Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çennai (tam. சென்னை, ing. Chennai) — 1996-cı ilə qədər Mədrəs. Hindistanın cənubunda, Tamilnad Ştatının inzibati mərkəzi. Ölkənin dördüncü böyük şəhəri (Mumbay, Dehli və Kəlkütədən sonra), şəhər aqlomerasiyasının ölçülərinə görə isə dünyada 41-ci yerdə durur. Əsası 1639-cu ildə, Koromandel sahilində qoyulub.
| Çennai | |
|---|---|
| சென்னை | |
 | |
| Ölkə | |
| Başçı | Muthuvel Karunanidhi Stalin |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1639 |
| Sahəsi |
|
| Mərkəzin hündürlüyü | 6 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +91 44 |
| Poçt indeksi | 600... |
| Digər | |
| chennaicorporation.gov.in | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Toponimika
Şəhərin köhnə adı olan Mədrəs, Mədrəspatnam kəndinin tam. மதராசப்பட்டினம, adından, Ost-İndia kompaniyası tərəfindən qoyulub. Daha bir yaşayış məntəqəsi olan Çennapatnam, Mədrəspatnamdan cənubda yerləşirdi. İki yaşayıç məntəqələri birləşəndən sonra, britaniyalılar şəhərin adını Mədrəs (tam. மதறாச) qoymağa gərar alırlar. 1996-cı ildə Bharata canata parti-nin yönətməsi ilə Hindistanda hakim millətçi partiya üzvləri, Mədrəs sözünün portuqal köklü olduğunu bəyan edərək, şəhərin adını dəyişib Çennai qoyurlar.
Tarix
Çennainin ətrafları I əsrdə Pallava, Çola, Pandya, Vicayanaqar tamil krallıqlarına məxsus olmuşdu. esab edilir ki, müqəddəs b.ə. 52-70-ci illərdə burada missionerlik etmişdir. XVI əsdə buraya yelkən alan portuqallar burada San Tome portu tikmişlər. Sonralar bu bölqə hollandlılara keçmiş. Nəhayət, 1639-cu ildə, britan Ost-İnd kompaniyası Sent Corc (Saint George) fortunun əsasını qoymuşlar. Bu fort sonradan Çennainin özəyini təşkil edir. 1746-cı ildə şəhər Bertrant François de Bourdonnais-nin başçılığı ilə işğal edilmiş, 1749-cu ildə isə Aachen müqaviləsinə əsasən yenidən İngiltərəyə qaytarılmışdır.
Çennai britaniyanın hakimiyyəti altında böyük bir şəhərə və hərbi bazaya çevrilir. XIX əsrdə şəhər dəmiryolu ilə Kəlkütə və Bombeylə birləşir. irinci dünya müharibəsi dövründə şəhər Emden alman kreyseri ilə atlilleriya atəşinə məruz qalır. Hindistan öz suverenliyini qazandıqdan sonra, Çennai Tamilnad ştatının mərkəzinə çevrilir. 1965-1967-ci illərdə Çennaidə hindi dilinin güclə tətbiqinə protest olaraq üsyan təşkil edilmişdi.
1989-cu ildə Çennai, Azad Tamil-İlamın Pələngləri (ATİP) adlı terroristlərin hədəfinə keçmiş, onların şəhər Aeroportunda 1984-cü ildə törətdikləri partlayış nəticəsində Hindistanın Baş Naziri, öldürülmüşdü. Şəhər, 2004-cü ildə baş verən sunami nəticəsində ciddi zərər almışdı.
İqlimi
| Yanvar | Fevral | Mart | Aprel | May | İyun | İyul | Avqust | Sentyabr | Oktyabr | Noyabr | Dekabr | İllik | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Orta hesabla Müsbət temperatur (°C) | 29,5 | 31.5 | 33.8 | 35.8 | 38.1 | 37.3 | 35.5 | 34.8 | 34.2 | 32.2 | 29.9 | 29.0 | 33.5 |
| Orta hesabla Mənfi temperatur (°C) | 20.9 | 21.8 | 23.7 | 26.2 | 27.6 | 27.2 | 26.2 | 24,5 | 25.3 | 24.5 | 23.0 | 21.6 | 24.5 |
| Orta hesabla Yağıntı (mm) | 25.0 | 26.4 | 28.5 | 30.7 | 32.5 | 32.1 | 30.6 | 30.0 | 29.6 | 28.2 | 26.4 | 25.1 | 28.8 |
| Orta hesabla Yağışlı gün | 30 | 5 | 11 | 19 | 34 | 80 | 108 | 135 | 153 | 296 | 382 | 173 | 1427 |
Əhali
Bütün Hindistanda kimi, Çennaidə də qeyri-təbii əhali artımı nəzərə çarpır (948 qadının 1000 kişiyə). Savadlılıq 80% (59% orta Hindistan göstəricisi). Şəhər əhalisinin 25% gecəqondularda məskunlaşıb. Əhal əsasən tamillərdən ibarətdir. Tamil dilindən başqa ingils dilidə geniş yayılmışdır.
|
|
Şəkilləri
-
![image]()
. -
![image]()
Müqəddəs Mariya kilsəsi, 1905-ci il. -
![image]()
Malipurda(Çennai) köhnə bir məbəd.
Qardaşlaşmış şəhərlər
Sister cities
| Şəhər | Ölkə | Bölgə/Region | İldən etibarən | İstinad |
|---|---|---|---|---|
 Volqoqrad |  Rusiya |  Volqoqrad vilayəti | 1966 | |
 Denver |  ABŞ |  Kolorado | 1984 | |
| San-Antonio | ABŞ |  Texas | 2008 | |
| Kuala Lumpur |  Malayziya |  | 2010 |
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- https://www.census2011.co.in/census/city/463-chennai.html.
- WMO: World Weather Information Service 2022-03-21 at the Wayback Machine
- "Volgograd: 80 Kilometers of Industry and War Heroes". The Moscow Times. 24 October 2011. 2016-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-12-28.
- . Denversistercities.org. 2008-06-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-12-28.
- "What is it?". Official Website of the City of San Antonio. 2018-10-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-12-28.
- . The Hindu. 26 November 2010. 2010-11-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-12-28.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cennai tam ச ன ன ing Chennai 1996 ci ile qeder Medres Hindistanin cenubunda Tamilnad Statinin inzibati merkezi Olkenin dorduncu boyuk seheri Mumbay Dehli ve Kelkuteden sonra seher aqlomerasiyasinin olculerine gore ise dunyada 41 ci yerde durur Esasi 1639 cu ilde Koromandel sahilinde qoyulub Cennaiச ன ன 13 04 57 sm e 80 16 30 s u Olke HindistanBasci Muthuvel Karunanidhi StalinTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1639Sahesi 426 830 040 m Merkezin hundurluyu 6 mSaat qursagi UTC 05 30EhalisiEhalisi 6 599 000 nef 2024 Resmi dili Tamil diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 91 44Poct indeksi 600 Digerchennaicorporation gov inXeriteni goster gizle Cennai Vikianbarda elaqeli mediafayllarToponimikaSeherin kohne adi olan Medres Medrespatnam kendinin tam மதர சப பட ட னம adindan Ost India kompaniyasi terefinden qoyulub Daha bir yasayis menteqesi olan Cennapatnam Medrespatnamdan cenubda yerlesirdi Iki yasayic menteqeleri birlesenden sonra britaniyalilar seherin adini Medres tam மதற ச qoymaga gerar alirlar 1996 ci ilde Bharata canata parti nin yonetmesi ile Hindistanda hakim milletci partiya uzvleri Medres sozunun portuqal koklu oldugunu beyan ederek seherin adini deyisib Cennai qoyurlar Muqeddes Corc katedraliTarixCennainin etraflari I esrde Pallava Cola Pandya Vicayanaqar tamil kralliqlarina mexsus olmusdu esab edilir ki muqeddes b e 52 70 ci illerde burada missionerlik etmisdir XVI esde buraya yelken alan portuqallar burada San Tome portu tikmisler Sonralar bu bolqe hollandlilara kecmis Nehayet 1639 cu ilde britan Ost Ind kompaniyasi Sent Corc Saint George fortunun esasini qoymuslar Bu fort sonradan Cennainin ozeyini teskil edir 1746 ci ilde seher Bertrant Francois de Bourdonnais nin basciligi ile isgal edilmis 1749 cu ilde ise Aachen muqavilesine esasen yeniden Ingiltereye qaytarilmisdir Cennai britaniyanin hakimiyyeti altinda boyuk bir sehere ve herbi bazaya cevrilir XIX esrde seher demiryolu ile Kelkute ve Bombeyle birlesir irinci dunya muharibesi dovrunde seher Emden alman kreyseri ile atlilleriya atesine meruz qalir Hindistan oz suverenliyini qazandiqdan sonra Cennai Tamilnad statinin merkezine cevrilir 1965 1967 ci illerde Cennaide hindi dilinin gucle tetbiqine protest olaraq usyan teskil edilmisdi 1989 cu ilde Cennai Azad Tamil Ilamin Pelengleri ATIP adli terroristlerin hedefine kecmis onlarin seher Aeroportunda 1984 cu ilde toretdikleri partlayis neticesinde Hindistanin Bas Naziri oldurulmusdu Seher 2004 cu ilde bas veren sunami neticesinde ciddi zerer almisdi IqlimiIqlim cedveli Yanvar Fevral Mart Aprel May Iyun Iyul Avqust Sentyabr Oktyabr Noyabr Dekabr IllikOrta hesabla Musbet temperatur C 29 5 31 5 33 8 35 8 38 1 37 3 35 5 34 8 34 2 32 2 29 9 29 0 33 5Orta hesabla Menfi temperatur C 20 9 21 8 23 7 26 2 27 6 27 2 26 2 24 5 25 3 24 5 23 0 21 6 24 5Orta hesabla Yaginti mm 25 0 26 4 28 5 30 7 32 5 32 1 30 6 30 0 29 6 28 2 26 4 25 1 28 8Orta hesabla Yagisli gun 30 5 11 19 34 80 108 135 153 296 382 173 1427EhaliButun Hindistanda kimi Cennaide de qeyri tebii ehali artimi nezere carpir 948 qadinin 1000 kisiye Savadliliq 80 59 orta Hindistan gostericisi Seher ehalisinin 25 geceqondularda meskunlasib Ehal esasen tamillerden ibaretdir Tamil dilinden basqa ingils dilide genis yayilmisdir Il Ehali1800 100 0001820 140 0001835 235 0001850 330 0001865 427 8001872 397 5521881 405 8481891 452 5001901 509 3001911 518 700 Il Ehali1921 526 9001931 647 3001941 777 5001951 1 416 1001961 1 729 1001971 2 470 3001981 3 276 6221991 3 841 3962001 4 216 2682011 4 681 087Sekilleri Muqeddes Mariya kilsesi 1905 ci il Malipurda Cennai kohne bir mebed Qardaslasmis seherlerSister cities Seher Olke Bolge Region Ilden etibaren IstinadVolqoqrad Rusiya Volqoqrad vilayeti 1966Denver ABS Kolorado 1984San Antonio ABS Texas 2008Kuala Lumpur Malayziya 2010IstinadlararchINFORM alm 1994 https www census2011 co in census city 463 chennai html WMO World Weather Information Service 2022 03 21 at the Wayback Machine Volgograd 80 Kilometers of Industry and War Heroes The Moscow Times 24 October 2011 2016 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2012 12 28 Denversistercities org 2008 06 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 12 28 What is it Official Website of the City of San Antonio 2018 10 06 tarixinde Istifade tarixi 2012 12 28 The Hindu 26 November 2010 2010 11 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 12 28 Xarici kecidlerVikianbarda Cennai ile elaqeli mediafayllar var