Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lənbəran — Azərbaycan Respublikasının Bərdə rayonunun inzibati-ərazi vahidində kənd. Kənd qədimliyi ilə tanınır.
| Lənbəran | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayon | Bərdə rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 24 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| | |
Tarixi
Azərbaycanın Bərdə rayonunun böyük yaşayış məntəqələrindən biri olan bu kəndin qədim tarixi var.
Kəndin adı Ləmbəran variantında da qeydə alınmışdır.Yaşayış məntəqəsinin adı ilk dəfə XII əsrdə Xaqaninin əsərlərində çəkilir. Bir qism tədqiqatçılar oykonimi fars dilindəki ləmbir (çay vadisi) sözü ilə əlaqələndirirlər.
Lənbəran kəndi Azərbaycanın ən qədim tarixə malik olan kəndlərindən biridir. Tarixi mənbələrin verdiyi məlumata görə, Lənbəran kəndi 1174-cü ildə slavyanların hücumuna məruz qalmış və üç il slavyanların əsarəti altında olmuşdur. 1177-ci ildə I Şirvanşah Axsitan tərəfindən kəndimiz slavyan əsarətindən xilas edilmişdir.
Lənbəran kəndi Qarabağın ən qədim şənliklərindən biridir. Bu kənd səfəvilər dönəmində Bərdə qəzasına bağlı idi. Xanlıq dönəmində isə Kəbirli mahalının inzibati-ərazi vahidələrindən hesab olunurdu.
Lənbəran kəndi Qarabağın iqtisadiyyatında, mədəniyyətində önəmli rol oynamışdı. Qarabağ Azərbaycanın mühüm ticarət mərkəzlərindən biri hesab olunurdu. Elxanlılar dövlətinin ərazisindəki baş ticarət yolunun mühüm qolu Qarabağdan keçirdi. Qarabağ ticarət yolu Bəkrəbad kəndindən keçərək Araza çatır, sonra isə Qarabağ ərazisinə (Arrana) daxil olurdu. Araz sahilindən Gəncəyə kimi olan 34 fərsənglik yol Xaar, Qark, Lənbəran, Bazarcıq, Bərdə, Cuqbuq, Dih-Isfahan, Xanəgah-Şutur kimi ticarət mərkəzləri və yaşayış məskənlərindən keçirdi. Daha sonra bu yol Şəmkür, Yurd-Şadakban, Ağstafa, Yam və s. yerlərdən keçib, Tiflisə çatırdı. Yolun bu hissəsinin uzunluğu 20 fərsəng, ümumi Qarabağ yolunun uzunluğu isə 45 fərsəng idi.
Əhalisi
Lənbəran kəndindən bir çox tanınmış şair çıxıb. Bunlardan Asəf Lənbərani, , , (1823-?) və başqalarını göstərmək olar.
Lənbəran kəndinə XVIII yüzilin önündə Kazım ağa Həsən ağa oğlu, XIX yüzilin önündə Məhərrəm kovxa Məlik bəy oğlu (1788-?), sonunda, daha dəqiqi 1899-cu ildə Əhməd yüzbaşı Məmməd oğlu, XX yüzilin önündə, daha dəqiqi 1903-cü ildə Nəbi yüzbaşı Şahməmməd oğlu, 1914-cü ildə Kərim yüzbaşı Əzim oğlu başçılıq etmişdi.
Kəndin bəylərindən Ağa bəy Məhərrəm bəy oğlu (1824-?), Abdulla bəy Ibrahim bəy oğlu (1824-?), Ağakişi bəy Məmmədhüseyn bəy oğlu (1825-?), Əhməd bəy Kərim bəy oğlu (1831-?), ağalarından Əbdüləziz Hacı Bayram oğlu (1845-?), Şükür Hacı Bayram oğlu (1848-?), Məşədi Nəsir Hacı Bayram oğlu (1857-?) çox varlı-hallı olmaqla yanaşı, xeyirxah, ehsan yiyələri idilər.
Kənd mollalarından Molla Mustafa Bayram oğlu (1794-?), Hacı Molla Nuri Adıgözəl oğlu (1796-?), Mirzə Abdulla Molla Məhəmməd oğlu (1804-?), Hacı Molla Əhməd əfəndi Seyid Molla Sadıq əfəndi oğlu (1808-?), Molla Qasım əfəndi Hacı Əhməd əfəndi oğlu (1823-?), Molla Şərif əfəndi Cəbrayıl əfəndi oğlu (1828-?), Molla Hacı Həmid əfəndi Yusif əfəndi oğlu (1838-?), Molla Sədrəddin əfəndi Hacı Məhəmməd əfəndi oğlu (1847-?) və başqaları mədrəsə təhsili görmüş, savadlı, dini dinara satmayan üləmalar arasında şöhrət tapmışdılar. Lənbəran kəndi tanınmış şəxsiyyətlər Cəmil Lənbəranskinin (1884-1959), Əliş Lənbəranskinin (1914-1999) soyadlarında yaşayır. Lənbəran kəndi Əhməd xan Ibrahimxəlil xan oğlu Sarıcalı-Cavanşirin idi. O, vəfat edəndən sonra kənd varislərinə qaldı. Lənbəran kəndi 1844-cü ildə 74 tüstüdən ibarət idi. Lənbəran kəndində 1849-cu ildə 114 tüstü qərar tuturdu. Lənbəran kəndində 1873-cü ildə 256 tüstü vergi ödəyirdi. Lənbəran kəndi 1886-cı ildə 286 tüstüdən təşkil olunmuşdu. Lənbəran kəndi sovet dönəmində kolxoz ətrafında toplanmış pambıqçılıqla məşğul olurdu. Hazırkı Lənbəran kəndinin 6000 nəfərə yaxın əhalisi vardır.
Təhsilin vəziyyəti
Elbrus Əzizov — Azərbaycan dilçisi, dialektoloq, türkoloq.
İqtisadiyyatı
Lənbəran kəndində orta çağda geniş inkişaf etmişdi. İpəkdən hazırlanan məşhur Lənbəran qumaşları bütün Şərq aləmində tanınırdı.
Xanlıq dönəmində Lənbəran kəndində hər yönlü inkişaf etmişdi. "Ləmbəran xalçası" bəy-xan evlərinin bəzəyi sayılırdı. "Lənbəran şalvarı" Qarabağ aristokratiyasının geyimi idi. İbrahimxəlil xan Sarıcalı-Cavanşirin vəziri, ünlü şair Molla Pənah Vaqif yazırdı:
Çün bizim şalvarımız əlavü həm əfzəl gərək
Rəngi yaşıl, bir qədər qəddi dəxi ətvəl gərək,
Əbrişimi zülfi-müşkəfşanı müsmsəl gərək,
Toxuyan amma onu bir ağü nazik əl gərək,
Lənbəran məhvəşlərindən bu işə feysəl gərək.
Din
Kənddə "Hacı Həmid" məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu. "Lənbəran kəndi". "Soy" dərgisi, 3 (23), Bakı, 2009. (az.)
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərbaycan toponimlərinin ensklopedik lüğəti. 2 cilddə. Bakı-2007. II cild, səh.85.
- MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2011-ci ildə qeydiyyatdan keçənlər 2019-12-21 at the Wayback Machine. scwra.gov.az (az.)
 | Bərdə rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
 | Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lemberan ile sehv salmayin Lenberan Azerbaycan Respublikasinin Berde rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Kend qedimliyi ile taninir Lenberan40 13 26 sm e 47 19 02 s u Olke AzerbaycanRayon Berde rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 24 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 4 941 nef 2009 Xeriteni goster gizle LenberanTarixiAzerbaycanin Berde rayonunun boyuk yasayis menteqelerinden biri olan bu kendin qedim tarixi var 1742 ci ilCavansir qezasi 1 Yanvar 1903 ci iller xeritesi Lenberan Kendin adi Lemberan variantinda da qeyde alinmisdir Yasayis menteqesinin adi ilk defe XII esrde Xaqaninin eserlerinde cekilir Bir qism tedqiqatcilar oykonimi fars dilindeki lembir cay vadisi sozu ile elaqelendirirler Lenberan kendi Azerbaycanin en qedim tarixe malik olan kendlerinden biridir Tarixi menbelerin verdiyi melumata gore Lenberan kendi 1174 cu ilde slavyanlarin hucumuna meruz qalmis ve uc il slavyanlarin esareti altinda olmusdur 1177 ci ilde I Sirvansah Axsitan terefinden kendimiz slavyan esaretinden xilas edilmisdir Lenberan kendi Qarabagin en qedim senliklerinden biridir Bu kend sefeviler doneminde Berde qezasina bagli idi Xanliq doneminde ise Kebirli mahalinin inzibati erazi vahidelerinden hesab olunurdu Lenberan kendi Qarabagin iqtisadiyyatinda medeniyyetinde onemli rol oynamisdi Qarabag Azerbaycanin muhum ticaret merkezlerinden biri hesab olunurdu Elxanlilar dovletinin erazisindeki bas ticaret yolunun muhum qolu Qarabagdan kecirdi Qarabag ticaret yolu Bekrebad kendinden kecerek Araza catir sonra ise Qarabag erazisine Arrana daxil olurdu Araz sahilinden Genceye kimi olan 34 fersenglik yol Xaar Qark Lenberan Bazarciq Berde Cuqbuq Dih Isfahan Xanegah Sutur kimi ticaret merkezleri ve yasayis meskenlerinden kecirdi Daha sonra bu yol Semkur Yurd Sadakban Agstafa Yam ve s yerlerden kecib Tiflise catirdi Yolun bu hissesinin uzunlugu 20 ferseng umumi Qarabag yolunun uzunlugu ise 45 ferseng idi EhalisiLenberan kendinden bir cox taninmis sair cixib Bunlardan Asef Lenberani 1823 ve basqalarini gostermek olar Lenberan kendine XVIII yuzilin onunde Kazim aga Hesen aga oglu XIX yuzilin onunde Meherrem kovxa Melik bey oglu 1788 sonunda daha deqiqi 1899 cu ilde Ehmed yuzbasi Memmed oglu XX yuzilin onunde daha deqiqi 1903 cu ilde Nebi yuzbasi Sahmemmed oglu 1914 cu ilde Kerim yuzbasi Ezim oglu basciliq etmisdi Kendin beylerinden Aga bey Meherrem bey oglu 1824 Abdulla bey Ibrahim bey oglu 1824 Agakisi bey Memmedhuseyn bey oglu 1825 Ehmed bey Kerim bey oglu 1831 agalarindan Ebduleziz Haci Bayram oglu 1845 Sukur Haci Bayram oglu 1848 Mesedi Nesir Haci Bayram oglu 1857 cox varli halli olmaqla yanasi xeyirxah ehsan yiyeleri idiler Kend mollalarindan Molla Mustafa Bayram oglu 1794 Haci Molla Nuri Adigozel oglu 1796 Mirze Abdulla Molla Mehemmed oglu 1804 Haci Molla Ehmed efendi Seyid Molla Sadiq efendi oglu 1808 Molla Qasim efendi Haci Ehmed efendi oglu 1823 Molla Serif efendi Cebrayil efendi oglu 1828 Molla Haci Hemid efendi Yusif efendi oglu 1838 Molla Sedreddin efendi Haci Mehemmed efendi oglu 1847 ve basqalari medrese tehsili gormus savadli dini dinara satmayan ulemalar arasinda sohret tapmisdilar Lenberan kendi taninmis sexsiyyetler Cemil Lenberanskinin 1884 1959 Elis Lenberanskinin 1914 1999 soyadlarinda yasayir Lenberan kendi Ehmed xan Ibrahimxelil xan oglu Saricali Cavansirin idi O vefat edenden sonra kend varislerine qaldi Lenberan kendi 1844 cu ilde 74 tustuden ibaret idi Lenberan kendinde 1849 cu ilde 114 tustu qerar tuturdu Lenberan kendinde 1873 cu ilde 256 tustu vergi odeyirdi Lenberan kendi 1886 ci ilde 286 tustuden teskil olunmusdu Lenberan kendi sovet doneminde kolxoz etrafinda toplanmis pambiqciliqla mesgul olurdu Hazirki Lenberan kendinin 6000 nefere yaxin ehalisi vardir Tehsilin veziyyetiElbrus Ezizov Azerbaycan dilcisi dialektoloq turkoloq IqtisadiyyatiLenberan kendinde orta cagda genis inkisaf etmisdi Ipekden hazirlanan meshur Lenberan qumaslari butun Serq aleminde taninirdi Xanliq doneminde Lenberan kendinde her yonlu inkisaf etmisdi Lemberan xalcasi bey xan evlerinin bezeyi sayilirdi Lenberan salvari Qarabag aristokratiyasinin geyimi idi Ibrahimxelil xan Saricali Cavansirin veziri unlu sair Molla Penah Vaqif yazirdi Cun bizim salvarimiz elavu hem efzel gerek Rengi yasil bir qeder qeddi dexi etvel gerek Ebrisimi zulfi muskefsani musmsel gerek Toxuyan amma onu bir agu nazik el gerek Lenberan mehveslerinden bu ise feysel gerek DinKendde Haci Hemid mescidi dini icmasi fealiyyet gosterir MenbeEnver Cingizoglu Lenberan kendi Soy dergisi 3 23 Baki 2009 az Hemcinin baxLenberan belediyyesiIstinadlarAzerbaycan toponimlerinin ensklopedik lugeti 2 cildde Baki 2007 II cild seh 85 MUSELMAN DINI ICMALAR 2011 ci ilde qeydiyyatdan kecenler 2019 12 21 at the Wayback Machine scwra gov az az Berde rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin