Bu məqalə . |
Ox dövlətləri,Məhvər dövlətləri (alm. Achsenmächte, yap. 枢軸国, it. Potenze dell'Asse) və ya Berlin-Roma-Tokio oxu — İkinci Dünya müharibəsi zamanı yaradılmış iki böyük ittifaqdan biri. Məhvər dövlətləri Antihitler koalisiyasına qarşı mübarizə aparmış və tərəflər arasında dünyanın müxtəlif nöqtələrində hərbi toqquşmalar baş vermişdir. İttifaqın adı bura daxil olan üç əsas dövlətin (Üçüncü Reyx, İtaliya krallığı və Yaponiyanın) paytaxtlarının adlarından götürülmüşdür. İttifaqın iki əsas məqsədi vardı: dünyavi müstəvidə genişlənmək, hərbi birləşmələrin hesabına dünya ağalığına nail olmaq, Birinci Dünya müharibəsi sonrası yaranmış siyasi-hərbi vəziyyətin ləğv edilməsi və Sovet kommunist sistemin məhv edilərək tamamilə aradan qaldırılması.
Üçüncü Reyx və İtaliya krallığı arasında dostluq müqaviləsinin imzalanmasından bir həftə sonra, 1 noyabr 1936-cı ildə Roma-Berlin ittifaqı yaradılmış oldu. Nasist Almaniyası ilə Yaponiya arasında 1936-cı ilin 25 noyabr tarixində SSRİ-yə qarşı antikomentern paktın imzalanması Yaponiyanında prosesə qoşulması ilə nəticələnmişdir. İtaliya krallığı 1937-ci ilin 6 noyabrında antikomentr paktda qoşulduğunu elan etdi. Üçüncü Reyx və İtaliya krallığı arasında 1939-cu ilin 22 may tarixində Polad paktıının imzalanması ilə tərəflər arasında hərbiləşdirilmiş münasibətlərin əsası qoyulmuş oldu. Polad paktında əsasən sözügedən iki dövlət öz aralarında öhdəlik qəbul edirdilər ki, əgər müttəfiqlərdən birinə hansısa üçüncü dövlət hərbi müdaxilə etsə onda digər müttəfiq dərhal ona yardım etməli idi.
1940-cı ilin 20 noyabr tarixində Macarıstan, üç gün sonra isə Rumıniya ittifaqa qoşulduğunu elan edir. Özünü müstəqil dövlət kimi tanıdan, ancaq istər siyasi istərsə də iqtisadi baxımdan Üçüncü Reyxdən aslı olan Slovakiyada 24 noyabr tarixində ittifaqa qəbul edilir. 1941-ci ilin 1 martında Bolqarıstan, 25 martında isə Yuqoslaviya birliyə daxil olan növbəti ölkələr olur.1941-ci ilin 24 iyununda Finlandiya "Müharibə müttəfiqi" olaraq Almaniyanın yanında yer alır.
İttifaqa daxil olan dövlətlər
İstinadlar
- Rüfətoğlu, Zülfüqar. "İkinci Dünya Müharibəsi: Qərbin Bakını bombalamaq planı". BBC Azərbaycanca. 9 may 2014. 21 March 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2021.
- "İkinci dünya müharibəsi". AzərTAc. 26 noyabr 2020. 2022-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 10 sentyabr 2021.
- Zamanov, Bəxtiyar. "Tarixin qara səhifələri - Pearl Harbor [Video]". Amerikanın səsi. 10 avqust 2013. 2022-03-21 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2021.
- Həsənov, Əli. Geosiyasət. Dərslik (PDF). Bakı: Aypara. səh. 95–111. 2022-03-21 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-09-10.
- "NATO-nun `gizli əlləri`: sirrli `Stay Behind` şəbəkəsi - DOSYE". AzVision. 10 avqust 2015. 2022-03-21 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2021.
- Əliyeva, Pərvanə. "Əzim Əzimzadə irsinin tədqiqi" (PDF). Mədəni Maarif. dekabr 2010. səh. 14. 2021-10-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-09-09.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Ox dovletleri Mehver dovletleri alm Achsenmachte yap 枢軸国 it Potenze dell Asse ve ya Berlin Roma Tokio oxu Ikinci Dunya muharibesi zamani yaradilmis iki boyuk ittifaqdan biri Mehver dovletleri Antihitler koalisiyasina qarsi mubarize aparmis ve terefler arasinda dunyanin muxtelif noqtelerinde herbi toqqusmalar bas vermisdir Ittifaqin adi bura daxil olan uc esas dovletin Ucuncu Reyx Italiya kralligi ve Yaponiyanin paytaxtlarinin adlarindan goturulmusdur Ittifaqin iki esas meqsedi vardi dunyavi mustevide genislenmek herbi birlesmelerin hesabina dunya agaligina nail olmaq Birinci Dunya muharibesi sonrasi yaranmis siyasi herbi veziyyetin legv edilmesi ve Sovet kommunist sistemin mehv edilerek tamamile aradan qaldirilmasi Berlin seherinde yerlesen Yaponiya sefirliyinin binasindan asilmis Ucuncu Reyx Italiya kralligi ve Yaponiya bayraqlari 1940 sentyabr Ucuncu Reyx ve Italiya kralligi arasinda dostluq muqavilesinin imzalanmasindan bir hefte sonra 1 noyabr 1936 ci ilde Roma Berlin ittifaqi yaradilmis oldu Nasist Almaniyasi ile Yaponiya arasinda 1936 ci ilin 25 noyabr tarixinde SSRI ye qarsi antikomentern paktin imzalanmasi Yaponiyaninda prosese qosulmasi ile neticelenmisdir Italiya kralligi 1937 ci ilin 6 noyabrinda antikomentr paktda qosuldugunu elan etdi Ucuncu Reyx ve Italiya kralligi arasinda 1939 cu ilin 22 may tarixinde Polad paktiinin imzalanmasi ile terefler arasinda herbilesdirilmis munasibetlerin esasi qoyulmus oldu Polad paktinda esasen sozugeden iki dovlet oz aralarinda ohdelik qebul edirdiler ki eger muttefiqlerden birine hansisa ucuncu dovlet herbi mudaxile etse onda diger muttefiq derhal ona yardim etmeli idi 1940 ci ilin 20 noyabr tarixinde Macaristan uc gun sonra ise Ruminiya ittifaqa qosuldugunu elan edir Ozunu musteqil dovlet kimi tanidan ancaq ister siyasi isterse de iqtisadi baximdan Ucuncu Reyxden asli olan Slovakiyada 24 noyabr tarixinde ittifaqa qebul edilir 1941 ci ilin 1 martinda Bolqaristan 25 martinda ise Yuqoslaviya birliye daxil olan novbeti olkeler olur 1941 ci ilin 24 iyununda Finlandiya Muharibe muttefiqi olaraq Almaniyanin yaninda yer alir Ittifaqa daxil olan dovletler Ucuncu Reyx Italiya Kralligi YaponiyaIstinadlarRufetoglu Zulfuqar Ikinci Dunya Muharibesi Qerbin Bakini bombalamaq plani BBC Azerbaycanca 9 may 2014 21 March 2022 tarixinde Istifade tarixi 10 sentyabr 2021 Ikinci dunya muharibesi AzerTAc 26 noyabr 2020 2022 03 28 tarixinde Istifade tarixi 10 sentyabr 2021 Zamanov Bextiyar Tarixin qara sehifeleri Pearl Harbor Video Amerikanin sesi 10 avqust 2013 2022 03 21 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2021 Hesenov Eli Geosiyaset Derslik PDF Baki Aypara seh 95 111 2022 03 21 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 09 10 NATO nun gizli elleri sirrli Stay Behind sebekesi DOSYE AzVision 10 avqust 2015 2022 03 21 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2021 Eliyeva Pervane Ezim Ezimzade irsinin tedqiqi PDF Medeni Maarif dekabr 2010 seh 14 2021 10 26 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 09 09