Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maksimilian Adolf Otto Ziqfrid Maks Şmellinq (Almanca tələffüz: ; 28 sentyabr 1905[…] – 2 fevral 2005[…])– 1930-1932-ci illər aralığında ağır çəki üzrə boks yarışında dünya çempionu olmuş alman boksçu. Onun 1936 və 1938-ci illərdə amerikalı qaradərili boksçu olan qarşıdurması ümumdünya mədəni hadisələrdən birinə çevrilmişdir. 1924-cü ildə peşəkar karyerasına başlayan Şmelinq 1928-ci ildə ABŞ-a səfər etmişdir. Onun Conni Risko üzərində doqquzuncu raunddakı texniki nokautu sensasiyaya səbəb olmuşdur.
| Maks Şmelinq | |
|---|---|
| Maksimilian Adolf Otto Ziqfrid Maks Şmellinq alm. Maximillian Adolph Otto Siegfried Schmeling | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ləqəbi | Reynin qara ulanı (ing. Black Uhlan of the Rhine) |
| Boyu | 185 sm |
| Doğum tarixi | 28 sentyabr 1905[…] |
| Vəfat tarixi | 2 fevral 2005[…](99 yaşında) |
| Nəticələri | |
| Döyüş | 70 |
| • İlk | 2 avqust 1924 |
| • Son | 31 oktyabr 1948 |
| Qələbə | 56 |
| Nokautla | 40 |
| Məğlubiyyət | 10 |
| Heç-heçə | 4 |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
O, 1930-cu ildə rəqibi diskvalifikasiyası nəticəsində ağırçəki üzrə olan boks yarışlarında dünya çempionu olmuşdur. Maks 1931-ci ildə Yunq Striblinqə texniki nokautla qalib gələrək tacını uğurla qoruya bilmişdir. 1932-ci ildə Şarki ilə revanş zamanı Maks 15-ci raunda verilən ziddiyyətli qərar səbəbindən məğlub olaraq dünya tacını itirmişdir.
1933-cü ildə Nyu-Yorkda yəhudi əsilli boksçu Maks Bayerlə baş tutmuş döyüşdə Maks nokauta düşmüş, oyunun hakimi görüşü məcburi olaraq 10-cu raundda saxlamalı olmuşdur. 1933-cü ildən başlayaraq Şmelinq Almaniyada “” adlandırılmış və nasist propaqandası tərəfindən “Nasist marionet”inə çevrilmişdir. O, ideal ari irqi sahibinin təcəssümünə çevrilmişdir.
1936-cı ilin 19 iyununda Co Luislə qarşılaşmanın 12-ci raundda rəqibini nokauta salan Şmelinq sensasiyaya çevrilmiş qələbə qazanmışdır. Lakin 1938-ci ildə keçirilmiş revanş görüşündə isə elə ilk raunddaca Co Luis onu nokaut etmişdir.
II Dünya müharibəsi zamanı Şmellinq [[Almaniya Hava Qüvvələrində (Lüftvaffe) paraşütçü() kimi xidmət etmişdir. . Müharibədən sonra o, boksa geri qayıtsa da, lakin 1948-ci ildən təqaüdə çıxmaq qərarına gəlmişdir.
Boksu tərk etdikdən sonra Şmelinq Koka-Kola şirkətində çalışmışdır. Şmelinq 1981-ci ilə qədər (ölümünə qədər) Co Luislə yaxın dost olmuşdur. Şmelinq 2005-ci ildə 99 yaşında dünyasını dəyişmişdir. O, Almaniyanın idman ikonuna çevrilməyi bacarmışdır. II Dünya müharibəsinin bitməsindən bir xeyli müddət sonra Şmelinqin 1938-ci ildə baş tutmuş “Kristal gecə” hadisəsində iki yəhudi uşağın həyatını xilas etməsi xəbəri ictimaiyyətə açıqlanmışdır. 2003-cü ildə Şmellinq The Ring jurnalının “bütün dövrlərin 100 ən yaxşı boksçusu arasında” 55-ci mövqedə qərarlaşmışdır. O, 2005-ci il 2 fevral tarixində dünyasını dəyişmişdir.
İlkin illər
Şmelinq Pomeranian kəndində anadan olmuşdur. Onun boksla ilkin tanışlığı atasının Maksı yeniyetmə olarkən ağırçəki üzrə dünya çempionları və arasında olan görüşdən bəhs edən filmə baxması olmuşdur. Həmin döyüşdə Demsinin döyüşündən təsirlənən gənc Şmelinq özünün yeni qəhrəmanını imitasiya etmək qərarına gəlmişdir. O, ilk əvvəl boksa həvəskar yarışlarda başlamış və 1924-cü ildə Həvəskarlar arasında keçirilən ağır çəki üzrə respublika yarışında qalib olmuşdur. Bundan qısa müddət sonra, o, boksla peşəkar şəkildə məşğul olmağa başlamışdır. Maraqlıdır ki, Şmelinq döyüş üslubunu da Demsininin əks hücuma keçmə döyüş üslubunu mənimsəyərək inkişaf etdirmişdir. O, bu üslubdan istifadə edərək özünün ilk 23 görüşündə 17 qələbə qazanmışdır. Onlardan 13-ü nokautdur. 1925-ci ildə hələ də ağır çəki üzrə dünya çempionu olan və Avropa turuna çıxmış Demsi ilə rinqə çıxır. Demsi hələ tanınmayan Maksla iki raund döyüşür və Şmelinq tərəfindən söylənilən hadisədən sonra xeyli təsirlənir. 1927-ci ildə Maks Almaniyada canlı yayımlanan boks üzrə Avropa çempionatının Fernan Delargeni məğlub edərək Avropa çempionu olur.
O, 1927-1928-ci illərdə Heyn Domgorgenlə olan qarşıdurmasında iki dəfə titulunu qoruya bilir. Bundan sonra Maks daha böyük yarışlarda və daha çox pul qazanmaq üçün ABŞ-a yollanmaq qərarına gəlir. 1928-ci ildə Nyu Yorka ilk dəfə gələn Şmelinq Amerika döyüş dairələrinin o qədər də diqqət mərkəzində olmur. O qədər də tanınmayan alman və avropalı idmançılar üzərində rekord vurmuş bir Avropalı idmançı kimi Maksa amerikalı menecer Co Cekobsun “qarmağına” düşənə qədər özünü sübut etmək üçün bir neçə dəfə şans verilir. Şmelinqin Amerikada debutu Medison Square Gardendə baş tutur. O, bu görüşdə o qədər də yüksək reytinqə sahib olmayan Co Monteni 8-ci raundda nokaut edir. 1929-cu ilin 1 fevral tarixində Şmelinq Conni Riskonu sağ əli 4 dəfə döşəməyə uzatsa da, hakim görüşün 9-cu raundunda yarışı dayandırır. Görüşdən heyrətlənın kütlə uğultu ilə öz təşəkkürünü bildirir və döyüşdən dərhal sonra Ring jurnalı bu qələbəni “İlin döyüşü” kimi qələmə verir.
“Asta zərbə çempionu ”
O, 1929-cu ilin sounds yüksək dəyərləndirilən ispan Paulino Uzcudun ilə döyüşdən əvvəl öz çəkisində ən dayanıqlı gənc yarışçı kimi qiymətləndirilmişdir. Ağır çəki üzrə dünya çempionu Gen Tunni boksu tərk etdikdən sonra, promotorlar gənc alman və veteran idmançı Cek Şarki arasında döyüş təşkil etmək qərarına gəlirlər. 1930-cu il 12 iyun tarixində baş tutmuş döyüş “Qitələrin döyüşü” kimi elan olunmuşdur. Şmelinq döyüşə adətən asta şəkildə başlayırdı və 4-cü raunda qədər xallarını yığmağa başlayır. O, Şarkinin kəmərdən aşağısından aldığı zərbədən sonra girləndiyini görüb onu küncə sıxışdırmağa cəhd edir. Maks gözlənilmədən qasığından zərbə alır və bunun qaydalara zidd olduğunu bildirir. Menecer Cekobs dərhal rinqə qaçaraq etirazını bildirir və hakim Şarkini diskvalifikasiya edir və Şmelinqin qalib gəldiyini bildirir. O, 1876-cı ildən bəri sonra ağırçəki üzrə yarışmada qalib gəlmiş ilk şəxs olur.
Avropa doğumlu boksçu kimi Şmelinq 1933-cü illərdə bu fərqi hiss etdirən ilk alman olmuşdur. Bununla belə, onun titulu qazanması utancverici kimi qəbul olunmuşdur. “Zəif zərbə çempionu” ləqəbi ilə o, həm Amerikada, həm də Avropada sübut olunmamış çempion hesab olunurdu. Onun Cek Şarki ilə revanş görüşünə çıxmaqdan gözlənilmədən imtina etməsi Nyu-York ştatının İdman komissiyası tərəfindən çempionluq titulunun ləğv olunması ilə nəticələnmişdir. Lakin və Ring jurnalı tərəfindən çempion kimi qəbul olunmuşdur.
Uolker və Ber
Şmellinq gələcəyin məşhur idmançısı qarşılacaqdı. Uolkerin Şarki ilə heç-heçə etdiyi görüşü çoxları ağır çəki üzrə dünya çempionuna layiq döyüş adlandırmışdılar. Vaxtilə ortaçəkidə döyüşən Uolker zərbələri dəf etməkdə məşhurluq qazanmışdır. Lakin onun Avropalıya qarşı mübarizədə boy cəhətdən kiçik idi. Uolker Şmellinqlə qarşılaşmada ancaq xal almaqla döyüşürdü. Lakin döyüşün səkkizinci raundunda Uolker küncə dəsmalını tullayır və Şmellinq ağır çəkidə dünya çempionu olmasını bir daha təsdiqləyir.
1933-cü ilin gəlməsi ilə Amerikada Şmelinqə qarşı münasibət getdikcə dəyişməyə başlayır. 1932-ci ildə Nasist partiyası Almaniyada ən güclü partiyaya çevrilir və partiyanın rəhbəri Adolf Hitler antisemitizm ideologiyasını irəli sürməyə başlayır. Bir çox Amerika şəhərlərində, o cümlədən çoxlu sayda yəhudinin yaşadığı Nyu-York şəhərində əhali partiyanın gələcəkdə onların dininə qarşı təhlükə yaradacağından narahat idilər.Şmelinqin də alman olması, onun Hitlerin dünya üzərində ağalıq planlarının davamçısı kimi qəbul edilməyə başlamışdır. Şmelinqin 1933-cü ilin 8 iyun tarixində ağırçəkili rəqibi qarşılaşması zamanı alman bokçu azarkeşlərinin gözündə “pis oğlana” çevrilmişdir. Bayer yəhudi dininə qulluq etməsə də, onun atası əslən yəhudi idi.Ona görə rinqə üzərində Davud ulduzu təsvir olunmuş şortda çıxmışdır.Promouter Cek Dempsi bu döyüşü Berin öz dinini Şmelinqin timsalında nasist düşüncələrindən qoruması kimi qiymətləndirmişdir. Bayerin vəhşicəsinə, dramatikcəsinə döyüşməsi və tez-tez qayda pozuntularına yol verməsi sonda 10-cu raundda Şmellinqin 60 000 azarkeş toplayan Yanki stadionunda döşəkcəyə yıxılması ilə tamamlandı.Alman boksçu ipdən tutub qalxmaq istəyəndə döyüşün referisi oyunu saxlamışdır.
Co Luislə qarşılaşma
Almaniyaya qayıtdıqdan sonra Şmelinq qarşılaşdığı 4 döyüşdən üçündə qələbə qazanmış, bir görüş isə heç-heçə bitmişir. Şmelinq Valter Neysel və Stiv Hamas üzərində nokautla qələbə çalmışdır. Buna baxmayaraq, amerikan mətbuatı Şmellinqə Nasist partiyasının davranışının təcəssümü kimi baxırdılar. Məqalələrdə o, “Nasist marionet kuklası” kimi təqdim olunurdu.2 ildən çox bir müddətdən sonra 1936-cı ildə alman boksçunun Amerika torpağında ayaq qoyması və qara möcüzə sayılan Co Luislə qarşılaşması zamanı Şmellinq çox zəif hesab olunurdu. Buna baxmayaraq,o, Luisdən sonra bu titula namizəd iki idmançı sırasında idi. Döyüşdən əvvəl Şmellinq Luisin əvvəlki döyüşlərinin filmlərini izləmiş və Detroytdan olan rəqibinin zəif cəhətlərini analiz etmişdir. Onun zəif cəhətləri sırasında əsas məsələ Luisin hər dəfə sol əllə zərbədən sonra sol əlini aşağı salması idi. Döyüşdə Şmellinq bu incəlikdən istifadə edərək Luisin hər zərbəsinə qarşı əla zərbə endirə bilmişdir. Döyüş ilk 3 raundda qarşılıqlı rəqabətdə davam etsə də, 4-cü raundda alman boksçunun zərbəsi Luisin karyerasında ilk dəfə döşəkcəyə yıxılmasına səbəb oldu. Luis ayağa qalxsa da, döyüş boyu bundan heyrətlənmişdir. Sonrakı səkkiz raundda da Şmellinq Luisi zərbə atəşinə tutmuşdu. Nəhayət, 12-ci raundda o, Luisi yenidən yerə sərdi. Bu dəfə Luis özünə gələ bilmədi. Bu qələbə ilə Şmellinq ilin idman ajiotajını yaratmış oldu.
Bu qələbədən sonra Maks Şmelinq öz həmyerlilərinin kumiri olmuşdur. Yüz minlərlə boks sevənlər həmin iyun gecəsi yatmamışdılar: onlar Nyu-Yorkdan olan radioburaxılışı dinləyirdilər. Bu hadisəyə Üçüncü Reyxin rəhbər şəxsləri laqeyd qalmamışdılar. Boksçunun həyat yoldaşı təbliğat naziri Yozef Gebbels və onun həyat yoldaşı Maqdanın qonağı olmuşdur. Onlar “əsrin görüşü”nə həyəcanlı şəkildə izləyirdilər. Gebbels üçün Şmelinqin qələbəsi əsl hədiyyə olmuşdur. Belə ki bu qələbə nasistlərin irqçilik nəzəriyyəsinin xeyri üçün əsas dəlil idi. Bununla ağ insan qara insan üzərində öz üstünlüyünü nümayiş etdirə bildi. Qarşılaşmanın sonunda Gebbels gündəliyində bu sözləri qeyd etmişdir: “Şmelinq zəncini nokauta saldı və Almaniya adından qələbə qazandı.”
Bu qələbədən sonra ağır çəki üzrə çempionluq tacı uğrunda mübarizədə gözlənilməz bir nömrəli rəqib Ceyms Breddokdur. Şmelinq həmin ilin sentyabrda keçiriləcək döyüşdə titulu yenidən özünə qaytaracağına ümid edirdi. Ceyms Breddokun məşqlər zamanı əlini zədələməsi görüşün təxirə salınması ilə nəticələnmişdir. Breddokun menecerlərinin Luisin düşərgəsi ilə danışıqlar aparması təsdiqləndikdən sonra Nyu-York komissiyası Breddokun Şmellinqlə titul uğrunda döyüşməsi barədə rəsmi bəyanat vermişdir. Luislə olan hər hansı bir döyüş Nyu-York tərəfindən çempionat kimi hesab olunmayacaqdı. Həmin dövrün böyük promout şirkətlərindən biri olan Madison Square Garden Corporation şirkəti Breddok-Luis qarşılaşmasına qarşı məhkəmə qadağasını əldə etmişdir. Belə ki, Luis onların siyahısında artıq yox idi. Buna baxmayaraq, 1937-ci ilin fevralında Şmellinq çempionun öz titulunu qoruması üçün Luisə qarşı döyüşməsi barədə kontrakt imzalamasını xəbərini aldı. Şmellinq buna qarşı çıxsa da, Luis Breddokla qarşılaşmada qələbə qazanır və çempionluğu qazanır. Bundan çox təəssüflənən Şmellinq bağışlanmaq üçün öz şansını əldə edə bilməyəcəyini başa düşərək gələcək rəqibi Harri Tomasla döyüşdə onu səkkizinci raundda nokaut etmiş və Almaniyaya qayıtmışdır.
İdmançının vətəninə qayıtması təmtəraqlı təşkil olunmuş və onu qəhrəman kimi qarşılamışdılar. Buna baxmayaraq, Şmelinq siyasətdən uzaq durmağa çalışırdı. İmperiya idman rəhbərliyinin Şmelinqin öz yəhudi meneceri və çex əsilli olan həyat yoldaşından ayrılması kimi tələblərə o, əhəmiyyət verməmişdir. Həmçinin, nasist partiyasına üzv olmaq barədə təklifləri inkar etmişdir. “Maks Şmelinqin qələbəsi-alman qələbəsi” filmi ölkənin bütün kinoteatrlarında nümayiş olunaraq rekord məbləğdə gəlir gətirmişdir. Adolf Hitler idmançı ilə nahar zamanı onu “ari nümunəsi” adlandırmışdır. 1936-cı ildə Berlində təşkil olunan Yay Olimpiya oyunlarında amerikanlar zənci və yəhudi idmançılara qarşı hücumların olacağından çəkinərək yarışı boykot etmək qərarına gəlmişdilər. Lakin Maks Şmelinq Hitlerdən onların təhlükəsizliyi barədə zəmanəti təmin etmişdir. İllər sonra Şmelinq özünün həmin vaxt necə inadcıl olmasını etiraf etmişdir.
Nasistlər Berlin Olimpiadasını təmtəraqlı təbliğat şousuna çevirmişdilər. İdmançılar, turistlər və jurnalistlərdə alman intizamı və nizamı çox böyük təəssürat yaratmışdır. Çoxları yəhudilərin öz qorxu və iztirablarını şişirtdiklərini güman etməyə başlamışdır. Hətta ABŞ prezidenti Franklin Delano Ruzvelt Ümumdünya yəhudi konqresinin rəhbəri Almaniyadan qayıdan şahidlərin dedikləri kimi, orada sinaqoqlar dinc şəkildə fəaliyyət göstərdiyini, ümumiyyətlə, yəhudilərə qarşı heç bir qorxuducu bir şey olmadığını qeyd etmişdir.
“Əsrin döyüşü”
məğlub olduqdan 1 il sonra dünya çempionu titulunu qazanır: 22 iyun 1937-ci ildə 8-ci raundda Ceyms Breddoku nokaut edərək dünya çempionu olmuşdur. O, özünü əsl çempion kimi hesab etməsi üçün Şmelinqi revanşa çağırır. Bütün dünya 22 iyun 1938-ci ili səbirsizliklə gözləyir. Çoxları bu döyüşü gözləsələr də, digərləri beynəlxalq təzyiqdən və Hitlerin çempionatı alma imkanlarının ola biləcəyindən qorxurdular. Kasıb qaradərili olan Luis amerikalı pərəstişkarları tərəfindən imkanlar ölkəsi olan Amerikanın simvolu hesab olunmuşdur. Buna baxmayaraq, amerikalılar Şmelinqi və onun Hitlerlə əlaqələrini bu imkanlara qarşı açıq-aşkar təhlükə hesab edirdi.
Görüşdən bir neçə həftə əvvəl Luis Ağ evdə prezident Franklin Delano Ruzvelt tərəfindən qarşılanır. “The New York Times” qəzetinin yazdığına inansaq, prezident boksçuya ölkənin Almaniyaya qalib gəlməsi üçün onun əzələlərinə ehtiyac duyduğunu bildirmişdir. 1976-cı ilə aid avtobioqrafiyasında Co Şmelinq üzərində qələbəyə təkcə şəxsi səbəblərə görə yox, bütün Amerikanın ona ümid etdiyinə görə, məcbur olduğunu bildirmişdir.
Almaniyada hakimiyyət nümayəndələrilə münasibətdə sərhəd saxlayan Maks Şmelinqi ABŞ-də nasist rejiminin təcəssümü hesab edərək onu “Nasist, nasist!” qışqıraraq çağırırdılar. Amerikan qəzetləri Maksa qarşı müxtəlif şayiələr yayırdılar. Guya o, nasist partiyasının aktiv üzvü olmuş və Luis üzərində qazandığı qələbədən əldə etdiyi pulları vermaxt üçün yeni tankların hazırlanmasına verdiyini bildirmişdilər. 70 000-dən çox tamaşaçının yığışdığı “Yanki” stadionunda görüş radio vasitəsilə 4 dildə: ingilis, alman, portuqal və ispan dillərində translyasiya olunmuşdur. Şmelinqin onda 32 yaşı, Luisin isə 24 yaşı vardı. “Qəhvəyi bombardmançı” çəkidə öz rəqibindən 3 kq çoxdur.
1938-ci ilin 22 iyununda almanın Yanki stadionuna çıxması zamanı tribunalardan çoxlu sayda zibil qutusu atılmağa başlamışdır. Co Luis elə ilk raunddaca alışırdı, Şmelinq ona qarşı ilk görüşündə olduğu kimi qarşı dursa da, bu nəticəsiz idi. Rinqin iplərinə sıxılsa da, hər tərəfdən qısa və dəqiq zərbələr alan Şmelinq belini Luisə çevirməli olur. Bu zaman o iplərdən yapışaraq qışqırır. Sonradan Şmelinq onun böyrəyinə zərbə endirildiyi üçün qışqırdığını bildirmişdir. Görüşün arbitri Artur Donovan Luisi aralamışdır. Şmelinq hər dəfə kanata sıxılsa da, Donovan görüşü davam etdirməyə icazə verirdi. Bir neçə zərbədən sonra Şmellinq yenidən yerə yıxılır. O, ayağa qalxsa da, bir neçə an sonra yenidən yerə yıxılır və Donovan döyüşü saxlayır. 22 iyun 1938-ci ildə baş tutan görüşün nəticəsi demokratiyanın hitlerizm üzərində olan qələbəsinin simvolu kimi qəbul edilmişdir. Almaniya özünü aşağılanmış hesab edir, Şmelinq adı isə qəzetlərin səhifələrindən itir. Üçüncü Reyxin qəhrəmanı nokauta düşmüş “ari nümayəndəsi” ola bilməz.
İllər sonra 1975-ci ildə Şmelinq bu sözləri demişdir:
 | “ Geriyə baxaraq, mən xoşbəxtəm ki, bu döyüşü uduzmuşam. Təsəvvür edin, mən Almaniyaya qələbə qazanaraq gəlmişəm. Mənim nasistlərlə əlaqəm olmasa da, onlar mənə medal verəcəkdilər. Müharibədən sonra məni hərbi əsir hesab edə bilərdilər”. |  |
Şmellinq sonrakı illərdə
Co Luisə məğlub olub Almaniyaya qayıtdıqdan sonra Şmelinq nasistlərdən kənar gəzməyə başlayır. O, həmin gecə ağırçəki üzrə Avropa və Almaniya çempionları üzərində qələbə qazanır.
1938-ci il 9-10 noyabr tarixində baş tutmuş "Kristal gecə" zamanı yəhudilərə qarşı talan baş vermişdir.Həmin təhlükəyə məruz qalanlar arasında Devid Levin adlı imkanlı sahibkar da vardı. Onun Potsdam şəhərində oteli, restoranı vardı. Bununla yanaşı, o, 1930-cu illərin əvvəllərində Şmelinqlə tanış olmuşdur. "Büllur gecə" zamanı Devid Levin emiqrasiya öncəsi sonuncu sənəd işlərini həll etmək üçün bütün ailəsini Berlinə gətirir. Poqrom zamanı Devid həmin vaxt şəhərdə olan Şmelinqdən iki oğluna - 14 yaşlı Haynz və 15 yaşlı Vernerə baxmağı tapşırır. Məşhur boksçu uşaqları özü ilə Aleksandritzdə olan "Ekselsior" otelindəki nömrəsinə apararaq administratora onun xəstə olduğu üçün narahat etməməsini tapşırır. Şmellinqin almanların yəhudilərə qarşı olan nifrətinə əks olan hərəkəti etməsi birinci dəfə deyildi.
İkinci DM zamanı o, lüftvaffedə xidmət etmişdir. 1941-ci ilin mayında Krit adasında olan ilk döyüş günündə o, sağ dizindən minaatan şrapneldən yaralanmışdır. Sağalandan sonra, o tibbi nöqteyi nəzərdən yararsız hesab olunaraq hərbi xidmətdən uzaqlaşdırılmışdır.Sonralar o, Almaniyada yerləşən amerikan hərbi əsirləri olan düşərgəyə baş çəkmiş və bəzən həbs olunanlara kömək etməyə cəhd etmişdir.
Mükafatları
1926-1928-ci illərdə yüngül çəkidə Almaniya çempionu;
1927-1928-ci illərdə yüngül çəkidə Avropa çempionu;
1928-ci il Ağır çəkidə Almaniya çempionu;
1930-1932-ci illərdə dünya çempionu;
1939-1943-cü illərdə ağır çəki üzrə Avropa çempionu
Mədəniyyətdə
2002-ci il Amerika-Almaniya istehsalı olan "" filmi Co Luis və Maks Şmelinq arasında baş vermiş döyüşdən və onların sonrakı dostluğundan bəhd edir.
[[Rokki 4 (film, 1985)-də amerikalı və rus arasındakı döyüş Co Luis və Maks Şmelinq arasındakı döyüşdən ilhamlanmış və özündə soyuq müharibəni təcəssüm etdirmişdir.
Co Luisin həyatına həsr olunmuş tərəfindən bəstələnən "Kölgə boksçusu" operasında Şmelinq obrazlardan biri kimi nümayiş olunmuşdur.
2010-cu il Almaniya istehsalı, rejissoru olan "Maks Şmelinq. Reyxin yumruğu" filmində Şmelinqi alman boksu canlandırmışdır. Maskenin sözlərinə görə, filmin ideyası hələ Şmelinq həyatda olarkən yaranmışdır. Şmelinq özü Maskenin onu canlandırmasını istəmişdir. Filmdə Maske ilə yanaşı digər tanınmış boksçular da çəkilmişdir.
Robert Şarenonun 2011-ci ildə çapdan çıxan "Berlin boks klubu" novellasında hadisələr 1930-cu illər Berlinində cərəyan edir. Bu novellada Maks Şmelinq gənc yəhudi oğlanı boksa gətirir və burada oynadığı roldan danışılır.
İstinadlar
- Max Schmeling // filmportal.de. 2005.
- Max Schmeling // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- "Max Schmeling". Nndb.com. 2021-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-05.
- "Max Schmeling". Auschwitz.dk. 2005-02-02. 2008-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-05.
- "Ring Magazine's 100 Greatest Punchers". . 2011-07-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-02-10.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-25.
- "Boxing legend Max Schmeling dies at 99". USA Today. February 4, 2005. 2009-03-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-02-10.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Maksimilian Adolf Otto Ziqfrid Maks Smellinq Almanca teleffuz 28 sentyabr 1905 2 fevral 2005 1930 1932 ci iller araliginda agir ceki uzre boks yarisinda dunya cempionu olmus alman bokscu Onun 1936 ve 1938 ci illerde amerikali qaraderili bokscu olan qarsidurmasi umumdunya medeni hadiselerden birine cevrilmisdir 1924 cu ilde pesekar karyerasina baslayan Smelinq 1928 ci ilde ABS a sefer etmisdir Onun Conni Risko uzerinde doqquzuncu raunddaki texniki nokautu sensasiyaya sebeb olmusdur Maks SmelinqMaksimilian Adolf Otto Ziqfrid Maks Smellinq alm Maximillian Adolph Otto Siegfried Schmeling Umumi melumatlarLeqebi Reynin qara ulani ing Black Uhlan of the Rhine Boyu 185 smDogum tarixi 28 sentyabr 1905 1905 09 28 Vefat tarixi 2 fevral 2005 2005 02 02 99 yasinda NeticeleriDoyus 70 Ilk 2 avqust 1924 Son 31 oktyabr 1948Qelebe 56Nokautla 40Meglubiyyet 10Hec hece 4 Vikianbarda elaqeli mediafayllar O 1930 cu ilde reqibi diskvalifikasiyasi neticesinde agirceki uzre olan boks yarislarinda dunya cempionu olmusdur Maks 1931 ci ilde Yunq Striblinqe texniki nokautla qalib gelerek tacini ugurla qoruya bilmisdir 1932 ci ilde Sarki ile revans zamani Maks 15 ci raunda verilen ziddiyyetli qerar sebebinden meglub olaraq dunya tacini itirmisdir 1933 cu ilde Nyu Yorkda yehudi esilli bokscu Maks Bayerle bas tutmus doyusde Maks nokauta dusmus oyunun hakimi gorusu mecburi olaraq 10 cu raundda saxlamali olmusdur 1933 cu ilden baslayaraq Smelinq Almaniyada adlandirilmis ve nasist propaqandasi terefinden Nasist marionet ine cevrilmisdir O ideal ari irqi sahibinin tecessumune cevrilmisdir 1936 ci ilin 19 iyununda Co Luisle qarsilasmanin 12 ci raundda reqibini nokauta salan Smelinq sensasiyaya cevrilmis qelebe qazanmisdir Lakin 1938 ci ilde kecirilmis revans gorusunde ise ele ilk raunddaca Co Luis onu nokaut etmisdir II Dunya muharibesi zamani Smellinq Almaniya Hava Quvvelerinde Luftvaffe parasutcu kimi xidmet etmisdir Muharibeden sonra o boksa geri qayitsa da lakin 1948 ci ilden teqaude cixmaq qerarina gelmisdir Boksu terk etdikden sonra Smelinq Koka Kola sirketinde calismisdir Smelinq 1981 ci ile qeder olumune qeder Co Luisle yaxin dost olmusdur Smelinq 2005 ci ilde 99 yasinda dunyasini deyismisdir O Almaniyanin idman ikonuna cevrilmeyi bacarmisdir II Dunya muharibesinin bitmesinden bir xeyli muddet sonra Smelinqin 1938 ci ilde bas tutmus Kristal gece hadisesinde iki yehudi usagin heyatini xilas etmesi xeberi ictimaiyyete aciqlanmisdir 2003 cu ilde Smellinq The Ring jurnalinin butun dovrlerin 100 en yaxsi bokscusu arasinda 55 ci movqede qerarlasmisdir O 2005 ci il 2 fevral tarixinde dunyasini deyismisdir Ilkin illerSmelinq Pomeranian kendinde anadan olmusdur Onun boksla ilkin tanisligi atasinin Maksi yeniyetme olarken agirceki uzre dunya cempionlari ve arasinda olan gorusden behs eden filme baxmasi olmusdur Hemin doyusde Demsinin doyusunden tesirlenen genc Smelinq ozunun yeni qehremanini imitasiya etmek qerarina gelmisdir O ilk evvel boksa heveskar yarislarda baslamis ve 1924 cu ilde Heveskarlar arasinda kecirilen agir ceki uzre respublika yarisinda qalib olmusdur Bundan qisa muddet sonra o boksla pesekar sekilde mesgul olmaga baslamisdir Maraqlidir ki Smelinq doyus uslubunu da Demsininin eks hucuma kecme doyus uslubunu menimseyerek inkisaf etdirmisdir O bu uslubdan istifade ederek ozunun ilk 23 gorusunde 17 qelebe qazanmisdir Onlardan 13 u nokautdur 1925 ci ilde hele de agir ceki uzre dunya cempionu olan ve Avropa turuna cixmis Demsi ile rinqe cixir Demsi hele taninmayan Maksla iki raund doyusur ve Smelinq terefinden soylenilen hadiseden sonra xeyli tesirlenir 1927 ci ilde Maks Almaniyada canli yayimlanan boks uzre Avropa cempionatinin Fernan Delargeni meglub ederek Avropa cempionu olur O 1927 1928 ci illerde Heyn Domgorgenle olan qarsidurmasinda iki defe titulunu qoruya bilir Bundan sonra Maks daha boyuk yarislarda ve daha cox pul qazanmaq ucun ABS a yollanmaq qerarina gelir 1928 ci ilde Nyu Yorka ilk defe gelen Smelinq Amerika doyus dairelerinin o qeder de diqqet merkezinde olmur O qeder de taninmayan alman ve avropali idmancilar uzerinde rekord vurmus bir Avropali idmanci kimi Maksa amerikali menecer Co Cekobsun qarmagina dusene qeder ozunu subut etmek ucun bir nece defe sans verilir Smelinqin Amerikada debutu Medison Square Gardende bas tutur O bu gorusde o qeder de yuksek reytinqe sahib olmayan Co Monteni 8 ci raundda nokaut edir 1929 cu ilin 1 fevral tarixinde Smelinq Conni Riskonu sag eli 4 defe dosemeye uzatsa da hakim gorusun 9 cu raundunda yarisi dayandirir Gorusden heyretlenin kutle ugultu ile oz tesekkurunu bildirir ve doyusden derhal sonra Ring jurnali bu qelebeni Ilin doyusu kimi qeleme verir Asta zerbe cempionu Maks Smelinq 1930 cu il O 1929 cu ilin sounds yuksek deyerlendirilen ispan Paulino Uzcudun ile doyusden evvel oz cekisinde en dayaniqli genc yarisci kimi qiymetlendirilmisdir Agir ceki uzre dunya cempionu Gen Tunni boksu terk etdikden sonra promotorlar genc alman ve veteran idmanci Cek Sarki arasinda doyus teskil etmek qerarina gelirler 1930 cu il 12 iyun tarixinde bas tutmus doyus Qitelerin doyusu kimi elan olunmusdur Smelinq doyuse adeten asta sekilde baslayirdi ve 4 cu raunda qeder xallarini yigmaga baslayir O Sarkinin kemerden asagisindan aldigi zerbeden sonra girlendiyini gorub onu kunce sixisdirmaga cehd edir Maks gozlenilmeden qasigindan zerbe alir ve bunun qaydalara zidd oldugunu bildirir Menecer Cekobs derhal rinqe qacaraq etirazini bildirir ve hakim Sarkini diskvalifikasiya edir ve Smelinqin qalib geldiyini bildirir O 1876 ci ilden beri sonra agirceki uzre yarismada qalib gelmis ilk sexs olur Avropa dogumlu bokscu kimi Smelinq 1933 cu illerde bu ferqi hiss etdiren ilk alman olmusdur Bununla bele onun titulu qazanmasi utancverici kimi qebul olunmusdur Zeif zerbe cempionu leqebi ile o hem Amerikada hem de Avropada subut olunmamis cempion hesab olunurdu Onun Cek Sarki ile revans gorusune cixmaqdan gozlenilmeden imtina etmesi Nyu York statinin Idman komissiyasi terefinden cempionluq titulunun legv olunmasi ile neticelenmisdir Lakin ve Ring jurnali terefinden cempion kimi qebul olunmusdur Uolker ve BerSmellinq geleceyin meshur idmancisi qarsilacaqdi Uolkerin Sarki ile hec hece etdiyi gorusu coxlari agir ceki uzre dunya cempionuna layiq doyus adlandirmisdilar Vaxtile ortacekide doyusen Uolker zerbeleri def etmekde meshurluq qazanmisdir Lakin onun Avropaliya qarsi mubarizede boy cehetden kicik idi Uolker Smellinqle qarsilasmada ancaq xal almaqla doyusurdu Lakin doyusun sekkizinci raundunda Uolker kunce desmalini tullayir ve Smellinq agir cekide dunya cempionu olmasini bir daha tesdiqleyir 1933 cu ilin gelmesi ile Amerikada Smelinqe qarsi munasibet getdikce deyismeye baslayir 1932 ci ilde Nasist partiyasi Almaniyada en guclu partiyaya cevrilir ve partiyanin rehberi Adolf Hitler antisemitizm ideologiyasini ireli surmeye baslayir Bir cox Amerika seherlerinde o cumleden coxlu sayda yehudinin yasadigi Nyu York seherinde ehali partiyanin gelecekde onlarin dinine qarsi tehluke yaradacagindan narahat idiler Smelinqin de alman olmasi onun Hitlerin dunya uzerinde agaliq planlarinin davamcisi kimi qebul edilmeye baslamisdir Smelinqin 1933 cu ilin 8 iyun tarixinde agircekili reqibi qarsilasmasi zamani alman bokcu azarkeslerinin gozunde pis oglana cevrilmisdir Bayer yehudi dinine qulluq etmese de onun atasi eslen yehudi idi Ona gore rinqe uzerinde Davud ulduzu tesvir olunmus sortda cixmisdir Promouter Cek Dempsi bu doyusu Berin oz dinini Smelinqin timsalinda nasist dusuncelerinden qorumasi kimi qiymetlendirmisdir Bayerin vehsicesine dramatikcesine doyusmesi ve tez tez qayda pozuntularina yol vermesi sonda 10 cu raundda Smellinqin 60 000 azarkes toplayan Yanki stadionunda dosekceye yixilmasi ile tamamlandi Alman bokscu ipden tutub qalxmaq isteyende doyusun referisi oyunu saxlamisdir Co Luisle qarsilasmaCo Luis ve Maks Smelinq 1936 ci il Almaniyaya qayitdiqdan sonra Smelinq qarsilasdigi 4 doyusden ucunde qelebe qazanmis bir gorus ise hec hece bitmisir Smelinq Valter Neysel ve Stiv Hamas uzerinde nokautla qelebe calmisdir Buna baxmayaraq amerikan metbuati Smellinqe Nasist partiyasinin davranisinin tecessumu kimi baxirdilar Meqalelerde o Nasist marionet kuklasi kimi teqdim olunurdu 2 ilden cox bir muddetden sonra 1936 ci ilde alman bokscunun Amerika torpaginda ayaq qoymasi ve qara mocuze sayilan Co Luisle qarsilasmasi zamani Smellinq cox zeif hesab olunurdu Buna baxmayaraq o Luisden sonra bu titula namized iki idmanci sirasinda idi Doyusden evvel Smellinq Luisin evvelki doyuslerinin filmlerini izlemis ve Detroytdan olan reqibinin zeif cehetlerini analiz etmisdir Onun zeif cehetleri sirasinda esas mesele Luisin her defe sol elle zerbeden sonra sol elini asagi salmasi idi Doyusde Smellinq bu incelikden istifade ederek Luisin her zerbesine qarsi ela zerbe endire bilmisdir Doyus ilk 3 raundda qarsiliqli reqabetde davam etse de 4 cu raundda alman bokscunun zerbesi Luisin karyerasinda ilk defe dosekceye yixilmasina sebeb oldu Luis ayaga qalxsa da doyus boyu bundan heyretlenmisdir Sonraki sekkiz raundda da Smellinq Luisi zerbe atesine tutmusdu Nehayet 12 ci raundda o Luisi yeniden yere serdi Bu defe Luis ozune gele bilmedi Bu qelebe ile Smellinq ilin idman ajiotajini yaratmis oldu Bu qelebeden sonra Maks Smelinq oz hemyerlilerinin kumiri olmusdur Yuz minlerle boks sevenler hemin iyun gecesi yatmamisdilar onlar Nyu Yorkdan olan radioburaxilisi dinleyirdiler Bu hadiseye Ucuncu Reyxin rehber sexsleri laqeyd qalmamisdilar Bokscunun heyat yoldasi tebligat naziri Yozef Gebbels ve onun heyat yoldasi Maqdanin qonagi olmusdur Onlar esrin gorusu ne heyecanli sekilde izleyirdiler Gebbels ucun Smelinqin qelebesi esl hediyye olmusdur Bele ki bu qelebe nasistlerin irqcilik nezeriyyesinin xeyri ucun esas delil idi Bununla ag insan qara insan uzerinde oz ustunluyunu numayis etdire bildi Qarsilasmanin sonunda Gebbels gundeliyinde bu sozleri qeyd etmisdir Smelinq zencini nokauta saldi ve Almaniya adindan qelebe qazandi Bu qelebeden sonra agir ceki uzre cempionluq taci ugrunda mubarizede gozlenilmez bir nomreli reqib Ceyms Breddokdur Smelinq hemin ilin sentyabrda kecirilecek doyusde titulu yeniden ozune qaytaracagina umid edirdi Ceyms Breddokun mesqler zamani elini zedelemesi gorusun texire salinmasi ile neticelenmisdir Breddokun menecerlerinin Luisin dusergesi ile danisiqlar aparmasi tesdiqlendikden sonra Nyu York komissiyasi Breddokun Smellinqle titul ugrunda doyusmesi barede resmi beyanat vermisdir Luisle olan her hansi bir doyus Nyu York terefinden cempionat kimi hesab olunmayacaqdi Hemin dovrun boyuk promout sirketlerinden biri olan Madison Square Garden Corporation sirketi Breddok Luis qarsilasmasina qarsi mehkeme qadagasini elde etmisdir Bele ki Luis onlarin siyahisinda artiq yox idi Buna baxmayaraq 1937 ci ilin fevralinda Smellinq cempionun oz titulunu qorumasi ucun Luise qarsi doyusmesi barede kontrakt imzalamasini xeberini aldi Smellinq buna qarsi cixsa da Luis Breddokla qarsilasmada qelebe qazanir ve cempionlugu qazanir Bundan cox teessuflenen Smellinq bagislanmaq ucun oz sansini elde ede bilmeyeceyini basa duserek gelecek reqibi Harri Tomasla doyusde onu sekkizinci raundda nokaut etmis ve Almaniyaya qayitmisdir Idmancinin vetenine qayitmasi temteraqli teskil olunmus ve onu qehreman kimi qarsilamisdilar Buna baxmayaraq Smelinq siyasetden uzaq durmaga calisirdi Imperiya idman rehberliyinin Smelinqin oz yehudi meneceri ve cex esilli olan heyat yoldasindan ayrilmasi kimi teleblere o ehemiyyet vermemisdir Hemcinin nasist partiyasina uzv olmaq barede teklifleri inkar etmisdir Maks Smelinqin qelebesi alman qelebesi filmi olkenin butun kinoteatrlarinda numayis olunaraq rekord meblegde gelir getirmisdir Adolf Hitler idmanci ile nahar zamani onu ari numunesi adlandirmisdir 1936 ci ilde Berlinde teskil olunan Yay Olimpiya oyunlarinda amerikanlar zenci ve yehudi idmancilara qarsi hucumlarin olacagindan cekinerek yarisi boykot etmek qerarina gelmisdiler Lakin Maks Smelinq Hitlerden onlarin tehlukesizliyi barede zemaneti temin etmisdir Iller sonra Smelinq ozunun hemin vaxt nece inadcil olmasini etiraf etmisdir Nasistler Berlin Olimpiadasini temteraqli tebligat sousuna cevirmisdiler Idmancilar turistler ve jurnalistlerde alman intizami ve nizami cox boyuk teessurat yaratmisdir Coxlari yehudilerin oz qorxu ve iztirablarini sisirtdiklerini guman etmeye baslamisdir Hetta ABS prezidenti Franklin Delano Ruzvelt Umumdunya yehudi konqresinin rehberi Almaniyadan qayidan sahidlerin dedikleri kimi orada sinaqoqlar dinc sekilde fealiyyet gosterdiyini umumiyyetle yehudilere qarsi hec bir qorxuducu bir sey olmadigini qeyd etmisdir Esrin doyusu meglub olduqdan 1 il sonra dunya cempionu titulunu qazanir 22 iyun 1937 ci ilde 8 ci raundda Ceyms Breddoku nokaut ederek dunya cempionu olmusdur O ozunu esl cempion kimi hesab etmesi ucun Smelinqi revansa cagirir Butun dunya 22 iyun 1938 ci ili sebirsizlikle gozleyir Coxlari bu doyusu gozleseler de digerleri beynelxalq tezyiqden ve Hitlerin cempionati alma imkanlarinin ola bileceyinden qorxurdular Kasib qaraderili olan Luis amerikali perestiskarlari terefinden imkanlar olkesi olan Amerikanin simvolu hesab olunmusdur Buna baxmayaraq amerikalilar Smelinqi ve onun Hitlerle elaqelerini bu imkanlara qarsi aciq askar tehluke hesab edirdi Gorusden bir nece hefte evvel Luis Ag evde prezident Franklin Delano Ruzvelt terefinden qarsilanir The New York Times qezetinin yazdigina inansaq prezident bokscuya olkenin Almaniyaya qalib gelmesi ucun onun ezelelerine ehtiyac duydugunu bildirmisdir 1976 ci ile aid avtobioqrafiyasinda Co Smelinq uzerinde qelebeye tekce sexsi sebeblere gore yox butun Amerikanin ona umid etdiyine gore mecbur oldugunu bildirmisdir Almaniyada hakimiyyet numayendelerile munasibetde serhed saxlayan Maks Smelinqi ABS de nasist rejiminin tecessumu hesab ederek onu Nasist nasist qisqiraraq cagirirdilar Amerikan qezetleri Maksa qarsi muxtelif sayieler yayirdilar Guya o nasist partiyasinin aktiv uzvu olmus ve Luis uzerinde qazandigi qelebeden elde etdiyi pullari vermaxt ucun yeni tanklarin hazirlanmasina verdiyini bildirmisdiler 70 000 den cox tamasacinin yigisdigi Yanki stadionunda gorus radio vasitesile 4 dilde ingilis alman portuqal ve ispan dillerinde translyasiya olunmusdur Smelinqin onda 32 yasi Luisin ise 24 yasi vardi Qehveyi bombardmanci cekide oz reqibinden 3 kq coxdur 1938 ci ilin 22 iyununda almanin Yanki stadionuna cixmasi zamani tribunalardan coxlu sayda zibil qutusu atilmaga baslamisdir Co Luis ele ilk raunddaca alisirdi Smelinq ona qarsi ilk gorusunde oldugu kimi qarsi dursa da bu neticesiz idi Rinqin iplerine sixilsa da her terefden qisa ve deqiq zerbeler alan Smelinq belini Luise cevirmeli olur Bu zaman o iplerden yapisaraq qisqirir Sonradan Smelinq onun boyreyine zerbe endirildiyi ucun qisqirdigini bildirmisdir Gorusun arbitri Artur Donovan Luisi aralamisdir Smelinq her defe kanata sixilsa da Donovan gorusu davam etdirmeye icaze verirdi Bir nece zerbeden sonra Smellinq yeniden yere yixilir O ayaga qalxsa da bir nece an sonra yeniden yere yixilir ve Donovan doyusu saxlayir 22 iyun 1938 ci ilde bas tutan gorusun neticesi demokratiyanin hitlerizm uzerinde olan qelebesinin simvolu kimi qebul edilmisdir Almaniya ozunu asagilanmis hesab edir Smelinq adi ise qezetlerin sehifelerinden itir Ucuncu Reyxin qehremani nokauta dusmus ari numayendesi ola bilmez Iller sonra 1975 ci ilde Smelinq bu sozleri demisdir Geriye baxaraq men xosbextem ki bu doyusu uduzmusam Tesevvur edin men Almaniyaya qelebe qazanaraq gelmisem Menim nasistlerle elaqem olmasa da onlar mene medal verecekdiler Muharibeden sonra meni herbi esir hesab ede bilerdiler Smellinq sonraki illerdeCo Luise meglub olub Almaniyaya qayitdiqdan sonra Smelinq nasistlerden kenar gezmeye baslayir O hemin gece agirceki uzre Avropa ve Almaniya cempionlari uzerinde qelebe qazanir 1938 ci il 9 10 noyabr tarixinde bas tutmus Kristal gece zamani yehudilere qarsi talan bas vermisdir Hemin tehlukeye meruz qalanlar arasinda Devid Levin adli imkanli sahibkar da vardi Onun Potsdam seherinde oteli restorani vardi Bununla yanasi o 1930 cu illerin evvellerinde Smelinqle tanis olmusdur Bullur gece zamani Devid Levin emiqrasiya oncesi sonuncu sened islerini hell etmek ucun butun ailesini Berline getirir Poqrom zamani Devid hemin vaxt seherde olan Smelinqden iki ogluna 14 yasli Haynz ve 15 yasli Vernere baxmagi tapsirir Meshur bokscu usaqlari ozu ile Aleksandritzde olan Ekselsior otelindeki nomresine apararaq administratora onun xeste oldugu ucun narahat etmemesini tapsirir Smellinqin almanlarin yehudilere qarsi olan nifretine eks olan hereketi etmesi birinci defe deyildi Ikinci DM zamani o luftvaffede xidmet etmisdir 1941 ci ilin mayinda Krit adasinda olan ilk doyus gununde o sag dizinden minaatan srapnelden yaralanmisdir Sagalandan sonra o tibbi noqteyi nezerden yararsiz hesab olunaraq herbi xidmetden uzaqlasdirilmisdir Sonralar o Almaniyada yerlesen amerikan herbi esirleri olan dusergeye bas cekmis ve bezen hebs olunanlara komek etmeye cehd etmisdir Almaniyada Maks Smelinqin xatiresi ucun buraxilan poct markasi 2005 ci ilMukafatlari1926 1928 ci illerde yungul cekide Almaniya cempionu 1927 1928 ci illerde yungul cekide Avropa cempionu 1928 ci il Agir cekide Almaniya cempionu 1930 1932 ci illerde dunya cempionu 1939 1943 cu illerde agir ceki uzre Avropa cempionuMedeniyyetdeve Hollenstedtde Maks Smelinqin heykelinin acilisinda 21 may 2010 cu il 2002 ci il Amerika Almaniya istehsali olan filmi Co Luis ve Maks Smelinq arasinda bas vermis doyusden ve onlarin sonraki dostlugundan behd edir Rokki 4 film 1985 de amerikali ve rus arasindaki doyus Co Luis ve Maks Smelinq arasindaki doyusden ilhamlanmis ve ozunde soyuq muharibeni tecessum etdirmisdir Co Luisin heyatina hesr olunmus terefinden bestelenen Kolge bokscusu operasinda Smelinq obrazlardan biri kimi numayis olunmusdur 2010 cu il Almaniya istehsali rejissoru olan Maks Smelinq Reyxin yumrugu filminde Smelinqi alman boksu canlandirmisdir Maskenin sozlerine gore filmin ideyasi hele Smelinq heyatda olarken yaranmisdir Smelinq ozu Maskenin onu canlandirmasini istemisdir Filmde Maske ile yanasi diger taninmis bokscular da cekilmisdir Robert Sarenonun 2011 ci ilde capdan cixan Berlin boks klubu novellasinda hadiseler 1930 cu iller Berlininde cereyan edir Bu novellada Maks Smelinq genc yehudi oglani boksa getirir ve burada oynadigi roldan danisilir IstinadlarMax Schmeling filmportal de 2005 Max Schmeling Brockhauz Ensiklopediyasi alm Max Schmeling Nndb com 2021 10 17 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 05 Max Schmeling Auschwitz dk 2005 02 02 2008 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 05 Ring Magazine s 100 Greatest Punchers 2011 07 07 tarixinde Istifade tarixi 2012 02 10 Arxivlenmis suret 2016 03 11 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 25 Boxing legend Max Schmeling dies at 99 USA Today February 4 2005 2009 03 26 tarixinde Istifade tarixi 2012 02 10