Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmed Şərif Əfəndi (1717, Konstantinopol – 1790, Konstantinopol) — Osmanlı alimi, şairi və şeyxülislamı. Atası Əbuishaqzadə Əsad Əfəndi də özü kimi şeyxülislam olmuşdur.
| Mehmed Şərif Əfəndi | |
|---|---|
| Əvvəlki | Vassafzadə Əsad Əfəndi |
| Sonrakı | |
| 19 avqust 1789 – 17 oktyabr 1789 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | Həmidizadə Mustafa Əfəndi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İstanbul Osmanlı imperiyası |
| Vəfat tarixi | (72 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | , İstanbul |
| Atası | Əbuishaqzadə Əsad Əfəndi |
| Anası | Xədicə xanım |
| Uşağı | Ataullah Mehmed Əfəndi |
Həyatı
10 dekabr 1717-ci ildə dünyaya gəldi. Babası Əbu İshaq İsmayıl Əfəndi Sultan Əhməd səltənətində, atası Əsad Əfəndi və əmisi İshaq Əfəndi isə Sultan Mahmud səltənətində şeyxülislam olmuşdur. Anası Xədicə xanım isə yenə Sultan Mahmud səltənətinin şeyxülislamlarından Mirzəzadə Mehmed Əfəndinin qızı idi. Ailə şəcərəsinin məşhur şeyxülislam ailəsindən gəlməsi səbəbilə kiçik yaşlarından mükəmməl təhsil aldı. Hələ 21 yaşında ikən müdərris, 36 yaşında isə Diyarbəkir qazısı təyin edildi. Ardından Bursa və Məkkə qazısı olaraq fəaliyyətinə davam etdi. 1766-cı ilin dekabrında İstanbul qazılığına gətirilən Şərif Əfəndi 1771-ci ilin iyulunda Anadolu qazəsgəri təyin edildi. 1 illik vəzifə müddətini tamamlamasının ardından təqaüdə ayrılsa da, 28 iyul 1775-ci ildə Rumeli qazəsgəri oldu. Sultan Əbdülhəmid dönəmində 1778-ci ilin iyununda ikinci dəfə Rumeli qazəsgərliyinə gətirilsə də, 20 gün sonra vəzifədən alındı. Ancaq çox keçmədən Vassafzadə Əsad Əfəndinin istehfası ilə boşalan şeyxülislamlıq vəzifəsinə gətirildi (21 iyul 1778). 4 ildən çox bu vəzifədə qalan Şərif Əfəndi bu müddətin sonunda öz istəyilə vəzifədən ayrıldı (13 sentyabr 1782). İstehfasının ardından Beşiktaşdakı sahil köşkündə yaşamağa davam etdi və bəzi vaxtlar keçirilən məşvərət məclislərində iştirak etməklə digər bütün dövlət vəzifələrindən uzaq tutuldu.
Sultan Səlimin taxta çıxmasının ardından vəzifədən alınan yerinə 19 avqust 1789-cu ildə ikinci dəfə şeyxülislamlığa gətirildi. Ancaq 60 gün sonra – 17 oktyabrda vəzifədən alındı. Vəzifədən alınma səbəbi olaraq yaşlılığı səbəbilə Sultan Səlimin keçirməyi planladığı islahatlara ayaq uydura bilməməsi, yaddaşının zəif olması və bu kimi şeylər göstərilməkdədir.
Yenidən Beşiktaşdakı sahil köşkünə çəkilən Şərif Əfəndi 23 may 1790-cı ildə burada vəfat etdi. Cənazəsi atasının da dəfn edildiyi həyətindəki ailə məzarlığına dəfn edildi. Babası, atası və əmisi şeyxülislam olduğu kimi oğlu Ataullah Əfəndi də Sultan Səlim səltənətində bu vəzifəyə gətirilmişdir.
Mənbə
- Şem‘dânîzâde, Müri’t-tevârîh (Aktepe), II/A, s. 92, 100; II/B, s. 87, 89; III, 32;
- Sicill-i Osmânî, III, 142–143;
- Ahmed Cevdet Paşa, Tarih, İstanbul 1275, I, 302–303; IV, 296–298;
- İlmiyye Salnâmesi, s. 547–548;
- Osmanlı Müellifleri, I, 337;
- Mecmûa-i Fetâvâ, İstanbul Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Muallim Cevdet, nr. 576, s. 85;
- Danişmend, Kronoloji, V, 145, 147;
- Abdülkadir Altunsu, Osmanlı Şeyhülislâmları, Ankara 1972, s. 152;
- Ahmet Uğur, Osmanlı Siyâsetnâmeleri, Kayseri 1992, s. 100;
- Kāmûsü’l-a‘lâm, IV, 2857.
İstinadlar
- Taylesanizâde Hâfız Abdullah Efendi Tarihi: İstanbul’un Uzun Dört Yılı (haz. Feridun M. Emecen), İstanbul 2003, s. 392, 405–406, 408, 417, 420;
- İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi (Ankara 1959), Ankara 1988, IV/2, s. 498–500, 507;
- M. Orhan Bayrak, İstanbul’da Gömülü Meşhur Adamlar (1453–1978), İstanbul 1979, s. 75;
- Müstakimzâde, Devhatü’l-meşâyih, İstanbul, ts., s. 107–108;
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehmed Serif Efendi 1717 Konstantinopol 1790 Konstantinopol Osmanli alimi sairi ve seyxulislami Atasi Ebuishaqzade Esad Efendi de ozu kimi seyxulislam olmusdur Mehmed Serif Efendi108 Osmanli seyxulislamiEvvelkiVassafzade Esad EfendiSonraki117 Osmanli seyxulislami19 avqust 1789 17 oktyabr 1789EvvelkiSonrakiHemidizade Mustafa EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 10 dekabr 1717Dogum yeri Istanbul Osmanli imperiyasiVefat tarixi 23 may 1790 72 yasinda Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiDefn yeri IstanbulAtasi Ebuishaqzade Esad EfendiAnasi Xedice xanimUsagi Ataullah Mehmed EfendiHeyati10 dekabr 1717 ci ilde dunyaya geldi Babasi Ebu Ishaq Ismayil Efendi Sultan Ehmed seltenetinde atasi Esad Efendi ve emisi Ishaq Efendi ise Sultan Mahmud seltenetinde seyxulislam olmusdur Anasi Xedice xanim ise yene Sultan Mahmud seltenetinin seyxulislamlarindan Mirzezade Mehmed Efendinin qizi idi Aile seceresinin meshur seyxulislam ailesinden gelmesi sebebile kicik yaslarindan mukemmel tehsil aldi Hele 21 yasinda iken muderris 36 yasinda ise Diyarbekir qazisi teyin edildi Ardindan Bursa ve Mekke qazisi olaraq fealiyyetine davam etdi 1766 ci ilin dekabrinda Istanbul qaziligina getirilen Serif Efendi 1771 ci ilin iyulunda Anadolu qazesgeri teyin edildi 1 illik vezife muddetini tamamlamasinin ardindan teqaude ayrilsa da 28 iyul 1775 ci ilde Rumeli qazesgeri oldu Sultan Ebdulhemid doneminde 1778 ci ilin iyununda ikinci defe Rumeli qazesgerliyine getirilse de 20 gun sonra vezifeden alindi Ancaq cox kecmeden Vassafzade Esad Efendinin istehfasi ile bosalan seyxulislamliq vezifesine getirildi 21 iyul 1778 4 ilden cox bu vezifede qalan Serif Efendi bu muddetin sonunda oz isteyile vezifeden ayrildi 13 sentyabr 1782 Istehfasinin ardindan Besiktasdaki sahil koskunde yasamaga davam etdi ve bezi vaxtlar kecirilen mesveret meclislerinde istirak etmekle diger butun dovlet vezifelerinden uzaq tutuldu Sultan Selimin taxta cixmasinin ardindan vezifeden alinan yerine 19 avqust 1789 cu ilde ikinci defe seyxulislamliga getirildi Ancaq 60 gun sonra 17 oktyabrda vezifeden alindi Vezifeden alinma sebebi olaraq yasliligi sebebile Sultan Selimin kecirmeyi planladigi islahatlara ayaq uydura bilmemesi yaddasinin zeif olmasi ve bu kimi seyler gosterilmekdedir Yeniden Besiktasdaki sahil koskune cekilen Serif Efendi 23 may 1790 ci ilde burada vefat etdi Cenazesi atasinin da defn edildiyi heyetindeki aile mezarligina defn edildi Babasi atasi ve emisi seyxulislam oldugu kimi oglu Ataullah Efendi de Sultan Selim seltenetinde bu vezifeye getirilmisdir MenbeSem danizade Muri t tevarih Aktepe II A s 92 100 II B s 87 89 III 32 Sicill i Osmani III 142 143 Ahmed Cevdet Pasa Tarih Istanbul 1275 I 302 303 IV 296 298 Ilmiyye Salnamesi s 547 548 Osmanli Muellifleri I 337 Mecmua i Fetava Istanbul Belediyesi Ataturk Kitapligi Muallim Cevdet nr 576 s 85 Danismend Kronoloji V 145 147 Abdulkadir Altunsu Osmanli Seyhulislamlari Ankara 1972 s 152 Ahmet Ugur Osmanli Siyasetnameleri Kayseri 1992 s 100 Kamusu l a lam IV 2857 IstinadlarTaylesanizade Hafiz Abdullah Efendi Tarihi Istanbul un Uzun Dort Yili haz Feridun M Emecen Istanbul 2003 s 392 405 406 408 417 420 Ismail Hakki Uzuncarsili Osmanli Tarihi Ankara 1959 Ankara 1988 IV 2 s 498 500 507 M Orhan Bayrak Istanbul da Gomulu Meshur Adamlar 1453 1978 Istanbul 1979 s 75 Mustakimzade Devhatu l mesayih Istanbul ts s 107 108