Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Masaüstü oyun — masa və ya başqa düz səthin üzərində oynanılan oyun. Məsələn, lövhə oyunları, kart oyunları, zər oyunları və s..
Tarix
Ən qədim masaüstü oyunu sayılan tapıntı Türkiyənin Siirt ilində yerləşən Başur tellində (e.ə. 5000) aşkar olunmuş 49 zərdir. Bundan erkən olan tapıntılar tarixdən əvvəlki dövrünə aid olan zərlərə oxşar talus sümükləridir. Ehtimal olunur ki, bu cür sümüklər də oynamaq üçün işlənilirdi və onlar zərlərin əcdadlarıdır.
Tapılan bütün ən erkən lövhə oyunlarıda zər işlənilirdi və onlar iki oyunçu üçün nəzərdə tutulurdu. Onların ən erkəni Misirdə tapılan senet oyunudur. Senet sülalə əvvəl və I sülalə dövrlərinə (e.ə. 3500-3100 arası) aid dəfn məkanlarında aşkar olunub və bundan əlavə, ona istinadlar e.ə. 3100 dövrünə aid heroqlif mənbələrində var.
Təsnifat
Masaüstü oyunlar ümumi formalarına və ya işlənilər alətlərinə görə təsnif oluna bilər:
| Kateqoriya | Nümunələri |
|---|---|
| Lövhə oyunları | səyyahət lövhə oyunları, oyun kitabı, nərd, şahmat, alman üslubu lövhə oyunları, qo, reversi |
| Kart oyunları | pasyans, kolleksiya kart oyunları, hanafuda, Taro kart oyunları, poker |
| Zər oyunları | bunko, krəps, zərli poker, sik bo |
| Kağız və karandaş oyunları | Dəniz döyüşü, , nöqtələr və kvadratlar, asmaca, cücərti, sudoku |
| Rol masaüstü oyunu | Zindanlar və əjdahalar, |
| Strategiya oyunları | hərbi oyunlar, siyasi simulyasiya, miniatür oyunlar |
| Daş oyunları | , anaqram, domino, macon |
Masaüstü oyunlar həmçinin deterministik və ya stoxastik olur. Deterministik (və ya abstrakt strategiya) oyunlarıda, oyunun nəticəsi oyuncuların hərəkətləridən aslıdır. Stoxastik oyunlarıda isə oyun nəticcəsi qismən təsadüfdən aslıdır. Bundan əlavə, oyunlar nəzəriyyəsinə görə, oyunlarda məlumat tam şəkildə və ya nisbətən verilə bilər. Tam məlumatlı oyunlarda oyunçuların oyunun ilk addımıdan bəri keçmişdə baş verən bütün hərəkərləri haqqında məlumatı olur (məsələn, bütün oyunçuların əvvəldən başlayaraq hansı kartları var).
| Tam məlumatlı | Məlumat tam şəkildə verilmir | |
|---|---|---|
| Deterministik | | |
| Stoxastik |
İstinadlar
- "Collegiate Association of Table Top Gamers". 2 August 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 23 July 2015.
- "TGN FAQ". Tabletop Gaming News. May 10, 2008. 11 June 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 23 July 2015.
- Lorenzi, Rossella. . Discovery News. 14 August 2013. 19 August 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 October 2022.
- Koerper and Whitney-Desautels; Astragalus bones, Artifacts or Ecofacts?, http://www.pcas.org/vol35n23/3523koerper.pdf 2023-07-02 at the Wayback Machine
- Park, William. "The ancient invention that ignited game play". www.bbc.com (ingilis). 2022-10-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-18.
- Piccaione, Peter A. In Search of the Meaning of Senet 18 sentyabr 2008 at the Wayback Machine
- "What is Tabletop?". Amelia Con. 27 June 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 23 July 2015.
- "Abstract_Games". BoardGameGeek. 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-23.
- "A Course in Stochastic Game Theory". 2022-05-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-23.
- Osborne, M. J.; Rubinstein, A. Chapter 6: Extensive Games with Perfect Information // A Course in Game Theory. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press. 1994. ISBN .
- Khomskii, Yurii. "Infinite Games (section 1.1)" (PDF). 2010. 2016-09-09 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-08-25.
- Archived at Ghostarchive and the : "Infinite Chess". PBS Infinite Series. March 2, 2017. Perfect information defined at 0:25, with academic sources and .
- . Games with Perfect Information // Handbook of Game Theory with Economic Applications. 1. 1992. 41–70. doi:10.1016/S1574-0005(05)80006-2. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Masaustu oyun masa ve ya basqa duz sethin uzerinde oynanilan oyun Meselen lovhe oyunlari kart oyunlari zer oyunlari ve s Sahmat ve ona oxsar masaustu oyunlar esrler boyunca cox yayimlanmis idi Tampliyer cengaverleri sahmat oynuyur Libro de los juegos 1283 TarixEn qedim masaustu oyunu sayilan tapinti Turkiyenin Siirt ilinde yerlesen Basur tellinde e e 5000 askar olunmus 49 zerdir Bundan erken olan tapintilar tarixden evvelki dovrune aid olan zerlere oxsar talus sumukleridir Ehtimal olunur ki bu cur sumukler de oynamaq ucun islenilirdi ve onlar zerlerin ecdadlaridir Tapilan butun en erken lovhe oyunlarida zer islenilirdi ve onlar iki oyuncu ucun nezerde tutulurdu Onlarin en erkeni Misirde tapilan senet oyunudur Senet sulale evvel ve I sulale dovrlerine e e 3500 3100 arasi aid defn mekanlarinda askar olunub ve bundan elave ona istinadlar e e 3100 dovrune aid heroqlif menbelerinde var TesnifatMasaustu oyunlar umumi formalarina ve ya isleniler aletlerine gore tesnif oluna biler Kateqoriya NumuneleriLovhe oyunlari seyyahet lovhe oyunlari oyun kitabi nerd sahmat alman uslubu lovhe oyunlari qo reversiKart oyunlari pasyans kolleksiya kart oyunlari hanafuda Taro kart oyunlari pokerZer oyunlari bunko kreps zerli poker sik boKagiz ve karandas oyunlari Deniz doyusu noqteler ve kvadratlar asmaca cucerti sudokuRol masaustu oyunu Zindanlar ve ejdahalar Strategiya oyunlari herbi oyunlar siyasi simulyasiya miniatur oyunlarDas oyunlari anaqram domino macon Masaustu oyunlar hemcinin deterministik ve ya stoxastik olur Deterministik ve ya abstrakt strategiya oyunlarida oyunun neticesi oyuncularin hereketleriden aslidir Stoxastik oyunlarida ise oyun neticcesi qismen tesadufden aslidir Bundan elave oyunlar nezeriyyesine gore oyunlarda melumat tam sekilde ve ya nisbeten verile biler Tam melumatli oyunlarda oyuncularin oyunun ilk addimidan beri kecmisde bas veren butun herekerleri haqqinda melumati olur meselen butun oyuncularin evvelden baslayaraq hansi kartlari var Tam melumatli Melumat tam sekilde verilmirDeterministik Sahmat Cin sahmati Dama QoStoxastik Nerd Monopoliya Poker Risk MaconIstinadlar Collegiate Association of Table Top Gamers 2 August 2019 tarixinde Istifade tarixi 23 July 2015 TGN FAQ Tabletop Gaming News May 10 2008 11 June 2017 tarixinde Istifade tarixi 23 July 2015 Lorenzi Rossella Discovery News 14 August 2013 19 August 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 October 2022 Koerper and Whitney Desautels Astragalus bones Artifacts or Ecofacts http www pcas org vol35n23 3523koerper pdf 2023 07 02 at the Wayback Machine Park William The ancient invention that ignited game play www bbc com ingilis 2022 10 18 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 18 Piccaione Peter A In Search of the Meaning of Senet 18 sentyabr 2008 at the Wayback Machine What is Tabletop Amelia Con 27 June 2017 tarixinde Istifade tarixi 23 July 2015 Abstract Games BoardGameGeek 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 23 A Course in Stochastic Game Theory 2022 05 07 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 23 Osborne M J Rubinstein A Chapter 6 Extensive Games with Perfect Information A Course in Game Theory Cambridge Massachusetts The MIT Press 1994 ISBN 0 262 65040 1 Khomskii Yurii Infinite Games section 1 1 PDF 2010 2016 09 09 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 08 25 Archived at Ghostarchive and the Infinite Chess PBS Infinite Series March 2 2017 Perfect information defined at 0 25 with academic sources and Games with Perfect Information Handbook of Game Theory with Economic Applications 1 1992 41 70 doi 10 1016 S1574 0005 05 80006 2 ISBN 9780444880987