Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nikos Pulanzas (yun. Νίκος Πουλαντζάς, ing. Nicos Poulantzas, 21 sentyabr 1936, Afina – 3 oktyabr 1979, XIII arondisman (Paris)) — yunan-fransız marksist sosioloq və politoloq.
| Nikos Pulanzas | |
|---|---|
| yun. Νίκος Πουλαντζάς | |
| Doğum tarixi | 21 sentyabr 1936 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 3 oktyabr 1979(43 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | filosof, sosioloq, universitet müəllimi[d], politoloq |
| Partiyası |
|
O, Lui Altüsserlə yanaşı, öz baxış sistemində ortodoksal leninizmi qramşizm və avrokommunizmi birləşdirən strukturalist marksizmin əsas nümayəndələrindən biridir. Məqalələrini fransız dilində yazmışdır. İspaniya, Portuqaliya və Yunanıstanda dövlət, sosial siniflər, faşizm və diktatura rejimlərinin süqutu ilə bağlı araşdırmaları ilə məşhurdur. O, qaradərili polkovniklərin yunan xuntasına qarşı mübarizədə iştirak edib (1967-1974), Yunanıstan Kommunist Partiyasının Stalin əleyhinə qanadının üzvü olub, onun ideyaları onun davamçılarına — və partiyalarına təsir edib.
Bioqrafiya
Pulanzas varlı bir ailədə anadan olub. O, Afina Universitetində hüquq təhsili alıb, sonra Fransaya köçüb və burada hüquq fəlsəfəsi üzrə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib. Pulanzas hələ Yunanıstanda olarkən Kommunist Partiyasının siyasi cəbhəsi olan və vətəndaş müharibəsindən sonra fəaliyyəti qadağan edilmiş Birləşmiş Demokratik Sol Partiyasına qoşuldu. Fransada o, Jan-Pol Sartr və Simone de Bovuarın ekzistensial marksizmi ilə maraqlandı və onların “Les Temps Modernes” jurnalı üçün məqalə yazmışdır.
1964-cü ildə bu jurnalda onun qeydlərindən biri Lui Altusserin (1918-1990) diqqətini çəkdi və 1960-cı illərin ortalarından etibarən Pulanzas “Altüsser dairəsi”nə (, , Pyer Maşere, ) yaxınlaşmağa başladı. 1968-ci ildə ona geniş şöhrət qazandıran və dünyanın bir çox dillərinə tərcümə olunan “Kapitalist dövlətinin siyasi hakimiyyəti və sosial təbəqələri” kitabını nəşr etdirdi. Qeyd edək ki, Pulanzas öz işi ilə siyasətin təhlilinə strukturist yanaşmanın inkişafına töhfə verib.
1968-ci ildən vəfatına qədər Pulanzas Paris VIII Universitetində sosiologiyadan dərs deyib. O, fransız yazıçısı Ann Leklerlə evli olub və bir qızı var.
İdeoloji miras
1969-cu ildə Britaniyanın “New Left Review” jurnalı Pulanzasın ingilis marksisti Ralf Milibendin “Kapitalist Cəmiyyətdə Dövlət” əsərinə tənqidi rəyini dərc etdi. Bu baxış "Milibend-Pulanzas müzakirəsi"nin birinci mərhələsi idi. Müzakirə sinfi hakimiyyətin mexanizmi kimi dövlət məsələsi ətrafında gedirdi: Milibend bunu dövlət strukturlarında rəhbər vəzifələr tutan insanların sinfi mənşəyinin və mənsubiyyətinin nəticəsi hesab edirdi; Pulanzas hesab edirdi ki, bu, dövlətin strukturundan və funksiyalarından irəli gəlir.
Pulanzasın bu mövzuda ən mühüm əsəri “Kapitalist dövlətinin siyasi hakimiyyəti və sosial sinifləri” (1968) kitabıdır. Məhz bu kitabda o, nəzəriyyədəki yeniliklərindən birini, “hakimiyyətin həyata keçirilməsinin yeri və mərkəzi olan, lakin özü heç bir gücə malik olmayan” “dövlətin nisbi muxtariyyəti” konsepsiyasını inkişaf etdirdi. Pulanzasın fikrincə, kapitalist dövləti kapitalist dövlət kimi dəqiq fəaliyyət göstərmək üçün ayrı-ayrı kapitalistlərin maraqlarına zidd, lakin onların ümumi sinfi maraqlarını müdafiə etməlidir: dövlət fərdin maraq və tələblərindən kapitalistlər “nisbi muxtariyyət” saxlamalıdır. Bu həm də o deməkdir ki, dövlət marksizmdən olan doqmatistlərin etdiyi kimi yalnız iqtisadi münasibətləri və maraqları əks etdirməyə yönəldilə bilməz. Pulanzas iddia edirdi ki, kapitalistlər iqtisadi fəaliyyətin iştirakçıları kimi bir-birləri ilə rəqabətə meyllidirlər və dövlət kapitalist sinfinin müxtəlif fraksiyalarının, eləcə də digər hakim siniflərin uzunmüddətli strategiya və uzunmüddətli ittifaqlara girmək üçün hazırlaya biləcəyi bir növ platforma rolunu oynayır. Eyni zamanda, dövlət fəhlə sinfini ayrı-ayrı fərdlərə (vətəndaşlara) parçalayaraq, fəhlə sinfinin üzvlərini bir-birindən təcrid edərək təşkilatsızlaşdırır.
Onun son kitabı olan “Dövlət, Güc, Sosializm” (1978) marksizmə və strukturalizmə yaxın olan digər nəzəriyyəçilərin, xüsusən Mişel Fuko və Jil Delöz konstruksiyalarının tənqidini ehtiva edirdi. Xüsusilə, Pulanzas dövlətin sosial münasibət kimi tərifini təklif etdi və onun nisbi muxtariyyət məsələsinin sinfi mübarizənin funksiyası olduğunu bildirdi. Dövlət sinfi mübarizənin mərkəzində olduğu üçün daim hərəkətdədir. Heç bir sinfin dövlət üzərində tam hakimiyyəti yoxdur, lakin dövlət həmişə hakim sinfin maraqlarına üstünlük verir. Deməli, onun nisbi muxtariyyət dərəcəsi daim dəyişir və siyasi mübarizənin məzmunu və intensivliyi ilə müəyyən edilir.
Siyasi baxımdan, Pulanzasın Yunanıstan Kommunist Partiyası (daxili) üçün təklif etdiyi məqsədi, reformist sosial-demokratiya üçün də xarakterik olan bürokratikləşmə, yerli təşəbbüslərin yatırılması və etatizmin qarşısını ala bilən demokratik və inqilabi sosializmin birləşməsidir.
İstinadlar
- Archives de Paris.
- Stuart Hall, «Nicos Poulantzas: State, Power, Socialism», New Left Review , I / 119, January-February 1980, p. 61.
- См .: Nicos Poulantzas, «The Problem of the Capitalist State», New Left Review , No. 58, November-December 1969, pp. 67-78; Ralph Miliband, «The Capitalist State: Reply to Nicos Poulantzas», New Left Reviw , No. 59, January-February 1970, pp. 53-60; Ralph Miliband, «Poulantzas and the Capitalist State», New Left Review , No. 82, November-December 1973, pp. 83-92; Ernesto Laclau, «The Specificity of the Political: The Poulantzas-Miliband Debate», Economy and Society , No. 5, 1975, pp. 87-110; Nicos Poulantzas, «The Capitalist State: A Reply to Miliband and Laclau», New Left Review , No. 95, January-February 1976, pp. 63-83.
Ədəbiyyat
- Peter Bratsis, «Nicos Poulantzas and the Ontological Status of the State in Marxist Theory», in Journal Of The Hellenic Diaspora, Vol. 25, No. 1-2, February 1999, pp. 155–176.
- Jane Caplan, «Theories of Fascism: Nicos Poulantzas as Historian», in History Workshop, No. 3, Spring 1977, pp. 83–100.
- Stuart Hall, «Nicos Poulantzas: State, Power, Socialism», in New Left Review, I/119, January-February 1980, pp. 60–69.
- Bob Jessop, «On the Originality, Legacy, and Actuality of Nicos Poulantzas», in Studies In Political Economy, No. 34, Spring 1991, pp. 75–107.
- Bob Jessop, Nicos Poulantzas: Marxist Theory and Political Strategy, London: Macmillan, 1985.
- Peter Kennedy. «Marxism and the Relative Autonomy of the Capitalist State», in Critique: Journal of Socialist Theory, Vol. 34, Issue 2, 2006, pp. 179–196.
- Ellen Meiksins Wood, The Retreat from Class, London—New York: Verso, 1986, pp. 25–46 (The Forerunner: Nicos Poulantzas).
Xarici keçidlər
- Poulantzas lesen (alm.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nikos Pulanzas yun Nikos Poylantzas ing Nicos Poulantzas 21 sentyabr 1936 Afina 3 oktyabr 1979 XIII arondisman Paris yunan fransiz marksist sosioloq ve politoloq Nikos Pulanzasyun Nikos PoylantzasDogum tarixi 21 sentyabr 1936 1936 09 21 Dogum yeri Afina Afina belediyyesi d Merkezi Afina d Attika YunanistanVefat tarixi 3 oktyabr 1979 1979 10 03 43 yasinda Vefat yeri XIII arondisman Paris Paris Il de Frans Fransa metropoliyasi FransaTehsili Afina Universiteti Paris UniversitetiFealiyyeti filosof sosioloq universitet muellimi d politoloqPartiyasi Birlesmis Demokratik Sol Partiya d Yunanistan Kommunist Partiyasi 1968 O Lui Altusserle yanasi oz baxis sisteminde ortodoksal leninizmi qramsizm ve avrokommunizmi birlesdiren strukturalist marksizmin esas numayendelerinden biridir Meqalelerini fransiz dilinde yazmisdir Ispaniya Portuqaliya ve Yunanistanda dovlet sosial sinifler fasizm ve diktatura rejimlerinin suqutu ile bagli arasdirmalari ile meshurdur O qaraderili polkovniklerin yunan xuntasina qarsi mubarizede istirak edib 1967 1974 Yunanistan Kommunist Partiyasinin Stalin eleyhine qanadinin uzvu olub onun ideyalari onun davamcilarina ve partiyalarina tesir edib BioqrafiyaPulanzas varli bir ailede anadan olub O Afina Universitetinde huquq tehsili alib sonra Fransaya kocub ve burada huquq felsefesi uzre doktorluq dissertasiyasini mudafie edib Pulanzas hele Yunanistanda olarken Kommunist Partiyasinin siyasi cebhesi olan ve vetendas muharibesinden sonra fealiyyeti qadagan edilmis Birlesmis Demokratik Sol Partiyasina qosuldu Fransada o Jan Pol Sartr ve Simone de Bovuarin ekzistensial marksizmi ile maraqlandi ve onlarin Les Temps Modernes jurnali ucun meqale yazmisdir 1964 cu ilde bu jurnalda onun qeydlerinden biri Lui Altusserin 1918 1990 diqqetini cekdi ve 1960 ci illerin ortalarindan etibaren Pulanzas Altusser dairesi ne Pyer Masere yaxinlasmaga basladi 1968 ci ilde ona genis sohret qazandiran ve dunyanin bir cox dillerine tercume olunan Kapitalist dovletinin siyasi hakimiyyeti ve sosial tebeqeleri kitabini nesr etdirdi Qeyd edek ki Pulanzas oz isi ile siyasetin tehliline strukturist yanasmanin inkisafina tohfe verib 1968 ci ilden vefatina qeder Pulanzas Paris VIII Universitetinde sosiologiyadan ders deyib O fransiz yazicisi Ann Leklerle evli olub ve bir qizi var Ideoloji miras1969 cu ilde Britaniyanin New Left Review jurnali Pulanzasin ingilis marksisti Ralf Milibendin Kapitalist Cemiyyetde Dovlet eserine tenqidi reyini derc etdi Bu baxis Milibend Pulanzas muzakiresi nin birinci merhelesi idi Muzakire sinfi hakimiyyetin mexanizmi kimi dovlet meselesi etrafinda gedirdi Milibend bunu dovlet strukturlarinda rehber vezifeler tutan insanlarin sinfi menseyinin ve mensubiyyetinin neticesi hesab edirdi Pulanzas hesab edirdi ki bu dovletin strukturundan ve funksiyalarindan ireli gelir Pulanzasin bu movzuda en muhum eseri Kapitalist dovletinin siyasi hakimiyyeti ve sosial sinifleri 1968 kitabidir Mehz bu kitabda o nezeriyyedeki yeniliklerinden birini hakimiyyetin heyata kecirilmesinin yeri ve merkezi olan lakin ozu hec bir guce malik olmayan dovletin nisbi muxtariyyeti konsepsiyasini inkisaf etdirdi Pulanzasin fikrince kapitalist dovleti kapitalist dovlet kimi deqiq fealiyyet gostermek ucun ayri ayri kapitalistlerin maraqlarina zidd lakin onlarin umumi sinfi maraqlarini mudafie etmelidir dovlet ferdin maraq ve teleblerinden kapitalistler nisbi muxtariyyet saxlamalidir Bu hem de o demekdir ki dovlet marksizmden olan doqmatistlerin etdiyi kimi yalniz iqtisadi munasibetleri ve maraqlari eks etdirmeye yoneldile bilmez Pulanzas iddia edirdi ki kapitalistler iqtisadi fealiyyetin istirakcilari kimi bir birleri ile reqabete meyllidirler ve dovlet kapitalist sinfinin muxtelif fraksiyalarinin elece de diger hakim siniflerin uzunmuddetli strategiya ve uzunmuddetli ittifaqlara girmek ucun hazirlaya bileceyi bir nov platforma rolunu oynayir Eyni zamanda dovlet fehle sinfini ayri ayri ferdlere vetendaslara parcalayaraq fehle sinfinin uzvlerini bir birinden tecrid ederek teskilatsizlasdirir Onun son kitabi olan Dovlet Guc Sosializm 1978 marksizme ve strukturalizme yaxin olan diger nezeriyyecilerin xususen Misel Fuko ve Jil Deloz konstruksiyalarinin tenqidini ehtiva edirdi Xususile Pulanzas dovletin sosial munasibet kimi terifini teklif etdi ve onun nisbi muxtariyyet meselesinin sinfi mubarizenin funksiyasi oldugunu bildirdi Dovlet sinfi mubarizenin merkezinde oldugu ucun daim hereketdedir Hec bir sinfin dovlet uzerinde tam hakimiyyeti yoxdur lakin dovlet hemise hakim sinfin maraqlarina ustunluk verir Demeli onun nisbi muxtariyyet derecesi daim deyisir ve siyasi mubarizenin mezmunu ve intensivliyi ile mueyyen edilir Siyasi baximdan Pulanzasin Yunanistan Kommunist Partiyasi daxili ucun teklif etdiyi meqsedi reformist sosial demokratiya ucun de xarakterik olan burokratiklesme yerli tesebbuslerin yatirilmasi ve etatizmin qarsisini ala bilen demokratik ve inqilabi sosializmin birlesmesidir IstinadlarArchives de Paris Stuart Hall Nicos Poulantzas State Power Socialism New Left Review I 119 January February 1980 p 61 Sm Nicos Poulantzas The Problem of the Capitalist State New Left Review No 58 November December 1969 pp 67 78 Ralph Miliband The Capitalist State Reply to Nicos Poulantzas New Left Reviw No 59 January February 1970 pp 53 60 Ralph Miliband Poulantzas and the Capitalist State New Left Review No 82 November December 1973 pp 83 92 Ernesto Laclau The Specificity of the Political The Poulantzas Miliband Debate Economy and Society No 5 1975 pp 87 110 Nicos Poulantzas The Capitalist State A Reply to Miliband and Laclau New Left Review No 95 January February 1976 pp 63 83 EdebiyyatPeter Bratsis Nicos Poulantzas and the Ontological Status of the State in Marxist Theory in Journal Of The Hellenic Diaspora Vol 25 No 1 2 February 1999 pp 155 176 Jane Caplan Theories of Fascism Nicos Poulantzas as Historian in History Workshop No 3 Spring 1977 pp 83 100 Stuart Hall Nicos Poulantzas State Power Socialism in New Left Review I 119 January February 1980 pp 60 69 Bob Jessop On the Originality Legacy and Actuality of Nicos Poulantzas in Studies In Political Economy No 34 Spring 1991 pp 75 107 Bob Jessop Nicos Poulantzas Marxist Theory and Political Strategy London Macmillan 1985 Peter Kennedy Marxism and the Relative Autonomy of the Capitalist State in Critique Journal of Socialist Theory Vol 34 Issue 2 2006 pp 179 196 Ellen Meiksins Wood The Retreat from Class London New York Verso 1986 pp 25 46 The Forerunner Nicos Poulantzas Xarici kecidlerPoulantzas lesen alm