Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nəhəng cənub fırtınaquşu (lat. Macronectes giganteus) — olduqca iri, yırtıcı quş. Növ Fırtınaquşular (Procellariidae) fəsiləsinə, Fırtınaquşukimilər (Procellariiformes) dəstəsinə daxildir. Növ ilk dəfə alman həkimi, botanik və zooloqu (alm. Johann Friedrich Gmelin, 1748–1804) tərəfindən 1789 ildə Odlu Torpaq arxipelaqına daxil olan İsla-de-los-Estados adasında aşkarlamışdır. Nəhəng fırtınaquşu cinsinə daxil olan iki növdən biridir.
| Nəhəng cənub fırtınaquşu | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Nəhəng cənub fırtınaquşu | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Yamayış arelı əsasən Cənub okeanı akvatoriyası üzərində yerləşən məkandır. Nəhəng şimal fırtınaquşu ilə arealının üst-üstə düşməsinə baxmayaraq nisbətən cənubda yayılmışdır.
Xüsusiyyətləri
Nəhəng fırtınaquşu cinsinə daxil olan iki növ öz fəsiləsinin ən iri quşlarıdır. Qanadları arasında məsafə 185–205 sm, çəkisi isə 2,63–5,24 kq təşkil edir. Dimdiklərinin uzunluğu 85–103 mm, qanadları 500–550 mm, 187–211 mm-dir. Dimdikləri sarı, sonluğu yaşımtıldır. Göz ətrafı tündür .
Yayılması
Bu növün nümayəndələri Cənub okeanı akvatoriyasında, Çili, Argentina, Cənubi Afrika və Avstraliyanın cənubunda yayılmışdır. Arealın ümumi sahəsi 36 000 000 km²-dir (14 000 000 mil²). Ən iri koloniyaların olduğu ərazilər: Folklend adaları, İsla-de-los-Estados, Cənubi Georgiya, Cənubi Orkney adaları, Cənubi Şetland adaları, Kroze, Prins-Eduard adaları, Herd adası və Makdonald adaları, Makkuori adası, Kergelen, Qof və Tristan-da-Kunya, Dieqo-Ramires adaları, (isp. Isla Noir), Antarktidanın dörd vahəsində və Adel Torpağı
Həyat tərzi
Qidalanma
Bu fırtınaşunun qidalanma rasionu rəndarəngdir. Demək olar ki, hər şeyi yerirlər. Əsasən dəniz məməliləri və dəniz quşları ilə qidalanır. Qidananmaya həmdə balıq, kalmar və belə daxildir. Digər dəniz quşları və onların yumurtaların əsas qidasıdır. Sahildə və dənizdə qidalanırlar. Hazırda balıqçı gəmiləri ətrafında dolaşırlar. Keçmişdə balina ovunu həyata keçirən gəmilərə qonaraq balinaların qalıqları ilə qidalanırdılar. Kroze adalarında qidalarının 83 % pinqvinlər, əsasən kral pinqvini (67 %) təşkil edir.
Çoxalma
Yetkinlik 6–7 yaşında baş verir. Ancaq çoxalma 10 illiyinə təsadüf edir. Yumurtalamaq oktyabrdan başlayır. Yuva quran koloniyalarda quşların sayı olduqca az olur. Yuvanı mamır və otların üzərində, daşlıq və suxurlarda olan çalalarda qururlar. Dişilər ancaq bir yumurta qoyur. Yumurtaya valideynlər 55–66 gün müddətində baxır. Balalar yumurtadan çıxdıqdan 104–132 gün müddətində valideynlərin nızarətində olurlar
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- Онли Д., Бартл С. (1999): Определение видов морских птиц, обитающих в Южном океане. Справочник для научных наблюдателей, находящихся на борту рыболовных судов. Музей Новой Зеландии Те Папа Тонгарева. Веллингтон: Те Папа Пресс. 85 с.
- Пекло А. М. (2007): Птицы Аргентинский островов и острова Питерман. Кривой Рог: Минерал. 264 с.
- Double M. C. (2003): Procellariiformes (Tubenosed Seabirds). In: Hutchins M., Jackson J. A., Bock W. J. et al. Grzimek's Animal Life Encyclopedia. Vol. 8. Birds. Part I. Tinamous and Ratites to Hoatzins. Joseph E. Trumpey, Chief Scientific Illustrator (2 ed.). Farmington Hills, MI: Gale Group. pp. 107–111. .
- Maynard B. J. (2003): Shearwaters, petrels, and fulmars (Procellariidae)". In: Hutchins M., Jackson J. A., Bock W. J. et al. Grzimek's Animal Life Encyclopedia. Vol. 8. Birds. Part I. Tinamous and Ratites to Hoatzins. Joseph E. Trumpey, Chief Scientific Illustrator (2 ed.). Farmington Hills, MI: Gale Group. pp. 123–133.
- Kusch A., Marín M., Oheler D., Drieschman S. (2007): Notas sobre la avifauna de la Isla Noir (54°28’ S — 73°00’ W). Anales Instituto Patagonia (Chile). 35(2). P. 61–66.
- Southern Giant-petrel Macronectes giganteus 2016-06-26 at the Wayback Machine. BirdLife International: (2009).
- Gotch A. F. (1995) [1979]: Albatrosses, Fulmars, Shearwaters, and Petrels. Latin Names Explained A Guide to the Scientific Classifications of Reptiles, Birds & Mammals. New York, NY: Facts on File. 192 p.
Xarici keçidlər
- Southern Giant-Petrel Macronectes giganteus — Pétrel géant
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Neheng cenub firtinaqusu lat Macronectes giganteus olduqca iri yirtici qus Nov Firtinaqusular Procellariidae fesilesine Firtinaqusukimiler Procellariiformes destesine daxildir Nov ilk defe alman hekimi botanik ve zooloqu alm Johann Friedrich Gmelin 1748 1804 terefinden 1789 ilde Odlu Torpaq arxipelaqina daxil olan Isla de los Estados adasinda askarlamisdir Neheng firtinaqusu cinsine daxil olan iki novden biridir Neheng cenub firtinaqusuElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Neheng cenub firtinaqusuBeynelxalq elmi adiMacronectes giganteus J F Gmel 1789 Sekil axtarisiITIS 174594NCBI 37057FW 372419 Yamayis areli esasen Cenub okeani akvatoriyasi uzerinde yerlesen mekandir Neheng simal firtinaqusu ile arealinin ust uste dusmesine baxmayaraq nisbeten cenubda yayilmisdir XususiyyetleriNeheng cenub firtinaqusu tund rengli Cavan Neheng cenub firtinaqusuAg Neheng cenub firtinaqusu amundsen denizi 27 fevral 2010 il Neheng firtinaqusu cinsine daxil olan iki nov oz fesilesinin en iri quslaridir Qanadlari arasinda mesafe 185 205 sm cekisi ise 2 63 5 24 kq teskil edir Dimdiklerinin uzunlugu 85 103 mm qanadlari 500 550 mm 187 211 mm dir Dimdikleri sari sonlugu yasimtildir Goz etrafi tundur YayilmasiBu novun numayendeleri Cenub okeani akvatoriyasinda Cili Argentina Cenubi Afrika ve Avstraliyanin cenubunda yayilmisdir Arealin umumi sahesi 36 000 000 km dir 14 000 000 mil En iri koloniyalarin oldugu eraziler Folklend adalari Isla de los Estados Cenubi Georgiya Cenubi Orkney adalari Cenubi Setland adalari Kroze Prins Eduard adalari Herd adasi ve Makdonald adalari Makkuori adasi Kergelen Qof ve Tristan da Kunya Dieqo Ramires adalari isp Isla Noir Antarktidanin dord vahesinde ve Adel TorpagiHeyat terziQidalanma Bu firtinasunun qidalanma rasionu rendarengdir Demek olar ki her seyi yerirler Esasen deniz memelileri ve deniz quslari ile qidalanir Qidananmaya hemde baliq kalmar ve bele daxildir Diger deniz quslari ve onlarin yumurtalarin esas qidasidir Sahilde ve denizde qidalanirlar Hazirda baliqci gemileri etrafinda dolasirlar Kecmisde balina ovunu heyata keciren gemilere qonaraq balinalarin qaliqlari ile qidalanirdilar Kroze adalarinda qidalarinin 83 pinqvinler esasen kral pinqvini 67 teskil edir Coxalma Yetkinlik 6 7 yasinda bas verir Ancaq coxalma 10 illiyine tesaduf edir Yumurtalamaq oktyabrdan baslayir Yuva quran koloniyalarda quslarin sayi olduqca az olur Yuvani mamir ve otlarin uzerinde dasliq ve suxurlarda olan calalarda qururlar Disiler ancaq bir yumurta qoyur Yumurtaya valideynler 55 66 gun muddetinde baxir Balalar yumurtadan cixdiqdan 104 132 gun muddetinde valideynlerin nizaretinde olurlarIstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3 Onli D Bartl S 1999 Opredelenie vidov morskih ptic obitayushih v Yuzhnom okeane Spravochnik dlya nauchnyh nablyudatelej nahodyashihsya na bortu rybolovnyh sudov Muzej Novoj Zelandii Te Papa Tongareva Vellington Te Papa Press 85 s Peklo A M 2007 Pticy Argentinskij ostrovov i ostrova Piterman Krivoj Rog Mineral 264 s Double M C 2003 Procellariiformes Tubenosed Seabirds In Hutchins M Jackson J A Bock W J et al Grzimek s Animal Life Encyclopedia Vol 8 Birds Part I Tinamous and Ratites to Hoatzins Joseph E Trumpey Chief Scientific Illustrator 2 ed Farmington Hills MI Gale Group pp 107 111 ISBN 0 7876 5784 0 Maynard B J 2003 Shearwaters petrels and fulmars Procellariidae In Hutchins M Jackson J A Bock W J et al Grzimek s Animal Life Encyclopedia Vol 8 Birds Part I Tinamous and Ratites to Hoatzins Joseph E Trumpey Chief Scientific Illustrator 2 ed Farmington Hills MI Gale Group pp 123 133 ISBN 0 7876 5784 0 Kusch A Marin M Oheler D Drieschman S 2007 Notas sobre la avifauna de la Isla Noir 54 28 S 73 00 W Anales Instituto Patagonia Chile 35 2 P 61 66 Southern Giant petrel Macronectes giganteus 2016 06 26 at the Wayback Machine BirdLife International 2009 Gotch A F 1995 1979 Albatrosses Fulmars Shearwaters and Petrels Latin Names Explained A Guide to the Scientific Classifications of Reptiles Birds amp Mammals New York NY Facts on File 192 p Xarici kecidlerSouthern Giant Petrel Macronectes giganteus Petrel geant