Məryəm Vaxtanqovna Cambakur-Orbeliani (gürc. მარიამ ჯამბაკურ-ორბელიანი; 22 avqust 1852 – 1941) — Gürcü knyaginyası, mesenat, ictimai xadim, müəllim, femenist. Gürcü knyazı general-mayor Vaxtanq Orbelianinin qızı. Məryəm Orbeliani Qeyri qəsmi olaraq elmi və bədii ədəbiyyatda Gürcüstanın sonuncu çariçası adlandırılır.
Məryəm Vaxtanqovna Cambakur-Orbeliani | |
---|---|
gürc. მარიამ ჯამბაკურ-ორბელიანი | |
Doğum tarixi | 22 avqust 1852 |
Vəfat tarixi | 1941 |
Atası | Vaxtanq Orbeliani |
Milliyyəti | gürcü |
Dini | xristian |
Fəaliyyəti | xeyriyyəçi, pedaqoq, qadın hüquqları fəalı[d] |
Həyatı
Knyaginya Məryam Orbeliani 1852-ci il avqustun 22-də gürcü şairi general-mayor knyaz Vaxtanq Orbeliani və Yekaterina İlyinskayanın ailəsində anadan olub. Ailədə Məryəmindın başqa bir oğul da var idi. Bu gələcək vəkil knyaz Nikolay Orbeliani idi.
Məryəm Orbeliani 1870-ci ildə Tiflis qadın kurslarında təhsilini başa vurduqdan, sonra Zadəgan Maarif Cəmiyyətinin Məktəbinə daxil oldu.
İctimai fəaliyyəti
1879-cu ildə Məryəm Orbeliani gürcülər arasında Savadlılığın Təşviqi Cəmiyyətinin yaradıcılarından biri oldu. O, 33 il ərzində qadın müəllimlərin hüquqlarının müdafiəsi və qadınların təhsil müəssisələrinə işə qəbulu ilə məşğul olan Qadın Müəllimlər Cəmiyyətinə də rəhbərlik edib. Bundan əlavə, Orbeliani ölkədə ilk gürcü qızlar məktəbinin açılması üçün maliyyə toplamaq kampaniyasını başlatmışdır. Onun rəhbərlik etdiyi Tiflis Uşaq Baxımı Cəmiyyəti qızlar məktəbini bir bölümü idi.
1894-cü ildə Məryəm Cambakur-Orbeliani dörd il əvvəl vəfat etmiş atası Vaxtanq Orbelianinin tərcümeyi-halıyla birlikdə tam şeirlər toplusunu (gürcü dilində) nəşr etdirmişdir. Bu toplunun nəşr etdirilməsində ona məşhur gürcü müttəfəkiri İlya Çavçavadze kömək etmişdir. Çavçavadze toplunun redaktoru olmuşdur.
Məryəm Cambakur-Orbeliani 1918-ci ildə Tiflis Dövlət Universitetinin yaradılması hərəkatının fəal iştirakçısı olub. Gürcüstan Milli Əlyazmalar Mərkəzində Məryəm Orberlianinin tərcümeyi-halı və ictimai fəaliyyəti ilə bağlı 1123 materialdan ibarət arxiv saxlanılır. Buraya həm də yaradıcılıq işləri və yazışmalar daxildir.
İllər sonra
1921-ci ildə Gürcüstan Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasına zorla ilhaq edildikdən sonra Məryəm Orbeliani müəllimlik və tərcümə işlərini davam etdirirdi. Lakin Sovet hökuməti onu tədricən ictimai fəaliyyətdən uzaqlaşdırdı. Yeni hakimiyyət onun pedaqoji fəaliyyətinə də son verdi. Digər gürcü zadəganlarından fərqli olaraq, Məryəm Cambakur-Orbeliani represiyaya məruz qalmadı. O, 1941-ci ildə 89 yaşında Tbilisi şəhərində vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Georgian National Center of Manuscripts, მარიამ ჯამბაკურ-ორბელიანი (1852–1941) 2015-09-21 at the Wayback Machine
- "Vaja Şubitidze: GÜRCÜ DÖVLƏTÇİLİYİNİN SÜQUTU İŞİNDƏ ERMƏNİLƏRİN ROLU". 2021-11-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-30.
- Heinrich Boell Foundation, Mariam Jambakur-Orbeliani 2020-10-22 at the Wayback Machine, 4 February 2014
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Meryem Vaxtanqovna Cambakur Orbeliani gurc მარიამ ჯამბაკურ ორბელიანი 22 avqust 1852 1941 Gurcu knyaginyasi mesenat ictimai xadim muellim femenist Gurcu knyazi general mayor Vaxtanq Orbelianinin qizi Meryem Orbeliani Qeyri qesmi olaraq elmi ve bedii edebiyyatda Gurcustanin sonuncu caricasi adlandirilir Meryem Vaxtanqovna Cambakur Orbelianigurc მარიამ ჯამბაკურ ორბელიანიDogum tarixi 22 avqust 1852 1852 08 22 Vefat tarixi 1941Atasi Vaxtanq OrbelianiMilliyyeti gurcuDini xristianFealiyyeti xeyriyyeci pedaqoq qadin huquqlari feali d HeyatiKnyaginya Meryam Orbeliani 1852 ci il avqustun 22 de gurcu sairi general mayor knyaz Vaxtanq Orbeliani ve Yekaterina Ilyinskayanin ailesinde anadan olub Ailede Meryemindin basqa bir ogul da var idi Bu gelecek vekil knyaz Nikolay Orbeliani idi Meryem Orbeliani 1870 ci ilde Tiflis qadin kurslarinda tehsilini basa vurduqdan sonra Zadegan Maarif Cemiyyetinin Mektebine daxil oldu Ictimai fealiyyeti1879 cu ilde Meryem Orbeliani gurculer arasinda Savadliligin Tesviqi Cemiyyetinin yaradicilarindan biri oldu O 33 il erzinde qadin muellimlerin huquqlarinin mudafiesi ve qadinlarin tehsil muessiselerine ise qebulu ile mesgul olan Qadin Muellimler Cemiyyetine de rehberlik edib Bundan elave Orbeliani olkede ilk gurcu qizlar mektebinin acilmasi ucun maliyye toplamaq kampaniyasini baslatmisdir Onun rehberlik etdiyi Tiflis Usaq Baximi Cemiyyeti qizlar mektebini bir bolumu idi 1894 cu ilde Meryem Cambakur Orbeliani dord il evvel vefat etmis atasi Vaxtanq Orbelianinin tercumeyi haliyla birlikde tam seirler toplusunu gurcu dilinde nesr etdirmisdir Bu toplunun nesr etdirilmesinde ona meshur gurcu muttefekiri Ilya Cavcavadze komek etmisdir Cavcavadze toplunun redaktoru olmusdur Meryem Cambakur Orbeliani 1918 ci ilde Tiflis Dovlet Universitetinin yaradilmasi herekatinin feal istirakcisi olub Gurcustan Milli Elyazmalar Merkezinde Meryem Orberlianinin tercumeyi hali ve ictimai fealiyyeti ile bagli 1123 materialdan ibaret arxiv saxlanilir Buraya hem de yaradiciliq isleri ve yazismalar daxildir Iller sonra1921 ci ilde Gurcustan Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasina zorla ilhaq edildikden sonra Meryem Orbeliani muellimlik ve tercume islerini davam etdirirdi Lakin Sovet hokumeti onu tedricen ictimai fealiyyetden uzaqlasdirdi Yeni hakimiyyet onun pedaqoji fealiyyetine de son verdi Diger gurcu zadeganlarindan ferqli olaraq Meryem Cambakur Orbeliani represiyaya meruz qalmadi O 1941 ci ilde 89 yasinda Tbilisi seherinde vefat etmisdir IstinadlarGeorgian National Center of Manuscripts მარიამ ჯამბაკურ ორბელიანი 1852 1941 2015 09 21 at the Wayback Machine Vaja Subitidze GURCU DOVLETCILIYININ SUQUTU ISINDE ERMENILERIN ROLU 2021 11 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 30 Heinrich Boell Foundation Mariam Jambakur Orbeliani 2020 10 22 at the Wayback Machine 4 February 2014