Monofiliya (q.yun. μόνος – tək; φῦλον – tayfa, cins, növ) — müəyyən qrup orqanizmin ümumi əcdaddan əmələ gəlməsi. Üzvi aləm təkamülünün əsas prinsipi. Həyat ağacı ümumi kökdən başlanğıc alır və 2 gövdəyə (bitkilər və heyvanlar aləmi) ayrılır. Bunların hər birindən iri gövdələr – tiplər əmələ gəlir, o da tədricən siniflər, dəstələr, fəsilələr və nəhayət cinslərə budaqlanır. Cinslər ayrı-ayrı budaqlar dəstəsindən ibarət növlərdən təşkil olunmuşdur. Çarlz Darvin bitki və heyvan yetişdirmək sahəsindən dəlillər gətirməklə monofiliyanı əsaslandırmışdır. O, müasir ev göyərçinlərini tədqiq edərək göstərdi ki, onların əcdadı vəhşi göyərçindir (Columba livia). Darvindən sonra müxtəlif bioloji fənlərin dəlilləri əsasında heyvanlar və bitkilər aləminin təbii qruplarının əksəriyyətinin əmələ gəlməsində monofiliya bir daha sübut edilmişdir. Müxtəlif insan irqlərinin vahid bir mənşədən başlanğıc alması da monofiliyaya misaldır.
İstinadlar
- Монофилија // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 52.
Xarici keçidlər
- Abbey, Darren. "Graphical explanation of basic phylogenetic terms". University of California, Berkeley. 1994–2006. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2021.
- Carr, Steven M. "Concepts of monophyly, polyphyly & paraphyly". Memorial University. 2002. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2021.
- Hyvönen, Jaako. "Monophyly, consensus, compromise" (PDF). University of Helsinki. 2005. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2021.
- "Phylogenetic Trees and Classification". Digital Atlas of Ancient Life. Paleontological Research Institution.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Monofiliya q yun monos tek fῦlon tayfa cins nov mueyyen qrup orqanizmin umumi ecdaddan emele gelmesi Uzvi alem tekamulunun esas prinsipi Heyat agaci umumi kokden baslangic alir ve 2 govdeye bitkiler ve heyvanlar alemi ayrilir Bunlarin her birinden iri govdeler tipler emele gelir o da tedricen sinifler desteler fesileler ve nehayet cinslere budaqlanir Cinsler ayri ayri budaqlar destesinden ibaret novlerden teskil olunmusdur Carlz Darvin bitki ve heyvan yetisdirmek sahesinden deliller getirmekle monofiliyani esaslandirmisdir O muasir ev goyercinlerini tedqiq ederek gosterdi ki onlarin ecdadi vehsi goyercindir Columba livia Darvinden sonra muxtelif bioloji fenlerin delilleri esasinda heyvanlar ve bitkiler aleminin tebii qruplarinin ekseriyyetinin emele gelmesinde monofiliya bir daha subut edilmisdir Muxtelif insan irqlerinin vahid bir menseden baslangic almasi da monofiliyaya misaldir IstinadlarMonofiliјa Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә VII ҹild Misir Prado Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1983 S 52 Xarici kecidlerVikianbarda Monofiliya ile elaqeli mediafayllar var Abbey Darren Graphical explanation of basic phylogenetic terms University of California Berkeley 1994 2006 Istifade tarixi 9 sentyabr 2021 Carr Steven M Concepts of monophyly polyphyly amp paraphyly Memorial University 2002 Istifade tarixi 9 sentyabr 2021 Hyvonen Jaako Monophyly consensus compromise PDF University of Helsinki 2005 Istifade tarixi 9 sentyabr 2021 Phylogenetic Trees and Classification Digital Atlas of Ancient Life Paleontological Research Institution