Mədəd Namaz oğlu Çobanov (11 aprel 1937, Darbaz, Lüksemburq rayonu – 2 iyun 2023, Bakı) – türkoloq və toponomist alim, Nyu-York Elmlər Akademiyasının akademiki, Türk Dili Kurumunun üzvü, filologiya elmləri doktoru, professor, Prezident təqaüdçüsü.
Mədəd Çobanov | |
---|---|
Doğum tarixi | 11 aprel 1937 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 2 iyun 2023(86 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
|
Elmi dərəcəsi | |
Elmi adı | |
İş yerləri | |
Təhsili | |
Üzvlüyü |
Həyatı
1937-ci il aprelin 11-də qədim Borçalı mahalinda – indiki Gürcüstanın Bolnisi rayonundakı Darbaz kəndində anadan olub. A. S. Puşkin adına Tbilisi Dövlət Pedaqoji İnstitutunu bitirib, doğma Darbaz kənd orta məktəbində pedaqoji fəaliyyətə başlayıb, bir il müəllim işlədikdən sonra Əsgəri xidmətə yollanıb. Zabitlər məktəbini bitirib. Bir il Bolnisi rayon komsomol komitəsində çalışıb, sonra irəli çəkilib, fəaliyyətini rayon partiya komitəsində davam etdirib. Eyni zamanda, Azərbaycan EA-nın İ. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun aspiranturasında qiyabi təhsil alıb. 1973-cü ildə Daşkənddə Özbəkistan EA-nın Dil və Ədəbiyyat institutinda "Bolnisi rayon şivələrinin leksikası" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə eləyib. Elə həmin ildən də A. S. Puşkin adına Tbilisi Dövlət Pedaqoji İnstitutunum Azərbaycan bölməsinə müəllim seçilib. 1994-cü ilədək düz 21 il həmin institutda müəllim, dosent, professor işləyib.
1992-ci ildə Bakı Dövlət Universitetində "Azərbaycan antroponimiyasının əsasları" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını uğurla müdafiə edib. 1993-cü ildə professor seçilib.
1994-cü ildən Bakıda yaşayıb.
“Futuroloq” Fasiləsiz Təhsil Kompleksində vitse-prezident, Azərbaycan Futurologiya Universitetində prorektor, Azərbaycan Elitar Universitetində rektor, Azərbaycan Baş Pedaqoji Kadrların İxtisasının Artırılması və Yenidənhazırlanması İnstitutunda dekan vəzifələrində çalışıb. http://zim.az/esas/6112-grkmli-trkoloq-v-tannm-dili-alim-mdd-obanov-vfat-edib.html
Uzun illər Heydər Əliyev adına Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbi, Azərbaycan Ali Hərbi Dənizçilik Məktəbinin "Dillər" kafedrasının müdiri olub.
Mədəd Çobanov S.S.Orbeliani adına Tbilisi Dövlət Pedaqoji Universitetinin Azərbaycan dili və ədəbiyyatı kafedrasına rəhbərlik etdiyi müddətdə həmin kafedranın nəzdində "Qaynaq" Ədəbi birliyini, Azərbaycan Ali Hərbi Dənizçilik Məktəbinin “Dillər” kafedrasının müdiri olduğu zaman isə həmin kafedranın nəzdində "Dalğalar qoynunda" adlı Ədəbi birlik yaradıb və uzun müddət həmin birliklərə rəhbərlik edib.
"Sevirəm Gürcüstanı" (Bakı, 1977), "Dostluq təranələri" (gürcü dilində, Tbilisi, 1998), ilk "Azərbaycanca-gürcücə danışıq lüğəti" (Tbilisi, 1977, 1991, Bakı, 2000), 2 cildlik "Azərbaycan-gürcü ədədi əlaqələri" (Bakı, 2017, 2019) və s. kitabları ilə iki qonşu xalq arasında dostluq əlaqələrinin daha da inkişaf etdirilməsinə xidmət etmişdir.
O, eyni zamanda, iki cildlik “Ədəbi düşüncələr” adlı kitabı ilə ədəbi tənqidçi kimi böyük nüfuz qazanmışdır.
Mədəd Çobanov gənclik illərdində bədii yaradıcılıqla da məşğul olmuş, bir dramın, iki pyesin, iki povestin, onlarla hekayələrin müəllifidir. Əsərləri türk, rus, gürcü, özbək, ingilis, fransız və s. dillərə tərcümə olunub.
Özü də rus və gürcü dillərindən bir neçə əsəri Azərbaycan dilinə tərcümə edib.
Müxtəlif illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində və Azərbaycan Texniki Universitetində dərs deyib, mühazirələr oxuyub.
Yüzlərlə müəllimin, onlarla alimin yetişməsində böyük əməyi olub. Onların bir neçəsinin elmi rəhbəri, məsləhətçisi, opponenti və ya rəyçiləri olub.
"Azərbaycanşünaslığın əsasları", "Azərbaycan onomastikası", "Azərbaycan antroponimiyasının əsasları", "Borçalı toponimləri", "Borçalı şivələrinin leksikası", "Mətnin linqvistik təhlili", "Pedaqoji məsələlər", "Türk dillərinin ədəbi birliyinə doğru", "Dədə Qorqud — Qəhrəmanlıq dastanı, "Ədəbi düşüncələr", "Dilçilik məsələləri", və s. adda 80-dən çox kitabın, o cümlədən, 15 monoqrafiya, dərslik və dərs vəsaitlərinin müəllifidir. Onun əsərləri görkəmli alimlər və məşhur mütəxəssislər tərəfindən yüksək qiymətləndirilib.
Türkiyə Dil Kurumunun üzvü və Nyu-York Elmlər Akademiyasının akademiki - həqiqi üzvü seçilib.
Uzun mddət Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının Ekspert Şurasının üzvü olub.
Dəfələrlə Fəxri fərman, medal və müxtəlif mükafatlarla təltif olunub.
Prezident təqaüdünə layiq görülüb.
Azərbaycanda, Türkiyədə, Rusiyada, Gürcüstanda və Orta Asiya ölkələrində keçirilmiş Beynəlxalq qurultaylarda, elmi-nəzəri konfranslarda, simpoziumlarda, elmi-praktik seminarlarda məruzələrlə çıxış edib. Onlarla elmi məqalələri və kitabları həmin ölkələrdə çap olunub.
Azərbaycan Respublikası "Təhsil" Mərkəzininin Baş direktoru olub.
Müxtəlif mükafat komissiyalarının, qəzet və jurnalların redaksiya heyətlərinin üzvü seçilib.
1997-ci, 2007-ci, 2012-ci və 2017-ci illərdə alimin 60, 70, 75 və 80 illik yubileyləri təntənəli surətdə qeyd olunub. Haqqında kitablar yazilib, məqalələr çap olunub, filmlər çəkilib, radio və televiziya verilişləri hazırlanıb.
Mədəd Çobanov həm də gözəl ailə başçısı idi. Ömür-gün yoldaşı, tibb işçisi Rima Nadir qızı ilə birlikdə 5 övlad — 4 qız və 1 oğul böyüdüb-boya başa çatdırıb. Hamısı da ali təhsilli və ailəlidir. Oğlu və iki qızı alimdir. 9 nəvəsi, 15 nəticəsi var.
Mədəd Çobanov 2 iyun 2023-cü ildə 86 yaşında vəfat etmiş, iyunun 3-də Bakının Dədə Qorqud qəsəbə qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.
Kitabları
- "Borçalı toponimləri" (Bakı 1993, I nəşr; Bakı 1996, II nəşr),
- "Qəhrəmanlıq dastanı" (Bakı, 2000)
- Qələbə-60 Borçalı azərbaycanlıları ikinci dünya müharibəsinin cəbhələrində. Bakı: 2005
- Türk ədəbi dillərinin birliyinə doğru: I cild. Bakı, Təhsil, 2008, 280 səh.
- Ədəbi düşüncələr (2011-ci ildən sonra yazılmış ədəbi-tənqidi yazılar). Bakı: 2016
Məqalələri
- ""Eçmiədzin" türk sözüdür" "Ziya" qəzeti. 27. aprel 1992
- ""Eçmiədzin" nə deməkdir?" "Vətən səsi" qəzeti. 20. noyabr 1992
İstinadlar
- https://www.mia.az/w1049522/1049522.
- "TƏRCÜMEYİ – HAL". 2013-10-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2005-01-10.
- "MƏDƏD ÇOBANOV VƏ ONOMALOGİYA MƏSƏLƏLƏRİ". 2023-08-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-08.
- . 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-05.
- "Professor Mədəd Çobanov vəfat edib". 2023-08-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-08.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Meded Namaz oglu Cobanov 11 aprel 1937 Darbaz Luksemburq rayonu 2 iyun 2023 Baki turkoloq ve toponomist alim Nyu York Elmler Akademiyasinin akademiki Turk Dili Kurumunun uzvu filologiya elmleri doktoru professor Prezident teqaudcusu Meded CobanovDogum tarixi 11 aprel 1937 1937 04 11 Dogum yeri Darbaz Luksemburq rayonu Gurcustan SSR SSRIVefat tarixi 2 iyun 2023 2023 06 02 86 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Dede Qorqud qesebe qebiristanligi d Elmi derecesi filologiya elmleri doktoruElmi adi professorIs yerleri Tbilisi Dovlet Universiteti Heyder Eliyev adina Azerbaycan Ali Herbi Mektebi Azerbaycan Ali Herbi Denizcilik MektebiTehsili Tbilisi Dovlet UniversitetiUzvluyu Azerbaycan Respublikasi Prezidenti yaninda Ali Attestasiya Komissiyasi Nyu York Elmler AkademiyasiHeyati1937 ci il aprelin 11 de qedim Borcali mahalinda indiki Gurcustanin Bolnisi rayonundaki Darbaz kendinde anadan olub A S Puskin adina Tbilisi Dovlet Pedaqoji Institutunu bitirib dogma Darbaz kend orta mektebinde pedaqoji fealiyyete baslayib bir il muellim isledikden sonra Esgeri xidmete yollanib Zabitler mektebini bitirib Bir il Bolnisi rayon komsomol komitesinde calisib sonra ireli cekilib fealiyyetini rayon partiya komitesinde davam etdirib Eyni zamanda Azerbaycan EA nin I Nesimi adina Dilcilik Institutunun aspiranturasinda qiyabi tehsil alib 1973 cu ilde Daskendde Ozbekistan EA nin Dil ve Edebiyyat institutinda Bolnisi rayon sivelerinin leksikasi movzusunda namizedlik dissertasiyasini muveffeqiyyetle mudafie eleyib Ele hemin ilden de A S Puskin adina Tbilisi Dovlet Pedaqoji Institutunum Azerbaycan bolmesine muellim secilib 1994 cu iledek duz 21 il hemin institutda muellim dosent professor isleyib 1992 ci ilde Baki Dovlet Universitetinde Azerbaycan antroponimiyasinin esaslari movzusunda doktorluq dissertasiyasini ugurla mudafie edib 1993 cu ilde professor secilib 1994 cu ilden Bakida yasayib Futuroloq Fasilesiz Tehsil Kompleksinde vitse prezident Azerbaycan Futurologiya Universitetinde prorektor Azerbaycan Elitar Universitetinde rektor Azerbaycan Bas Pedaqoji Kadrlarin Ixtisasinin Artirilmasi ve Yenidenhazirlanmasi Institutunda dekan vezifelerinde calisib http zim az esas 6112 grkmli trkoloq v tannm dili alim mdd obanov vfat edib html Uzun iller Heyder Eliyev adina Azerbaycan Ali Herbi Mektebi Azerbaycan Ali Herbi Denizcilik Mektebinin Diller kafedrasinin mudiri olub Meded Cobanov S S Orbeliani adina Tbilisi Dovlet Pedaqoji Universitetinin Azerbaycan dili ve edebiyyati kafedrasina rehberlik etdiyi muddetde hemin kafedranin nezdinde Qaynaq Edebi birliyini Azerbaycan Ali Herbi Denizcilik Mektebinin Diller kafedrasinin mudiri oldugu zaman ise hemin kafedranin nezdinde Dalgalar qoynunda adli Edebi birlik yaradib ve uzun muddet hemin birliklere rehberlik edib Sevirem Gurcustani Baki 1977 Dostluq teraneleri gurcu dilinde Tbilisi 1998 ilk Azerbaycanca gurcuce danisiq lugeti Tbilisi 1977 1991 Baki 2000 2 cildlik Azerbaycan gurcu ededi elaqeleri Baki 2017 2019 ve s kitablari ile iki qonsu xalq arasinda dostluq elaqelerinin daha da inkisaf etdirilmesine xidmet etmisdir O eyni zamanda iki cildlik Edebi dusunceler adli kitabi ile edebi tenqidci kimi boyuk nufuz qazanmisdir Meded Cobanov genclik illerdinde bedii yaradiciliqla da mesgul olmus bir dramin iki pyesin iki povestin onlarla hekayelerin muellifidir Eserleri turk rus gurcu ozbek ingilis fransiz ve s dillere tercume olunub Ozu de rus ve gurcu dillerinden bir nece eseri Azerbaycan diline tercume edib Muxtelif illerde Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Universitetinde ve Azerbaycan Texniki Universitetinde ders deyib muhazireler oxuyub Yuzlerle muellimin onlarla alimin yetismesinde boyuk emeyi olub Onlarin bir necesinin elmi rehberi meslehetcisi opponenti ve ya reycileri olub Azerbaycansunasligin esaslari Azerbaycan onomastikasi Azerbaycan antroponimiyasinin esaslari Borcali toponimleri Borcali sivelerinin leksikasi Metnin linqvistik tehlili Pedaqoji meseleler Turk dillerinin edebi birliyine dogru Dede Qorqud Qehremanliq dastani Edebi dusunceler Dilcilik meseleleri ve s adda 80 den cox kitabin o cumleden 15 monoqrafiya derslik ve ders vesaitlerinin muellifidir Onun eserleri gorkemli alimler ve meshur mutexessisler terefinden yuksek qiymetlendirilib Turkiye Dil Kurumunun uzvu ve Nyu York Elmler Akademiyasinin akademiki heqiqi uzvu secilib Uzun mddet Azerbaycan Respublikasi Prezidenti yaninda Ali Attestasiya Komissiyasinin Ekspert Surasinin uzvu olub Defelerle Fexri ferman medal ve muxtelif mukafatlarla teltif olunub Prezident teqaudune layiq gorulub Azerbaycanda Turkiyede Rusiyada Gurcustanda ve Orta Asiya olkelerinde kecirilmis Beynelxalq qurultaylarda elmi nezeri konfranslarda simpoziumlarda elmi praktik seminarlarda meruzelerle cixis edib Onlarla elmi meqaleleri ve kitablari hemin olkelerde cap olunub Azerbaycan Respublikasi Tehsil Merkezininin Bas direktoru olub Muxtelif mukafat komissiyalarinin qezet ve jurnallarin redaksiya heyetlerinin uzvu secilib 1997 ci 2007 ci 2012 ci ve 2017 ci illerde alimin 60 70 75 ve 80 illik yubileyleri tenteneli suretde qeyd olunub Haqqinda kitablar yazilib meqaleler cap olunub filmler cekilib radio ve televiziya verilisleri hazirlanib Meded Cobanov hem de gozel aile bascisi idi Omur gun yoldasi tibb iscisi Rima Nadir qizi ile birlikde 5 ovlad 4 qiz ve 1 ogul boyudub boya basa catdirib Hamisi da ali tehsilli ve ailelidir Oglu ve iki qizi alimdir 9 nevesi 15 neticesi var Meded Cobanov 2 iyun 2023 cu ilde 86 yasinda vefat etmis iyunun 3 de Bakinin Dede Qorqud qesebe qebiristanliginda defn olunmusdur Kitablari Borcali toponimleri Baki 1993 I nesr Baki 1996 II nesr Qehremanliq dastani Baki 2000 Qelebe 60 Borcali azerbaycanlilari ikinci dunya muharibesinin cebhelerinde Baki 2005 Turk edebi dillerinin birliyine dogru I cild Baki Tehsil 2008 280 seh Edebi dusunceler 2011 ci ilden sonra yazilmis edebi tenqidi yazilar Baki 2016Meqaleleri Ecmiedzin turk sozudur Ziya qezeti 27 aprel 1992 Ecmiedzin ne demekdir Veten sesi qezeti 20 noyabr 1992Istinadlarhttps www mia az w1049522 1049522 TERCUMEYI HAL 2013 10 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2005 01 10 MEDED COBANOV VE ONOMALOGIYA MESELELERI 2023 08 03 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 08 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 10 05 Professor Meded Cobanov vefat edib 2023 08 03 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 08 Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin