Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Mixail Yevqrafoviç Saltıkov-Şedrin (rus. Михаил Евграфович Салтыков-Щедрин, 15 (27) yanvar 1826 – 28 aprel (10 may) 1889, Sankt-Peterburq) — Rusiya yazıçısı.
| Mixail Saltıkov-Şedrin | |
|---|---|
| rus. Михаил Евграфович Салтыков | |
 | |
| Təxəllüsü | Н. Щедрин, Николай Щедрин |
| Doğum tarixi | 15 (27) yanvar 1826 |
| Vəfat tarixi | 28 aprel (10 may) 1889(63 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | yazıçı, jurnalist, roman yazıçısı, tərcüməçi, dramaturq, nasir |
| Əsərlərinin dili | rus dili |
| Janrlar | satira, roman, Salnaməçi[d], hekayə, nağıl, oçerk, povest |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Mixail Yevqrafoviç Saltıkov-Şedrin 1826-cı il yanvar ayının 27-də Moskva vilayətinin Taldom rayonunda anadan olmuşdur. Orta məktəbi qurtardıqdan sonra bədii yaradıcılıqla məşğul olmağa başlamışdır. Natural məktəb ruhunda yazılmış ilk povestlərin ("Ziddiyyətlər" 1847, "Dolaşıq iş" 1848) görə həbs olunmuş və sonradan Vyatkaya sürgün edilmişdir. 1855-ci ildə sürgündən Peterburqa qayıdaraq, ədəbi fəaliyyətini davam etdirmişdir. "Quberniya oçerkləri"ndə (1856–1857) təhkimçilik quruluşuna nifrət, təhkimçi kəndlilərə rəğbət motivləri geniş əks olunmuşdur.
1856–1862-ci illərdə bir sıra yüksək quberniya vəzifələrində çalışan Saltıkov onlarla cinayətkar mülkədarı məhkəməyə cəlb etmiş, çoxlu rüşvətxor məmur xidmətdən çıxarılmışdır. 1862-ci ilin əvvəllərində, ehtimal ki, "yuxarıların" təkidi ilə Saltıkov istefaya göndərilmişdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, əyalətdə yaşayıb-işləmək yazıçıya zəngin yaradıcılıq materialı vermişdir. "Mənsur satiralar" (1863) kitabındakı oçerk və hekayələrdə təhkimçi mütləqiyyət üsul-idarəsinin tarixən ölümə məhkumluğu fiziki əksini tapmışdır. Dövlət xidmətindən uzaqlaşdırıldıqdan sonra "Russkaya pravda" jurnalını nəşr etmək fikrinə düşdü, lakin hökumət buna icazə vermədi. N.А. Nekrasovun dəvəti ilə "Sovremennik" jurnalının redaksiyasına işə girdi. Onun burada dərc edilmiş "İctimai həyatımız" aylıq şərhləri həmin illər rus publisistikası və ədəbi tənqidinin görkəmli nümunələrindən sayılır.
1864-cü ildə Saltıkov dövlət xidmətinə qayıtsa da, rus tənqidi realizm ənənələrinə sadiq qaldı. 1868-ci ildə çarın göstərişi ilə Saltıkov birdəfəlik ehtiyata buraxıldı və ona hər hansı bir dövlət vəzifəsi tutmaq qadağan edildi. Həmin vaxtdan Saltıkov "Oteçestvennıye zapiski" jurnalında işləmiş, Nekrasovun vəfatından sonra isə onun baş redaktoru olmuşdur.
Bədii yaradıcılığının zirvəsi olan "Bir şəhərin tarixi" (1869–1870), "Nəcib nitqlər" (1872–1876), "Müasir idilliya" (1877–1881), "Xalacığaza məktublar" (1881–1882) əsərlərində mütləqiyyət və təhkimçilik quruluşu kəskin satira atəşinə tutulur, о dövr rus cəmiyyətinin sosial ziddiyyətləri, kapitalist münasibətlərinin yaranması göstərilir. Saltıkov ömrünün son illərində "Nağıllar" (1882–1886), "Həyatın təfərrüatı" (1886–1887) və s. kimi bədii sənət inciləri yaratmışdır. Onun bədii və publisistik əsərləri rus ədəbiyyatında tənqidi realizmi daha da inkişaf etdirmişdir. Ezop üslubu Saltıkov satirasının başlıca xüsusiyyətlərindəndir.
Yazıçı 1889-cu il mayın 10-da Sankt-Peterburqda vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Макашин С. А., Макашин С. А. Салтыков // Краткая литературная энциклопедия (rus.). Москва: Советская энциклопедия, 1962. Т. 6. С. 618–629.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
Xarici keçidlər
- Салтыков-Щедрин, Михаил Евграфович в электронной библиотеке "ImWerden"
- "Салтыков-Щедрин" — факсимильное воспроизведение книги 1930 года — первый том биографии Салтыкова. Второго тома этой биографии не было. был арестован…
- Л. Я. Лившиц. Драматическая сатира М. Е. Салтыкова-Щедрина "Тени". Харьков, 1998
- Могила Салтыкова-Щедрина на Литераторских мостках
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Mixail Yevqrafovic Saltikov Sedrin rus Mihail Evgrafovich Saltykov Shedrin 15 27 yanvar 1826 28 aprel 10 may 1889 Sankt Peterburq Rusiya yazicisi Mixail Saltikov Sedrinrus Mihail Evgrafovich SaltykovTexellusu N Shedrin Nikolaj ShedrinDogum tarixi 15 27 yanvar 1826Vefat tarixi 28 aprel 10 may 1889 63 yasinda Vefat yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiDefn yeri Literatorski mostki d Tehsili Carskoselsk liseyi d Fealiyyeti yazici jurnalist roman yazicisi tercumeci dramaturq nasirEserlerinin dili rus diliJanrlar satira roman Salnameci d hekaye nagil ocerk povest Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMixail Yevqrafovic Saltikov Sedrin 1826 ci il yanvar ayinin 27 de Moskva vilayetinin Taldom rayonunda anadan olmusdur Orta mektebi qurtardiqdan sonra bedii yaradiciliqla mesgul olmaga baslamisdir Natural mekteb ruhunda yazilmis ilk povestlerin Ziddiyyetler 1847 Dolasiq is 1848 gore hebs olunmus ve sonradan Vyatkaya surgun edilmisdir 1855 ci ilde surgunden Peterburqa qayidaraq edebi fealiyyetini davam etdirmisdir Quberniya ocerkleri nde 1856 1857 tehkimcilik qurulusuna nifret tehkimci kendlilere regbet motivleri genis eks olunmusdur 1856 1862 ci illerde bir sira yuksek quberniya vezifelerinde calisan Saltikov onlarla cinayetkar mulkedari mehkemeye celb etmis coxlu rusvetxor memur xidmetden cixarilmisdir 1862 ci ilin evvellerinde ehtimal ki yuxarilarin tekidi ile Saltikov istefaya gonderilmisdir Qeyd etmek lazimdir ki eyaletde yasayib islemek yaziciya zengin yaradiciliq materiali vermisdir Mensur satiralar 1863 kitabindaki ocerk ve hekayelerde tehkimci mutleqiyyet usul idaresinin tarixen olume mehkumlugu fiziki eksini tapmisdir Dovlet xidmetinden uzaqlasdirildiqdan sonra Russkaya pravda jurnalini nesr etmek fikrine dusdu lakin hokumet buna icaze vermedi N A Nekrasovun deveti ile Sovremennik jurnalinin redaksiyasina ise girdi Onun burada derc edilmis Ictimai heyatimiz ayliq serhleri hemin iller rus publisistikasi ve edebi tenqidinin gorkemli numunelerinden sayilir 1864 cu ilde Saltikov dovlet xidmetine qayitsa da rus tenqidi realizm enenelerine sadiq qaldi 1868 ci ilde carin gosterisi ile Saltikov birdefelik ehtiyata buraxildi ve ona her hansi bir dovlet vezifesi tutmaq qadagan edildi Hemin vaxtdan Saltikov Otecestvenniye zapiski jurnalinda islemis Nekrasovun vefatindan sonra ise onun bas redaktoru olmusdur Bedii yaradiciliginin zirvesi olan Bir seherin tarixi 1869 1870 Necib nitqler 1872 1876 Muasir idilliya 1877 1881 Xalacigaza mektublar 1881 1882 eserlerinde mutleqiyyet ve tehkimcilik qurulusu keskin satira atesine tutulur o dovr rus cemiyyetinin sosial ziddiyyetleri kapitalist munasibetlerinin yaranmasi gosterilir Saltikov omrunun son illerinde Nagillar 1882 1886 Heyatin teferruati 1886 1887 ve s kimi bedii senet incileri yaratmisdir Onun bedii ve publisistik eserleri rus edebiyyatinda tenqidi realizmi daha da inkisaf etdirmisdir Ezop uslubu Saltikov satirasinin baslica xususiyyetlerindendir Yazici 1889 cu il mayin 10 da Sankt Peterburqda vefat etmisdir IstinadlarMakashin S A Makashin S A Saltykov Kratkaya literaturnaya enciklopediya rus Moskva Sovetskaya enciklopediya 1962 T 6 S 618 629 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Xarici kecidlerSaltykov Shedrin Mihail Evgrafovich v elektronnoj biblioteke ImWerden Saltykov Shedrin faksimilnoe vosproizvedenie knigi 1930 goda pervyj tom biografii Saltykova Vtorogo toma etoj biografii ne bylo byl arestovan L Ya Livshic Dramaticheskaya satira M E Saltykova Shedrina Teni Harkov 1998 Mogila Saltykova Shedrina na Literatorskih mostkah