Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmed Şakir Paşa (1855, Bursa, Osmanlı imperiyası – 28 iyul 1914, Afyonqarahisar ili, Osmanlı imperiyası) — XIX əsrin ikinci yarısında yaşamış Osmanlı diplomatı, dövlət xadimi və yazarı. Sultan Əbdülhəmid səltənətinin sədrəzəmlərindən Əhməd Cavad Paşanın qardaşıdır.
| Mehmed Şakir Paşa | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1855 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 28 iyul 1914 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
| Fəaliyyəti | dövlət xadimi |
| Atası | Mustafa Asım bəy |
| Anası | Zəhra xanım |
| Uşaqları | |
Həyatı
1855-ci ildə Bursada dünyaya gəldi. Atası Afyonlu Hacı Əhməd Əfəndinin oğlu miralay Mustafa Asım bəydir. Anası isə əslən Suriya türkmanı olan Xəttatzadə ailəsindən Hüseyn bəyin qızı Zəhra xanımdır. Atasının vəzifəsi səbəbilə bir müddət Bursada, daha sonra isə İstanbulda yaşadı. İlk təhsilini də məhz Bursada başladı. Ancaq hələ 7 yaşında ikən, 1862-ci ilin dekabrında həm atasını, həm də anasını 3 gün arayla itirdi. Valideynlərinin vəfatından sonra 13 yaşlı bacısı Sara, 12 yaşlı Cavad və 7 yaşlı qardaşı Şakir ailə dostları və o əsnada Rumeli qazəsgəri olan Atifzadə Hüsaməddin Əfəndinin himayəsinə alındı. Ancaq qısa müddət sonra bacısı və Şakir nənəsi Fatma xanımın himayəsi altında Afyondakı qohumlarının yanına aparıldı.
Bir müddət sonra yenidən İstanbula göndərildi və hərbi məktəbə daxil oldu. Təhsilinin sonuncu ilində 1877-1878 Osmanlı-Rusiya müharibəsinin başlamasıyla cəbhəyə yollandı. Qardaşı Əhməd Cavad bəy kimi, o da Dunay çayı cəbhəsindəki Əziz Paşa birliyinə qatıldı və paşanın şəxsi yavəri oldu.Çetinye və Roma səfirliklərində xidmət etdi.
5 iyul 1889-cu ildə Krit vilayətinin vali vəkili təyin edildi və paytaxta çağırıldığı 30 iyun 1890-cı ilədək bu vəzifədə qaldı. İstanbula gəldikdən sonra 2 iyun 1890-cı ildə Ulduz sarayında keçirilən mərasimlə yla təltif olundu. Ardından Buxarest və Afina səfirliklərinə təyin olundu.
20 noyabr 1895-ci ildə Hərbi Təftiş komissiyası üzvü seçildi və Hərbi Akademiyanın ümumi şöbəsinə təyin olundu. Bu vəzifədə ikən ferik rütbəsinə yüksəldi və 1908-ci ildə bütün vəzifələrindən çəkilərək öz istəyilə təqaüdə ayrıldı. Bir müddət Qalatasaray məktəbində tarix müəllimi kimi fəaliyyət göstərsə də, ardından ailəsiylə birlikdə Böyükadadakı imarətində sakit bir həyat yaşamağa başladı.
Elm və təhsilə olduqca maraqlı olan Şakir Paşanın 510 cild kitabdan ibarət geniş bir kitabxanası vardı və bu kitabları ölümünün ardından xanımı tərəfindən Arxeologiya Muzeyinə iyanə olaraq verilmişdir. Bununla yanaşı bir neçə əsərin yazarı olan Şakir Paşanın 5 cilddən ibarət Tarih-i Osmani və 2 cilddən ibarət Yeni Osmanlı Tarihi adlı kitabları özü həyatda ikən nəşr edilmişdir. Səlahəddin Əyyubi, Misir tarixi, Tarih-i İslam, İnekçilik, Sütçülük, İpekçilik və Arıcılıq kimi əsərləri isə əlyazma halında qalmışdır.
Ölümü
28 iyul 1914-cü ildə oğlu Cavad Şakir Qabaağaclı tərəfindən Afyondakı imarətində güllələnərək öldürüldü. Qətlin səbəbi tam olaraq bilinməsə də, bu barədə fərqli versiyalar mövcuddur. İlk versiyaya görə, olduqca soyuq münasibətləri olan oğlunun israfçı olması və həddindən artıq olan xərcləmələri səbəbilə aralarında münaqişə çıxmış və nəticədə qətl hadisəsi baş vermişdir. Daha çox inanılan və bəzi ailə fərdlərinin də xatirələrində yazdığı digər versiya isə Şakir Paşanın italyan əsilli gəliniylə gizli eşq yaşadığı və oğlunun bu münasibəti öyrənməsi ilə bağlıdır.
Cənazəsi Böyükadada dəfn olundu.
Ailəsi
İlk evliliyi 1882-ci ildə sərdar-ı əkrəm Ömər Paşanın qızıyla baş tutdu. Ancaq oğlu Asım bəyin doğuşunda qısa müddət sonra xanımı vəfat etdi və körpə Şakir Paşanın bacısı Sara xanım tərəfindən böyüdüldü.
İkinci evliliyi isə Krit vilayətində xidmət etdiyi əsnada 1890-cı ildə Kritli bir ailənin qızı olan İsmət xanımla baş tutdu. Evləndikdən qısa müddət sonra İstanbula gələn cütlüyün 6 övladı dünyaya gəldi.
- Cavad Şakir Qabaağaclı
- Hakkıye Koral (1893-1971) — Türk siyasətçisi və hərbçisi Mehmed Emin Koralın xanımı, Füreyya Koralın anasıdır.
- Ayşə Erner (1895-1978)
- Suat (1899-1972)
- Fahrelnisə Zeyd
- Aliyə Berqer
Mənbə
- Şakir Paşa Ailesinin Sanatçı Üyelerinin Türk Sanatına Katkıları, Şirin Zerey Koç. Yüksek Lisans Tezi. TC Çankırı Karatekin Üniversitesi. Çankırı 2019
- Sadrıazam Ahmed Cevad Paşa, Mehmet Ercan. Doktora Tezi. TC Marmar Üniversitesi. İstanbul 1998
İstinadlar
- https://www.biyografya.com/biyografi/7431.
- İbnülemin Mahmut kemal İnal, Son Sadrazamlar, III, İstanbul 1982, s.1473
- Şirin Devrim, Şakir Paşa Ailesi "Harika Çılgınlar", İstanbul 1996, s.15
- İlmiye Salnamesi, İstanbul 1334, s.594-595
- Abdülkadir Altunsu, Osmanlı Şeyhülislamları, Ankara 1972, s. 194-195
- Muharrem Mazlum İskora, Harp Akademileri Tarihçesi (1846-1965), I, Ankara 1966, s.159
- Nevsal-i Malumat, İstanbul 1319, s.68
- Tahsin Paşa, Sultan Abdülhamid Tahsin Paşa'nın Yıldız Hatıraları, Haz. Ali Ergenekon, İstanbul 1990, s.25
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehmed Sakir Pasa 1855 Bursa Osmanli imperiyasi 28 iyul 1914 Afyonqarahisar ili Osmanli imperiyasi XIX esrin ikinci yarisinda yasamis Osmanli diplomati dovlet xadimi ve yazari Sultan Ebdulhemid seltenetinin sedrezemlerinden Ehmed Cavad Pasanin qardasidir Mehmed Sakir PasaSexsi melumatlarDogum tarixi 1855Dogum yeri Bursa Osmanli imperiyasiVefat tarixi 28 iyul 1914 1914 07 28 Vefat yeri Afyonqarahisar ili Osmanli imperiyasiVefat sebebi gulle yarasi d Fealiyyeti dovlet xadimiAtasi Mustafa Asim beyAnasi Zehra xanimUsaqlari Halikarnas Baliqcisi Sahzade Fahrelnise Zeyid Aliye BerqerHeyati1855 ci ilde Bursada dunyaya geldi Atasi Afyonlu Haci Ehmed Efendinin oglu miralay Mustafa Asim beydir Anasi ise eslen Suriya turkmani olan Xettatzade ailesinden Huseyn beyin qizi Zehra xanimdir Atasinin vezifesi sebebile bir muddet Bursada daha sonra ise Istanbulda yasadi Ilk tehsilini de mehz Bursada basladi Ancaq hele 7 yasinda iken 1862 ci ilin dekabrinda hem atasini hem de anasini 3 gun arayla itirdi Valideynlerinin vefatindan sonra 13 yasli bacisi Sara 12 yasli Cavad ve 7 yasli qardasi Sakir aile dostlari ve o esnada Rumeli qazesgeri olan Atifzade Husameddin Efendinin himayesine alindi Ancaq qisa muddet sonra bacisi ve Sakir nenesi Fatma xanimin himayesi altinda Afyondaki qohumlarinin yanina aparildi Bir muddet sonra yeniden Istanbula gonderildi ve herbi mektebe daxil oldu Tehsilinin sonuncu ilinde 1877 1878 Osmanli Rusiya muharibesinin baslamasiyla cebheye yollandi Qardasi Ehmed Cavad bey kimi o da Dunay cayi cebhesindeki Eziz Pasa birliyine qatildi ve pasanin sexsi yaveri oldu Cetinye ve Roma sefirliklerinde xidmet etdi 5 iyul 1889 cu ilde Krit vilayetinin vali vekili teyin edildi ve paytaxta cagirildigi 30 iyun 1890 ci iledek bu vezifede qaldi Istanbula geldikden sonra 2 iyun 1890 ci ilde Ulduz sarayinda kecirilen merasimle Imtiyaz nisaniyla teltif olundu Ardindan Buxarest ve Afina sefirliklerine teyin olundu 20 noyabr 1895 ci ilde Herbi Teftis komissiyasi uzvu secildi ve Herbi Akademiyanin umumi sobesine teyin olundu Bu vezifede iken ferik rutbesine yukseldi ve 1908 ci ilde butun vezifelerinden cekilerek oz isteyile teqaude ayrildi Bir muddet Qalatasaray mektebinde tarix muellimi kimi fealiyyet gosterse de ardindan ailesiyle birlikde Boyukadadaki imaretinde sakit bir heyat yasamaga basladi Elm ve tehsile olduqca maraqli olan Sakir Pasanin 510 cild kitabdan ibaret genis bir kitabxanasi vardi ve bu kitablari olumunun ardindan xanimi terefinden Arxeologiya Muzeyine iyane olaraq verilmisdir Bununla yanasi bir nece eserin yazari olan Sakir Pasanin 5 cildden ibaret Tarih i Osmani ve 2 cildden ibaret Yeni Osmanli Tarihi adli kitablari ozu heyatda iken nesr edilmisdir Selaheddin Eyyubi Misir tarixi Tarih i Islam Inekcilik Sutculuk Ipekcilik ve Ariciliq kimi eserleri ise elyazma halinda qalmisdir Olumu28 iyul 1914 cu ilde oglu Cavad Sakir Qabaagacli terefinden Afyondaki imaretinde gullelenerek olduruldu Qetlin sebebi tam olaraq bilinmese de bu barede ferqli versiyalar movcuddur Ilk versiyaya gore olduqca soyuq munasibetleri olan oglunun israfci olmasi ve heddinden artiq olan xerclemeleri sebebile aralarinda munaqise cixmis ve neticede qetl hadisesi bas vermisdir Daha cox inanilan ve bezi aile ferdlerinin de xatirelerinde yazdigi diger versiya ise Sakir Pasanin italyan esilli geliniyle gizli esq yasadigi ve oglunun bu munasibeti oyrenmesi ile baglidir Cenazesi Boyukadada defn olundu AilesiIlk evliliyi 1882 ci ilde serdar i ekrem Omer Pasanin qiziyla bas tutdu Ancaq oglu Asim beyin dogusunda qisa muddet sonra xanimi vefat etdi ve korpe Sakir Pasanin bacisi Sara xanim terefinden boyuduldu Ikinci evliliyi ise Krit vilayetinde xidmet etdiyi esnada 1890 ci ilde Kritli bir ailenin qizi olan Ismet xanimla bas tutdu Evlendikden qisa muddet sonra Istanbula gelen cutluyun 6 ovladi dunyaya geldi Cavad Sakir Qabaagacli Hakkiye Koral 1893 1971 Turk siyasetcisi ve herbcisi Mehmed Emin Koralin xanimi Fureyya Koralin anasidir Ayse Erner 1895 1978 Suat 1899 1972 Fahrelnise Zeyd Aliye BerqerMenbeSakir Pasa Ailesinin Sanatci Uyelerinin Turk Sanatina Katkilari Sirin Zerey Koc Yuksek Lisans Tezi TC Cankiri Karatekin Universitesi Cankiri 2019 Sadriazam Ahmed Cevad Pasa Mehmet Ercan Doktora Tezi TC Marmar Universitesi Istanbul 1998Istinadlarhttps www biyografya com biyografi 7431 Ibnulemin Mahmut kemal Inal Son Sadrazamlar III Istanbul 1982 s 1473 Sirin Devrim Sakir Pasa Ailesi Harika Cilginlar Istanbul 1996 s 15 Ilmiye Salnamesi Istanbul 1334 s 594 595 Abdulkadir Altunsu Osmanli Seyhulislamlari Ankara 1972 s 194 195 Muharrem Mazlum Iskora Harp Akademileri Tarihcesi 1846 1965 I Ankara 1966 s 159 Nevsal i Malumat Istanbul 1319 s 68 Tahsin Pasa Sultan Abdulhamid Tahsin Pasa nin Yildiz Hatiralari Haz Ali Ergenekon Istanbul 1990 s 25