Murtuz Nəcəf oğlu Ələsgərov (20 sentyabr 1928, Gəncə – 7 avqust 2012, Bakı) — Azərbaycan Dövlət Universitetinin rektoru (1993–1996), Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Sədri (1996–2005), hüquq elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikasının əməkdar hüquqşünası.
Murtuz Ələsgərov | |
---|---|
16 oktyabr 1996 – 24 noyabr 2000 | |
24 noyabr 2000 – 2 dekabr 2005 | |
Əvvəlki | Rəsul Quliyev |
Sonrakı | Oqtay Əsədov |
1995 – 2010 | |
1993 – 1996 | |
Əvvəlki | Firudin Səməndərov |
Sonrakı | Misir Mərdanov |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 20 sentyabr 1928 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 7 avqust 2012 (83 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Partiya | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | universitet müəllimi[d], siyasətçi, dosent |
Uşağı | Fuad Ələsgərov |
Elmi fəaliyyəti | |
Elmi dərəcəsi | Hüquq elmləri doktoru, Azərbaycan Respublikasının əməkdar hüquqşünası, Kiyev Milli Universitetinin fəxri doktoru |
| |
Təltifləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı və fəaliyyəti
Murtuz Ələsgərov 20 sentyabr 1928-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Orta məktəbi başa vurduqdan sonra o, 1945-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olmuş, 1950-ci ildə təhsilini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. O, 1950–1953-cü illərdə SSRİ Elmlər Akademiyasının Dövlət və Hüquq İnstitutunun aspiranturasında təhsilini davam etdirərək beynəlxalq hüquq sahəsində ixtisaslaşmağa başlamışdır.
Hələ erkən yaşlarından Gəncə şəhərində yerləşən müəssisələrdə əmək fəaliyyəti ilə məşğul olan Murtuz Ələsgərov 1954-cü ildən ömrünün sonunadək Bakı Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsində dərs demişdir. O, müxtəlif illərdə burada baş müəllim, dosent, professor və kafedra müdiri, 1993–1996-cı illərdə isə universitetin rektoru olmuşdur.
Murtuz Ələsgərov I, II və III çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı, 1996-cı və 2000-ci illərdə isə Milli Məclisin sədri seçilmişdir. 1996-cı il oktyabrın 16-dan 2005-ci il dekabrın 2-dək parlamentin sədri olmuşdur. Murtuz Ələsgərov Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı və Milli Məclisin sədri olaraq Azərbaycan dövlətinin hüquqi bazasının möhkəm təməllər üzərində qurulmasına, ölkəmdə parlament ənənələrinin təşəkkül tapmasına sanballı töhfələr vermişdir. Onun hüquqi dövlət quruculuğu sahəsində, həmçinin müstəqil Azərbaycan Respublikasının ilk Konstitusiyasının hazırlanmasında xidmətləri olmuşdur. Murtuz Ələsgərov Azərbaycan Respublikasının bir çox qanunlarının və qanunvericilik aktlarının işlənib hazırlanmasında və qəbul edilməsində bilavasitə iştirak etmişdir.
Murtuz Ələsgərov 1953-cü ildə hüquq elmləri üzrə namizədlik, 1968-ci ildə isə doktorluq dissertasiyaları müdafiə etmişdir.
Tanınmış alim Murtuz Ələsgərovun Azərbaycanda hüquq elminin inkişafında mühüm xidmətləri vardır. O, elmi araşdırmaları ilə elmi ictimaiyyətin dərin rəğbətini qazanmışdır. Beynəlxalq hüquq sahəsində böyük nüfuz sahibi olan Murtuz Ələsgərov 200-dən artıq elmi əsərin, o cümlədən bir sıra monoqrafiyanın, dərslik və dərs vəsaitinin müəllifi olmuşdur. O, ABŞ, Böyük Britaniya, Fransa və Yaponiya kimi ölkələrdə iştirakçısı olduğu müxtəlif konfrans və simpoziumlarda iştirak etmişdir.
Murtuz Ələsgərov pedaqoji və elmi fəaliyyəti ilə yanaşı, yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanması üçün böyük qüvvə sərf etmişdir. Onun rəhbərliyi altında çox sayda gənc mütəxəssis alimlik dərəcəsi almışdır. O, yarım əsrdən artıq bir dövrü əhatə edən çoxşaxəli fəaliyyəti ərzində Azərbaycanda elmin və təhsilin inkişafına layiqli töhfələr vermişdir. Onun bir çox hüquqşünasların yetirilməsində xidmətləri vardır.
Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa etdiyi dövrdə ölkə üçün tarixi əhəmiyyət kəsb edən taleyüklü hadisələrin fəal iştirakçısı olan Murtuz Ələsgərov həmişə əsl vətəndaş mövqeyi nümayiş etdirmiş, respublikamızın ərazi bütövlüyü və suverenliyi uğrunda aparılan mübarizədə qətiyyət və əzmkarlıq göstərmişdir. Yeni Azərbaycan Partiyasının təsis edilməsi və formalaşmasına fəal şəkildə qoşulan Murtuz Ələsgərov ömrünün sonunadək partiyanın sədr müavini vəzifəsini tutmuşdur.
Kiyev Milli Universitetinin fəxri doktoru idi. və üzvü idi. 30-dan çox elmi əsərin, dərsliyin və dərs vəsaitinin, 200-dən çox elmi məqalənin müəllifi olmuşdur. Rus və ingilis dillərini bilirdi.
Üç övladı vardır.
7 avqust 2012-ci ildə uzun sürən xəstəlikdən sonra Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
- Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının Hüquq mühafizə orqanları ilə iş şöbəsinin müdiri, 1-ci dərəcəli dövlət müşaviri Fuad Ələsgərovun və Xəzər rayon prokuroru atasıdır.
Mükafatları
- — 19.09.1998
- "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu"
- "Sodrujestvo" ordeni
- "Dostluq" ordeni
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- "Mərhum eks-spiker Murtuz Ələsgərov FOTOLARDA. modern.az". 2019-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-04.
- "Yaddaşlarda yaşayanlar. azertag.az". 2020-02-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-04.
- . 2019-08-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-04.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-09-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-08-07.
- . 2012-08-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-08-07.
- "M. N. Ələsgərovun "İstiqlal" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 19 sentyabr 1998-ci il tarixli, 769 nömrəli Fərmanı 2022-08-02 at the Wayback Machine (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Elesgerov Murtuz Necef oglu Elesgerov 20 sentyabr 1928 Gence 7 avqust 2012 Baki Azerbaycan Dovlet Universitetinin rektoru 1993 1996 Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin Sedri 1996 2005 huquq elmleri doktoru professor Azerbaycan Respublikasinin emekdar huquqsunasi Murtuz ElesgerovAzerbaycan Respublikasinin Milli Meclisinin sedri16 oktyabr 1996 24 noyabr 200024 noyabr 2000 2 dekabr 2005EvvelkiResul QuliyevSonrakiOqtay EsedovAzerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin I II III cagiris deputati1995 2010Baki Dovlet Universitetinin rektoru1993 1996EvvelkiFirudin SemenderovSonrakiMisir MerdanovSexsi melumatlarDogum tarixi 20 sentyabr 1928 1928 09 20 Dogum yeri Gence Gence qezasi Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 7 avqust 2012 2012 08 07 83 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Fexri XiyabanPartiya Yeni Azerbaycan Partiyasi Azerbaycan Xalq CebhesiTehsili Azerbaycan Dovlet Universiteti 1954 Fealiyyeti universitet muellimi d siyasetci dosentUsagi Fuad ElesgerovElmi fealiyyetiElmi derecesi Huquq elmleri doktoru Azerbaycan Respublikasinin emekdar huquqsunasi Kiyev Milli Universitetinin fexri doktoruTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati ve fealiyyetiMurtuz Elesgerov 20 sentyabr 1928 ci ilde Gence seherinde anadan olmusdur Orta mektebi basa vurduqdan sonra o 1945 ci ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin huquq fakultesine daxil olmus 1950 ci ilde tehsilini ferqlenme diplomu ile bitirmisdir O 1950 1953 cu illerde SSRI Elmler Akademiyasinin Dovlet ve Huquq Institutunun aspiranturasinda tehsilini davam etdirerek beynelxalq huquq sahesinde ixtisaslasmaga baslamisdir Hele erken yaslarindan Gence seherinde yerlesen muessiselerde emek fealiyyeti ile mesgul olan Murtuz Elesgerov 1954 cu ilden omrunun sonunadek Baki Dovlet Universitetinin huquq fakultesinde ders demisdir O muxtelif illerde burada bas muellim dosent professor ve kafedra mudiri 1993 1996 ci illerde ise universitetin rektoru olmusdur Murtuz Elesgerov I II ve III cagiris Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin deputati 1996 ci ve 2000 ci illerde ise Milli Meclisin sedri secilmisdir 1996 ci il oktyabrin 16 dan 2005 ci il dekabrin 2 dek parlamentin sedri olmusdur Murtuz Elesgerov Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin deputati ve Milli Meclisin sedri olaraq Azerbaycan dovletinin huquqi bazasinin mohkem temeller uzerinde qurulmasina olkemde parlament enenelerinin tesekkul tapmasina sanballi tohfeler vermisdir Onun huquqi dovlet quruculugu sahesinde hemcinin musteqil Azerbaycan Respublikasinin ilk Konstitusiyasinin hazirlanmasinda xidmetleri olmusdur Murtuz Elesgerov Azerbaycan Respublikasinin bir cox qanunlarinin ve qanunvericilik aktlarinin islenib hazirlanmasinda ve qebul edilmesinde bilavasite istirak etmisdir Murtuz Elesgerov 1953 cu ilde huquq elmleri uzre namizedlik 1968 ci ilde ise doktorluq dissertasiyalari mudafie etmisdir Taninmis alim Murtuz Elesgerovun Azerbaycanda huquq elminin inkisafinda muhum xidmetleri vardir O elmi arasdirmalari ile elmi ictimaiyyetin derin regbetini qazanmisdir Beynelxalq huquq sahesinde boyuk nufuz sahibi olan Murtuz Elesgerov 200 den artiq elmi eserin o cumleden bir sira monoqrafiyanin derslik ve ders vesaitinin muellifi olmusdur O ABS Boyuk Britaniya Fransa ve Yaponiya kimi olkelerde istirakcisi oldugu muxtelif konfrans ve simpoziumlarda istirak etmisdir Murtuz Elesgerov pedaqoji ve elmi fealiyyeti ile yanasi yuksek ixtisasli kadrlarin hazirlanmasi ucun boyuk quvve serf etmisdir Onun rehberliyi altinda cox sayda genc mutexessis alimlik derecesi almisdir O yarim esrden artiq bir dovru ehate eden coxsaxeli fealiyyeti erzinde Azerbaycanda elmin ve tehsilin inkisafina layiqli tohfeler vermisdir Onun bir cox huquqsunaslarin yetirilmesinde xidmetleri vardir Azerbaycan dovlet musteqilliyini berpa etdiyi dovrde olke ucun tarixi ehemiyyet kesb eden taleyuklu hadiselerin feal istirakcisi olan Murtuz Elesgerov hemise esl vetendas movqeyi numayis etdirmis respublikamizin erazi butovluyu ve suverenliyi ugrunda aparilan mubarizede qetiyyet ve ezmkarliq gostermisdir Yeni Azerbaycan Partiyasinin tesis edilmesi ve formalasmasina feal sekilde qosulan Murtuz Elesgerov omrunun sonunadek partiyanin sedr muavini vezifesini tutmusdur Kiyev Milli Universitetinin fexri doktoru idi ve uzvu idi 30 dan cox elmi eserin dersliyin ve ders vesaitinin 200 den cox elmi meqalenin muellifi olmusdur Rus ve ingilis dillerini bilirdi Rusiya prezidenti Vladimir Putinle gorus yanvar 2001 Uc ovladi vardir 7 avqust 2012 ci ilde uzun suren xestelikden sonra Baki seherinde vefat etmisdir Azerbaycan Respublikasi Prezidenti Administrasiyasinin Huquq muhafize orqanlari ile is sobesinin mudiri 1 ci dereceli dovlet musaviri Fuad Elesgerovun ve Xezer rayon prokuroru atasidir Mukafatlari Istiqlal ordeni 19 09 1998 Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin fexri diplomu Sodrujestvo ordeni Dostluq ordeniIstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Merhum eks spiker Murtuz Elesgerov FOTOLARDA modern az 2019 08 04 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 04 Yaddaslarda yasayanlar azertag az 2020 02 29 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 04 2019 08 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 08 04 Arxivlenmis suret 2021 09 03 tarixinde Istifade tarixi 2012 08 07 2012 08 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 08 07 M N Elesgerovun Istiqlal ordeni ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 19 sentyabr 1998 ci il tarixli 769 nomreli Fermani 2022 08 02 at the Wayback Machine az