Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mandarin (port. mandarim – nazir, məmur, sanskr. mantrin – məsləhətçi) — portuqalların Çin imperiyasında, daha sonradan həm də Koreya və Vyetnamdakı məmurlara verdiyi ad. Ad ("nazir" mənasını verən mandarim) portuqal dili vasitəsilə sanskritdən (mandari – rəhbər, komandir) gəlib və müvafiq olaraq Çin dilindəki quan (官) sözünə uyğundur. Məşhur yanlış düşüncənin əksinə olaraq bu söz yalnız Mançjur sülaləsinin məmurlarını nəzərdə tutmurdu. Çində 1300 il ərzində sərt təhsil senzi mövcud olmuşdur. Mandarin təyin olunmaq üçün ağır keçmək tələb olunurdu.
Tarixi
Çin imperiyasında dövlət xidməti Çjou sülaləsindən bəri mövcud idi, lakin o dövrdə ən yüksək hökumət postlarını əsasən monarxın yaxınları və ya zadəganların nümayəndələri tuturdu.
605-ci ildə Suy sülaləsi dövründə doqquz rütbəli sistemin Ketszüy sistemi ilə əvəzlənməsindən sonra mandarinlər təbəqəsinin meydana çıxması üçün zəmin yarandı və artıq Tan sülaləsi dövründə tamamilə formalaşdı. Mandarinlər Çində şenşi adlandırılan dövlət qulluqçuları təbəqəsinin yaradıcısı və özəyi oldular. Mandarinlər sonra qəza şəhərlərinə öz iqamətgahlarına – yamenlərə xidmətə göndərilirdilər.
Tzin sülaləsinin süqutundan sonra mandarinlərin əvəzinə müasir dövlət qulluqçuları meydana çıxdı.
Mandarin dərəcələri
Tzin sülaləsi (1644-1912) dövründə hər biri 2 alt dərəcəyə malik olan 9 dərəcəyə bölünən hərbi və dövlət qulluqçuları var idi. Mülki təyinatlar Yasaq şəhərdəki ali katibdən (ən yüksək) ən aşağı dərəcə olan prefektura vergiyığanı, həbsxana gözətçisinin köməkçisi, polis komissarının müavini və vergi mütəxəssisinədək dəyişirdi. Hərbi təyinatlar isə feldmarşaldan və ya imperator mühafizəsinin üçüncü sinif çavuşa, onbaşıya və ya birinci və ya ikinci sinif sıravi əsgərədək dəyişirdi.
Tzin sülaləsi dövründə əyalət qubernatorları papaqlarının üstündə yaqut daş olan sancaq taxırdılar. Aşağı rütbəli məmurlar yaqut əvəzinə mərcan, sapfir, lazurit, ağ yəşim, qızıl və gümüşdən istifadə edirdilər.
Maraqlı faktlar
- Ölüm cəzasına şərəfli bir alternativ olaraq ölümlə mükafatlandırmaq adəti var idi – ölümə məhkum edilmiş yüksək vəzifəli mandarinin xidmətləri nəzərə alınaraq imperatorun xüsusi bir lütfü olaraq intihar etməsinə icazə verilirdi. Lakin, çox vaxt məmurlar günahlarını düzəltmək və üzlərini itirməmək üçün öz təşəbbüsləri ilə intihar edirdilər.
İstinadlar
- Beverly Jackson and David Hugus. Ladder to the Clouds: Intrigue and Tradition in Chinese Rank. Ten Speed Press. 1999. 134–135.
- Bonavia, David. Great Cities of the World series. 157.
- "Комментарии перводчика «ЗАНОВО СОСТАВЛЕННЫХ ПИНХУА ПО ИСТОРИИ ПЯТИ ДИНАСТИЙ» Сноска 64". 2019-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-27.
- Justus Doolittle. Social Life Of The Chinese. 1865. ISBN .
- Brian E. McKnight, Henrika Kuklick. Law and Order in Sung China. 1992. ISBN .
- "Самоубийство, как обычай и ритуал в традиционном Китае". 2019-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mandarin port mandarim nazir memur sanskr mantrin meslehetci portuqallarin Cin imperiyasinda daha sonradan hem de Koreya ve Vyetnamdaki memurlara verdiyi ad Ad nazir menasini veren mandarim portuqal dili vasitesile sanskritden mandari rehber komandir gelib ve muvafiq olaraq Cin dilindeki quan 官 sozune uygundur Meshur yanlis dusuncenin eksine olaraq bu soz yalniz Mancjur sulalesinin memurlarini nezerde tutmurdu Cinde 1300 il erzinde sert tehsil senzi movcud olmusdur Mandarin teyin olunmaq ucun agir kecmek teleb olunurdu Tzin sulalesi dovrunde mandarinTarixiCin imperiyasinda dovlet xidmeti Cjou sulalesinden beri movcud idi lakin o dovrde en yuksek hokumet postlarini esasen monarxin yaxinlari ve ya zadeganlarin numayendeleri tuturdu 605 ci ilde Suy sulalesi dovrunde doqquz rutbeli sistemin Ketszuy sistemi ile evezlenmesinden sonra mandarinler tebeqesinin meydana cixmasi ucun zemin yarandi ve artiq Tan sulalesi dovrunde tamamile formalasdi Mandarinler Cinde sensi adlandirilan dovlet qulluqculari tebeqesinin yaradicisi ve ozeyi oldular Mandarinler sonra qeza seherlerine oz iqametgahlarina yamenlere xidmete gonderilirdiler Tzin sulalesinin suqutundan sonra mandarinlerin evezine muasir dovlet qulluqculari meydana cixdi Mandarin dereceleriTzin sulalesi 1644 1912 dovrunde her biri 2 alt dereceye malik olan 9 dereceye bolunen herbi ve dovlet qulluqculari var idi Mulki teyinatlar Yasaq seherdeki ali katibden en yuksek en asagi derece olan prefektura vergiyigani hebsxana gozetcisinin komekcisi polis komissarinin muavini ve vergi mutexessisinedek deyisirdi Herbi teyinatlar ise feldmarsaldan ve ya imperator muhafizesinin ucuncu sinif cavusa onbasiya ve ya birinci ve ya ikinci sinif siravi esgeredek deyisirdi Tzin sulalesi dovrunde eyalet qubernatorlari papaqlarinin ustunde yaqut das olan sancaq taxirdilar Asagi rutbeli memurlar yaqut evezine mercan sapfir lazurit ag yesim qizil ve gumusden istifade edirdiler Maraqli faktlarOlum cezasina serefli bir alternativ olaraq olumle mukafatlandirmaq adeti var idi olume mehkum edilmis yuksek vezifeli mandarinin xidmetleri nezere alinaraq imperatorun xususi bir lutfu olaraq intihar etmesine icaze verilirdi Lakin cox vaxt memurlar gunahlarini duzeltmek ve uzlerini itirmemek ucun oz tesebbusleri ile intihar edirdiler IstinadlarBeverly Jackson and David Hugus Ladder to the Clouds Intrigue and Tradition in Chinese Rank Ten Speed Press 1999 134 135 Bonavia David Great Cities of the World series 157 Kommentarii pervodchika ZANOVO SOSTAVLENNYH PINHUA PO ISTORII PYaTI DINASTIJ Snoska 64 2019 04 10 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 06 27 Justus Doolittle Social Life Of The Chinese 1865 ISBN 9780710307538 Brian E McKnight Henrika Kuklick Law and Order in Sung China 1992 ISBN 9780511529030 Samoubijstvo kak obychaj i ritual v tradicionnom Kitae 2019 04 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 06 27