Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, lakin mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir. (mart 2024) |
Maharaştra (marathi dilində:महाराष्ट्र, ingilis dilində:Maharashtra) — Hindistanın mərkəzi hissəsində ştat. Əhalisi 112 372 972 nəfər (2011). Paytaxtı və ən iri şəhəri Mumbay (əvvəlki adı Bombey), ən geniş yayılmış dillər - marathi və ingilis dilləri. Əhalisinin sayına görə Hindistanın ikinci, ərazisinə görə üçüncü ştatı.
| Maharaştra | |||
|---|---|---|---|
| महाराष्ट्र | |||
 | |||
| |||
| Ölkə | |||
| Tarixi və coğrafiyası | |||
| Əsası qoyulub | 1 may 1960 | ||
| Sahəsi |
| ||
| Saat qurşağı | | ||
| Əhalisi | |||
| Əhalisi |
| ||
| Rəsmi dili | |||
| Digər | |||
| maharashtra.gov.in/1125/… | |||
| | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Ştatın adı sanskrit dilində Maha (böyük) və Rashtra (ölkə) yaranmışdır, "böyük ölkə" mənasında izah olunur.
Coğrafiyası
Ştatın ərazisi- 307 713 km²-dir. Maharaştra Qucarat, Madhya-Pradeş, Çhattisqarh, Telanqana və Qoa ştatları ilə həmsərhəddir, qərbdə ştat Ərəbistan dənizi ilə əhatə olunmuşdur. Maharaştra ilə Qucarat arasında Dadra və Naqar-Haveli ittifaqının ərazisi yerləşir. Qərbi Qhat dağı sahil buyunca ştatın şimalından cənubuna doğru uzanır və orta yüksəkliyi 1200 m.-ə çatır. Ştatın ən hündür nöqtəsi Əhmədnaqar dairəsinin Nasik şəhəri yaxınlığında yerləşən Kalbusay zirvəsidir(1646 m). Qhat dağ silsiləsindən qərbdə sahilboyu ərazidə eni 50–80 km olan Konkan düzənliyi, Qhat dağından şərqdə isə Dekan yaylası yerləşir.
Maharaştranın iqlimi may ayının əvvəllərindən iyunun əvvəllərinədək davam edən tropik mussonlarla müşayət olunan isti yay dövründən və iyundan oktyabra qədər davam edən musson mövsümü ilə səciyyələnir. Ən çox yağıntı Qhat dağlarının qərb yamaclarının və sahilboyu düzənliklərin payına düşür. Yaylanın daxili rayonlarında daha quru iqlim üstünlük təşkil edir.
Tarixi
VIII əsrdən 973-cü ilədək bu ərazi Raştrakutlar dövlətinin tərkibinə daxil olmuşdur. 973-cü ildən bu ərazidə Çalukya sülaləsi tərəfindən idarə olunan dövlət, 1189-cu ildən isə Yadovlar dövləti yaranmışdır. 1317-ci ildə Dehli sultanlığının qoşunlarının hücumları nəticəsində Yadovlar dövlətinə son qoyulmuşdur.
XX əsrin əvvəllərində müasir Maharaştra ərazisində Bombey, Heydərabad və Mərkəzi əyalətlərin bir hissəsi yerləşirdi. Bombeyin ərazisi Maharaştranın bütün ərazisinə yayıldıqdan sonra 1961-ci ildə bu ərazi dil əlamətlərinə əsasən Qucarat və Maharaştra ştatlarına bölündü.
Ən yeni dövrdə Maharaştra ştatında dəfələrlə hinduizm ardıcılları ilə müsəlmanlar arasında silahlı toqquşmalar baş vermiş, bundan başqa, burada dəfələrlə xarici müəssisələrə qarşı terror aktları törədilmişdir.
Əhalisi
2011-ci ilin siyahıyaalınmasına əsasən ştatın əhalisi 112 372 972 nəfərdir. Bu göstəriciyə görə Maharaştra dünyada ən çox əhali məskunlaşan inzibati ərazi bölgüsüdür. Əhalinin sıxlığı hər kv². km.-ə 365,19 nəfər təşkil edir. Şəhər əhalisi ştatın bütün əhalisinin 42,4 %-ni təşkil edir. Əhalinin savadlılıq səviyyəsi - 77,27 % (kişilər - 86,2 % və qadınlar - 67,5 %). Ştatın rəsmi dili marathi dilidir, 2011-ci ilin siyahıyaalınmasına görə bu dil ştatın əhalisinin 68,89 %-nin ana dilidir. Bundan başqa, hind dili (11,04 %), urdu (7,13 %), qucarat (2,39 %), kannada (2,38 %), ingilis və s. dillər və dialektlər yayılmışdır.
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- 2011 census of India.
Mənbə
- Reu, Pandit Bisheshwar Nath (1997) [1933]. History of the Rashtrakutas (Rathodas). Jaipur: Publication Scheme. .
- Pollock, Sheldon (2006) [2006]. The Language of the Gods in the World of Men: Sanskrit, Culture, and Power in Premodern India. Berkeley: University of California Press. .
- Rao, Seshagiri, L.S (1988) [1988]. "Epic (Kannada)". In Amaresh Datta. Encyclopaedia of Indian literature – vol 2. Sahitya Akademi. .
- Rice, E.P. (1982) [1921]. Kannada Literature. New Delhi: Asian Educational Services. .
- Rice, B.L. (2001) [1897]. Mysore Gazetteer Compiled for Government-vol 1. New Delhi, Madras: Asian Educational Services. .
Xarici keçidlər
- Официальный сайт правительства Махараштры (ing.)
- Карта регионов Махараштры.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var lakin metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin mart 2024 Maharastra marathi dilinde मह र ष ट र ingilis dilinde Maharashtra Hindistanin merkezi hissesinde stat Ehalisi 112 372 972 nefer 2011 Paytaxti ve en iri seheri Mumbay evvelki adi Bombey en genis yayilmis diller marathi ve ingilis dilleri Ehalisinin sayina gore Hindistanin ikinci erazisine gore ucuncu stati Maharastraमह र ष ट रGerb18 58 12 sm e 72 49 12 s u Olke HindistanTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1 may 1960Sahesi 307 713 1 km Saat qursagi UTC 05 30EhalisiEhalisi 112 374 333 nef 2011 Resmi dili Marathi diliDigermaharashtra gov in 1125 Xeriteni goster gizle Maharastra Vikianbarda elaqeli mediafayllar Statin adi sanskrit dilinde Maha boyuk ve Rashtra olke yaranmisdir boyuk olke menasinda izah olunur CografiyasiStatin erazisi 307 713 km dir Maharastra Qucarat Madhya Prades Chattisqarh Telanqana ve Qoa statlari ile hemserheddir qerbde stat Erebistan denizi ile ehate olunmusdur Maharastra ile Qucarat arasinda Dadra ve Naqar Haveli ittifaqinin erazisi yerlesir Qerbi Qhat dagi sahil buyunca statin simalindan cenubuna dogru uzanir ve orta yuksekliyi 1200 m e catir Statin en hundur noqtesi Ehmednaqar dairesinin Nasik seheri yaxinliginda yerlesen Kalbusay zirvesidir 1646 m Qhat dag silsilesinden qerbde sahilboyu erazide eni 50 80 km olan Konkan duzenliyi Qhat dagindan serqde ise Dekan yaylasi yerlesir Maharastranin iqlimi may ayinin evvellerinden iyunun evvellerinedek davam eden tropik mussonlarla musayet olunan isti yay dovrunden ve iyundan oktyabra qeder davam eden musson movsumu ile seciyyelenir En cox yaginti Qhat daglarinin qerb yamaclarinin ve sahilboyu duzenliklerin payina dusur Yaylanin daxili rayonlarinda daha quru iqlim ustunluk teskil edir TarixiVIII esrden 973 cu iledek bu erazi Rastrakutlar dovletinin terkibine daxil olmusdur 973 cu ilden bu erazide Calukya sulalesi terefinden idare olunan dovlet 1189 cu ilden ise Yadovlar dovleti yaranmisdir 1317 ci ilde Dehli sultanliginin qosunlarinin hucumlari neticesinde Yadovlar dovletine son qoyulmusdur XX esrin evvellerinde muasir Maharastra erazisinde Bombey Heyderabad ve Merkezi eyaletlerin bir hissesi yerlesirdi Bombeyin erazisi Maharastranin butun erazisine yayildiqdan sonra 1961 ci ilde bu erazi dil elametlerine esasen Qucarat ve Maharastra statlarina bolundu En yeni dovrde Maharastra statinda defelerle hinduizm ardicillari ile muselmanlar arasinda silahli toqqusmalar bas vermis bundan basqa burada defelerle xarici muessiselere qarsi terror aktlari toredilmisdir Ehalisi2011 ci ilin siyahiyaalinmasina esasen statin ehalisi 112 372 972 neferdir Bu gostericiye gore Maharastra dunyada en cox ehali meskunlasan inzibati erazi bolgusudur Ehalinin sixligi her kv km e 365 19 nefer teskil edir Seher ehalisi statin butun ehalisinin 42 4 ni teskil edir Ehalinin savadliliq seviyyesi 77 27 kisiler 86 2 ve qadinlar 67 5 Statin resmi dili marathi dilidir 2011 ci ilin siyahiyaalinmasina gore bu dil statin ehalisinin 68 89 nin ana dilidir Bundan basqa hind dili 11 04 urdu 7 13 qucarat 2 39 kannada 2 38 ingilis ve s diller ve dialektler yayilmisdir IstinadlararchINFORM alm 1994 2011 census of India MenbeReu Pandit Bisheshwar Nath 1997 1933 History of the Rashtrakutas Rathodas Jaipur Publication Scheme ISBN 81 86782 12 5 Pollock Sheldon 2006 2006 The Language of the Gods in the World of Men Sanskrit Culture and Power in Premodern India Berkeley University of California Press ISBN 0 520 24500 8 Rao Seshagiri L S 1988 1988 Epic Kannada In Amaresh Datta Encyclopaedia of Indian literature vol 2 Sahitya Akademi ISBN 81 260 1194 7 Rice E P 1982 1921 Kannada Literature New Delhi Asian Educational Services ISBN 81 206 0063 0 Rice B L 2001 1897 Mysore Gazetteer Compiled for Government vol 1 New Delhi Madras Asian Educational Services ISBN 81 206 0977 8 Xarici kecidlerOficialnyj sajt pravitelstva Maharashtry ing Karta regionov Maharashtry