Mistifikasiya — insanları (oxucuları, tamaşaçıları, dinləyiciləri, alıcıları və s.) çaşdırmaq üçün edilən məqsədyönlü cəhd.
Konsepsiya əsasən incəsənət sahəsinə aiddir və aldatma yolu ilə mənəvi və ya mülki ziyanın vurulmasını nəzərdə tutmur; sonuncu dələduzluq adlanır.
Ədəbiyyatda mistifikasiya
Ədəbi mistifikasiya əsl müəllifin başqa bir müəllifə (əsl yazıçıya, uydurma şəxsə, onu yazmamış real şəxsə) aid etdiyi və ya “xalq yaradıcılığı” əsəri kimi ötürdüyü əsərdir. Mistfikasiya öz təbiətinə görə ədəbi polemika və siyasi satira vasitəsidir, çox vaxt parodiyadan istifadə edir. Bununla belə, şübhəsiz ki, parodiya kimi nəzərdə tutulan bir sıra saxtakarlıqlar ədəbi praktikada “ciddi” əsərlər kimi qəbul edilirdi (“Romantiklərin “yerli rəngi”nin parodiya edildiyi Merimenin “Klara Qazul Teatrı” və “ Guzla ”).
Musiqidə mistifikasiya
Musiqidə mistifikasiya bəstəkarın başqa, “az tanınan” bəstəkara aid etdiyi və ya “məşhur” bəstəkarın “sensasiyalı kəşf edilmiş” əsəri kimi təqdim etdiyi əsərdir. İlk yüksək səviyyəli musiqi mistifikasiyası 1637-38-ci illərdəki Siciliya səyahətləri zamanı Afanasi Kirxer tərəfindən kəşf edildiyi iddia edilən Pindar üçün oda idi. Pindarın "Universal muzurgiya" (1650) traktatında dərc edilmiş oda uzun müddətdir ki, indiyə qədər ən qədim musiqi parçası hesab olunur . Filoloq A. Rom (1932) Kirxerin odanın yunanca mətnini səsləndirməsindəki səhvlərə və hərf səhvlərinə diqqət çəkən ilk şəxs olmuşdur. O, 1616-cı ildə Erasmus Şmid tərəfindən tamamlanan Pindarın şeirlərinin nəşrinin mətnini (qeydlər olmadan) dəqiq şəkildə təkrarladıqlarını müəyyən etdi. Göründüyü kimi, bu nəşr Kirxerin təqdim etdiyi kimi heç də "sensasiyalı Siciliya tapıntısı" deyil, musiqi mistifikasiya üçün əsas rolunu oynadı. Musiqi hiylələri 20-ci əsrdə geniş yayılmışdır.
Musiqi mistifikasiyalarına nümunələr:
- İohann Georq Benda tərəfindən Grave (əslində tərəfindən yazılmışdır);
- Culio Kaççini tərəfindən Ave Maria (əsl müəllif , o, həmçinin "qədim bəstəkarların" daha bir neçə məşhur əsərini bəstələyib);
- V.A.Motsartın skripka və orkestr üçün “Adelaida” konserti (əsl müəlliflər Henri Casadesus və onun qardaşı Mariusdur, onlar həmçinin J.C.Bach, C.F.E.Bach və G.F. Handelin daha bir neçə “yenidən kəşf edilmiş” əsərlərinin müəllifləridir) ;
- Cüzeppe Tartini tərəfindən Corelli mövzusunda variasiyalar (əsl müəllif F. Kreislerdir ; Tartininin orijinal əsəri ilə qarışdırılmamalıdır: "L'arte del arco" kimi də tanınan "Corelli's Gavotte Mövzusunda Variasiyalar");
- “Prelüd və Alleqro”, “Bir dəqiqənin tempində” (əsl müəllif F. Kreyslerdir, o, həmçinin “XVIII əsr bəstəkarlarının” bir sıra digər skripka əsərlərini də bəstələmişdir);
- "Pietà, Signore" ariyası. Əslində, 1830-cu illərdə F.-J Fetis tərəfindən yazılmışdır.
- Adagio Albinoni italyan musiqişünası məxsusdur, o, öz bəstəsini Drezden xarabalıqlarında tapdığı Albinoninin orijinal musiqisinin "qopmasının" "yenidən qurulması" kimi təqdim etdi.
- Violonçel və orkestr üçün 5 nömrəli konsert do-major, Hob. VIIb:5 Haydn (əsl müəllif 19-cu əsr Avstriya violonçel ifaçısı David Popperdir ) .
Ədəbiyyat
- Rome A. L’origine de la prétendue mélodie de Pindare // Les Études Classiques 1 (1932), p. 3-11.
- Rome A. Pindare ou Kircher // Les Études Classiques 4 (1935), p. 337—350.
- Ланн Е. Л. Литературная мистификация. — М. ; Л. : Гос. изд-во, 1930 (Л. : тип. Печатный двор). — 232 с.
- Насонов Р. А. «Ода Пиндара» Афанасия Кирхера: научная достоверность и историческое сознание // Памяти Романа Ильича Грубера: Статьи. Исследования. Воспоминания. Вып.1. М.: Московская гос. консерватория, 2008, с. 124—137.
İstinadlar
- См., например, в кн.: Всеобщая история музыки. Том 1. Петербург, 1922, с. 21—22. Интересно, что в первом издании своей «Музыкально-исторической хрестоматии» (вып.1, 1929) обсуждает и публикует «оду Пиндара», а во втором издании (т.1., 1933) исключает даже упоминание её.
- См. о нём в англоязычной Википедии "Источник". 2017-01-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-07..
- пишет, что первый издатель атрибутировал этот концерт Гайдну "со слов вдовы Поппера", и что сам он рукописный эскиз Гайдна не видел (Hoboken. Joseph Haydn. Thematisch-bibliographisches Verzeichnis. Bd. 1. Mainz, 1957, S.532).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mistifikasiya insanlari oxuculari tamasacilari dinleyicileri alicilari ve s casdirmaq ucun edilen meqsedyonlu cehd Konsepsiya esasen incesenet sahesine aiddir ve aldatma yolu ile menevi ve ya mulki ziyanin vurulmasini nezerde tutmur sonuncu deleduzluq adlanir Edebiyyatda mistifikasiyaEdebi mistifikasiya esl muellifin basqa bir muellife esl yaziciya uydurma sexse onu yazmamis real sexse aid etdiyi ve ya xalq yaradiciligi eseri kimi oturduyu eserdir Mistfikasiya oz tebietine gore edebi polemika ve siyasi satira vasitesidir cox vaxt parodiyadan istifade edir Bununla bele subhesiz ki parodiya kimi nezerde tutulan bir sira saxtakarliqlar edebi praktikada ciddi eserler kimi qebul edilirdi Romantiklerin yerli rengi nin parodiya edildiyi Merimenin Klara Qazul Teatri ve Guzla Musiqide mistifikasiyaMusiqide mistifikasiya bestekarin basqa az taninan bestekara aid etdiyi ve ya meshur bestekarin sensasiyali kesf edilmis eseri kimi teqdim etdiyi eserdir Ilk yuksek seviyyeli musiqi mistifikasiyasi 1637 38 ci illerdeki Siciliya seyahetleri zamani Afanasi Kirxer terefinden kesf edildiyi iddia edilen Pindar ucun oda idi Pindarin Universal muzurgiya 1650 traktatinda derc edilmis oda uzun muddetdir ki indiye qeder en qedim musiqi parcasi hesab olunur Filoloq A Rom 1932 Kirxerin odanin yunanca metnini seslendirmesindeki sehvlere ve herf sehvlerine diqqet ceken ilk sexs olmusdur O 1616 ci ilde Erasmus Smid terefinden tamamlanan Pindarin seirlerinin nesrinin metnini qeydler olmadan deqiq sekilde tekrarladiqlarini mueyyen etdi Gorunduyu kimi bu nesr Kirxerin teqdim etdiyi kimi hec de sensasiyali Siciliya tapintisi deyil musiqi mistifikasiya ucun esas rolunu oynadi Musiqi hiyleleri 20 ci esrde genis yayilmisdir Musiqi mistifikasiyalarina numuneler Iohann Georq Benda terefinden Grave eslinde terefinden yazilmisdir Culio Kaccini terefinden Ave Maria esl muellif o hemcinin qedim bestekarlarin daha bir nece meshur eserini besteleyib V A Motsartin skripka ve orkestr ucun Adelaida konserti esl muellifler Henri Casadesus ve onun qardasi Mariusdur onlar hemcinin J C Bach C F E Bach ve G F Handelin daha bir nece yeniden kesf edilmis eserlerinin muellifleridir Cuzeppe Tartini terefinden Corelli movzusunda variasiyalar esl muellif F Kreislerdir Tartininin orijinal eseri ile qarisdirilmamalidir L arte del arco kimi de taninan Corelli s Gavotte Movzusunda Variasiyalar Prelud ve Alleqro Bir deqiqenin tempinde esl muellif F Kreyslerdir o hemcinin XVIII esr bestekarlarinin bir sira diger skripka eserlerini de bestelemisdir Pieta Signore ariyasi Eslinde 1830 cu illerde F J Fetis terefinden yazilmisdir Adagio Albinoni italyan musiqisunasi mexsusdur o oz bestesini Drezden xarabaliqlarinda tapdigi Albinoninin orijinal musiqisinin qopmasinin yeniden qurulmasi kimi teqdim etdi Violoncel ve orkestr ucun 5 nomreli konsert do major Hob VIIb 5 Haydn esl muellif 19 cu esr Avstriya violoncel ifacisi David Popperdir EdebiyyatRome A L origine de la pretendue melodie de Pindare Les Etudes Classiques 1 1932 p 3 11 Rome A Pindare ou Kircher Les Etudes Classiques 4 1935 p 337 350 Lann E L Literaturnaya mistifikaciya M L Gos izd vo 1930 L tip Pechatnyj dvor 232 s Nasonov R A Oda Pindara Afanasiya Kirhera nauchnaya dostovernost i istoricheskoe soznanie Pamyati Romana Ilicha Grubera Stati Issledovaniya Vospominaniya Vyp 1 M Moskovskaya gos konservatoriya 2008 s 124 137 IstinadlarSm naprimer v kn Vseobshaya istoriya muzyki Tom 1 Peterburg 1922 s 21 22 Interesno chto v pervom izdanii svoej Muzykalno istoricheskoj hrestomatii vyp 1 1929 obsuzhdaet i publikuet odu Pindara a vo vtorom izdanii t 1 1933 isklyuchaet dazhe upominanie eyo Sm o nyom v angloyazychnoj Vikipedii Istochnik 2017 01 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 04 07 pishet chto pervyj izdatel atributiroval etot koncert Gajdnu so slov vdovy Poppera i chto sam on rukopisnyj eskiz Gajdna ne videl Hoboken Joseph Haydn Thematisch bibliographisches Verzeichnis Bd 1 Mainz 1957 S 532