Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Noqoronqoro — Tanzaniyanın Aruşa şəhərindən 180 km (110 mil) qərbdə yerləşən qorunan ərazi və Ümumdünya irsi obyektidir. Sahə ərazidəki böyük bir vulkanik kalderin, Nqoronqoro kraterinin adını daşıyır. Mühafizə olunan ərazi Tanzaniya hökumətinin bir qolu olan Nqoronqoro Qoruma Sahəsi Təşkilatı tərəfindən idarə olunur və sərhədləri daxil olan Nqoronqoro diviziyasının sərhədləri ilə üst-üstə düşür.
| Nqoronqoro | |
|---|---|
| Ngorongoro Conservation Area | |
 | |
| Sahəsi |
|
| Yaradılma tarixi | 1959 |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə | |
| ngorongorocratertanzania.org | |
| | |
| Rəsmi adı | Ngorongoro Conservation Area |
| Tipi | Təbii |
| Kriteriya | (iv),(vii),(viii),(ix),(x) |
| Tarixi | 1979 (3-cü sessiya) |
| İstinad nöm. | 39 |
| Ölkə |  Tanzaniya |
| Region | Afrika |
| Təhlükədə | 1984–1989 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
2009-cu il Nqoronqoro Vəhşi Təbiəti Qoruma Qanunu, əksəriyyəti 1959-cu ildə Böyük Britaniya müstəmləkə hökuməti Serengeti Milli Parkını qurarkən ata-baba torpaqlarından buraya köçmüş Masai maldarlarını ərazidən köçürərək kraterdə insan məskunlaşması və təsərrüfatına yeni məhdudiyyətlər qoydu.
Tarix və coğrafiya
Kraterin adı onomatopik mənşəlidir: Masailər inəklərin boynundan asılan zənglərin çıxardığı səsə (nqoro nqoro) görə ərazinin belə adlandırıblar. Nqoronqoronun da daxil olduğu Oldivay dərəsində tapılan fosil sübutlarına əsasən, ərazidə 3 milyon il ərzində müxtəlif hominid növləri məskunlaşmışdır.
Bir neçə min il əvvəl ovçu-yığıcılar maldarlar ilə əvəz olundu. Təxminən 2000 il əvvəl əraziyə Mbulu qrupu gəldi və 1700-ci il ətrafında Datoqa xalqı ilə birləşdi. Hər iki qrup 1800-cü illərdə Masailər tərəfindən ərazidən qovuldu.
Nqoronqoro kraterinə ayaq basan ilk avropalı 1892-ci ildə Oskar Baumann olmuşdur. Daha sonra, iki alman qardaş (Adolf və Fredrix Saydentof) torpaqları Alman Şərqi Afrikası rəhbərliyindən icarəyə götürdü və onlar Birinci Dünya müharibəsi başlayana qədər kraterdə əkinçilik etdilər. Qardaşlar alman dostlarını əyləndirmək üçün mütəmadi olaraq ov gecələri təşkil edirdilər. Onlar bununla həm də qnu sürülərini kraterdən qovmağa çalışırdılar.
1921-ci ildə, Tanzaniyada ovçuluq hüququnu məhdudlaşdıran ov haqqında ilk qərar qəbul edildi. 1928-ci ildə, keçmiş Saydentof fermalarından başqa krater halqasındakı bütün ərazilərdə ov qadağan edildi. 1948-ci il Milli Park Sərəncamı (1951-ci ildə həyata keçirilmişdir) ilə Serengeti Milli Parkı (SNP) yaradıldı. Bu, Masai və digər qəbilər üçün problem yaratdı və nəticədə qoruma sahəsini milli parkdan ayıran Nqoronqoro Qoruma Sahəsi Sərəncamı (1959) meydana gəldi. Serengeti Milli Parkında yaşayan Masai maldarları sistematik olaraq Nqoronqoroya köçürüldü və nəticədə, kraterdə yaşayan Masai əhalisi və mal-qara sayı artdı.:48 Hal-hazırda Nqoronqoro Qoruma Sahəsi Təşkilatı krater də daxil olmaqla Nqoronqoro Qoruma Sahəsi torpaqlarının əksəriyyətinə sahibdir. Ərazi 1979-cu ildə UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir. 2009-cu il Vəhşi Təbiəti Qoruma Qanunu Nqoronqoro kraterindəki insan fəaliyyətini daha da məhdudlaşdırdı və ənənəvi maldarların məcburi köçürülməsi üçün qanuni bir baza yaratdı.:57-59
Torpaqdan istifadənin məhdudlaşdırılması yerli Masai icmaları ilə mühafizə orqanları arasında gərginlik yaradır. Hal-hazırda Beynəlxalq Təbiətin və Təbii Sərvətlərin Mühafizəsi Birliyi (IUCN) münaqişəni azaltmaq və yerli sakinlərlə birlikdə təbiəti mühafizə etmək səylərini artırmaq üçün həll yolları axtarır.
Nqoronqoro torpağı olduqca əhəmiyyətli və nadirdir. Çünki bura, Tanzaniyada insan yaşayışına icazə verildiyi halda vəhşi təbiəti qoruyan yeganə qoruq ərazisidir. Torpaq istifadəsi vəhşi təbiətə mənfi təsirlərin qarşısını almaq üçün idarə olunur. Məsələn, əkinçilik yaşayış səviyyəsindən başqa bütün ərazidə qadağandır.[]
Ərazi Serengeti ekosisteminin bir hissəsidir və şimal-qərbdən Serengeti Milli Parkı, cənubdan isə Serengeti düzənliyi ilə bitişikdir.
Nqoronqoro krateri
Nqoronqoronun əsas xüsusiyyəti dünyanın ən böyük aktiv olmayan, bütöv və doldurulmamış vulkanik kalderi olan Nqoronqoro krateridir. İki-üç milyon il əvvəl böyük bir vulkanın partlaması zamanı meydana gələn krater, 610 metr (2,000 ft) dərinliyindədir və zəmininin sahəsi 260 kv. kilometrdir. Orijinal vulkanın hündürlüyü haqqında təxminlər 4,500–5,800 metr (14,800–19,000 ft) arasında dəyişir. Kraterin zəmini dəniz səviyyəsindən 1,800 metr (5,900 ft) yüksəklikdədir. Krater 2013-cü ilin fevral ayında Afrikanın yeddi möcüzəsi siyahısına daxil olan yeddi təbiət möcüzəsindən biri seçildi. Nqoronqoro vulkanı təxminən 2,45–2 milyon il əvvəl aktiv olmuşdur.
Kraterdə turistlərə açıq olan piknik yeri və yazda qidalanan böyük bir bataqlıq var. Ərazidə begemot, fil, şir və başqa heyvanlar yaşayır. Kraterin ətrafındakı bir çox kiçik bulaq tapıla bilər və bunlar xüsusilə quraqlıq dövründə heyvanlar və yerli Masailər üçün vacib su mənbəyidir. Daha əvvəl Masailərin mal-qarasının krater içərisində otarılmasına icazə verilsə də, 2015-ci ildən etibarən bu qadağan edlimişdir.
Vəhşi həyat
Kraterdə əsasən dırnaqlılar olmaqla təxminən 25 000 iri heyvan yaşayır.Kraterdəki böyük məməlilərə yerli populyasiyası 1964-66-cı illərdə 108-dən 1995-ci ildə 11–14 arasına qədər azalmış qara kərgədan (Diceros bicornis michaeli), Afrika camış və ya Keyp buffalosu (Syncerus kafeteriyası) və begemot (Hippopotamus amphibius) daxildir. Ərazidə həmçinin, göy qnu (Connochaetes taurinus) (1994-cü ildə sayı 7 000 kimi qiymətləndirilmişdir), Qrant zebri (Equus quagga boehmi) (4.000), kanna (Taurotragus oryx), Qrant qazeli ( Nanger granti ) və Tomson qazeli (Eudorcas thomsonii) (3 000) kimi başqa dırnaqlılar da mövcuddur. Su keçiləri ( Kobus ellipsiprymnus ) əsasən Lerai meşəsi yaxınlığında görünür.
Ərazidə zürafə, impala (Aepyceros melampus), topi (Damaliscus lunatus), oribi (Ourebia oribi) və timsah ( Crocodylus niloticus ) mövcud deyil. Şərqi Afrika Bəbiri (Acinonyx jubatus raineyi ), Şərqi Afrika çöl iti (Lycaon pixus lupinus) və Afrika bəbiri (Panthera pardus pardus) isə nadir hallarda görünür.Xallı kaftarlar (Crocuta crocuta), 1996-cı ildən bəri Nqorongoro Qoruma Sahəsində uzunmüddətli tədqiqat mövzusudur.
Yağışlı mövsümdə Adi Afrika kəli (Syncerus caffer) istisna olmaqla qalan vəhşi heyvanların yüzdə 20-sindən çoxu və zebra populyasiyasının yarısı krateri tərk edir.
1986-cı ildən bəri kraterin vəhşi heyvan populyasiyası 14 677-dən 7 250-ə (2003-2005) düşmüşdür. Eland və Tomson qazellərinin sayı azaldığı halda, camış əhalisi artmışdır, və bu, yəqin ki, yüksək lifli otları daha qısa, daha az lifli növlərə dəyişdirən uzunmüddətli yanğın profilaktikası ilə əlaqədardır.
Serval (Leptailurus serval) kraterdə geniş yayılmışdır.
Kraterin cənub-qərbində böyük bir göl olan Maqadi gölü, tez-tez minlərlə kiçik qızılqaz tərəfindən məskunlaşılır.
Krater 2001-ci ildə 62 fərddən ibarət olmaqla bilinən ən sıx şir populyasiyasından birinə sahibdir.
-
![image]()
Nqoronqoroda Afrika kəli -
![image]()
Qara kərgədanlar -
![image]()
Aslan balaları -
![image]()
Qnu -
![image]()
Begemot -
![image]()
Eland -
![image]()
Mavi meymun -
![image]()
Kraterdə qara kərgədan -
![image]()
Qnu və zebrlərdən ibarət sürü -
![image]()
Gümüşü yanaqlı kərgədan quşu -
![image]()
Kəkilli durnalar -
![image]()
Kaftar
Noqoronqoro kraterindən kənarda
Nqoronqoro Qoruma Sahəsində vəhşi növlərin əksəriyyətinin sağlam bir populyasiyası yaşayır. Qoruma bölgəsinin qərbindəki Ndutu gölü ərazisi xüsusilə heöard və aslan populyasiyalarına malikdir. Ümumi bölgədə konqori (Alcelaphus buselaphus), Xallı kaftar (Crocuta crocuta) və çaqqallar mövcuddur.Afrika vəhşi iti populyasiyası son vaxtlar azalmış ola bilər.[] Nqoronqoro kraterinin qərbindəki düzənliklərdə isə Serval geniş şəkildə görünür.
İllik dırnaqlı miqrasiyası Nqoronqorodan keçir və bu zaman 1,7 milyon qnu, 260 000 zebra və 470 000 qazel bölgəyə doğru dekabr ayında cənub istiqamətində, iyun ayında isə şimal istiqamətində hərəkət edir. Bu hərəkət yağıntı ilə birlikdə mövsümi olaraq dəyişsə də, ərzaq axtarışında miqrasiya demək olar ki, bütün düzənliklərdən keçir.
İstinadlar
- http://www.ngorongorocrater.org/.
- 'Tourism is a curse to us' 2022-04-07 at the Wayback Machine, Guardian, 6 sentyabr 2009
- Laltaika, Elifuraha. "Pastoralists' Right to Land and Natural Resources in Tanzania" (PDF). Oregon Review of International Law. 15 (1). 2013: 43–62. ISSN 1543-9860. 2022-01-21 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 12 iyun 2017.
- ""Mbulu", Information about northern Tanzania: a personal scrapbook of "cuttings" from published sources". 2016-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-08.
- Northern Tanzania: The Bradt Safari Guide with Kilimanjaro and Zanzibar, authored by Phillip Briggs, 2006, pages 197, 198 ISBN
- "Excerpt from Ngorongoro Conservation Area, authored by Jeannette Hanby & David Bygott, Information about northern Tanzania: a personal scrapbook of "cuttings" from published sources". 2022-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-08.
- ""The historical ecology of the large mammal populations of Ngorongoro Crater, Tanzania, east Africa", Mammal Review, authored by Louise Oates and Paul A. Rees, 2012" (PDF). 2021-08-12 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-08-08.
- Africa's Great Rift Valley, authored by Nigel Pavitt, Harry N. Abrams, Inc., New York, 2001, pages 135-139 2022-04-07 at the Wayback Machine ISBN
- Robert M. Poole. "Heartbreak on the Serengeti". National Geographic jurnalı. səh. 4. 29 June 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 February 2008.
- Homewood, K. M.; Rodgers, W. A. Maasailand Ecology: Pastoralist Development and Wildlife Conservation in Ngorongoro, Tanzania. Cambridge University Press. 2004. ISBN . 2023-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-08.
- Hodgetts, Timothy; Lewis, Melissa; Bauer, Hans; Burnham, Dawn; Dickman, Amy; Macdonald, Ewan; Macdonald, David; Trouwborst, Arie. "Improving the role of global conservation treaties in addressing contemporary threats to lions". Biodiversity and Conservation. 27 (10). 2 June 2018: 2747–2765. doi:10.1007/s10531-018-1567-1. ISSN 0960-3115. PMC 6435094. PMID 30996533.
- Estesa, R. D.; Atwood, J. L.; Estes, A. B. (PDF). Biological Conservation. 2006: 107. doi:10.1016/j.biocon.2006.02.009. 7 September 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 October 2007.
- Sinclair, A. R. E.; Packer, C.; Mduma, S. A. R.; Fryxell, J. M. Serengeti III: Human Impacts on Ecosystem Dynamics. University of Chicago Press. 2009. ISBN . 5 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 12 June 2018.
- . sevennaturalwonders.org. 21 dekabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 iyun 2018.
- "About – Seven Natural Wonders". sevennaturalwonders.org. 2022-04-20 tarixində . İstifadə tarixi: 12 iyun 2018.
- Estesa, R. D.; Atwood, J. L., Estes, A. B. (PDF). Biological Conservation. 131 (1). 2006: 116–117. doi:10.1016/j.biocon.2006.02.009. Archived from the original on 2016-09-07. İstifadə tarixi: 2020-08-08.
- "Ngorongoro Conservation Area". United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization – World Heritage Centre. 2014-06-12 tarixində . İstifadə tarixi: 3 iyun 2014.
In summer enormous numbers of Serengeti migrants pass through the plains of the reserve, including 1.7 million wildebeest, 260,000 zebra and 470,000 gazelle.
- Kissui, B. M.; Mosser, A.; Packer, C. "Persistence and local extinction of lion prides in the Ngorongoro Crater, Tanzania". Population Ecology. 52. 2010: 103–111. doi:10.1007/s10144-009-0176-y.
- "Hyena Project". 2020-05-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-08.
- Education, Jacana; Watson, Dave. Ngorongoro Visitor Map Guide. Jacana Media. 12 August 2008. ISBN . 5 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 12 June 2018 – Google Books vasitəsilə.
- . 2008-10-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-08.
Əlavə oxu
- Ngorongoro Conservation Area 2008-11-15 at the Wayback Machine at the UNEP World Conservation Monitoring Centre (ing.)
- Deocampo, D.M. "Hydrogeochemistry in the Ngorongoro Crater, Tanzania, and implications for land use in a World Heritage Site". Applied Geochemistry. 19. 2004: 755–767. Bibcode:2004ApGC...19..755D. doi:10.1016/j.apgeochem.2003.10.006. (ing.)
- Deocampo, D.M. "Evaporative evolution of surface waters and the role of aqueous CO2 in magnesium silicate precipitation: Lake Eyasi and Ngorongoro Crater, northern Tanzania". South African Journal of Geology. 108. 2005: 493–504. doi:10.2113/108.4.493. (ing.)
Xarici keçidlər
- Ngorongoro Conservation Area Authority 2015-06-23 at the Wayback Machine (ing.)
- Ngorongoro crater facts (ing.)
- (ing.)
- (PDF). 1 sentyabr 2012 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 sentyabr 2012.
- UNESCO World Heritage Site Datasheet (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Noqoronqoro Tanzaniyanin Arusa seherinden 180 km 110 mil qerbde yerlesen qorunan erazi ve Umumdunya irsi obyektidir Sahe erazideki boyuk bir vulkanik kalderin Nqoronqoro kraterinin adini dasiyir Muhafize olunan erazi Tanzaniya hokumetinin bir qolu olan Nqoronqoro Qoruma Sahesi Teskilati terefinden idare olunur ve serhedleri daxil olan Nqoronqoro diviziyasinin serhedleri ile ust uste dusur NqoronqoroNgorongoro Conservation AreaSahesi 8 292 km 809 440 haYaradilma tarixi 1959Yerlesmesi3 12 36 c e 35 27 36 s u Olke Tanzaniyangorongorocratertanzania orgNqoronqoroUNESCO Umumdunya IrsiResmi adiNgorongoro Conservation AreaTipiTebiiKriteriya iv vii viii ix x Tarixi1979 3 cu sessiya Istinad nom 39OlkeTanzaniyaRegionAfrikaTehlukede1984 1989 Vikianbarda elaqeli mediafayllar 2009 cu il Nqoronqoro Vehsi Tebieti Qoruma Qanunu ekseriyyeti 1959 cu ilde Boyuk Britaniya mustemleke hokumeti Serengeti Milli Parkini qurarken ata baba torpaqlarindan buraya kocmus Masai maldarlarini eraziden kocurerek kraterde insan meskunlasmasi ve teserrufatina yeni mehdudiyyetler qoydu Tarix ve cografiyaKraterin adi onomatopik menselidir Masailer ineklerin boynundan asilan zenglerin cixardigi sese nqoro nqoro gore erazinin bele adlandiriblar Nqoronqoronun da daxil oldugu Oldivay deresinde tapilan fosil subutlarina esasen erazide 3 milyon il erzinde muxtelif hominid novleri meskunlasmisdir Bir nece min il evvel ovcu yigicilar maldarlar ile evez olundu Texminen 2000 il evvel eraziye Mbulu qrupu geldi ve 1700 ci il etrafinda Datoqa xalqi ile birlesdi Her iki qrup 1800 cu illerde Masailer terefinden eraziden qovuldu Nqoronqoro kraterine ayaq basan ilk avropali 1892 ci ilde Oskar Baumann olmusdur Daha sonra iki alman qardas Adolf ve Fredrix Saydentof torpaqlari Alman Serqi Afrikasi rehberliyinden icareye goturdu ve onlar Birinci Dunya muharibesi baslayana qeder kraterde ekincilik etdiler Qardaslar alman dostlarini eylendirmek ucun mutemadi olaraq ov geceleri teskil edirdiler Onlar bununla hem de qnu surulerini kraterden qovmaga calisirdilar 1921 ci ilde Tanzaniyada ovculuq huququnu mehdudlasdiran ov haqqinda ilk qerar qebul edildi 1928 ci ilde kecmis Saydentof fermalarindan basqa krater halqasindaki butun erazilerde ov qadagan edildi 1948 ci il Milli Park Serencami 1951 ci ilde heyata kecirilmisdir ile Serengeti Milli Parki SNP yaradildi Bu Masai ve diger qebiler ucun problem yaratdi ve neticede qoruma sahesini milli parkdan ayiran Nqoronqoro Qoruma Sahesi Serencami 1959 meydana geldi Serengeti Milli Parkinda yasayan Masai maldarlari sistematik olaraq Nqoronqoroya kocuruldu ve neticede kraterde yasayan Masai ehalisi ve mal qara sayi artdi 48 Hal hazirda Nqoronqoro Qoruma Sahesi Teskilati krater de daxil olmaqla Nqoronqoro Qoruma Sahesi torpaqlarinin ekseriyyetine sahibdir Erazi 1979 cu ilde UNESCO nun Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmisdir 2009 cu il Vehsi Tebieti Qoruma Qanunu Nqoronqoro kraterindeki insan fealiyyetini daha da mehdudlasdirdi ve enenevi maldarlarin mecburi kocurulmesi ucun qanuni bir baza yaratdi 57 59 Torpaqdan istifadenin mehdudlasdirilmasi yerli Masai icmalari ile muhafize orqanlari arasinda gerginlik yaradir Hal hazirda Beynelxalq Tebietin ve Tebii Servetlerin Muhafizesi Birliyi IUCN munaqiseni azaltmaq ve yerli sakinlerle birlikde tebieti muhafize etmek seylerini artirmaq ucun hell yollari axtarir Nqoronqoro torpagi olduqca ehemiyyetli ve nadirdir Cunki bura Tanzaniyada insan yasayisina icaze verildiyi halda vehsi tebieti qoruyan yegane qoruq erazisidir Torpaq istifadesi vehsi tebiete menfi tesirlerin qarsisini almaq ucun idare olunur Meselen ekincilik yasayis seviyyesinden basqa butun erazide qadagandir menbe gosterin Erazi Serengeti ekosisteminin bir hissesidir ve simal qerbden Serengeti Milli Parki cenubdan ise Serengeti duzenliyi ile bitisikdir Nqoronqoro kraterinin panoramasiNqoronqoro krateriNqoronqoronun esas xususiyyeti dunyanin en boyuk aktiv olmayan butov ve doldurulmamis vulkanik kalderi olan Nqoronqoro krateridir Iki uc milyon il evvel boyuk bir vulkanin partlamasi zamani meydana gelen krater 610 metr 2 000 ft derinliyindedir ve zemininin sahesi 260 kv kilometrdir Orijinal vulkanin hundurluyu haqqinda texminler 4 500 5 800 metr 14 800 19 000 ft arasinda deyisir Kraterin zemini deniz seviyyesinden 1 800 metr 5 900 ft yukseklikdedir Krater 2013 cu ilin fevral ayinda Afrikanin yeddi mocuzesi siyahisina daxil olan yeddi tebiet mocuzesinden biri secildi Nqoronqoro vulkani texminen 2 45 2 milyon il evvel aktiv olmusdur Kraterde turistlere aciq olan piknik yeri ve yazda qidalanan boyuk bir bataqliq var Erazide begemot fil sir ve basqa heyvanlar yasayir Kraterin etrafindaki bir cox kicik bulaq tapila biler ve bunlar xususile quraqliq dovrunde heyvanlar ve yerli Masailer ucun vacib su menbeyidir Daha evvel Masailerin mal qarasinin krater icerisinde otarilmasina icaze verilse de 2015 ci ilden etibaren bu qadagan edlimisdir Movcud heyvan muxtelifliyine gore Nqoronqoro krateri meshur bir turistik yerdir Vehsi heyatKraterde esasen dirnaqlilar olmaqla texminen 25 000 iri heyvan yasayir Kraterdeki boyuk memelilere yerli populyasiyasi 1964 66 ci illerde 108 den 1995 ci ilde 11 14 arasina qeder azalmis qara kergedan Diceros bicornis michaeli Afrika camis ve ya Keyp buffalosu Syncerus kafeteriyasi ve begemot Hippopotamus amphibius daxildir Erazide hemcinin goy qnu Connochaetes taurinus 1994 cu ilde sayi 7 000 kimi qiymetlendirilmisdir Qrant zebri Equus quagga boehmi 4 000 kanna Taurotragus oryx Qrant qazeli Nanger granti ve Tomson qazeli Eudorcas thomsonii 3 000 kimi basqa dirnaqlilar da movcuddur Su kecileri Kobus ellipsiprymnus esasen Lerai mesesi yaxinliginda gorunur Erazide zurafe impala Aepyceros melampus topi Damaliscus lunatus oribi Ourebia oribi ve timsah Crocodylus niloticus movcud deyil Serqi Afrika Bebiri Acinonyx jubatus raineyi Serqi Afrika col iti Lycaon pixus lupinus ve Afrika bebiri Panthera pardus pardus ise nadir hallarda gorunur Xalli kaftarlar Crocuta crocuta 1996 ci ilden beri Nqorongoro Qoruma Sahesinde uzunmuddetli tedqiqat movzusudur Yagisli movsumde Adi Afrika keli Syncerus caffer istisna olmaqla qalan vehsi heyvanlarin yuzde 20 sinden coxu ve zebra populyasiyasinin yarisi krateri terk edir 1986 ci ilden beri kraterin vehsi heyvan populyasiyasi 14 677 den 7 250 e 2003 2005 dusmusdur Eland ve Tomson qazellerinin sayi azaldigi halda camis ehalisi artmisdir ve bu yeqin ki yuksek lifli otlari daha qisa daha az lifli novlere deyisdiren uzunmuddetli yangin profilaktikasi ile elaqedardir Serval Leptailurus serval kraterde genis yayilmisdir Kraterin cenub qerbinde boyuk bir gol olan Maqadi golu tez tez minlerle kicik qizilqaz terefinden meskunlasilir Krater 2001 ci ilde 62 ferdden ibaret olmaqla bilinen en six sir populyasiyasindan birine sahibdir Nqoronqoroda Afrika keli Qara kergedanlar Aslan balalari Qnu Begemot Eland Mavi meymun Kraterde qara kergedan Qnu ve zebrlerden ibaret suru Gumusu yanaqli kergedan qusu Kekilli durnalar KaftarNoqoronqoro kraterinden kenardaNqoronqoro Qoruma Sahesinde vehsi novlerin ekseriyyetinin saglam bir populyasiyasi yasayir Qoruma bolgesinin qerbindeki Ndutu golu erazisi xususile heoard ve aslan populyasiyalarina malikdir Umumi bolgede konqori Alcelaphus buselaphus Xalli kaftar Crocuta crocuta ve caqqallar movcuddur Afrika vehsi iti populyasiyasi son vaxtlar azalmis ola biler ne vaxt Nqoronqoro kraterinin qerbindeki duzenliklerde ise Serval genis sekilde gorunur Illik dirnaqli miqrasiyasi Nqoronqorodan kecir ve bu zaman 1 7 milyon qnu 260 000 zebra ve 470 000 qazel bolgeye dogru dekabr ayinda cenub istiqametinde iyun ayinda ise simal istiqametinde hereket edir Bu hereket yaginti ile birlikde movsumi olaraq deyisse de erzaq axtarisinda miqrasiya demek olar ki butun duzenliklerden kecir Istinadlarhttp www ngorongorocrater org Tourism is a curse to us 2022 04 07 at the Wayback Machine Guardian 6 sentyabr 2009 Laltaika Elifuraha Pastoralists Right to Land and Natural Resources in Tanzania PDF Oregon Review of International Law 15 1 2013 43 62 ISSN 1543 9860 2022 01 21 tarixinde PDF Istifade tarixi 12 iyun 2017 Mbulu Information about northern Tanzania a personal scrapbook of cuttings from published sources 2016 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 08 Northern Tanzania The Bradt Safari Guide with Kilimanjaro and Zanzibar authored by Phillip Briggs 2006 pages 197 198 ISBN 1 84162 146 3 Excerpt from Ngorongoro Conservation Area authored by Jeannette Hanby amp David Bygott Information about northern Tanzania a personal scrapbook of cuttings from published sources 2022 04 07 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 08 The historical ecology of the large mammal populations of Ngorongoro Crater Tanzania east Africa Mammal Review authored by Louise Oates and Paul A Rees 2012 PDF 2021 08 12 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 08 08 Africa s Great Rift Valley authored by Nigel Pavitt Harry N Abrams Inc New York 2001 pages 135 139 2022 04 07 at the Wayback Machine ISBN 0 8109 0602 3 Robert M Poole Heartbreak on the Serengeti National Geographic jurnali seh 4 29 June 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 February 2008 Homewood K M Rodgers W A Maasailand Ecology Pastoralist Development and Wildlife Conservation in Ngorongoro Tanzania Cambridge University Press 2004 ISBN 9780521607490 2023 08 05 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 08 Hodgetts Timothy Lewis Melissa Bauer Hans Burnham Dawn Dickman Amy Macdonald Ewan Macdonald David Trouwborst Arie Improving the role of global conservation treaties in addressing contemporary threats to lions Biodiversity and Conservation 27 10 2 June 2018 2747 2765 doi 10 1007 s10531 018 1567 1 ISSN 0960 3115 PMC 6435094 PMID 30996533 Estesa R D Atwood J L Estes A B PDF Biological Conservation 2006 107 doi 10 1016 j biocon 2006 02 009 7 September 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 October 2007 Sinclair A R E Packer C Mduma S A R Fryxell J M Serengeti III Human Impacts on Ecosystem Dynamics University of Chicago Press 2009 ISBN 9780226760353 5 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 12 June 2018 sevennaturalwonders org 21 dekabr 2015 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 iyun 2018 About Seven Natural Wonders sevennaturalwonders org 2022 04 20 tarixinde Istifade tarixi 12 iyun 2018 Estesa R D Atwood J L Estes A B PDF Biological Conservation 131 1 2006 116 117 doi 10 1016 j biocon 2006 02 009 Archived from the original on 2016 09 07 Istifade tarixi 2020 08 08 Ngorongoro Conservation Area United Nations Educational Scientific and Cultural Organization World Heritage Centre 2014 06 12 tarixinde Istifade tarixi 3 iyun 2014 In summer enormous numbers of Serengeti migrants pass through the plains of the reserve including 1 7 million wildebeest 260 000 zebra and 470 000 gazelle Kissui B M Mosser A Packer C Persistence and local extinction of lion prides in the Ngorongoro Crater Tanzania Population Ecology 52 2010 103 111 doi 10 1007 s10144 009 0176 y Hyena Project 2020 05 10 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 08 Education Jacana Watson Dave Ngorongoro Visitor Map Guide Jacana Media 12 August 2008 ISBN 9781770091733 5 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 12 June 2018 Google Books vasitesile 2008 10 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 08 08 Elave oxuNgorongoro Conservation Area 2008 11 15 at the Wayback Machine at the UNEP World Conservation Monitoring Centre ing Deocampo D M Hydrogeochemistry in the Ngorongoro Crater Tanzania and implications for land use in a World Heritage Site Applied Geochemistry 19 2004 755 767 Bibcode 2004ApGC 19 755D doi 10 1016 j apgeochem 2003 10 006 ing Deocampo D M Evaporative evolution of surface waters and the role of aqueous CO2 in magnesium silicate precipitation Lake Eyasi and Ngorongoro Crater northern Tanzania South African Journal of Geology 108 2005 493 504 doi 10 2113 108 4 493 ing Xarici kecidlerNgorongoro Conservation Area Authority 2015 06 23 at the Wayback Machine ing Ngorongoro crater facts ing ing PDF 1 sentyabr 2012 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 sentyabr 2012 UNESCO World Heritage Site Datasheet ing