Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Oskar Vayld (ing. Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde; 16 oktyabr 1854[…], Dublin, Dublin qraflığı[d], Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı – 30 noyabr 1900[…], Paris) — görkəmli irland yazıçısı.
| Oskar Vayld | |
|---|---|
| ing. Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde | |
 | |
| Doğum adı | Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde |
| Təxəllüsü | С.3.3., Sebastian Melmoth |
| Doğum tarixi | 16 oktyabr 1854[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 30 noyabr 1900[…](46 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | meningit |
| Dəfn yeri |
|
| Atası | Uilyam Uayld[d] |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | şair, dramaturq, hekayə yazıçısı[d], jurnalist, uşaq ədəbiyyatı yazıçısı, roman yazıçısı, yazıçı, müəllif, nasir, publisist, esseist, təmsil yazıçısı |
| Fəaliyyət illəri | 1878–1900 |
| Əsərlərinin dili | fransız dili, ingilis dili |
| İstiqamət | Estetizm, dekadentçilik |
| Janrlar | komediya, poeziya, dram, faciə, nağıl, roman, hekayə, esse |
| Tanınmış əsərləri | |
 | |
| cmgww.com/historic/wilde/ | |
 Oskar Vayld Vikimənbədə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Görkəmli İngilis yazıçısı Oskar Vayld 1854-cü ildə anadan olmuşdur. Yaradıcılığa tələbəlik illərindən başlamışdır. O, bir çox nağılların müəllifidir. Onun yazdığı nağıllarla xalq nağılları arasında böyük fərq var. İlk növbədə o, uşaqların qarşısında ciddi problemlər qoymuşdur. Bunlar: xeyrlə şəri ayırmaq və olum ölüm.
Onun nağılları iki hissədən ibarətdir: I hissəyə "Xoşbəxt şahzadə və diğər nağıllar", II hissəyə " Nar ev" , " Bülbül və qızılgül" daxildir. Onun bu nağıllarında dostluq və sədaqətdən danışır. Bu nağıllarda o. Ilk növbədə məhəbbətə, dostluğa, səadətə müraciət etmişdir." Bülbül və qızılgül" nağılında o, insanlarda olan yalançılığı, insani sevginin şana, şöhrətə, pula dəyişildiyini açıb göstərmək istəmişdir. Burada bülbül bir tələbənin sevgisi yolunda tökdüyü göz yaşlarına, ah-naləsinə dözməyib özünü qurban verir ki, tələbə al rəngli qızılgülü öz sevgilisinə apara bilsin, lakin tələbə gələndə görür ki, artıq onun sevgilisi başqa bir varlı adama ərə gedib. Bu al rəngli, bülbülün canı bahasına əldə olunan qızılgülü o daş-qaşa satır. O, qızılğüldən daş-qaşı üstün tutur. Bunu görən tələbə məhəbbətin bir heç olduğunu görüb bundan sonra ağıl sahibi söz verir. O. Vayldın nağıllarını oxuduqca H. X. Andersenin "Donuzotaran" nağılı yada düşür. Burada şahzadə qız həqiqi əşyalara məhəl qoymayıb cansız oyuncaqlara üstünlük verir. O. Vayld öz nağıllarında zəmanə insanlarının meşşan həyat tərzini, daş-qaşa, şan-şöhrətə aludə olduğunu göstərməyə çalışmışdır.
Digər "Ulduz oğlan" nağılında o, kimsəsiz uşaqlardan, insanın öz gözəlliyindən, özündən çox razı olmasından, hətta öz doğmalarının dilənçi vəziyyətində olduğu halda onları təhqir edib qovmaqla kifayətlənməyən oğlanı təsvir etmişdir. Ulduz oğlan hətta öz doğma anasının dalınca daş da atır. O. Vayldın nağıllarındakı bir çox cəhətlər haqqında danışmaq olar. Bu nağıllar kiçik uşaqlara və gənclərə həsr olunmuşdur.
O. Vayld 1900-cü ildə vəfat etmişdir.
Biblioqrafiya
- Gide A. Oscar Wilde In Memoriam. — Paris, 1948.
- Gide A. Prétextes, 1929.
- Gide A. Si le grain ne meurt. — Gallimard, 1951.
- Bendz E. O. Wilde a retrospect. — Göteborg, 1921.
- Braybrooke P. O. Wilde, 2 nd ed. — L., 1932.
- Choisy L. F. O. Wilde, — P., 1927.
- Davies R. H. The Letters of Oscar Wilde. — London, 1962.
- Davies R. H. More Letters of Oscar Wilde. — London, 1985.
- Davray H. O. Wilde. — P., 1928.
- Douglas A. O. Wilde et moi. — Paris, 1917.
- Douglas A. The Autobiography of Lord A. Douglas. — London, 1931.
- Ellman R. Oscar Wilde. Biography. — London, 1987.
- Hagemann C. O. Wilde. — Stuttgart, 1925.
- Harris F. The Life & Confessions of O. Wilde. — N. Y., 1917.
- Hirsch Ch. H. Teleny Ganymede club. — Paris, 1934.
- Holland V. Son of Oscar Wilde. — London, 1954.
- Hopkins R. T. O. Wilde: a study of the man and his work. — L., 1913.
- Hyde M. O. Wilde. — London, 1976.
- Langlade, Jacques de. Oscar Wilde, ou La Vérité des masques. — Paris, 1987.
- Lemonnier L. La vie d’Oscar Wilde. — P., 1931.
- Mason S. Bibliography of O. Wilde. — L., 1914.
- Mason S. O. Wilde and the Aesthetic Movement. — L., 1920.
- Millard C. S. O. Wilde and the aesthetic movement. — Dublin, 1920.
- Pater, Walter A Novel by Mr. Oscar Wilde. — N. Y., 1919.
- Ransome A. O. Wilde. — L., 1912.
- Renier G., O. Wilde. — P., 1933.
- Richter H. O. Wildes Dichterische Persö nlichkeit // Englische Studien. 1912. — Bd. 45.
- Symons A. Studies in prose and verse. — L., 1904.
- Symons A. A Study of Oscar Wilde. — L., 1930.
- Sherard R. H. The Life of O. Wilde. — L., 1906 [переиздание].
- Sherard R. H. The Real Oscar Wilde. — L., 1915.
- Sherard R. H. Twenty Years in Paris. — L., 1920.
Cinsi həyatı
Vayld çox yerdə biseksual olaraq xarakterizə edilməsinə baxmayaraq özünü Yunan mədəniyyətindən gələn bir kişi eşqi ənənəsinə bağlayır və Sokratik olduğunu iddia edirdi. Bu kəslərlə birlikdəlik yaşamışdı (xronoloji sıraya görə): Frank Miles, Constance Lloyd (həyat yoldaşı), Robert Baldvin və Lord Alfred Douglas. Vayld ayrıca bir çox jigoloyla da birlikdə olmuşdu. Tarixçilər ümumiyyətlə Vayldın homoseksuallığının fərqinə 17 yaşındakı Robert Rossa aşiq olduqdan sonra çatdığını söyləyirlər. Neil McKenna'nın The Secret Life of Oscar Wilde adlı bioqrafiyasında Wildenin homoseksuallığının fərqinə 16 yaşındaykən başqa bir gənc kişini öpdüyündə fərq etdiyi yazar. McKenna'ya görə Wilde 1874-cü ildə Oxford'a gəldikdən sonra cinsəlliyin aşkar və daha çox əsmər və cılız kişilərdən xoşlandığını öyrəndi. 70-ci illərin sonlarına doğru Wilde homoseksual eşqi mövzusunda özüylə eyni düşüncələrə sahib bir yoldaş qrupuna sahib idi və bu sıralarda Ualt Whitman'la tanış oldu. Bir yoldaşına Whitman'ın cinsi seçimini açıq edəcək şəkildə "Walt'ın öpüşü hələ də dodaqlarımdadır" dediyi bilinər. Wilde bütün bunlara baxmayaraq həyatından çox da xoşbəxt olmamış olacaqdı ki, özünü düzgün yola salmaq ümidiylə 1884-cü ildə Constance Lloyd ilə evlənmişdi. Wilde, Ross'la ilk tanış olduğunda öz cinsəlliyi mövzusunda hələ tam olaraq məlumatlı deyildi. Ross, Wilde'la tanış olmadan əvvəl də ona heyran qalır və Victoria dövrünün qatı əxlaq anlayışına qarşı ilgisizdi. Sonralar Ross, Lord Douglas'a Wildenin ilk məşuqunun özü olduğunu söyləyərək aralarında böyük bir qısqanclıq başlatdı. Wilde qısa zamanda içində gənc kişilərin olduğu bir həyata atıldı. Ona görə əlaqə panterlerle ziyafət çəkmək idi və təhlükə zövqün yarısı. Yazıçı həmcins eşqi ilk dəfə "Dorian Qreyin portreti" adlı romanında işlədi. 1891-ci ilin yazında Lord Douglas onu şair Lionel Johnson'la tanış etdi. Aralarında böyük bir dostluq başladı. Bu əlaqənin cinsi bir məzmunu olmadığını, yalnız intellektual səviyyədə olduğunu daha sonraları Lord Douglas söyləyəcəkdi.
İstinadlar
- Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde // Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde (ing.). 2000.
- Beckson K. Oscar Wilde // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Le Temps, الطان (fr.). Paris: 1900. P. 3. ISSN 1150-1073
- RKDartists (nid.).
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118632779 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Archivio Storico Ricordi. 1808.
- Kindred Britain.
Xarici keçidlər
- Сказки Оскара Уайльда 2011-09-16 at the Wayback Machine
- Оскар Уайльд — биографическая справка и переводы Александра Лукьянова [ölü keçid]
- Работы Уайльда на английском языке 2009-12-25 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Oskar Vayld ing Oscar Fingal O Flahertie Wills Wilde 16 oktyabr 1854 Dublin Dublin qrafligi d Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis Kralligi 30 noyabr 1900 Paris gorkemli irland yazicisi Oskar Vaylding Oscar Fingal O Flahertie Wills WildeDogum adi Oscar Fingal O Flahertie Wills WildeTexellusu S 3 3 Sebastian MelmothDogum tarixi 16 oktyabr 1854 1854 10 16 Dogum yeri Dublin Dublin qrafligi d Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis KralligiVefat tarixi 30 noyabr 1900 1900 11 30 46 yasinda Vefat yeri Paris ParisVefat sebebi meningitDefn yeri Oskar Uayldin qebri d Atasi Uilyam Uayld d Tehsili Maqdalin Kolleci d Dublin Triniti KolleciFealiyyeti sair dramaturq hekaye yazicisi d jurnalist usaq edebiyyati yazicisi roman yazicisi yazici muellif nasir publisist esseist temsil yazicisiFealiyyet illeri 1878 1900Eserlerinin dili fransiz dili ingilis diliIstiqamet Estetizm dekadentcilikJanrlar komediya poeziya dram facie nagil roman hekaye esseTaninmis eserleri Ciddi olmagin ehemiyyeti Dorian Qreyin portreticmgww com historic wilde Oskar Vayld Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiGorkemli Ingilis yazicisi Oskar Vayld 1854 cu ilde anadan olmusdur Yaradiciliga telebelik illerinden baslamisdir O bir cox nagillarin muellifidir Onun yazdigi nagillarla xalq nagillari arasinda boyuk ferq var Ilk novbede o usaqlarin qarsisinda ciddi problemler qoymusdur Bunlar xeyrle seri ayirmaq ve olum olum Onun nagillari iki hisseden ibaretdir I hisseye Xosbext sahzade ve diger nagillar II hisseye Nar ev Bulbul ve qizilgul daxildir Onun bu nagillarinda dostluq ve sedaqetden danisir Bu nagillarda o Ilk novbede mehebbete dostluga seadete muraciet etmisdir Bulbul ve qizilgul nagilinda o insanlarda olan yalanciligi insani sevginin sana sohrete pula deyisildiyini acib gostermek istemisdir Burada bulbul bir telebenin sevgisi yolunda tokduyu goz yaslarina ah nalesine dozmeyib ozunu qurban verir ki telebe al rengli qizilgulu oz sevgilisine apara bilsin lakin telebe gelende gorur ki artiq onun sevgilisi basqa bir varli adama ere gedib Bu al rengli bulbulun cani bahasina elde olunan qizilgulu o das qasa satir O qizilgulden das qasi ustun tutur Bunu goren telebe mehebbetin bir hec oldugunu gorub bundan sonra agil sahibi soz verir O Vayldin nagillarini oxuduqca H X Andersenin Donuzotaran nagili yada dusur Burada sahzade qiz heqiqi esyalara mehel qoymayib cansiz oyuncaqlara ustunluk verir O Vayld oz nagillarinda zemane insanlarinin messan heyat terzini das qasa san sohrete alude oldugunu gostermeye calismisdir Diger Ulduz oglan nagilinda o kimsesiz usaqlardan insanin oz gozelliyinden ozunden cox razi olmasindan hetta oz dogmalarinin dilenci veziyyetinde oldugu halda onlari tehqir edib qovmaqla kifayetlenmeyen oglani tesvir etmisdir Ulduz oglan hetta oz dogma anasinin dalinca das da atir O Vayldin nagillarindaki bir cox cehetler haqqinda danismaq olar Bu nagillar kicik usaqlara ve genclere hesr olunmusdur O Vayld 1900 cu ilde vefat etmisdir BiblioqrafiyaGide A Oscar Wilde In Memoriam Paris 1948 Gide A Pretextes 1929 Gide A Si le grain ne meurt Gallimard 1951 Bendz E O Wilde a retrospect Goteborg 1921 Braybrooke P O Wilde 2 nd ed L 1932 Choisy L F O Wilde P 1927 Davies R H The Letters of Oscar Wilde London 1962 Davies R H More Letters of Oscar Wilde London 1985 Davray H O Wilde P 1928 Douglas A O Wilde et moi Paris 1917 Douglas A The Autobiography of Lord A Douglas London 1931 Ellman R Oscar Wilde Biography London 1987 Hagemann C O Wilde Stuttgart 1925 Harris F The Life amp Confessions of O Wilde N Y 1917 Hirsch Ch H Teleny Ganymede club Paris 1934 Holland V Son of Oscar Wilde London 1954 Hopkins R T O Wilde a study of the man and his work L 1913 Hyde M O Wilde London 1976 Langlade Jacques de Oscar Wilde ou La Verite des masques Paris 1987 Lemonnier L La vie d Oscar Wilde P 1931 Mason S Bibliography of O Wilde L 1914 Mason S O Wilde and the Aesthetic Movement L 1920 Millard C S O Wilde and the aesthetic movement Dublin 1920 Pater Walter A Novel by Mr Oscar Wilde N Y 1919 Ransome A O Wilde L 1912 Renier G O Wilde P 1933 Richter H O Wildes Dichterische Perso nlichkeit Englische Studien 1912 Bd 45 Symons A Studies in prose and verse L 1904 Symons A A Study of Oscar Wilde L 1930 Sherard R H The Life of O Wilde L 1906 pereizdanie Sherard R H The Real Oscar Wilde L 1915 Sherard R H Twenty Years in Paris L 1920 Cinsi heyatiVayld cox yerde biseksual olaraq xarakterize edilmesine baxmayaraq ozunu Yunan medeniyyetinden gelen bir kisi esqi enenesine baglayir ve Sokratik oldugunu iddia edirdi Bu keslerle birlikdelik yasamisdi xronoloji siraya gore Frank Miles Constance Lloyd heyat yoldasi Robert Baldvin ve Lord Alfred Douglas Vayld ayrica bir cox jigoloyla da birlikde olmusdu Tarixciler umumiyyetle Vayldin homoseksualliginin ferqine 17 yasindaki Robert Rossa asiq olduqdan sonra catdigini soyleyirler Neil McKenna nin The Secret Life of Oscar Wilde adli bioqrafiyasinda Wildenin homoseksualliginin ferqine 16 yasindayken basqa bir genc kisini opduyunde ferq etdiyi yazar McKenna ya gore Wilde 1874 cu ilde Oxford a geldikden sonra cinselliyin askar ve daha cox esmer ve ciliz kisilerden xoslandigini oyrendi 70 ci illerin sonlarina dogru Wilde homoseksual esqi movzusunda ozuyle eyni dusuncelere sahib bir yoldas qrupuna sahib idi ve bu siralarda Ualt Whitman la tanis oldu Bir yoldasina Whitman in cinsi secimini aciq edecek sekilde Walt in opusu hele de dodaqlarimdadir dediyi biliner Wilde butun bunlara baxmayaraq heyatindan cox da xosbext olmamis olacaqdi ki ozunu duzgun yola salmaq umidiyle 1884 cu ilde Constance Lloyd ile evlenmisdi Wilde Ross la ilk tanis oldugunda oz cinselliyi movzusunda hele tam olaraq melumatli deyildi Ross Wilde la tanis olmadan evvel de ona heyran qalir ve Victoria dovrunun qati exlaq anlayisina qarsi ilgisizdi Sonralar Ross Lord Douglas a Wildenin ilk mesuqunun ozu oldugunu soyleyerek aralarinda boyuk bir qisqancliq baslatdi Wilde qisa zamanda icinde genc kisilerin oldugu bir heyata atildi Ona gore elaqe panterlerle ziyafet cekmek idi ve tehluke zovqun yarisi Yazici hemcins esqi ilk defe Dorian Qreyin portreti adli romaninda isledi 1891 ci ilin yazinda Lord Douglas onu sair Lionel Johnson la tanis etdi Aralarinda boyuk bir dostluq basladi Bu elaqenin cinsi bir mezmunu olmadigini yalniz intellektual seviyyede oldugunu daha sonralari Lord Douglas soyleyecekdi IstinadlarOscar Fingal O Flahertie Wills Wilde Oscar Fingal O Flahertie Wills Wilde ing 2000 Beckson K Oscar Wilde Encyclopaedia Britannica ing Le Temps الطان fr Paris 1900 P 3 ISSN 1150 1073 RKDartists nid Deutsche Nationalbibliothek Record 118632779 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Archivio Storico Ricordi 1808 Kindred Britain Xarici kecidlerSkazki Oskara Uajlda 2011 09 16 at the Wayback Machine Oskar Uajld biograficheskaya spravka i perevody Aleksandra Lukyanova olu kecid Raboty Uajlda na anglijskom yazyke 2009 12 25 at the Wayback Machine