Nəmrud gölü (türk. Nemrut Gölü) — Türkiyənin şərqində, Ermənistan yaylasında, Nəmrud vulkanının kalderinin cənub-qərbində yerləşən şirin sulu krater gölü. Göl dəniz səviyyəsindən 2247 metr yüksəklikdə yerləşir. Ümumi sahəsi 12 km², ən dərin yeri 176 metrdir. Göl suyunun həcmi — 1,26 km³-dir.
Nəmrud gölü | |
---|---|
türk. Nemrut Gölü | |
Ümumi məlumatlar | |
Mütləq hündürlüyü | 2.247 m |
Sahəsi | 12,36 km² |
Yerləşməsi | |
Ölkə | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Gölün yaranması
Təxminən 270 min il əvvəl Nəmrud-Dağ stratovulkananın növbəti püskürməsi nəticəsində onun konusunun tədricən çökməsinə və kalderin meydana gəlməsinə səbəb oldu. Kalderin cənub-qərb hissəsi digərlərindən daha erkən dağıldı və buna görə cənub-qərb hissəsindəki kalderanın dərinliyi ən böyükdür. Məhs bu ərazidə Nəmrud gölü formalaşmışdır.
Göl əsasən qar suyu ilə (Nəmrud-Dağ vulkanı ilin 4 ayı qarla örtülür), həmçinin kalderanın dibində yerləşən bir neçə isti bulaqla qidalanır. Sonradan Nəmrudda baş vermiş kiçik püskürmələr nəticəsində lava axını Nəmrud gölünün şimal hissəsinə özündə ayırmış və Ilı gölü formalaşmışdır.
Coğrafiyası
Nəmrud gölü hazırda şirin su gölüdür. Lakin alimlərin fikrincə, vulkanik proseslərin təsiri ilə Van gölü kimi Nəmrud da tədricən duzlu gölə çevriləcək. Suyun kimyəvi tərkibinin dəyişməsinə səbəb Nəmrud dağının vulkanik fəaliyyəti, həmçinin gölün axarsız olmasıdır. Eləcə də Nəmrud gölü ilə Van gölü suları arasında əlaqənin olması fərziyyəsi var. Van gölünün duzlu suyu (22 ‰ qədər) Nəmrud gölünə axır.
Gölün termal bulaqlarla qidalanması nəticəsində o qış aylarında donmur. Bütün qış boyu su səthinin temperaturunu 8 °C-dən yuxarı olur. Əksər termal mənbələr gölün dərin hissəsində yerləşir və nəticədə gölün dibi daha yüksək temperatura malikdir. Alimlərin hesablamalarına görə yayda göldəki suyun temperaturu 68 m dərinlikdə minimum 3,61 ° C-yə qədər azalır və sonra 150 metr dərinliyə kimi 4.60 ° C-yə kimi yüksəlməyə başlayır.
2007-ci ilin yayında gölün şərq sahilində yeni isti bulaq meydana gəlmişdir.
Fitoplankton baxımdan göl suyu çox zəngindir. 1986-cı ildə göl suyuna aynalı çəki balığı buraxılmış və qısa zamanda artaraq balıqçılıq üçün uyğun duruma gəlib çatmışdır.
Ədəbiyyat
- ''Матвеев С. Н.'' Турция (Азиатская часть — Анатолия). Физико-географическое описание, Издательство Академии Наук СССР, Москва — Ленинград, 1946
- ''Maden Tetkik'' Bulletin of the Mineral Research and Exploration, Mineral Research and Exploration Institute of Turkey, 1966
Həmçinin bax
İstinadlar
- Nationally designated areas (CDDA) (ing.).
- Ulusoy İ., Labazuy Ph., Aydar E., Ersoy O., Çubukçu E. Structure of the Nemrut caldera (Eastern Anatolia, Turkey) and associated hydrothermal fluid circulation // Journal of Volcanology & Geothermal Research, Vol. 174, № 4, 2008
- Özpeker I. Nemrut Yanardağinin petrojenezi // Ofset Baski Atölyesi, ITÜ Maden Fak., № 3/14, 1973
- Kempe S., Kazmierczak J. Modern Soda Lakes. Model Environments for an Early Alkaline Ocean // Modelling in Natural Sciences: Design, Validation and Case Studies, Springer, 2003
- Landmann G., Kempe S. Annual deposition signal versus lake dynamics: microprobe analysis of Lake Van (Turkey) sediments reveals missing varves in the period 11,2-10,2 ka BP // Facies, Vol. 51, 2005
- "Arxivlənmiş surət". 2015-12-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-13.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nemrud golu turk Nemrut Golu Turkiyenin serqinde Ermenistan yaylasinda Nemrud vulkaninin kalderinin cenub qerbinde yerlesen sirin sulu krater golu Gol deniz seviyyesinden 2247 metr yukseklikde yerlesir Umumi sahesi 12 km en derin yeri 176 metrdir Gol suyunun hecmi 1 26 km dir Nemrud goluturk Nemrut GoluUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 2 247 mSahesi 12 36 km Yerlesmesi38 37 10 sm e 42 13 20 s u Olke TurkiyeNemrud golu Vikianbarda elaqeli mediafayllarGolun yaranmasiTexminen 270 min il evvel Nemrud Dag stratovulkananin novbeti puskurmesi neticesinde onun konusunun tedricen cokmesine ve kalderin meydana gelmesine sebeb oldu Kalderin cenub qerb hissesi digerlerinden daha erken dagildi ve buna gore cenub qerb hissesindeki kalderanin derinliyi en boyukdur Mehs bu erazide Nemrud golu formalasmisdir Gol esasen qar suyu ile Nemrud Dag vulkani ilin 4 ayi qarla ortulur hemcinin kalderanin dibinde yerlesen bir nece isti bulaqla qidalanir Sonradan Nemrudda bas vermis kicik puskurmeler neticesinde lava axini Nemrud golunun simal hissesine ozunde ayirmis ve Ili golu formalasmisdir CografiyasiNemrud golu hazirda sirin su goludur Lakin alimlerin fikrince vulkanik proseslerin tesiri ile Van golu kimi Nemrud da tedricen duzlu gole cevrilecek Suyun kimyevi terkibinin deyismesine sebeb Nemrud daginin vulkanik fealiyyeti hemcinin golun axarsiz olmasidir Elece de Nemrud golu ile Van golu sulari arasinda elaqenin olmasi ferziyyesi var Van golunun duzlu suyu 22 qeder Nemrud golune axir Golun termal bulaqlarla qidalanmasi neticesinde o qis aylarinda donmur Butun qis boyu su sethinin temperaturunu 8 C den yuxari olur Ekser termal menbeler golun derin hissesinde yerlesir ve neticede golun dibi daha yuksek temperatura malikdir Alimlerin hesablamalarina gore yayda goldeki suyun temperaturu 68 m derinlikde minimum 3 61 C ye qeder azalir ve sonra 150 metr derinliye kimi 4 60 C ye kimi yukselmeye baslayir 2007 ci ilin yayinda golun serq sahilinde yeni isti bulaq meydana gelmisdir Fitoplankton baximdan gol suyu cox zengindir 1986 ci ilde gol suyuna aynali ceki baligi buraxilmis ve qisa zamanda artaraq baliqciliq ucun uygun duruma gelib catmisdir Edebiyyat Matveev S N Turciya Aziatskaya chast Anatoliya Fiziko geograficheskoe opisanie Izdatelstvo Akademii Nauk SSSR Moskva Leningrad 1946 Maden Tetkik Bulletin of the Mineral Research and Exploration Mineral Research and Exploration Institute of Turkey 1966Hemcinin baxAkdogan goluIstinadlarNationally designated areas CDDA ing Ulusoy I Labazuy Ph Aydar E Ersoy O Cubukcu E Structure of the Nemrut caldera Eastern Anatolia Turkey and associated hydrothermal fluid circulation Journal of Volcanology amp Geothermal Research Vol 174 4 2008 Ozpeker I Nemrut Yanardaginin petrojenezi Ofset Baski Atolyesi ITU Maden Fak 3 14 1973 Kempe S Kazmierczak J Modern Soda Lakes Model Environments for an Early Alkaline Ocean Modelling in Natural Sciences Design Validation and Case Studies Springer 2003 ISBN 3540001530 Landmann G Kempe S Annual deposition signal versus lake dynamics microprobe analysis of Lake Van Turkey sediments reveals missing varves in the period 11 2 10 2 ka BP Facies Vol 51 2005 Arxivlenmis suret 2015 12 24 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 13