Nordenşeld arxipelaqı — Şimal Buzlu okeanın Kara dənizi akvatoriyasıbfa yerləşən arxipelaq. Arxipelaqın şərqdən qərbə uzunluğu 93 kilometr təşkil edir. Taymır yarımadası sahilində yerləşən Taymır körfəzindən şimal-qərbdə qərarlaşır. Nordenşeld arxipelaqından cənubda Taymır adası qərarlaşır. İnzibati cəhətdən Rusiyanın Krasnoyarsk diyarı Taymır Dolqan-Nenes rayonu ərazisinə daxildir. Arxipelaq öz növbədində 90 irili və xırdalı adalardan ibarətdir. Üstəlik bura bir sıra adalar qrupu daxildir: Vilkinski adaları, Şərq adaları, Litke adaları, Paxtusov adaları, Sivolko adaları. Adalar əsasən vulkanik suxurlardan ibarətdir. Bitki örtüyü zəyifdə olma mövcuddur. Əsasən arktik tundra hakimdir. arxipelaq öz adını qütb araşdırmaçısı olan Nils Adolf Erik Nordenşeldin adından götürülmüşdür.
Nordenşeld arxipelaqı | |
---|---|
rus. Архипелаг Норденшёльда | |
Ümumi məlumatlar | |
Adaların sayı | 90 |
Ümumi sahəsi | 309 km² |
Hündür nöqtəsi | 107 m |
Əhalisi | 0 nəfər (2014-cü il) |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Rusiya |
Akvatoriya | |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Adaları
Arxipelaq öz növbəsində bir-birindən fərqlənən qruplara bölünür. Onlar adasında beş nisbətən iri qruplar vardır:
Litke adaları — irili-xırdalı 10 adadan ibarətdir. Arxipelaqa daxil olan ən şimal qrupdur. Adalar qrupu Fyodr Petroviç Litkenin şərəfinə adlandırılmışdır. Qrupa daxil olan adalar: , Sofi, Sikora, Şileyko, Ermolov, Unkovski, Pedaşenko və Üç qardaş adaları.
Şərq adaları — 15 adadan ibarətdir. Adının arxipelıq şərqində yerləşməsinə görə almışdır. Qrupa daxil olan adalar: Tırtov, Jeleznyakov, Dejnyov adaları, Matros, Volna, Salome, Yevgeni Frodrov adaları, Nord, Bianki, Kamenistı, Leskinev və Dalnı.
— 17 adadan ibarətdir. Arxipelaqın qərb qurtaracağını təşkil edir. Qrupa daxil olan adalar: Lenin, Ermak, Kuçum, Sadko, Şuls, Mametkul, Vitte, Kovalevski, Ukramnı, Krasin, Brandvaxta, Savvı Loşkin, Vasilev, Qryada, Kazak, Ledokol, Makarov və Oktyabr.
Paxtusov adaları — 15 adadan ibarətdir. Qrupa daxil adalar: Aleksandr, Pxtusov, Şpanberq, Truvor, Silaç, Petersen, Oleq, Dobrınya Nikitiç, Skudnıe adaları, Zverelovski, Qraniçnı, Navarin, Yurt və Kotovski.
— 15 adadan ibarətdir. Bu adalar qrupunda arxipelaqın ən hündür nöqtəsi yerləşir. 107 metr hündürlüyə malik olan zirvə Çabak adasında yerləşir. Adalar qrupu qütb səyahətçisi Boris Andreyeviç Vilkiskinin şərəfinə adlandırılmışdır. Qrupa daxil adalar: Novıy, Strijev, Çabak, Sentralnı, Korsar, Qroznı, Tuqut, Peta, Smejnı, Şvesov, Cekman, Kamenistı, Ovalnı, Xovqard və Qerberştyn.
Araşdırılma tarixi
Arxipelaq ilk dəfə 1740-cü ildə Böyük Şimal ekspedisiyası zamanı Nikifor Çekinin rəhbərlik etdiyi qrup tərəfindən kəşf edilmişdir. Bu qrup Xritov Prokofeivi© Kaprevin dəstəsinə daxil idi. Adalar uzun zaman adsız qalmışdır. Ancaq 1893-cü ildə adaları Fristif Nansen özünün Fram gəmisində tətqiq etmişdir. O adaları Nils Adolf Erik Nordenşeldin şərəfinə adlandırmışdır.
1930-cu illərdə arxipelaq «Sedove» və «Torose» gəmiləri ilə təşkil edilən ekspedisilayar zamanı tətqiq edilmişdir.
1935—1999-ci illərdə Ruskiy adasında və 1940-1975-ci illərdə Tırtov adasında daimi olaraq qütb stansiyası fəaliyyət göstərmişdir. Hazırda arxipelaqda yaşayış yoxdur. Stansiyalar fəaliyyətini dayandırmışdır. 1993-cü ildə Arktika qurşağının qorunması məqsədi ilə burada qoruq yaradılmışdır. Arxipelaq Böyük Arktik qoruğunun ərazisinə daxildir
İstinadlar
- "Ostrov Taymyr". Mapcarta. 21 August 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 11 August 2016.
- "Ostrova Vostyochnyye". Mapcarta. 12 December 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 12 August 2016.
- . 2008-04-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-01.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nordenseld arxipelaqi Simal Buzlu okeanin Kara denizi akvatoriyasibfa yerlesen arxipelaq Arxipelaqin serqden qerbe uzunlugu 93 kilometr teskil edir Taymir yarimadasi sahilinde yerlesen Taymir korfezinden simal qerbde qerarlasir Nordenseld arxipelaqindan cenubda Taymir adasi qerarlasir Inzibati cehetden Rusiyanin Krasnoyarsk diyari Taymir Dolqan Nenes rayonu erazisine daxildir Arxipelaq oz novbedinde 90 irili ve xirdali adalardan ibaretdir Ustelik bura bir sira adalar qrupu daxildir Vilkinski adalari Serq adalari Litke adalari Paxtusov adalari Sivolko adalari Adalar esasen vulkanik suxurlardan ibaretdir Bitki ortuyu zeyifde olma movcuddur Esasen arktik tundra hakimdir arxipelaq oz adini qutb arasdirmacisi olan Nils Adolf Erik Nordenseldin adindan goturulmusdur Nordenseld arxipelaqirus Arhipelag NordenshyoldaUmumi melumatlarAdalarin sayi 90Umumi sahesi 309 km Hundur noqtesi 107 mEhalisi 0 nefer 2014 cu il Yerlesmesi77 03 sm e 96 09 s u Olke RusiyaAkvatoriya Simal Buzlu okeanNordenseld arxipelaqiNordenseld arxipelaqiNordenseld arxipelaqi Nordenseld arxipelaqi Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdalariArxipelaq oz novbesinde bir birinden ferqlenen qruplara bolunur Onlar adasinda bes nisbeten iri qruplar vardir Litke adalari irili xirdali 10 adadan ibaretdir Arxipelaqa daxil olan en simal qrupdur Adalar qrupu Fyodr Petrovic Litkenin serefine adlandirilmisdir Qrupa daxil olan adalar Sofi Sikora Sileyko Ermolov Unkovski Pedasenko ve Uc qardas adalari Serq adalari 15 adadan ibaretdir Adinin arxipeliq serqinde yerlesmesine gore almisdir Qrupa daxil olan adalar Tirtov Jeleznyakov Dejnyov adalari Matros Volna Salome Yevgeni Frodrov adalari Nord Bianki Kamenisti Leskinev ve Dalni 17 adadan ibaretdir Arxipelaqin qerb qurtaracagini teskil edir Qrupa daxil olan adalar Lenin Ermak Kucum Sadko Suls Mametkul Vitte Kovalevski Ukramni Krasin Brandvaxta Savvi Loskin Vasilev Qryada Kazak Ledokol Makarov ve Oktyabr Paxtusov adalari 15 adadan ibaretdir Qrupa daxil adalar Aleksandr Pxtusov Spanberq Truvor Silac Petersen Oleq Dobrinya Nikitic Skudnie adalari Zverelovski Qranicni Navarin Yurt ve Kotovski 15 adadan ibaretdir Bu adalar qrupunda arxipelaqin en hundur noqtesi yerlesir 107 metr hundurluye malik olan zirve Cabak adasinda yerlesir Adalar qrupu qutb seyahetcisi Boris Andreyevic Vilkiskinin serefine adlandirilmisdir Qrupa daxil adalar Noviy Strijev Cabak Sentralni Korsar Qrozni Tuqut Peta Smejni Svesov Cekman Kamenisti Ovalni Xovqard ve Qerberstyn Arasdirilma tarixiArxipelaq ilk defe 1740 cu ilde Boyuk Simal ekspedisiyasi zamani Nikifor Cekinin rehberlik etdiyi qrup terefinden kesf edilmisdir Bu qrup Xritov Prokofeivi c Kaprevin destesine daxil idi Adalar uzun zaman adsiz qalmisdir Ancaq 1893 cu ilde adalari Fristif Nansen ozunun Fram gemisinde tetqiq etmisdir O adalari Nils Adolf Erik Nordenseldin serefine adlandirmisdir 1930 cu illerde arxipelaq Sedove ve Torose gemileri ile teskil edilen ekspedisilayar zamani tetqiq edilmisdir 1935 1999 ci illerde Ruskiy adasinda ve 1940 1975 ci illerde Tirtov adasinda daimi olaraq qutb stansiyasi fealiyyet gostermisdir Hazirda arxipelaqda yasayis yoxdur Stansiyalar fealiyyetini dayandirmisdir 1993 cu ilde Arktika qursaginin qorunmasi meqsedi ile burada qoruq yaradilmisdir Arxipelaq Boyuk Arktik qorugunun erazisine daxildirIstinadlar Ostrov Taymyr Mapcarta 21 August 2016 tarixinde Istifade tarixi 11 August 2016 Ostrova Vostyochnyye Mapcarta 12 December 2017 tarixinde Istifade tarixi 12 August 2016 2008 04 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 01