Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nils Henrik Abel (norv. Niels Henrik Abel; 5 avqust 1802[…] – 6 aprel 1829[…]) – Norveç riyaziyyatçısı.
| Nils Henrik Abel | |
|---|---|
| norv. Niels Henrik Abel | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Norveç |
| Vəfat tarixi | 6.4. 1829 |
| Vəfat yeri | Arendal şəhəri yaxınlığında |
| Vəfat səbəbi | vərəm |
| Elm sahələri | qrup nəzəriyyəsi |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Nils Abel pastor ailəsində doğulmuşdur, Kristianiya (indiki Oslo) universitetində təhsil almışdır, Təhslini fəlsəfə elmləri namizədi dərəcəsi ilə bitimişdir. 1822–1823-cü illərin qışında differensial tınliklərin inteqrallanmasına dair böyük elmi iş həyata keçirmiş və bu işinə görə mükafat olaraq ona ölkə xaricində təhsilin davam etdirmık üçün dövlət təqaüdü ayrılmışdır. İlk əvvəl o Berlinə yollanır və 1825-ci ilin sentyabrından 1826-cı ilin fevarlına qədər burada yaşayır. Burada o Avqust Krelemlə tanış olur və Kremel istedadlı norveçlini "Journal fur reine u. angewandte Mathematik" jurnalına işə düzəldir. Onun işi xüsusilə elliptik funksiyalar nəzəriyyəsinə dair idi. Nils Abel Karl Qustav Yakobi ilə bu sahəni nəzəçarpacaq dərəcədə inkişaf etdidir.
1826-cı ilin fevralında Abel İtaliyaya yollanır və bir neçə ayı Venesiyada keçirir. İyulda Parisə gedir və ilin sonuna qədər burada qalır. 1827-ci ilin əvvəlində Abel Berlinə qayıdır.
Vətənə qayıtdıqdan sonra o Kristianiya universiteti və mühəndis məktəbinin dosenti təyin olunur. Lakin tezliklə vərəm xəstəliyinə tutulur və vəfat edir. Müəllimi Holmboe tələbəsinin əsələrindən ibarət toplu — "Oeuvres completes" hazırlayır (2 cild, Xrist, 1839).
2002-ci ildə riyaziyatçının anadan olmasının 200-cü ildönümü münasibətilə Norveç hökuməti riyaziyyat üzrə Abel mükafatını təsis etdi.
Aydakı kraterləridən biri də istedadlı riyaziyyatçının adını daşıyır.
Fəaliyyətləri
Nils Henrik Abel Norveç riyaziyyatçısıdır, müasir cəbrin və cəbri funksiyalar nəzəriyyəsinin əsasını qoymuşdur. Abel beşinci dərəcəli tənliyin radikallarla həlli üzərində çalışmış və dərəcəsi dörddən böyük olan hərfi əmsallı cəbri tənliklərin ümumi halda həll olunmadığını isbat etmişdir. O, radikallarla həll edilən ixtiyari qüvvətdən tənliklər sinfi yaratmışdır. O, bir sıra inteqrallamanmayan funksiyalar tapmış və öz adını daşıyan "Abel inteqralları"nı tədqiq etmişdir. Abel elliptik funksiyalar nəzəriyyəsinin əsasını qoymuşdur.
Mənbə
İstinadlar
Həmçinin bax
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Абель, Нильс Генрих (rus.). // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890. Т. I. С. 25.
- Ѳ. И. П. Абель (rus.). // Энциклопедический лексикон СПб: 1835. Т. 1. С. 27–28.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nils Henrik Abel norv Niels Henrik Abel 5 avqust 1802 6 aprel 1829 Norvec riyaziyyatcisi Nils Henrik Abelnorv Niels Henrik AbelDogum tarixi 5 avqust 1802Dogum yeri NorvecVefat tarixi 6 4 1829Vefat yeri Arendal seheri yaxinligindaVefat sebebi veremElm saheleri qrup nezeriyyesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarNils AbelHeyatiNils Abel pastor ailesinde dogulmusdur Kristianiya indiki Oslo universitetinde tehsil almisdir Tehslini felsefe elmleri namizedi derecesi ile bitimisdir 1822 1823 cu illerin qisinda differensial tinliklerin inteqrallanmasina dair boyuk elmi is heyata kecirmis ve bu isine gore mukafat olaraq ona olke xaricinde tehsilin davam etdirmik ucun dovlet teqaudu ayrilmisdir Ilk evvel o Berline yollanir ve 1825 ci ilin sentyabrindan 1826 ci ilin fevarlina qeder burada yasayir Burada o Avqust Krelemle tanis olur ve Kremel istedadli norveclini Journal fur reine u angewandte Mathematik jurnalina ise duzeldir Onun isi xususile elliptik funksiyalar nezeriyyesine dair idi Nils Abel Karl Qustav Yakobi ile bu saheni nezecarpacaq derecede inkisaf etdidir 1826 ci ilin fevralinda Abel Italiyaya yollanir ve bir nece ayi Venesiyada kecirir Iyulda Parise gedir ve ilin sonuna qeder burada qalir 1827 ci ilin evvelinde Abel Berline qayidir Vetene qayitdiqdan sonra o Kristianiya universiteti ve muhendis mektebinin dosenti teyin olunur Lakin tezlikle verem xesteliyine tutulur ve vefat edir Muellimi Holmboe telebesinin eselerinden ibaret toplu Oeuvres completes hazirlayir 2 cild Xrist 1839 2002 ci ilde riyaziyatcinin anadan olmasinin 200 cu ildonumu munasibetile Norvec hokumeti riyaziyyat uzre Abel mukafatini tesis etdi Aydaki kraterleriden biri de istedadli riyaziyyatcinin adini dasiyir FealiyyetleriNils Henrik Abel Norvec riyaziyyatcisidir muasir cebrin ve cebri funksiyalar nezeriyyesinin esasini qoymusdur Abel besinci dereceli tenliyin radikallarla helli uzerinde calismis ve derecesi dordden boyuk olan herfi emsalli cebri tenliklerin umumi halda hell olunmadigini isbat etmisdir O radikallarla hell edilen ixtiyari quvvetden tenlikler sinfi yaratmisdir O bir sira inteqrallamanmayan funksiyalar tapmis ve oz adini dasiyan Abel inteqrallari ni tedqiq etmisdir Abel elliptik funksiyalar nezeriyyesinin esasini qoymusdur Menbe Usaqlar ucun ensiklopediya Riyaziyyat Baki Serq Qerb 2008 seh 604IstinadlarHemcinin baxBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Abel Nils Genrih rus Enciklopedicheskij slovar pod red I E Andreevskij SPb Brokgauz Efron 1890 T I S 25 Ѳ I P Abel rus Enciklopedicheskij leksikonSPb 1835 T 1 S 27 28