Mirzə Əhməd Zərgər və ya Mirzə Əhməd Mirzə Xudaverdioğlu (1786, Pensər, Talış xanlığı – ən tezi 1889, Ərçivan, Lənkəran qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası) — tarixçi. Talış xanlığının tarixi haqqında olan "Əxbarnamə" əsərinin müəllifidir.
Mirzə Əhməd Zərgər | |
---|---|
Doğum tarixi | 1786 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | ən tezi 1889 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | tarixçi, şair |
Tanınmış əsəri |
Həyatı
Mirzə Əhməd əslən Qarabağda yaşayan Zərgərli tayfasındandır. Müəllifin babası Kərbəlayi Qurban Nadir şahın hakimiyyəti dövründə Qarabağdan Talış mahalının Qızılabad kəndinə köçüb gəlmiş, burada ev saldırmış, bir neçə il həmin yerdə yaşamışdır. Daha sonra Ağa Məhəmməd şah Qacar Mir Mustafa xan üzərinə hücum etdiyi zaman məcburiyyət qarşısında qalaraq Astaranın Kurab mahalının Butəsər kəndinə (indiki Pensər kəndi) köçərək Ağa Kərim məhəlləsində yaşamışdır.
Tarixçi Mirzə Əhməd Mirzə Xudaverdi oğlu 1786-cı ildə anadan olub. O, Talış xanlığının tarixi haqqında olan "Əxbarnamə" əsərinin müəllifidir. İranın Rəşt və Ərdəbil şəhərlərində təhsil alıb. 1828-ci ildə Pensər kəndinə qayıdıb, həyatının əsas hissəsini Pensər kəndinin Nəbirli məhəlləsində yaşamışdır.
Mirzə Əhməd 12 il ruslara xidmət edib, bir neçə il Lənkəran və Astarada sərhədbəyi vəzifəsində işləyib. 80 ailə onun ixtiyarında olmuşdur. О, çar hakimiyyətinə xidmət etməsinə baxmayaraq, talış xanlarına sədaqətli qalıb. Bu isə onun atası Mirzə Xudaverdinin Talış xanları Mir Mustafa xan və Mir Həsən xanın vəziri işləməsi ilə bağlıdır.
Tarixçi bir çox hadisələrin müşahidəçisi və iştirakçısı olduğu üçün Talış xanlığının ictimai-siyasi həyatına aid məlumatları öz "Əxbarnamə" əsərində verib.
Mirzə Əhmədin "Əxbarnamə" əsərinin sonunda farsca belə bir qüyd vardır:
Mən Mirzə Əhməd Xudaverdi oğlu bu "Əxbarnamə"ni özümdən yadigar olaraq yazdım ki, övladlarım mənim zamanımda olan hadisələri və başıma gələnləri oxuyub bilsinlər. 97 yaşımda olduğum zaman gözlüksüz yazdım. Rəbi-ül-əvvəl ayında hicri 1307-ci ildə yazıldı [təxmini 1889, noyabr ayı]. |
Ehtimal olunur ki, tarixçi 1880-ci illərdə vəfat edib.
Hazırda Astara rayonunun Pensər kəndində onun yaşadığı ev qəzalı vəziyyətdədir.
İstinadlar
- Talışlı, Mirhaşım; Əhədov, Etibar. Lənkəran: ensiklopedik məlumat (2-ci nəşr). Bakı: 3 saylı Bakı mətbəəsi ASC. 2017. 398–399. ISBN .
- Axundov, İshaq. Əxbarnamə və onun müəllifi // Mirzə Əhməd Mirzə Xudaverdi oğlu. Əxbərnamə (Talış Xanlığının tarixindən) (PDF) (3-cü nəşr). Bakı: s. n. 2009. 3–10. 2021-06-14 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-09-12.
- Zakiroğlu, Rahim. "Mirzəlikdən yüksək vəzifəyə və ya ikinci şəxs olmağa aparan yol..." Sputnik Azərbaycan. 2012-12-06. 2020-12-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-12.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirze Ehmed Zerger ve ya Mirze Ehmed Mirze Xudaverdioglu 1786 Penser Talis xanligi en tezi 1889 Ercivan Lenkeran qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasi tarixci Talis xanliginin tarixi haqqinda olan Exbarname eserinin muellifidir Mirze Ehmed ZergerDogum tarixi 1786Dogum yeri Penser Talis xanligiVefat tarixi en tezi 1889Vefat yeri Ercivan Lenkeran qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiFealiyyeti tarixci sairTaninmis eseri ExbarnameHeyatiMirze Ehmed eslen Qarabagda yasayan Zergerli tayfasindandir Muellifin babasi Kerbelayi Qurban Nadir sahin hakimiyyeti dovrunde Qarabagdan Talis mahalinin Qizilabad kendine kocub gelmis burada ev saldirmis bir nece il hemin yerde yasamisdir Daha sonra Aga Mehemmed sah Qacar Mir Mustafa xan uzerine hucum etdiyi zaman mecburiyyet qarsisinda qalaraq Astaranin Kurab mahalinin Buteser kendine indiki Penser kendi kocerek Aga Kerim mehellesinde yasamisdir Tarixci Mirze Ehmed Mirze Xudaverdi oglu 1786 ci ilde anadan olub O Talis xanliginin tarixi haqqinda olan Exbarname eserinin muellifidir Iranin Rest ve Erdebil seherlerinde tehsil alib 1828 ci ilde Penser kendine qayidib heyatinin esas hissesini Penser kendinin Nebirli mehellesinde yasamisdir Mirze Ehmed 12 il ruslara xidmet edib bir nece il Lenkeran ve Astarada serhedbeyi vezifesinde isleyib 80 aile onun ixtiyarinda olmusdur O car hakimiyyetine xidmet etmesine baxmayaraq talis xanlarina sedaqetli qalib Bu ise onun atasi Mirze Xudaverdinin Talis xanlari Mir Mustafa xan ve Mir Hesen xanin veziri islemesi ile baglidir Tarixci bir cox hadiselerin musahidecisi ve istirakcisi oldugu ucun Talis xanliginin ictimai siyasi heyatina aid melumatlari oz Exbarname eserinde verib Mirze Ehmedin Exbarname eserinin sonunda farsca bele bir quyd vardir Men Mirze Ehmed Xudaverdi oglu bu Exbarname ni ozumden yadigar olaraq yazdim ki ovladlarim menim zamanimda olan hadiseleri ve basima gelenleri oxuyub bilsinler 97 yasimda oldugum zaman gozluksuz yazdim Rebi ul evvel ayinda hicri 1307 ci ilde yazildi texmini 1889 noyabr ayi Ehtimal olunur ki tarixci 1880 ci illerde vefat edib Hazirda Astara rayonunun Penser kendinde onun yasadigi ev qezali veziyyetdedir IstinadlarTalisli Mirhasim Ehedov Etibar Lenkeran ensiklopedik melumat 2 ci nesr Baki 3 sayli Baki metbeesi ASC 2017 398 399 ISBN 5 89968 099 7 Axundov Ishaq Exbarname ve onun muellifi Mirze Ehmed Mirze Xudaverdi oglu Exbername Talis Xanliginin tarixinden PDF 3 cu nesr Baki s n 2009 3 10 2021 06 14 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2024 09 12 Zakiroglu Rahim Mirzelikden yuksek vezifeye ve ya ikinci sexs olmaga aparan yol Sputnik Azerbaycan 2012 12 06 2020 12 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 09 12