Ləzgi dilləri — Nax-dağıstan dilləri ailəsində on dili birləşdirən dil qrupu. Bu dillərdə təqribən 900 min nəfər danışır (2008). Dağıstanın cənub rayonlarında (, , Dərbənd, Məhərrəmkənd, Tabasaran və s.) və Azərbaycanın Xaçmaz, Şəki, Qax, Zaqatala, İsmayıllı, Quba, Oğuz, Qusar və Qəbələ rayonlarında yayılmışdır.
Ləzgi dilləri | |
---|---|
Danışanların ümumi sayı |
|
Təsnifatı | |
| |
Dil kodları | |
Glottolog | lezg1248 |
Ləzgi dillərinin əhatə dairəsi müxtəlifdir. Məsələn, ləzgi dilinin yarım milyon istifadəçisi vardır, lakin arçin dilinin isə əlifbası yoxdur və cəmi kiçik bir kəndin əhalisi danışır.
Bir neçə min il əvvəl müasir ləzgi xalqlarının əcdadları ümumi bir proto-ləzgi dilini istifadə edirdi, lakin zamanla dillər dəyişib və indiki halını alıb.
Qrupun tərkibi
Ləzgi dilləri qrupuna aşağıdakılar aiddir:
- ləzgi dili,
- tabasaran dili,
- aqul dili,
- rutul dili,
- saxur dili,
- arçin dili,
- udin dili,
- buduq dili,
- qrız dili,
Ləzgi dillərinin əksəriyyəti dialektlərə malikdirlər və bəzən bu dialektlərin istifadəçiləri bir-birlərini başa düşmür. Ləzgi dillərinin morfologiyası üçün çoxhallılıq səciyyəvidir (halların sayı dildən-dilə 10-dan 30-a qədər artıb-azala bilir). Sintaktik sistemə isə nominativ, erqativ, dativ konstruksiyalar səciyyəvidir.
Mənbə
- Алексеев М. Е. Вопросы сравнительно-исторической грамматики лезгинских языков. Морфология. Синтаксис. М., 1985.
- Зaгирoв В. М. Истoричeскaя лeксикoлoгия языкoв лeзгинскoй группы. Махачкала, 1987.
- Талибов Б. Б. Сравнительная фонетика лезгинских языков. М., 1980.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-05-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-28.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lezgi dilleri Nax dagistan dilleri ailesinde on dili birlesdiren dil qrupu Bu dillerde teqriben 900 min nefer danisir 2008 Dagistanin cenub rayonlarinda Derbend Meherremkend Tabasaran ve s ve Azerbaycanin Xacmaz Seki Qax Zaqatala Ismayilli Quba Oguz Qusar ve Qebele rayonlarinda yayilmisdir Lezgi dilleriDanisanlarin umumi sayi teq 882 100 nef TesnifatiQafqaz dilleri d Nax Dagistan dilleri d Lezgi dilleri dd dd dd Dil kodlariGlottolog lezg1248 Lezgi dillerinin ehate dairesi muxtelifdir Meselen lezgi dilinin yarim milyon istifadecisi vardir lakin arcin dilinin ise elifbasi yoxdur ve cemi kicik bir kendin ehalisi danisir Bir nece min il evvel muasir lezgi xalqlarinin ecdadlari umumi bir proto lezgi dilini istifade edirdi lakin zamanla diller deyisib ve indiki halini alib Qrupun terkibiLezgi dilleri qrupuna asagidakilar aiddir lezgi dili tabasaran dili aqul dili rutul dili saxur dili arcin dili udin dili buduq dili qriz dili Lezgi dillerinin ekseriyyeti dialektlere malikdirler ve bezen bu dialektlerin istifadecileri bir birlerini basa dusmur Lezgi dillerinin morfologiyasi ucun coxhalliliq seciyyevidir hallarin sayi dilden dile 10 dan 30 a qeder artib azala bilir Sintaktik sisteme ise nominativ erqativ dativ konstruksiyalar seciyyevidir MenbeAlekseev M E Voprosy sravnitelno istoricheskoj grammatiki lezginskih yazykov Morfologiya Sintaksis M 1985 Zagirov V M Istoricheskaya leksikologiya yazykov lezginskoj gruppy Mahachkala 1987 Talibov B B Sravnitelnaya fonetika lezginskih yazykov M 1980 Dil ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Arxivlenmis suret 2021 05 01 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 28