Prins-Eduard adaları (ing. Prince Edward Islands) — iki elədə böyük olmayan vulkan məşəlli arxipelaqdır. Adalar inzibati cəhətdən CAR-sı ərazisinə daxildir.
Prins-Eduard adaları | |
---|---|
ing. Prince Edward Islands | |
Ümumi məlumatlar | |
Adaların sayı | 2 |
Ümumi sahəsi | 335 km² |
Hündür nöqtəsi | 1230 m |
Əhalisi | 0 nəfər (2015-ci il) |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Cənubi Afrika Respublikası |
Akvatoriya | |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Adaların hər ikisini 4 mart 1663 ildə holland Maerseveen gəmi kapitanı nid. Barent Barentszoon Lam (Ham) tərəfindən kəşf edilmişdir. 13 yanvar 1772 ildə fransız kapitan Mario-Dyofren adaları yenidən kəşf edir və böyük adanı fr. Île de l'Espérance (İnam adası, kiçik adaya isə fr. Île de la Caverne Mağara adası adlandırmışdır. 1776-ci ildə adalarını aşkarlayan Ceyms Kuk onları ing. Prince Edward Islands adlandırır.
Adalara ilk insan ayağı 1803 ildə dəymişdir. Adalara ilk dəfə balina oçuları yerləşmişlər.
1947—1948 illərdə Marion-Aylend adasının şərqinə stansiya yerləşdirən CAR, adaları öz ərazisi elan edir.
22 sentyabr 1979 ildə adaların yaxınlığında sputnikdən müşahidə edilən partlayış baş vermişdir. Bir çoxları İsrail və CAR ilə birlikdə nüvə bombası sınağını həyata keçirildiyi bildirilir. Digərləri isə əraziyə meteoridin düşməsini iddia edirlər.
Adaları
Arxipelaqın ən iri adası Mario-Aylenddir (), ondan 22 km şimal-şərqdə yerləşən kiçik ada olan Prins-Eduard () adlanır. Adaların tərkibinə qayalıqlarda daxildir.
Marion-Aylend 19×12 km ölçüyə və 290 km² sahəyə malikdir. 1230 metr hündürlüyə malik adada 2004-ci ildə püskürmə baş vermişdir (Maskarin vulkanı).
Prins-Eduard adası Marion-Aylend adasından şimal-şərqdə yerləşir. Sahəsi 48 km², ən hündür nöqtəsi isə 672 m təşkil edir.
Prins-Eduard adası Yelizabet limanından 1700 km cənub-şərqdə yerləşir.
Təbiəti
Adalarda pinqivinlər, albatroslar, suitilər və su quşları yayılmışdır.
1949-ci ildə adaya beş pişik gətirilmişdir. Hədəf isə ev siçanlarının məhv edilməsi olmuşdur. 1970-ci illərdə onların sayı artıq 3000 keçmişdir. 1991-ci ildə onlar ya məhv edilmş və ya ovlanmışdır.
Onsan tərəfindən adaya gətirilən və təsadüfü halda bitən Kergelen kələmi adaların yerli bitkisinə çevrilmişdir.
İqlimi
İqlimi rütubətli və küləklidir. İl ərzində 2000 mm yağıntı düşür. Yağıntı əsasən yağış şəklində düşür. İlin 300 günü yağıntı düşür. İlin 100 günü küləyin güçü 200 km/s təşkil edir.
Havanın temperaturu qışda −5 °S, yayda isə +18 °S təşkil edir. Orta aylıq temperatur +1 °S, +10—11 °S arasında dəyişir.
İstinadlar
- "The Vela Incident Nuclear Test or Meteoroid?". National Security Archive Electronic Briefing Book No. 190 (ingilis). The National Security Archive. 05.05.2006. 2012-11-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-11-04.
Ədəbiyyat
- Mills, W. J. Exploring Polar Frontiers. A Historical Encyclopedia. Volume 1, A—L / William James Mills. — ABC-CLIO, 2003. — .
- Rubin, J.. Antarctica / Jeff Rubin. — Lonely Planet, 2008. — 380 P.
Mənbə
- Marion stansiyasının rəsmi stansiyası 2006-04-04 at the Wayback Machine
- Prins-Eduard adaları məlumat 2006-05-09 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Prins Eduard adalari ing Prince Edward Islands iki elede boyuk olmayan vulkan meselli arxipelaqdir Adalar inzibati cehetden CAR si erazisine daxildir Prins Eduard adalariing Prince Edward IslandsUmumi melumatlarAdalarin sayi 2Umumi sahesi 335 km Hundur noqtesi 1230 mEhalisi 0 nefer 2015 ci il Yerlesmesi46 45 00 c e 37 53 00 s u Olke Cenubi Afrika RespublikasiAkvatoriya Hind okeaniPrins Eduard adalariPrins Eduard adalariPrins Eduard adalari Hind okeani Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiAdalarin her ikisini 4 mart 1663 ilde holland Maerseveen gemi kapitani nid Barent Barentszoon Lam Ham terefinden kesf edilmisdir 13 yanvar 1772 ilde fransiz kapitan Mario Dyofren adalari yeniden kesf edir ve boyuk adani fr Ile de l Esperance Inam adasi kicik adaya ise fr Ile de la Caverne Magara adasi adlandirmisdir 1776 ci ilde adalarini askarlayan Ceyms Kuk onlari ing Prince Edward Islands adlandirir Adalara ilk insan ayagi 1803 ilde deymisdir Adalara ilk defe balina oculari yerlesmisler 1947 1948 illerde Marion Aylend adasinin serqine stansiya yerlesdiren CAR adalari oz erazisi elan edir 22 sentyabr 1979 ilde adalarin yaxinliginda sputnikden musahide edilen partlayis bas vermisdir Bir coxlari Israil ve CAR ile birlikde nuve bombasi sinagini heyata kecirildiyi bildirilir Digerleri ise eraziye meteoridin dusmesini iddia edirler AdalariArxipelaqin en iri adasi Mario Aylenddir 46 52 c e 37 51 s u ondan 22 km simal serqde yerlesen kicik ada olan Prins Eduard 46 38 c e 37 56 s u adlanir Adalarin terkibine qayaliqlarda daxildir Marion Aylend 19 12 km olcuye ve 290 km saheye malikdir 1230 metr hundurluye malik adada 2004 ci ilde puskurme bas vermisdir Maskarin vulkani Prins Eduard adasi Marion Aylend adasindan simal serqde yerlesir Sahesi 48 km en hundur noqtesi ise 672 m teskil edir Prins Eduard adasi Yelizabet limanindan 1700 km cenub serqde yerlesir TebietiAdalarda pinqivinler albatroslar suitiler ve su quslari yayilmisdir 1949 ci ilde adaya bes pisik getirilmisdir Hedef ise ev sicanlarinin mehv edilmesi olmusdur 1970 ci illerde onlarin sayi artiq 3000 kecmisdir 1991 ci ilde onlar ya mehv edilms ve ya ovlanmisdir Onsan terefinden adaya getirilen ve tesadufu halda biten Kergelen kelemi adalarin yerli bitkisine cevrilmisdir IqlimiIqlimi rutubetli ve kuleklidir Il erzinde 2000 mm yaginti dusur Yaginti esasen yagis seklinde dusur Ilin 300 gunu yaginti dusur Ilin 100 gunu kuleyin gucu 200 km s teskil edir Havanin temperaturu qisda 5 S yayda ise 18 S teskil edir Orta ayliq temperatur 1 S 10 11 S arasinda deyisir Istinadlar The Vela Incident Nuclear Test or Meteoroid National Security Archive Electronic Briefing Book No 190 ingilis The National Security Archive 05 05 2006 2012 11 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 11 04 EdebiyyatMills W J Exploring Polar Frontiers A Historical Encyclopedia Volume 1 A L William James Mills ABC CLIO 2003 ISBN 1 57607 423 4 Rubin J Antarctica Jeff Rubin Lonely Planet 2008 380 P MenbeMarion stansiyasinin resmi stansiyasi 2006 04 04 at the Wayback Machine Prins Eduard adalari melumat 2006 05 09 at the Wayback Machine