Aslanov Novruz Məmmədqulu oğlu (1913, Saray, Bakı qəzası – oktyabr 1942, Taman yarımadası) — hərbçi, II Dünya müharibəsində alay komandiri.
Novruz Aslanov | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1913 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | oktyabr 1942 |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Hərbi fəaliyyəti | |
Qoşun növü | quru |
Hərbi hissə | 396 saylı atıcı diviziya |
Vəzifəsi | Alay komandiri |
Döyüşlər | II Dünya müharibəsi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Aslanov Novruz Məmmədqulu oğlu 1913-cü ildə Abşeron rayonunun Saray kəndində doğulmuşdur. O, 1942-ci il aprelin 1-də Azərbaycan Bakı DTK-sı tərəfindən orduya göndərilmişdir. 396-cı Taman atıcı diviziyasının alay komandiri olmuşdur. 1942-ci il oktyabr ayında Kerç uğrunda gedən ağır döyüşlərdə həlak olmuşdur.
İkinci dünya müharibəsi
1942-ci ilin başlanğıcında Taman yarımadası sahilində Sovet qüvvələrinin Azərbaycanda formalaşan 396-cı atıcı diviziyası müdafiə olunurdular. Bu diviziyanın mühasirədə olan bir qrup döyüşçüsü komissar Novruz Aslanovun komandanlığı altında məharətlə mühasirədən çıxaraq Azov dənizi sahilinə çıxmaq istəyən və içi desant qüvvələri ilə dolu olan 7 faşist motorlu qayığını batırmışdır. Bu istiqamətdə sovet ordusunun vəziyyəti çox ağır idi. Son anda alınan qərar əsasında ön xəttdən sovet artilleriya qurğularını geri çəkmək zərurəti yarandıqda bu plan həyata keçirilənədək Novruz Aslanovun başçılıq etdiyi bir sıra qüvvələr faşistlərin sayca qat-qat çox olan ordu birləşmələrinin hücumunun qarşısında durdu. <Правда> qəzetinin 1942-ci il nəşrində qeyd olunan məlumata görə, Aslanov ölümə doğru getdiyini bilirdi. Lakin o, öz yolundan dönmədi. Novruz Aslanovun başçılıq etdiyi qüvvələr komandirlərinin bu qətiyyəti və cəsarətindən ilhamlanaraq onları dəfələrlə üstələyən düşmən qüvvələrinə 4 saatdan artıq müddət ərzində qabağa getməyə icazə vermədilər. Aslanov bu döyüşdə yaralandı. O, heç kəsdən kömək istəməyərək öz yarasını özü sarıdı. Axşama doğru artıq artilleriya qurğuları təhlükəsiz zonaya çəkilmişdi. Aslanovun dəstəsindən yalnız o sağ qalmışdı. Qaranlıqdan birdən səs eşidildi:- "Rus təslim ol". Faşistlər Aslanovu canlı ələ keçirmək üçün atəşi dayandıraraq onun olduğu mövqeyə doğru sürünməyə başladılar. Aslanov təslim olmadı və avtomatı əlinə alaraq son damla qanınadək vuruşdu. Daha sonra isə düşmən bu mövqeləri ələ keçirdiyi zaman onlara qarşı cəmi 10–15 nəfərlik dəstənin vuruşduğunu anladıqda bu dəstənin qətiyyətinə heyran qalmışdılar. N.Aslanov bu döyüşdə qəhrəmancasına həlak oldu.
Xatirəsi
- Saray qəsəbəsində Novruz Aslanovun adını daşıyan küçə var.
- İki dəfə dövlət mükafatı laureatı adına layiq görülmüş Fuad Əbdürəhmanov tərəfindən Novruz Aslanovun xatirəsinə həsr olunmuş portret və büstü
- Novruz Aslanovun büstü
- Novruz Aslanov küçəsi
Ədəbiyyat
- Академия Наук Азербайджанской ССР: Г.А.Мадатов " Азербайджан В Великой Отечественной Войне " стр.94–95
- Выписка из Приказа Начальника Главного Управления Кадров Министерство Обороны СССР /по личному составу/ 14 марта 1979 года
- Газета "Правда" 8 октября 1942 г.
- Azərbaycan Respublikası Xatirə Kitabı, 1-ci cild, Bakı, 2002. səh.749.
İstinadlar
- Novruz Aslanov // Azərbaycan Respublikası Xatirə Kitabı (20 cilddə). I cild. Bakı: "Respublika Xatirə Kitabı" redaksiyası, 1998. səh. 749.
- qəzet məqaləsi 2021-02-01 at the Wayback Machine (rus.)
- "Novruz Aslanov adına küçə". 2021-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-24.
- Г.А.Мадатов, "Азербайджан В Великой Отечественной Войне", Стр. 94
- Выписка из Приказа Начальника Главного Управления Кадров Министерство Обороны СССР /по личному составу/ 14 марта 1979 года
- Газета "Правда", 8 октября 1942 г. 2021-02-01 at the Wayback Machine (rus.)
- Azərbaycan Respublikası Xatirə Kitabı, 1-ci cild, Bakı, 2002. səh.749
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Novruz Aslanov deqiqlesdirme Aslanov Novruz Memmedqulu oglu 1913 Saray Baki qezasi oktyabr 1942 Taman yarimadasi herbci II Dunya muharibesinde alay komandiri Novruz AslanovSexsi melumatlarDogum tarixi 1913Dogum yeri Saray Baki qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi oktyabr 1942Vefat yeri Taman yarimadasiVetendasligi Azerbaycan SSRHerbi fealiyyetiQosun novu quruHerbi hisse 396 sayli atici diviziyaVezifesi Alay komandiriDoyusler II Dunya muharibesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAslanov Novruz Memmedqulu oglu 1913 cu ilde Abseron rayonunun Saray kendinde dogulmusdur O 1942 ci il aprelin 1 de Azerbaycan Baki DTK si terefinden orduya gonderilmisdir 396 ci Taman atici diviziyasinin alay komandiri olmusdur 1942 ci il oktyabr ayinda Kerc ugrunda geden agir doyuslerde helak olmusdur Ikinci dunya muharibesi1942 ci ilin baslangicinda Taman yarimadasi sahilinde Sovet quvvelerinin Azerbaycanda formalasan 396 ci atici diviziyasi mudafie olunurdular Bu diviziyanin muhasirede olan bir qrup doyuscusu komissar Novruz Aslanovun komandanligi altinda meharetle muhasireden cixaraq Azov denizi sahiline cixmaq isteyen ve ici desant quvveleri ile dolu olan 7 fasist motorlu qayigini batirmisdir Bu istiqametde sovet ordusunun veziyyeti cox agir idi Son anda alinan qerar esasinda on xettden sovet artilleriya qurgularini geri cekmek zerureti yarandiqda bu plan heyata kecirilenedek Novruz Aslanovun basciliq etdiyi bir sira quvveler fasistlerin sayca qat qat cox olan ordu birlesmelerinin hucumunun qarsisinda durdu lt Pravda gt qezetinin 1942 ci il nesrinde qeyd olunan melumata gore Aslanov olume dogru getdiyini bilirdi Lakin o oz yolundan donmedi Novruz Aslanovun basciliq etdiyi quvveler komandirlerinin bu qetiyyeti ve cesaretinden ilhamlanaraq onlari defelerle usteleyen dusmen quvvelerine 4 saatdan artiq muddet erzinde qabaga getmeye icaze vermediler Aslanov bu doyusde yaralandi O hec kesden komek istemeyerek oz yarasini ozu saridi Axsama dogru artiq artilleriya qurgulari tehlukesiz zonaya cekilmisdi Aslanovun destesinden yalniz o sag qalmisdi Qaranliqdan birden ses esidildi Rus teslim ol Fasistler Aslanovu canli ele kecirmek ucun atesi dayandiraraq onun oldugu movqeye dogru surunmeye basladilar Aslanov teslim olmadi ve avtomati eline alaraq son damla qaninadek vurusdu Daha sonra ise dusmen bu movqeleri ele kecirdiyi zaman onlara qarsi cemi 10 15 neferlik destenin vurusdugunu anladiqda bu destenin qetiyyetine heyran qalmisdilar N Aslanov bu doyusde qehremancasina helak oldu XatiresiSaray qesebesinde Novruz Aslanovun adini dasiyan kuce var Iki defe dovlet mukafati laureati adina layiq gorulmus Fuad Ebdurehmanov terefinden Novruz Aslanovun xatiresine hesr olunmus portret ve bustuNovruz Aslanovun bustu Novruz Aslanov kucesiEdebiyyatAkademiya Nauk Azerbajdzhanskoj SSR G A Madatov Azerbajdzhan V Velikoj Otechestvennoj Vojne str 94 95 Vypiska iz Prikaza Nachalnika Glavnogo Upravleniya Kadrov Ministerstvo Oborony SSSR po lichnomu sostavu 14 marta 1979 goda Gazeta Pravda 8 oktyabrya 1942 g Azerbaycan Respublikasi Xatire Kitabi 1 ci cild Baki 2002 seh 749 IstinadlarNovruz Aslanov Azerbaycan Respublikasi Xatire Kitabi 20 cildde I cild Baki Respublika Xatire Kitabi redaksiyasi 1998 seh 749 qezet meqalesi 2021 02 01 at the Wayback Machine rus Novruz Aslanov adina kuce 2021 02 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 01 24 G A Madatov Azerbajdzhan V Velikoj Otechestvennoj Vojne Str 94 Vypiska iz Prikaza Nachalnika Glavnogo Upravleniya Kadrov Ministerstvo Oborony SSSR po lichnomu sostavu 14 marta 1979 goda Gazeta Pravda 8 oktyabrya 1942 g 2021 02 01 at the Wayback Machine rus Azerbaycan Respublikasi Xatire Kitabi 1 ci cild Baki 2002 seh 749