Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Marat Haqverdiyev (tam adı: Marat Xanlar oğlu Haqverdiyev; 21 iyul 1938, Bakı) — Azərbaycan yazıçısı, ssenarist, dramaturq, Azərbaycan Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi (2018).
| Marat Haqverdiyev | |
|---|---|
| Marat Xanlar oğlu Haqverdiyev | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ→ Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Atası | Xanlar Haqverdiyev |
| Anası | Cahan Əfruz |
| Təhsili | Azərbaycan Politexnik İnstitutu |
| Fəaliyyəti | dramaturq |
| Fəaliyyət illəri | 1970-ci ildən indiyə kimi |
| Əsərlərinin dili | azərbaycanca |
| Janrlar | komediya dram |
| İlk əsəri | "Ailədə məhkəmə" |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Marat Haqverdiyev 1938-ci il iyulun 21-də Bakıda sənətkar ailəsində anadan olub.Atası Azərbaycan və Türkmənistanın Əməkdar artisti Xanlar Haqverdiyev və Anası Cahan Əfruz (Dilanova) şairə-dramaturq olub.İki sənətkarın əhatəsində böyüyən Marat uşaqlıqdan rəssamlığa böyük maraq göstərsə də, orta məktəbi bitirərkən memar olmağı qərara alıb və bu istəklə də 1956-cı ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun memarlıq fakültəsinə daxil olub. Tələbəlik illərində incəsənətə olan marağı ötüb keçməyib, institutun xalq çalğı alətləri ansamblı və estrada orkestrinin solisti kimi sovet respublikalarında qastrol səfərlərində olub. Marat Haqverdiyev təhsilini başa vurandan sonra qısa müddətdə tikinti sahəsində çalışıb. Ömrünün təxminən 40 ilini isə Mədəniyyət Nazirliyinin nəzdində Tarix və Mədəniyyət Abidələrinin Bərpası İdarəsində müxtəlif vəzifələrdə işləyib. Respublikanın tarix və mədəniyyət abidələrinin, o cümlədən Akademik Opera və Balet Teatrı, Rəşid Behbudov adına Mahnı Teatrı, muzeylər, məscidlər, mədrəsələr, qala və türbələrin bərpası ilə məşğul olub.
Yaradıcılığı
1970-ci illərdə ədəbiyyata tərcüməçi kimi gələn Marat Haqverdiyev anasının əsərlərini — şeirlərini, poemalarını rus dilinə çevirir. Anası dünyasını dəyişəndən sonra qərara gəlir ki, onun yolunu davam etdirsin.
İlk dram əsəri "Ailədə məhkəmə" komediyası olur. Əsər Lənkəran Dövlət Dram Teatrında Baba Rzayevin quruluşunda səhnəyə qoyulur. Tamaşa uğurlu alınır.Bir il sonra Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında rejissor Mərahim Fərzəlibəyov Marat Haqverdiyevin "Məhəbbət, şeytan və lambada", ardınca "Məşuqələr" pyesini tamaşaya qoyur.Hər iki əsər teatr aləmində böyük əks-səda yaradır.1992-ci ildə "Ah, qadınlar, qadınlar" komediyasını yazıb Həsənağa Turabova təqdim edir,Həsənağa Turabov tərəfindən bəyənilir.Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının səhnəsində Mərahim Fərzəlibəyov bu əsəri tamaşaya qoyur. Baş rolda görkəmli aktyor Səyavuş Aslan və tanınmış aktrisa Firəngiz Mütəllimova oynayırdılar.Tamaşa maraqla qarşılandı. Bir ildən sonra "Qısqanc ürəklər" komediyası yenə də bu teatrda Mərahim Fərzəlibəyovun quruluşunda səhnələşdirildi.Bu tamaşa da yaxşı mənada böyük səs-küyə səbəb oldu.
Sonralar müəllifin "Fədakarlıq", "Sənsiz yaşaya bilmərəm", "Məhəbbət əzabları", "Məhəbbət yaşa baxmır" və başqa pyesləri bir-birinin ardınca müxtəlif teatrların səhnəsində uğurla tamaşaya qoyulur.
Marat Haqverdiyevin "Qısqanc ürəklər" komediyası qardaş Türkiyədə İstanbul şəhəri Sarıyer bələdiyyə teatrının yaradıcı heyəti əsəri səhnəyə qoyur.2000-ci ildə "Qısqanc ürəklər" tamaşanın premyerası "Çırağan" sarayında keçirildi.Bu sarayda adətən dövlət tədbirləri keçirilir, amma o zaman hörmət əlaməti olaraq tamaşanın premyerası orada təşkil olundu.Premyera yüksək səviyyədə keçdi. O zaman yazıçıdan başqa bir əsər istədilər,yazıçı "Ah, qadınlar, qadınlar" əsərini təqdim edir. Hər iki əsər Türkiyənin bir çox teatrlarında — İstanbulun Çemberlitaş teatrı, Sarıyer bələdiyyə teatrı, Fatih Universitetinin teatrında səhnələşdirilib.Hal hazırda "Qısqanc ürəklər" tamaşası Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrının səhnəsində 10-ilə yaxındı ki oynanılır. Marat Haqverdiyev dram əsərləri ilə yanaşı, maraqlı ssenarilərin də müəllifidir. Lütfü Məmmədbəyov yazıçının ssenarisi əsasında "Səninlə və sənsiz" bədii televiziya filmini çəkib. Bu melodram azərbaycanlı yazıçı ilə türk müğənnisinin məhəbbətindən bəhs edir.Film Azərbaycan Dövlət Televiziyası ilə dəfələrlə nümayiş olunub. "Səni gözləyirəm" lirik əsərinidə də Lütfü Məmmədbəyov ekranlaşdırıb.Marat Haqverdiyev 1993-cü ildə yazdığı "Qarabağ şikəstəsi" ssenarisində böyük siyasətçi Heydər Əliyevin Azərbaycanın ağır günündə hakimiyyətə qayıdışını, ölkənin xilası naminə tarixi xidmətlərini əks etdirib. Bu ssenari əsasında Mərahim Fərzəlibəyov ikiseriyalı bədii televiziya filmi çəkib.Onun ümummilli lider haqqında ikinci əsəri "Fədakarlıq" adlanır.Müəllifin ssenarisi əsasında "Fədakarlıq" bədii televiziya filmi çəkilir. Sonra müəllif bu ssenarinin dram variantını qələmə alır.Əsər Sumqayıt Dövlət Dram Teatrında səhnələşdirilir, premyerası isə Akademik Milli Dram Teatrında uğurla keçirilir. Marat Haqverdiyev "Üç dəniz əfsanəsi" əsərini isə yaradıcılığının son zirvəsi adlandırır. Heydər Əliyevin 90 illik yubileyinə həsr edilmiş yeni əsər Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərinin tikintisindən bəhs edən "Üç dəniz əfsanəsi" dramıdır. Üçüncü dəfə dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevlə bağlı mövzuya müraciət etməyinin səbəbi odur ki, Heydər Əliyevin adını daşıyan Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərinin tikintisi Azərbaycan Respublikasının tarixində misli görünməmiş nailiyyət idi. Ona görə də bu layihənin tarixi-siyasi qiymətini nəzərə alaraq, bədii həllini verməyə çalışdı. "Üç dəniz əfsanəsi" dramını beş ilə yazılıb. Bu əsər Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin 2013-cü il üçün təsdiq etdiyi repertuar planına salınıb, əsərin hazırlanması Gəncə Dövlət Dram Teatrına həvalə olunub.
27 may 2018-ci ildə "Azərbaycanın əməkdar mədəniyyət işçisi" fəxri adına layiq görülmüşdür.
Pyesləri
- "Ailədə məhkəmə"
- "Fədakarlıq",
- "Sənsiz yaşaya bilmərəm",
- "Məhəbbət əzabları",
- "Amerikalı kürəkən"(Ramiz Mirişli ilə birgə)
- "Qısqanc ürəklər"(Ramiz Mirişli ilə birgə
- "Məhəbbət, şeytan və lambada",
- "Məşuqələr"
- "Ah, qadınlar, qadınlar"
- "Üç dəniz əfsanəsi"
İstinadlar
- President.Az. "Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət xadimlərinə fəxri adların verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 27.05.2018. 2020-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Marat Haqverdiyev tam adi Marat Xanlar oglu Haqverdiyev 21 iyul 1938 Baki Azerbaycan yazicisi ssenarist dramaturq Azerbaycan Respublikasinin emekdar medeniyyet iscisi 2018 Marat HaqverdiyevMarat Xanlar oglu HaqverdiyevDogum tarixi 21 iyul 1938 85 yas Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliAtasi Xanlar HaqverdiyevAnasi Cahan EfruzTehsili Azerbaycan Politexnik InstitutuFealiyyeti dramaturqFealiyyet illeri 1970 ci ilden indiye kimiEserlerinin dili azerbaycancaJanrlar komediya dramIlk eseri Ailede mehkeme Mukafatlari 2018HeyatiMarat Haqverdiyev 1938 ci il iyulun 21 de Bakida senetkar ailesinde anadan olub Atasi Azerbaycan ve Turkmenistanin Emekdar artisti Xanlar Haqverdiyev ve Anasi Cahan Efruz Dilanova saire dramaturq olub Iki senetkarin ehatesinde boyuyen Marat usaqliqdan ressamliga boyuk maraq gosterse de orta mektebi bitirerken memar olmagi qerara alib ve bu istekle de 1956 ci ilde Azerbaycan Politexnik Institutunun memarliq fakultesine daxil olub Telebelik illerinde incesenete olan maragi otub kecmeyib institutun xalq calgi aletleri ansambli ve estrada orkestrinin solisti kimi sovet respublikalarinda qastrol seferlerinde olub Marat Haqverdiyev tehsilini basa vurandan sonra qisa muddetde tikinti sahesinde calisib Omrunun texminen 40 ilini ise Medeniyyet Nazirliyinin nezdinde Tarix ve Medeniyyet Abidelerinin Berpasi Idaresinde muxtelif vezifelerde isleyib Respublikanin tarix ve medeniyyet abidelerinin o cumleden Akademik Opera ve Balet Teatri Resid Behbudov adina Mahni Teatri muzeyler mescidler medreseler qala ve turbelerin berpasi ile mesgul olub Yaradiciligi1970 ci illerde edebiyyata tercumeci kimi gelen Marat Haqverdiyev anasinin eserlerini seirlerini poemalarini rus diline cevirir Anasi dunyasini deyisenden sonra qerara gelir ki onun yolunu davam etdirsin Ilk dram eseri Ailede mehkeme komediyasi olur Eser Lenkeran Dovlet Dram Teatrinda Baba Rzayevin qurulusunda sehneye qoyulur Tamasa ugurlu alinir Bir il sonra Azerbaycan Dovlet Genc Tamasacilar Teatrinda rejissor Merahim Ferzelibeyov Marat Haqverdiyevin Mehebbet seytan ve lambada ardinca Mesuqeler pyesini tamasaya qoyur Her iki eser teatr aleminde boyuk eks seda yaradir 1992 ci ilde Ah qadinlar qadinlar komediyasini yazib Hesenaga Turabova teqdim edir Hesenaga Turabov terefinden beyenilir Azerbaycan Dovlet Akademik Milli Dram Teatrinin sehnesinde Merahim Ferzelibeyov bu eseri tamasaya qoyur Bas rolda gorkemli aktyor Seyavus Aslan ve taninmis aktrisa Firengiz Mutellimova oynayirdilar Tamasa maraqla qarsilandi Bir ilden sonra Qisqanc urekler komediyasi yene de bu teatrda Merahim Ferzelibeyovun qurulusunda sehnelesdirildi Bu tamasa da yaxsi menada boyuk ses kuye sebeb oldu Sonralar muellifin Fedakarliq Sensiz yasaya bilmerem Mehebbet ezablari Mehebbet yasa baxmir ve basqa pyesleri bir birinin ardinca muxtelif teatrlarin sehnesinde ugurla tamasaya qoyulur Marat Haqverdiyevin Qisqanc urekler komediyasi qardas Turkiyede Istanbul seheri Sariyer belediyye teatrinin yaradici heyeti eseri sehneye qoyur 2000 ci ilde Qisqanc urekler tamasanin premyerasi Ciragan sarayinda kecirildi Bu sarayda adeten dovlet tedbirleri kecirilir amma o zaman hormet elameti olaraq tamasanin premyerasi orada teskil olundu Premyera yuksek seviyyede kecdi O zaman yazicidan basqa bir eser istediler yazici Ah qadinlar qadinlar eserini teqdim edir Her iki eser Turkiyenin bir cox teatrlarinda Istanbulun Cemberlitas teatri Sariyer belediyye teatri Fatih Universitetinin teatrinda sehnelesdirilib Hal hazirda Qisqanc urekler tamasasi Azerbaycan Dovlet Akademik Musiqili Teatrinin sehnesinde 10 ile yaxindi ki oynanilir Marat Haqverdiyev dram eserleri ile yanasi maraqli ssenarilerin de muellifidir Lutfu Memmedbeyov yazicinin ssenarisi esasinda Seninle ve sensiz bedii televiziya filmini cekib Bu melodram azerbaycanli yazici ile turk mugennisinin mehebbetinden behs edir Film Azerbaycan Dovlet Televiziyasi ile defelerle numayis olunub Seni gozleyirem lirik eserinide de Lutfu Memmedbeyov ekranlasdirib Marat Haqverdiyev 1993 cu ilde yazdigi Qarabag sikestesi ssenarisinde boyuk siyasetci Heyder Eliyevin Azerbaycanin agir gununde hakimiyyete qayidisini olkenin xilasi namine tarixi xidmetlerini eks etdirib Bu ssenari esasinda Merahim Ferzelibeyov ikiseriyali bedii televiziya filmi cekib Onun umummilli lider haqqinda ikinci eseri Fedakarliq adlanir Muellifin ssenarisi esasinda Fedakarliq bedii televiziya filmi cekilir Sonra muellif bu ssenarinin dram variantini qeleme alir Eser Sumqayit Dovlet Dram Teatrinda sehnelesdirilir premyerasi ise Akademik Milli Dram Teatrinda ugurla kecirilir Marat Haqverdiyev Uc deniz efsanesi eserini ise yaradiciliginin son zirvesi adlandirir Heyder Eliyevin 90 illik yubileyine hesr edilmis yeni eser Baki Tbilisi Ceyhan neft kemerinin tikintisinden behs eden Uc deniz efsanesi dramidir Ucuncu defe dahi sexsiyyet Heyder Eliyevle bagli movzuya muraciet etmeyinin sebebi odur ki Heyder Eliyevin adini dasiyan Baki Tbilisi Ceyhan neft kemerinin tikintisi Azerbaycan Respublikasinin tarixinde misli gorunmemis nailiyyet idi Ona gore de bu layihenin tarixi siyasi qiymetini nezere alaraq bedii hellini vermeye calisdi Uc deniz efsanesi dramini bes ile yazilib Bu eser Medeniyyet ve Turizm Nazirliyinin 2013 cu il ucun tesdiq etdiyi repertuar planina salinib eserin hazirlanmasi Gence Dovlet Dram Teatrina hevale olunub 27 may 2018 ci ilde Azerbaycanin emekdar medeniyyet iscisi fexri adina layiq gorulmusdur Pyesleri Ailede mehkeme Fedakarliq Sensiz yasaya bilmerem Mehebbet ezablari Amerikali kureken Ramiz Mirisli ile birge Qisqanc urekler Ramiz Mirisli ile birge Mehebbet seytan ve lambada Mesuqeler Ah qadinlar qadinlar Uc deniz efsanesi IstinadlarPresident Az Azerbaycan Respublikasinin medeniyyet xadimlerine fexri adlarin verilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami az President az 27 05 2018 2020 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 27