Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bakı Xalq Komissarları Sovetinin AXC-ni aradan qaldırmaq üçün Gəncə istiqamətində hərəkət edən bolşevik-daşnak dəstələrindən ibarət I Qafqaz qırmızı korpusunun qüvvələrinə qarşı 1918-ci ilin iyununda Müsüslü stansiyası yaxınlığındakı mövqe tutmuş milli hərbi hissə və bölmələr.
Təşkili
Onların əsasını Müsəlman Korpusu tərkibində yaradılmış Azərbaycan hissə və bölmələri təşkil edirdi. Bolşevik-daşnak qüvvələrinin Gəncəyə doğru hücumu güclənərkən Qafqaz İslam Ordusunun qərərgah rəisi 1918-ci ilin iyunun 14-də Müsüslü ətrafına gələrək buradakı milli hissə və bölmələrə ümumi rəhbərliyi öz üzərinə götürdü. 1918-ci ilin iyunun 27-də Nazim bəy Gəncəyə çağırıldı. Müsüslü ətrafındakı hərbi hissə və bölmələr isə vahid komandanlıq altında birləşdirildi və ona Müsüslü dəstəsi (müfrəzəsi) adı verildi. Qafqaz İslam Ordusu komandanının əmri ilə polkovnik-leytenant Həbib bəy Səlimov bu dəstəyə komandan təyin edildi. Dəstənin tərkibinə bu Azərbaycan hissə və bölmələri daxil idi:
- I Tatatr süvari alayının I və II bölükləri,
- II Süvari alayının II bölüyü,
- Qarayazı süvari-piyada bölüyü,
- Pulemyot bölüyü,
- Zirehli qatar,
- Səhra artilleriya batareyası,
- Teleqraf taqımı,
- Göyçay əsgər bölüyü.
Döyüş yolu
Müsüslü dəstəsinə qarşı I Qafqaz qırmızı bolşevik-daşnak korpusunun I briqadası və təlimatçılar məktəbinin şəxsi heyətindən ibarət dəstə yaradılmışdı. Bolşeviklərin də zirehli qatarı var idi. 1918-ci ilin, iyulun 2-də Lazar Biçeraxovun dəstəsi də Müsüslü dəstəsinin qarşısında yerləşdirildi və cəbhə komandanlığı ona həvalə olundu. Müsüslü dəstəsi 3 döyüşdə-1918-ci il, iyunun 18–29-da Müsüslü-Qaraməryəm xəttində, iyulun 5–10-da Kürdəmir ətrafında və iyulun 12–14-də Karrar stansiyası ətrafında baş verən döyüşlərdə iştirak etmişdi. Döyüşün miqyasından asılı olaraq, Müsüslü dəstəsi həm türk hərbi qüvvələri, həm də könülü Azərbaycan dəstələri ilə möhkəmləndirilirdi. Məsələn, Kürdəmirdəki döyüşlərin gedişində Nuru Paşanın əmri ilə Ağdaş və Xaldandakı dəstələr, Qazaxda toplanmış 350 nəfərlik silahsız dəstə Müsüslü dəstəsinin tabeliyinə verlmişdi. 1918-ci ilin, iyulun 16-da Müsüslü dəstəsinin bazasında Cənub qrupu təşkil edildi və bununla da Müsüslü dəstəsinin mövcudluğuna son qoyuldu.
Mənbə
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, "Müsüslü hərbi dəstəsi" maddəsi
- Azərbaycan tarixi 7 cilddə, cild 5, Bakı, 2001
İstinadlar
- Manaf Süleymanov, Azərbaycan ordusu (1918–1920), Bakı, 1998
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baki Xalq Komissarlari Sovetinin AXC ni aradan qaldirmaq ucun Gence istiqametinde hereket eden bolsevik dasnak destelerinden ibaret I Qafqaz qirmizi korpusunun quvvelerine qarsi 1918 ci ilin iyununda Mususlu stansiyasi yaxinligindaki movqe tutmus milli herbi hisse ve bolmeler Kurdemir doyuslerinin sxemiTeskiliOnlarin esasini Muselman Korpusu terkibinde yaradilmis Azerbaycan hisse ve bolmeleri teskil edirdi Bolsevik dasnak quvvelerinin Genceye dogru hucumu guclenerken Qafqaz Islam Ordusunun qerergah reisi 1918 ci ilin iyunun 14 de Mususlu etrafina gelerek buradaki milli hisse ve bolmelere umumi rehberliyi oz uzerine goturdu 1918 ci ilin iyunun 27 de Nazim bey Genceye cagirildi Mususlu etrafindaki herbi hisse ve bolmeler ise vahid komandanliq altinda birlesdirildi ve ona Mususlu destesi mufrezesi adi verildi Qafqaz Islam Ordusu komandaninin emri ile polkovnik leytenant Hebib bey Selimov bu desteye komandan teyin edildi Destenin terkibine bu Azerbaycan hisse ve bolmeleri daxil idi I Tatatr suvari alayinin I ve II bolukleri II Suvari alayinin II boluyu Qarayazi suvari piyada boluyu Pulemyot boluyu Zirehli qatar Sehra artilleriya batareyasi Teleqraf taqimi Goycay esger boluyu Doyus yoluGoycay doyusunun plani Mususlu destesine qarsi I Qafqaz qirmizi bolsevik dasnak korpusunun I briqadasi ve telimatcilar mektebinin sexsi heyetinden ibaret deste yaradilmisdi Bolseviklerin de zirehli qatari var idi 1918 ci ilin iyulun 2 de Lazar Biceraxovun destesi de Mususlu destesinin qarsisinda yerlesdirildi ve cebhe komandanligi ona hevale olundu Mususlu destesi 3 doyusde 1918 ci il iyunun 18 29 da Mususlu Qarameryem xettinde iyulun 5 10 da Kurdemir etrafinda ve iyulun 12 14 de Karrar stansiyasi etrafinda bas veren doyuslerde istirak etmisdi Doyusun miqyasindan asili olaraq Mususlu destesi hem turk herbi quvveleri hem de konulu Azerbaycan desteleri ile mohkemlendirilirdi Meselen Kurdemirdeki doyuslerin gedisinde Nuru Pasanin emri ile Agdas ve Xaldandaki desteler Qazaxda toplanmis 350 neferlik silahsiz deste Mususlu destesinin tabeliyine verlmisdi 1918 ci ilin iyulun 16 da Mususlu destesinin bazasinda Cenub qrupu teskil edildi ve bununla da Mususlu destesinin movcudluguna son qoyuldu MenbeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi Mususlu herbi destesi maddesi Azerbaycan tarixi 7 cildde cild 5 Baki 2001IstinadlarManaf Suleymanov Azerbaycan ordusu 1918 1920 Baki 1998