Ləj — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Ləj | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Lənkəran rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 1821 (2012) nəfər |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | AZ4016 |
25 oktyabr 2011-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin qərarı ilə Ləj kəndi Haftoni qəsəbə inzibati ərazi dairəsi tərkibindən ayrılaraq, həmin kənd mərkəz olmaqla Ləj kənd inzibati ərazi dairəsi yaradılmış və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidlərinin Dövlət reyestrinə daxil edilmişdir.
Tarixi
Ləj kəndi və həmçinin XX əsrin ortalarından yaşayış məntəqələrinə çevrilmiş digər qonşu ərazilər (Haftoni, Talışlı (Karpoviç), Hacıkənd), İstisu (Qamo)) Karpoviç adlı, millətcə polyak və yaxud yəhudi olan şəxsə məxsus imiş. Rusiya imperiyasında baş verən 1905–1907-ci il inqilabından sonra ölkədə olan gərginliyi nəzərə alaraq, Karpoviç 1910-cu ildə ona məxsus əraziləri lənkəranlı zədəgan Hacı İsaya satır. Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Hacı İsanın bütün əmlakı müsadirə olunmaqla sürgün edilir. Ləj kəndinin şimal-qərbindəki, ərazi "Hacı İsa poyn (vırə)" (talış dilindən tərcüməsi Hacı İsa yeri), kəndin şimal-şərqindəki ərazi isə "Bızəyjobə" adlanır. Ləj sözünün mənşəyi talış dilindən azərbaycan dilinə "bataqlıq" və ya "çökəklik" kimi tərcümə olunur. "Bızəyjobə" sözünün mənası "Buzeyirlilərin obası" deməkdir. Kəndin tarixindən də bəlli olduğu kimi burada məskunlaşmış bir sıra tayfalar məhz Lerik rayonunun Buzeyir (aborigen talışların dilində "Bızəy") kəndindən köçmüşlər.
Mədəniyyəti
Haqqında danışılan kəndin tarixi qədim olmasa da kəndə köç etmiş tayfaların özünə məxsusluğu vardır. Kənd əhalisi əvvəllər həsir toxuma və xalçaçılıq, həmçinin müxtəlif sənət növlərinə önəm vermişlər.
XX əsrin sonlarında kəndin mədəniyyəti yüksəliş dövrünə başlamışdır. Belə ki, gənclər təhsilə və maariflənməyə üstünlük vermişlər. I Qarabağ müharibəsi illərində kəndin qəhrəman oğlulları vətənin müdafiəsinə yollanmış və igidlik göstərmişlər. Sonrakı dövrdə kəndin mədəni və iqtisadi həyatı inkişaf etmişdir. Gənc nəsil həmişə bu insanların məsləhətlərini və tövsiyələrini yerinə yetirirlər. İnanırıq ki, kənd Respublikanın həyatında özünəməxsus yerini tutacaqdır.[]
Coğrafiyası və iqlimi
Ətraf kəndlərə nisbətən dərin çökəklikdə yerləşir. Su yerin səthindən 1.5–2.0 m dərinlikdən çıxır. Ləjin cənub-qərb və şimal-qərb hissəsi meşə zolaqları ilə əhatə olunub. Kənddən avtomobil çıxış yolu qərb tərəfində axan (talışca "Ləkəvu" vəya "Ləkəyu", dialektdən asılı olaraq) üstündə yerləşən körpü vasitəsi ilə Haftoni qəsəbəsi ilə birləşir. Cənub tərəfdən Şağlaküçə və Kərgəlan kəndlərinin ərazisi ilə sərhəddir.Ləj kəndində anadan olmuş tanınmış yazıçı-publisist,tədqiqatçı-tarixçi,jurnalist Aqşin Əliyev öz doğma kəndi haqda ilk dəfə olaraq "Bataqlıqdan Başlayan Həyat və ya Ləj kəndinin tarixi" adlı kitabını 2017-ci ildə yazmışdır.[]
Əhalisi
Əhalinin əksəriyyətini Lerik rayonunun , , Hoveri, Mistan, , , Pirasar, və Lənkəran rayonunun Tüədo, Cil, Girdəni kəndlərindən köç etmiş talış tayfaları təşkil edir.[] 1 yanvar 2012-ci il tarixinə kənddə 465 təsərrüfat və 1.821 nəfər əhali vardır.
İqtisadiyyatı
1990-cu ilə qədər Haftoni qəsəbəsi ilə birlikdə "Lənkəran" çay sovxozunu təşkil etmişdir. 1990-cı ildə "Ləj" çayçılıq sovxozu təşkil olunmuş və bir-neçə ildən sonra fəaliyyətini dayandırmışdır. Azərbaycanda keçirilən torpaq islahatından sonra "Ləj" çay sovxozunun ərazisi çay plantasiyaları ilə bir yerdə yerli əhali arasında bölünmüşdür. Həmin dövrdə, çay bitkisinə qulluq etmək üçün fərdi təsərrüfatçıların lazımi maddi-texniki bazası olmadığı və həmçinin ölkəyə xaricdən (əsasən İran) gələn ucuz çay məhsullarının mədaxili, habelə ölkədə çörək qıtlığı ucbatından, əhali çoxillik çay kollarını kökündən çıxararaq yerində əsasən taxıl məhsulları əkməyə məcbur olmuşlar.
Hazırda kənddə 300-dən çox təsərrüfat vardır. Əhali əsasən maldarlıq, tərəvəzçilik və məşğul olur. Kənd bütün növ kommunikasiya xətlərindən istifadə edir.[]
Tanınmış şəxsiyyətlər
- Aqşin Əliyev - Akademik və Tarixçi.Azərbaycan şairi və publisist. Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, yazıçı,"Qızıl çələng" və Turan mükafatları laureatı.
- — Ləj bələdiyyəsinin ilk sədri.
- Etibar Vəliyev — Azərbaycan şairi və publisisti, Prezident təqaüdçüsü. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, "Qızıl qələm" mükafatı laureatı.
- Əsgər Əliyev — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı.
- — Qarabağ müharibəsi şəhidi. onun adını daşıyır.
İstinadlar
- "Lənkəran rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının 25 oktyabr 2011-ci il tarixli Qanunu" (az.). az.president.az. 23 dekabr 2011, 20:40. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-05-05.
- Yaxın və uzaq keçmişimizdən[ölü keçid]
- [1][ölü keçid]
- Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyəti: Xəbərlər: İcra Başçısının Ləj kəndində səyyar qəbul-görüşü keçirildi 2016-03-04 at the Wayback Machine---yayınlanma tarixi: 2012–12-27
- [2][ölü keçid]
Mənbə
- Aqşin Əliyev. Bataqlıqdan Başlayan Həyat və ya Ləj kəndinin tarixi.https://www.kitabxana.net/e-library.php?cate=176. Bakı: "Em və Təhsil". 2017.
- Aqşin Əliyev. Haftoni - Qəlbimdək Yeddi Bulaq (PDF). Bakı: "Elm və Təhsil". 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lej Azerbaycan Respublikasinin Lenkeran rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Lej38 45 34 sm e 48 47 33 s u Olke AzerbaycanRayon Lenkeran rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 1821 2012 neferReqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ4016Xeriteni goster gizle Lej 25 oktyabr 2011 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisinin qerari ile Lej kendi Haftoni qesebe inzibati erazi dairesi terkibinden ayrilaraq hemin kend merkez olmaqla Lej kend inzibati erazi dairesi yaradilmis ve Azerbaycan Respublikasinin erazi vahidlerinin Dovlet reyestrine daxil edilmisdir TarixiLej kendi ve hemcinin XX esrin ortalarindan yasayis menteqelerine cevrilmis diger qonsu eraziler Haftoni Talisli Karpovic Hacikend Istisu Qamo Karpovic adli milletce polyak ve yaxud yehudi olan sexse mexsus imis Rusiya imperiyasinda bas veren 1905 1907 ci il inqilabindan sonra olkede olan gerginliyi nezere alaraq Karpovic 1910 cu ilde ona mexsus erazileri lenkeranli zedegan Haci Isaya satir Azerbaycanda Sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra Haci Isanin butun emlaki musadire olunmaqla surgun edilir Lej kendinin simal qerbindeki erazi Haci Isa poyn vire talis dilinden tercumesi Haci Isa yeri kendin simal serqindeki erazi ise Bizeyjobe adlanir Lej sozunun menseyi talis dilinden azerbaycan diline bataqliq ve ya cokeklik kimi tercume olunur Bizeyjobe sozunun menasi Buzeyirlilerin obasi demekdir Kendin tarixinden de belli oldugu kimi burada meskunlasmis bir sira tayfalar mehz Lerik rayonunun Buzeyir aborigen talislarin dilinde Bizey kendinden kocmusler MedeniyyetiHaqqinda danisilan kendin tarixi qedim olmasa da kende koc etmis tayfalarin ozune mexsuslugu vardir Kend ehalisi evveller hesir toxuma ve xalcaciliq hemcinin muxtelif senet novlerine onem vermisler XX esrin sonlarinda kendin medeniyyeti yukselis dovrune baslamisdir Bele ki gencler tehsile ve maariflenmeye ustunluk vermisler I Qarabag muharibesi illerinde kendin qehreman oglullari vetenin mudafiesine yollanmis ve igidlik gostermisler Sonraki dovrde kendin medeni ve iqtisadi heyati inkisaf etmisdir Genc nesil hemise bu insanlarin meslehetlerini ve tovsiyelerini yerine yetirirler Inaniriq ki kend Respublikanin heyatinda ozunemexsus yerini tutacaqdir menbe gosterin Cografiyasi ve iqlimiEtraf kendlere nisbeten derin cokeklikde yerlesir Su yerin sethinden 1 5 2 0 m derinlikden cixir Lejin cenub qerb ve simal qerb hissesi mese zolaqlari ile ehate olunub Kendden avtomobil cixis yolu qerb terefinde axan talisca Lekevu veya Lekeyu dialektden asili olaraq ustunde yerlesen korpu vasitesi ile Haftoni qesebesi ile birlesir Cenub terefden Saglakuce ve Kergelan kendlerinin erazisi ile serheddir Lej kendinde anadan olmus taninmis yazici publisist tedqiqatci tarixci jurnalist Aqsin Eliyev oz dogma kendi haqda ilk defe olaraq Bataqliqdan Baslayan Heyat ve ya Lej kendinin tarixi adli kitabini 2017 ci ilde yazmisdir menbe gosterin EhalisiEhalinin ekseriyyetini Lerik rayonunun Hoveri Mistan Pirasar ve Lenkeran rayonunun Tuedo Cil Girdeni kendlerinden koc etmis talis tayfalari teskil edir menbe gosterin 1 yanvar 2012 ci il tarixine kendde 465 teserrufat ve 1 821 nefer ehali vardir Iqtisadiyyati1990 cu ile qeder Haftoni qesebesi ile birlikde Lenkeran cay sovxozunu teskil etmisdir 1990 ci ilde Lej cayciliq sovxozu teskil olunmus ve bir nece ilden sonra fealiyyetini dayandirmisdir Azerbaycanda kecirilen torpaq islahatindan sonra Lej cay sovxozunun erazisi cay plantasiyalari ile bir yerde yerli ehali arasinda bolunmusdur Hemin dovrde cay bitkisine qulluq etmek ucun ferdi teserrufatcilarin lazimi maddi texniki bazasi olmadigi ve hemcinin olkeye xaricden esasen Iran gelen ucuz cay mehsullarinin medaxili habele olkede corek qitligi ucbatindan ehali coxillik cay kollarini kokunden cixararaq yerinde esasen taxil mehsullari ekmeye mecbur olmuslar Hazirda kendde 300 den cox teserrufat vardir Ehali esasen maldarliq terevezcilik ve mesgul olur Kend butun nov kommunikasiya xetlerinden istifade edir menbe gosterin Taninmis sexsiyyetlerAqsin Eliyev Akademik ve Tarixci Azerbaycan sairi ve publisist Azerbaycan Jurnalistler Birliyinin uzvu yazici Qizil celeng ve Turan mukafatlari laureati Lej belediyyesinin ilk sedri Etibar Veliyev Azerbaycan sairi ve publisisti Prezident teqaudcusu Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Azerbaycan Jurnalistler Birliyinin uzvu Qizil qelem mukafati laureati Esger Eliyev Azerbaycanin Milli Qehremani Qarabag muharibesi sehidi onun adini dasiyir Istinadlar Lenkeran rayonunun inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin 25 oktyabr 2011 ci il tarixli Qanunu az az president az 23 dekabr 2011 20 40 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2014 05 05 Yaxin ve uzaq kecmisimizden olu kecid 1 olu kecid Lenkeran Seher Icra Hakimiyyeti Xeberler Icra Bascisinin Lej kendinde seyyar qebul gorusu kecirildi 2016 03 04 at the Wayback Machine yayinlanma tarixi 2012 12 27 2 olu kecid MenbeAqsin Eliyev Bataqliqdan Baslayan Heyat ve ya Lej kendinin tarixi https www kitabxana net e library php cate 176 Baki Em ve Tehsil 2017 Aqsin Eliyev Haftoni Qelbimdek Yeddi Bulaq PDF Baki Elm ve Tehsil 2018