
- Avropa gömrüklərinin tarif kodekslərində onu Cənubi Amerika çayı kimi qeyd edirlər.
Tarix
Bəzi alimlərin fikrincə mateni ən qədim içki hesab etmək olar. e. ə. VII minillikdə hinduların ondan istifadə etdikləri barədə faktlar var. Hindular onu dadına və müalicəvi xüsusiyyətlərinə görə deyil, ilahi tərəfindən göndərildiyinə inandıqlarına görə yüksək qiymətləndirirdilər. Matenin tədarükü. Bitkinin yarpaqları ağac əkiləndən 3-4 il sonra yığılmağa başlayır. Bundan sonra yarpaqların toplanması ildə 2-3 dəfə aparılır və yarpaqla bərabər qalınlığı 4 mm-ə qədər olan cavan zoğlar da toplanır. İçki haqda. Mate çayının acıtəhər dadı var. Nevrozlar və depressiya zamanı əhvali-ruhiyyəni yaxşılaşdırmaq, aktivliyi artırmaq və s. üçün onu içirlər. Çayın içilməsi qanda adrenalinin səviyəsini aşağı salır. Yuxu tsiklini pozmur, tez yuxuya getməni təmin edir və yuxunun dərinliyini artırır.
Botaniki təsviri
Mate hündürlüyü 1–6 m arasında dəyişən həmişəyaşıl ağacdır. İkievli bitkidir. Yarpaqları 5-16 sm uzunluğunda olur, yumurtaşəkilli kənarları dişciklidir. Cənubi Amerika bitkinin ən geniş yayıldığı ərazidir.
Kimyəvi tərkibi
Mate bitkisinin tərkibində beta-amirin, vanilin, su, izovalerian, izokapron turşuları, inozitol, kofein, 2,5-ksilenol, PP, B5, B6, B2 vitaminləri, tanin, teofi llin, teobromin, xolin, sellüloza, xlorofil, xlorogen, ursul turşuları və s. kimyəvi maddələr var.
Sağlamlığa təsiri
Qədim zamanlardan piylənmə ilə mübarizədə çay köməkçi vasitə kimi tətbiq edilib. Çünki o aclıq hissinin yaranmasının qarşısını alaraq yüngül işlədici effekt verir. Matein kofeindən fərqli olaraq yuxusuzluq və taxikardiya vermir, əksinə orqanizmi daha çox gümrahlandırır. Mate bitkisi əslində kanserogenlərə aid deyil, bitkidən hazırlanmış içkini isti halda qəbul etdikdə orqanizm üçün təhlükəli olur, yəni kanserogenləşir. Ona görə də mate kanserogenlərin IARC siyahısında 2A qrupuna daxil edilmişdir. Montevideo Onkologiya İnstitutunun apardığı tədqiqat nəticəsində mate istifadəsi ilə qida borusu xərçənginin əmələ gəlməsi arasında əlaqə olduğu müəyyən edilmişdir. Onu da qeyd edək ki, Uruqvay əhalisinin demək olar ki, hamısı mate çayından istifadə edir və onların əksəriyyəti ölkənin onkoloji statistikasına daxildir. Uzun müddət mate çayı içdikdə dəridə quruluq və tər ifrazının azalması müşahidə edilir. Ona görə də ağciyər xərçənginin yaranma riski artmış olur.
Çayın içilmə qaydası
Matenin özünəməxsus içilmə qaydası var. Cebador adlı bir nəfər mateni dəmləyir və məclisdə oturan hər kəsə onu təqdim edir. Hamı çayı bir qabdan içərək bir-birinə ötürməli və yenidən cebadora qaytarmalıdır. Çay təzə dəmlənəndə acı olduğuna görə onun dadına nəzarət etmək üçün onu elə birinci cebador içməlidir. Çay gümüş materialdan hazırlanmış xüsusi borucuq – bombilya ilə içilir və gümüşün dezinfeksiyaedici xüsusiyyəti vardır.
İstinadlar
- "Club Mate Reviews, Photos, Information, Videos and TV Ads". dizzyfrinks.com. 2014-12-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- "Tschunk – Hacker's Cocktail with Club Mate". 2013-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-01-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- . 2016-02-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-29.
- "Club-Mate USA". 2021-12-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- "Manufacturer – Club-Mate / The Icetea". clubmate.de. 2013-05-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- . "Club-Mate, favorite drink of the Chaos Computer Club". Wired. 2007-04-01. 2012-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- "Club Mate group buy history at Noisebridge wiki". 2020-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- "Club-Mate Canada". 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- "Club-Mate Bulgaria". 2019-06-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2017-01-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- "Official Belgium Club-Mate distributor". 2015-02-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- . 2015-08-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2019-11-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
Xarici keçidlər
- Home Page for Club-Mate
- "History of Loscher Brewery. Includes information on acquisition of Geola Beverages" (German). 2013-06-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-24.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mate Mate ickisi 1924 cu ilde Almaniyada yaranib Bezi Asiya ve Cenubi Amerika olkelerinde mate milli icki sayilir ve onu demir qab vasitesile 70 derece istilikde icirler Ve bu regionlarin coxunda qida borusunun xerceng xesteliyine yoluxanlar ustunluk teskil edir Soyuq mateni analiz etdikde elde olunan neticeye gore onun xercengle hec bir elaqesi yoxdur Lakin IARC isti mate ile bagli deqiq tedqiqatin aparilmadigi ucun melumat vere bilmir Lumisin dediyine gore bunlar hele ki sual altindadir Klub mate ickisi Bunu da qeyd etmek lazimdir ki insanlarin yasayis terzi aparilmis tedqiqatlarin neticesine tesir gostere biler Bele ki spirtli icki ve siqaret ceken insanlarda qida borusunun xercengine tutulma riski coxdur Argentina Boliviya Peru Cili kimi olkelerde soyuq cay kimi icilen Mate gece heyati medeniyyetinin en vacib parcasidir Kafein kimi oyandirici tesiri olan soyuq cayi gece klublarinda vererken vodka ucun yer acacaq qeder icirsiniz sonra uzerine alkol elave edilir HaqqindaMilli Argentina ickisi sayilan bu cay kofeini normal miqdarda olan ickilerden biridir Dadi ile ferqlenen bu cay ozunde tutun ile teze otlar qarisigin etrini verir Mate terkibinde yuksek miqdarda matein olan tonuslandirici ickidir Mate cayi pirkal bitkisinin qurudulmus xirdalanmis yarpaq ve cavan zoglarindan hazirlanir Pirkal bitkisinin yarpaqlari mate otu adlanir cayin hazirlandigi qab da mate adlanir Lakin ruslar onu kalabas ve ya kalebas adlandirirlar ve bu soz ispan dilinden tercumede balqabaq demekdir Mate sozu kecua dilinde mati sozunden goturulub tercumesi balqabaqdan hazirlanmis qab bosqab demekdir Hemin dilde bu soz ne bitki ne cay ne de qurudulmus yarpaq menasini verirdi onun bir tercumesi var idi icki icilen qab Evveller mate iezut cayi da adlandirilmisdir EfsaneLatin Amerikalilarin allahi aciq derili mavi gozlu Payya Sarume seyahet zamani mesede azir ve qocanin evinde gecelemeli olur Qoca esrarengiz gozelliye malik olan qizini insanlardan gizledirdi Hemin gece ata ile qizi onlara tesrif getiren muqeddes qonaga yuksek seviyyede qulluq etmeye calisirlar Seheri gunu Allah onlara coxlu tesekkur edir qocaya onun qizini butun dunya ucun faydali ve sevimli olacaq bir bitkiye cevireceyini soz verir Belelikle yer uzune mate adli bitki gelir Maraqlidir ABS da ickini qehvenin ideal evezedicisi hesab edirler Argentinada il erzinde her kes 10 kq a yaxin mate istifade edir Avropa gomruklerinin tarif kodekslerinde onu Cenubi Amerika cayi kimi qeyd edirler Tarix Bezi alimlerin fikrince mateni en qedim icki hesab etmek olar e e VII minillikde hindularin ondan istifade etdikleri barede faktlar var Hindular onu dadina ve mualicevi xususiyyetlerine gore deyil ilahi terefinden gonderildiyine inandiqlarina gore yuksek qiymetlendirirdiler Matenin tedaruku Bitkinin yarpaqlari agac ekilenden 3 4 il sonra yigilmaga baslayir Bundan sonra yarpaqlarin toplanmasi ilde 2 3 defe aparilir ve yarpaqla beraber qalinligi 4 mm e qeder olan cavan zoglar da toplanir Icki haqda Mate cayinin aciteher dadi var Nevrozlar ve depressiya zamani ehvali ruhiyyeni yaxsilasdirmaq aktivliyi artirmaq ve s ucun onu icirler Cayin icilmesi qanda adrenalinin seviyesini asagi salir Yuxu tsiklini pozmur tez yuxuya getmeni temin edir ve yuxunun derinliyini artirir Botaniki tesviri Mate hundurluyu 1 6 m arasinda deyisen hemiseyasil agacdir Ikievli bitkidir Yarpaqlari 5 16 sm uzunlugunda olur yumurtasekilli kenarlari disciklidir Cenubi Amerika bitkinin en genis yayildigi erazidir Kimyevi terkibi Mate bitkisinin terkibinde beta amirin vanilin su izovalerian izokapron tursulari inozitol kofein 2 5 ksilenol PP B5 B6 B2 vitaminleri tanin teofi llin teobromin xolin selluloza xlorofil xlorogen ursul tursulari ve s kimyevi maddeler var Saglamliga tesiri Qedim zamanlardan piylenme ile mubarizede cay komekci vasite kimi tetbiq edilib Cunki o acliq hissinin yaranmasinin qarsisini alaraq yungul isledici effekt verir Matein kofeinden ferqli olaraq yuxusuzluq ve taxikardiya vermir eksine orqanizmi daha cox gumrahlandirir Mate bitkisi eslinde kanserogenlere aid deyil bitkiden hazirlanmis ickini isti halda qebul etdikde orqanizm ucun tehlukeli olur yeni kanserogenlesir Ona gore de mate kanserogenlerin IARC siyahisinda 2A qrupuna daxil edilmisdir Montevideo Onkologiya Institutunun apardigi tedqiqat neticesinde mate istifadesi ile qida borusu xercenginin emele gelmesi arasinda elaqe oldugu mueyyen edilmisdir Onu da qeyd edek ki Uruqvay ehalisinin demek olar ki hamisi mate cayindan istifade edir ve onlarin ekseriyyeti olkenin onkoloji statistikasina daxildir Uzun muddet mate cayi icdikde deride quruluq ve ter ifrazinin azalmasi musahide edilir Ona gore de agciyer xercenginin yaranma riski artmis olur Cayin icilme qaydasiMatenin ozunemexsus icilme qaydasi var Cebador adli bir nefer mateni demleyir ve meclisde oturan her kese onu teqdim edir Hami cayi bir qabdan icerek bir birine oturmeli ve yeniden cebadora qaytarmalidir Cay teze demlenende aci olduguna gore onun dadina nezaret etmek ucun onu ele birinci cebador icmelidir Cay gumus materialdan hazirlanmis xususi borucuq bombilya ile icilir ve gumusun dezinfeksiyaedici xususiyyeti vardir Istinadlar Club Mate Reviews Photos Information Videos and TV Ads dizzyfrinks com 2014 12 14 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Tschunk Hacker s Cocktail with Club Mate 2013 09 28 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Arxivlenmis suret 2020 01 28 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 2016 02 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 29 Club Mate USA 2021 12 27 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Manufacturer Club Mate The Icetea clubmate de 2013 05 14 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Club Mate favorite drink of the Chaos Computer Club Wired 2007 04 01 2012 08 01 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Club Mate group buy history at Noisebridge wiki 2020 08 08 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Club Mate Canada 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Club Mate Bulgaria 2019 06 13 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Arxivlenmis suret 2017 01 15 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Official Belgium Club Mate distributor 2015 02 17 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 2015 08 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 02 24 Arxivlenmis suret 2019 11 28 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 24 Xarici kecidlerVikianbarda ile elaqeli mediafayllar var Home Page for Club Mate History of Loscher Brewery Includes information on acquisition of Geola Beverages German 2013 06 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 02 24 Hemcinin baxSu Icki Almaniya metbexi