Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nadin Qordimer (ing. Nadine Gordimer; 20 noyabr 1923[…] – 13 iyul 2014[…], Yohannesburq) — Cənubi Afrikalı yazıçı, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1991).
| Nadin Qordimer | |
|---|---|
| ing. Nadine Gordimer | |
 | |
| Doğum tarixi | 20 noyabr 1923[…] |
| Vəfat tarixi | 13 iyul 2014[…](90 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Uşağı |
|
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı, roman yazıçısı, dramaturq, hekayə yazıçısı[d], scientific editor[d], nasir |
| Fəaliyyət illəri | 1939-cu ildən |
| Əsərlərinin dili | ingilis dili |
| Janrlar | roman, povest, hekayə |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Cənubi Afrika yazıçısı Nadin Qordimer Yohannesburq yaxınlığındakı kiçik şaxtaçı qəsəbəsində, saatsaz ailəsində doğulmuşdu. Valideynlərinin hər ikisi yəhudi əsilli idi. Atası indiki Litva ərazisindən, anası isə Londondan Cənubi Afrikaya gəlmişdilər. İlk təhsilini katolik məktəbində və evdə, özəl müəllimlərdən almışdı. Bir müddət Yohannesburq universitetində oxusa da, ali təhsil kursunu başa çatdırmamışdı. Nadin Qordimer yazmağa erkən başlamışdı. 16 yaşında artıq "Sabah gələrsən" adlı ilk hekayəsi mətbuatda dərc edilmişdi.
Nadin Qordimerin siyasi baxışlarının formalaşmasında Cənubi Afrika reallıqları mühüm rol oynamışdı. Öz etirafına görə, "dərisinin ağlığını əvvəllər üstünlük əlaməti sayan" yazıçı tezliklə aparteid əleyhinə mübarizənin fəallarından birinə çevrilmişdi. O, Afrika Milli Konqresinin üzvləri sırasında yer almış və qurumun keçirdiyi tədbirlərdə fəal iştirak etmişdi. CAR-ın gələcək prezidenti Nelson Mandelanın həbsinə ilk etiraz edənlərdən biri də Nadin Qordimer idi. Qordimerin ictimai fəaliyyətinin başqa bir sahəsi senzura əleyhinə inadlı mübarizə sayıla bilər. Yazıçı qadının özü də dəfələrlə aparteid rejiminin sərt senzura siyasətinin qurbanı olmuşdu. Onun bir sıra əsərlərinin nəşri və yayılması vətənində qadağan edilmişdi. Nəhayət, Nadin Qordimer son illər "qara qitə"nin ən böyük fəlakətinə çevrilmiş QİÇS əleyhinə mübarizənin təşkilatçılarından biridir.
Yazıçının "Üz-üzə" adlı ilk hekayələr kitabı 1949-cu ildə çap olunmuşdu. Diqqətini cəlb edən mövzuları, üzərində düşündüyü problemləri işıqlandırmaq baxımından hekayənin imkanlarını yüksək qiymətləndirsə də, Qordimer yaradıcılığında epik janra xüsusi önəm vermişdi. İndiyə qədər müəllif əsasən Cənubi Afrika cəmiyyətinin köklü problemlərini və irqlərarası münasibətləri əks etdirən 15-ə yaxın roman qələmə almışdır.
"Yalan günlər" romanında (1949) Nadin Qordimer özünün keçdiyi ictimai-siyasi təkamül yolunu gənc qadın qəhrəmanı Helenin simasında əks etdirmişdi. İngilis jurnalisti Tobi Hoddun gözü ilə 50-ci illərin ortalarındakı Yohannesburq cəmiyyətinin mənzərəsini yaradan "Yadların torpağı" (1958), ətrafdakı insanların qəddarlıq və ədalətsizliyindən öz daxili dünyasında sığınacaq tapmaq istəyən qəhrəmanın özünütəcridindən bəhs edən "Təsadüfi məhəbbət" (1963) romanlarına məhz kəskin ictimai mündəricəsinə görə uzun illər yasaq qoyulmuşdu. Nadin Qordimerin "İtirilmiş burjua dünyası" (1966) və "Bürger qızı" (1978) romanlarının da aqibəti eyni olmuşdu. Müəllif ağır senzura şərtlərinə görə bu əsərləri Cənubi Afrikada çap etdirə bilməmişdi.
Təbii ki, bütün bu haqsızlıqlar Qordimerin şəxsi həyatında və yaradıcılığında müəyyən bədbinlik və çıxılmazlıq əhvali-ruhiyyəsi yaratmışdı. Müəllifin "Fəxri qonaq" (1970), "Mühafiz" (1974) romanlarında pessimizm və cəmiyyətdən təcrid meyli daha güclü nəzərə çarpırdı. Sonuncu romanına görə Nadin Qordimer 1974-cü ildə ingilis yazıçısı Stenli Middltonla birlikdə Buker mükafatını bölüşmüşdü. Ümumiyyətlə, 60-cı illərdən etibarən Afrika qitəsinin hüdudlarını aşaraq Avropa və Amerikada da tanınmağa başlayan Qordimer bir sıra ölkələrin və beynəlxalq qurumların çeşidli ödüllərini almışdı.
"Yulinin xalqı" (1981) romanı Qordimerə dünya şöhrəti qazandırmışdı. O, irqi düşmənçiliyin hökm sürdüyü, yalnız ağların deyil, artıq qaraların da "insan ovuna" çıxdıqları Yohannesburqdan qaçaraq keçmiş qara xidmətçilərinə sığınan ağ dərili memar Smaylzın və onun arvadının yaşantılarını psixoloji dərinlik və dəqiqliklə əks etdirməyə müvəffəq olmuşdu. İrqi ayrı-seçkilik məsələsində Nadin Qordimer "qızıl orta"nı tapmağa, ədalətli mövqe sərgiləməyə xüsusi səy göstərmişdi. Başqa sözlə desək, o, ənənəvi şəkildə düşünüldüyü kimi yalnız ağların deyil, qaraların da vəhşiliyini və qaniçənliyini olduğu kimi göstərmişdi. Nadin Qordimer bir neçə dəfə Nobel mükafatı nominantı olmuşdu. 1991-ci ildə İsveç Akademiyası "möhtəşəm epik əsərləri ilə Nobelin vəsiyyətinə müvafiq şəkildə insanlığa böyük fayda gətirdiyinə görə" Cənubi Afrika yazıçısının namizədliyi üzərində dayanmışdı. Yazıçının fikrincə, əslində, onun bütün yaradıcılığı sadəcə rasizm mövzusunun, cəmiyyətdəki yadlaşma, mənəviyyatsızlaşma, nifaq və dözümsüzlük mövzusunun əks olunduğu çoxcildli bir kitabdan ibarətdir.
Nobel laureatı olduqdan sonra Nadin Qordimer "Ev tüfəngi" (1998), "Yır-yığış" (2002) və "Həyatı qazanmaq" (2005) romanlarını yazmış, habelə hekayə məcmuələri nəşr etdirmişdi. İlk iki romanda yazıçı yenidən dini və irqi ayrı-seçkilik məsələsinə qayıtmışdı. "Yır-yığış" romanında Yohannesburq sakini olan ağ qadınla ərəb mühaciri Əbdinin sevgisi və bu sevginin doğurduğu problemlər əks olunmuşdur. Cənubi Afrika rəsmiləri Əbdinin əmək vizasının müddətini uzatmadıqlarından qadın ərinin vətəninə qayıtmalı olur və burada uyğunlaşa bilmədiyi, mənəviyyat və psixikasını əzən mühit içərisinə düşür.
Son illərdə yazıçının bir neçə yeni hekayə və esselər kitabı çap olunmuşdur. "Əsrimiz haqqında qeydlər" (1999) adlı publisist toplusunda Qordimer çağdaş dövr insanını maraqlandıran bir sıra mühüm problemləri diqqət mərkəzinə gətirmişdir. Onun əsərləri dünya xalqlarının 25 dilinə çevrilmişdir. Nadin Qordimer çoxsaylı universitetlərin fəxri doktoru, Amerika İncəsənət və Elm Akademiyasının fəxri üzvüdür. Fransa hökuməti yazıçı qadını zəngin yaradıcılığına və humanist ictimai fəaliyyətinə görə Fəxri Legion ordeni ilə təltif etmişdir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Nadine Gordimer // Encyclopædia Britannica (ing.).
- http://www.huffingtonpost.fr/2014/07/14/nadine-gordimer-ecrivain-afrique-du-sud-mort-prix-nobel-litterature_n_5584172.html.
- https://books.google.es/books?hl=ca&id=xHh5IHbBiZUC&q=oriane#v=snippet&q=oriane&f=false.
- Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English (ing.): Women Writers from the Middle Ages to the Present. 1990. P. 440.
- https://www.britannica.com/biography/Nadine-Gordimer.
Mənbə
- Vilayət Quliyev. Ədəbiyyat sahəsində Nobel mükafatı laureatları. Bakı: "Kitab aləmi" Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2009, səh.
Xarici keçidlər
- Nadine Gordimer
- Nobel_prizes – Nadine Gordimer
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nadin Qordimer ing Nadine Gordimer 20 noyabr 1923 13 iyul 2014 Yohannesburq Cenubi Afrikali yazici Edebiyyat uzre Nobel mukafati laureati 1991 Nadin Qordimering Nadine GordimerDogum tarixi 20 noyabr 1923 1923 11 20 Vefat tarixi 13 iyul 2014 2014 07 13 90 yasinda Vefat yeri Yohannesburq Yohannesburq d Qautenq vilayeti CARUsagi Oriane d Tehsili Vitvatersrand Universiteti d Fealiyyeti sair yazici roman yazicisi dramaturq hekaye yazicisi d scientific editor d nasirFealiyyet illeri 1939 cu ildenEserlerinin dili ingilis diliJanrlar roman povest hekayeUzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Kral Edebiyyat Cemiyyeti d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiCenubi Afrika yazicisi Nadin Qordimer Yohannesburq yaxinligindaki kicik saxtaci qesebesinde saatsaz ailesinde dogulmusdu Valideynlerinin her ikisi yehudi esilli idi Atasi indiki Litva erazisinden anasi ise Londondan Cenubi Afrikaya gelmisdiler Ilk tehsilini katolik mektebinde ve evde ozel muellimlerden almisdi Bir muddet Yohannesburq universitetinde oxusa da ali tehsil kursunu basa catdirmamisdi Nadin Qordimer yazmaga erken baslamisdi 16 yasinda artiq Sabah gelersen adli ilk hekayesi metbuatda derc edilmisdi Nadin Qordimerin siyasi baxislarinin formalasmasinda Cenubi Afrika realliqlari muhum rol oynamisdi Oz etirafina gore derisinin agligini evveller ustunluk elameti sayan yazici tezlikle aparteid eleyhine mubarizenin feallarindan birine cevrilmisdi O Afrika Milli Konqresinin uzvleri sirasinda yer almis ve qurumun kecirdiyi tedbirlerde feal istirak etmisdi CAR in gelecek prezidenti Nelson Mandelanin hebsine ilk etiraz edenlerden biri de Nadin Qordimer idi Qordimerin ictimai fealiyyetinin basqa bir sahesi senzura eleyhine inadli mubarize sayila biler Yazici qadinin ozu de defelerle aparteid rejiminin sert senzura siyasetinin qurbani olmusdu Onun bir sira eserlerinin nesri ve yayilmasi veteninde qadagan edilmisdi Nehayet Nadin Qordimer son iller qara qite nin en boyuk felaketine cevrilmis QICS eleyhine mubarizenin teskilatcilarindan biridir Yazicinin Uz uze adli ilk hekayeler kitabi 1949 cu ilde cap olunmusdu Diqqetini celb eden movzulari uzerinde dusunduyu problemleri isiqlandirmaq baximindan hekayenin imkanlarini yuksek qiymetlendirse de Qordimer yaradiciliginda epik janra xususi onem vermisdi Indiye qeder muellif esasen Cenubi Afrika cemiyyetinin koklu problemlerini ve irqlerarasi munasibetleri eks etdiren 15 e yaxin roman qeleme almisdir Yalan gunler romaninda 1949 Nadin Qordimer ozunun kecdiyi ictimai siyasi tekamul yolunu genc qadin qehremani Helenin simasinda eks etdirmisdi Ingilis jurnalisti Tobi Hoddun gozu ile 50 ci illerin ortalarindaki Yohannesburq cemiyyetinin menzeresini yaradan Yadlarin torpagi 1958 etrafdaki insanlarin qeddarliq ve edaletsizliyinden oz daxili dunyasinda siginacaq tapmaq isteyen qehremanin ozunutecridinden behs eden Tesadufi mehebbet 1963 romanlarina mehz keskin ictimai mundericesine gore uzun iller yasaq qoyulmusdu Nadin Qordimerin Itirilmis burjua dunyasi 1966 ve Burger qizi 1978 romanlarinin da aqibeti eyni olmusdu Muellif agir senzura sertlerine gore bu eserleri Cenubi Afrikada cap etdire bilmemisdi Tebii ki butun bu haqsizliqlar Qordimerin sexsi heyatinda ve yaradiciliginda mueyyen bedbinlik ve cixilmazliq ehvali ruhiyyesi yaratmisdi Muellifin Fexri qonaq 1970 Muhafiz 1974 romanlarinda pessimizm ve cemiyyetden tecrid meyli daha guclu nezere carpirdi Sonuncu romanina gore Nadin Qordimer 1974 cu ilde ingilis yazicisi Stenli Middltonla birlikde Buker mukafatini bolusmusdu Umumiyyetle 60 ci illerden etibaren Afrika qitesinin hududlarini asaraq Avropa ve Amerikada da taninmaga baslayan Qordimer bir sira olkelerin ve beynelxalq qurumlarin cesidli odullerini almisdi Yulinin xalqi 1981 romani Qordimere dunya sohreti qazandirmisdi O irqi dusmenciliyin hokm surduyu yalniz aglarin deyil artiq qaralarin da insan ovuna cixdiqlari Yohannesburqdan qacaraq kecmis qara xidmetcilerine siginan ag derili memar Smaylzin ve onun arvadinin yasantilarini psixoloji derinlik ve deqiqlikle eks etdirmeye muveffeq olmusdu Irqi ayri seckilik meselesinde Nadin Qordimer qizil orta ni tapmaga edaletli movqe sergilemeye xususi sey gostermisdi Basqa sozle desek o enenevi sekilde dusunulduyu kimi yalniz aglarin deyil qaralarin da vehsiliyini ve qanicenliyini oldugu kimi gostermisdi Nadin Qordimer bir nece defe Nobel mukafati nominanti olmusdu 1991 ci ilde Isvec Akademiyasi mohtesem epik eserleri ile Nobelin vesiyyetine muvafiq sekilde insanliga boyuk fayda getirdiyine gore Cenubi Afrika yazicisinin namizedliyi uzerinde dayanmisdi Yazicinin fikrince eslinde onun butun yaradiciligi sadece rasizm movzusunun cemiyyetdeki yadlasma meneviyyatsizlasma nifaq ve dozumsuzluk movzusunun eks olundugu coxcildli bir kitabdan ibaretdir Nobel laureati olduqdan sonra Nadin Qordimer Ev tufengi 1998 Yir yigis 2002 ve Heyati qazanmaq 2005 romanlarini yazmis habele hekaye mecmueleri nesr etdirmisdi Ilk iki romanda yazici yeniden dini ve irqi ayri seckilik meselesine qayitmisdi Yir yigis romaninda Yohannesburq sakini olan ag qadinla ereb muhaciri Ebdinin sevgisi ve bu sevginin dogurdugu problemler eks olunmusdur Cenubi Afrika resmileri Ebdinin emek vizasinin muddetini uzatmadiqlarindan qadin erinin vetenine qayitmali olur ve burada uygunlasa bilmediyi meneviyyat ve psixikasini ezen muhit icerisine dusur Son illerde yazicinin bir nece yeni hekaye ve esseler kitabi cap olunmusdur Esrimiz haqqinda qeydler 1999 adli publisist toplusunda Qordimer cagdas dovr insanini maraqlandiran bir sira muhum problemleri diqqet merkezine getirmisdir Onun eserleri dunya xalqlarinin 25 diline cevrilmisdir Nadin Qordimer coxsayli universitetlerin fexri doktoru Amerika Incesenet ve Elm Akademiyasinin fexri uzvudur Fransa hokumeti yazici qadini zengin yaradiciligina ve humanist ictimai fealiyyetine gore Fexri Legion ordeni ile teltif etmisdir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Nadine Gordimer Encyclopaedia Britannica ing http www huffingtonpost fr 2014 07 14 nadine gordimer ecrivain afrique du sud mort prix nobel litterature n 5584172 html https books google es books hl ca amp id xHh5IHbBiZUC amp q oriane v snippet amp q oriane amp f false Blain V Grundy I Clements P The Feminist Companion to Literature in English ing Women Writers from the Middle Ages to the Present 1990 P 440 https www britannica com biography Nadine Gordimer MenbeVilayet Quliyev Edebiyyat sahesinde Nobel mukafati laureatlari Baki Kitab alemi Nesriyyat Poliqrafiya Merkezi 2009 seh Xarici kecidlerNadine Gordimer Nobel prizes Nadine GordimerHemcinin bax