Leyla Əhməd (ərəb. لیلى أحمد; 1940) — Misir-Amerika qadınşünaslıq və din üzrə alim. 1992-ci ildə nəşr etdirdiyi "İslamda Qadın və Gender" adlı kitabı ilə tanınır. Əsər ərəb-müsəlman cəmiyyətlərində qadınların mövqeyini tarixi baxımdan araşdıran öncül işlərdən biri hesab edilir. 1999-cu ildə qadınşünaslıq və din üzrə ilk professor olub və 2003-cü ildən Viktor S. Tomas professoru adına layiq görülüb. 2020-ci ildə isə Viktor S. Tomas Tədqiqat Professoru adına yüksəlib.
Leyla Əhməd | |
---|---|
ərəb. لیلى أحمد | |
![]() | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | , Qahirə, Misir |
Təhsili | Kembric Universiteti |
Fəaliyyəti | universitet müəllimi[d], yazıçı |
![]() |
Bioqrafiyası
Leyla Əhməd Qahirənin Heliopolis rayonunda anadan olmuşdur. Atası orta təbəqəyə mənsub misirli, anası isə ali təbəqədən olan türk idi. Onun uşaqlığı həm müsəlman-misir dəyərləri, həm də köhnə rejim dövründə Misir aristokratiyasının liberal baxışları ilə formalaşıb. 1952-ci ildə hərbi çevrilişdən sonra ailəsi siyasi baxımdan təcrid olunub. Atası, ekoloji səbəblərə görə Əsuan bəndinin tikintisinə qarşı çıxan mühəndis idi.
Leyla Əhməd təhsilini Böyük Britaniyada, Kembric Universitetində almışdır. Daha sonra ABŞ-a köçərək orada qadınşünaslıq və Yaxın Şərq Araşdırmaları üzrə professor və direktor vəzifələrində çalışıb. 1981-ci ildən dərs deyib. 1999-cu ildən Harvard İlahiyyat Məktəbində professor kimi fəaliyyət göstərir.
Baxışları
Millətçilik
Əhməd ərəb millətçiliyinin kəskin tənqidçilərindəndir. Öz avtobioqrafiyasında ərəb millətçiliyinin Misirdə necə süni şəkildə yaradıldığını və siyasi motivlərlə formalaşdırıldığını qeyd edir. Onun araşdırmalarına görə, misirlilərin özlərini "ərəb" kimi tanıması XX əsrin ortalarına qədər geniş yayılmamışdı. O, ərəb millətçiliyini mədəni imperializm nümunəsi kimi qiymətləndirir və bunun Yaxın Şərq və Şimali Afrikanın mədəni müxtəlifliyini məhv etdiyini bildirir.
Hicab
2013-cü ildə Əhməd hicabla bağlı araşdırmasına görə Qravemeyer Din Mükafatına layiq görülüb. Əvvəllər hicaba qarşı tənqidi mövqedə olsa da, sonralar ABŞ-da bəzi müsəlman qadınların onu sosial ədalət və aktivizm simvolu kimi taxdığını müşahidə edib. O, artıq hicabın yalnız patriarxal təsirlərlə izah edilə bilməyəcəyini düşünür. Bununla belə, bəzi yerlərdə hələ də patriarxatın təsiri ilə məcburi hicab praktikasının davam etdiyini qeyd edir.
Əsərləri
"Sərhəd Keçidi"
1999-cu ildə nəşr edilən bu avtobioqrafik əsərində Əhməd, Qahirədə keçən uşaqlığını, Avropa və ABŞ-dakı həyatını təsvir edir. O, nənəsinin ona öyrətdiyi İslam anlayışını "rəsmi İslam"dan fərqləndirir və bu fərqin sonradan onun "İslamda Qadın və Gender" kitabına ilham verdiyini bildirir. O, Qərbdə yaşadığı dövrdə müsəlman-misirli kimliyi ilə Qərb dəyərləri arasında tarazlıq yaratmaq çətinliyini təsvir edir.
"İslamda Qadın və Gender"
Bu kitabında Əhməd, Yaxın Şərqdə qadınların yaşadığı basqının İslamdan deyil, İslamın patriarxal yozumlarından qaynaqlandığını müdafiə edir. O, İslamın inkişafı zamanı iki əsas fikir istiqamətinin yarandığını bildirir bütün insanların mənəvi və əxlaqi bərabərliyini vurğulayan etik prinsip və cinsi və gender əsaslı iyerarxiyanı normallaşdıran yanaşma.
O, İslam doktrinasının Abbasilər dövründə kişi hakimiyyətinin təsiri altında formalaşdığını və Sasani mədəniyyətindən miras qalan patriarxal ənənələri qəbul etdiyini qeyd edir. Bununla belə, Sufi hərəkatı və bəzi mütərəqqi müsəlman filosoflarının gender bərabərliyi istiqamətində səylər göstərdiyini vurğulayır.
İstinadlar
- Leila Ahmed // AlKindi.
- Profile of Leila Ahmed
- "Leila Ahmed - Harvard Divinity School". hds.harvard.edu (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-11-18.
Ahmed was professor of women's studies and Near Eastern studies at the University of Massachusetts-Amherst
- Mehran Kamrava, redaktorThe New Voices of Islam: Rethinking Politics and Modernity : a Reader. University of California Press. 2006. səh. 177.
- Theodoore Gabriel; Rabiha Hannan, redaktorlar Islam and the Veil: Theoretical and Regional Contexts. Bloomsbury Publishing. 2011. səh. 83.
- "Leila Ahmed". hds.harvard.edu. 2014-07-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-14.
- Abdelrazek, Amal Talaat. Contemporary Arab American women writers: hyphenhated identities and border crossings. Cambria Press. 2007. səh. 21. ISBN .
- "Professor Leila Ahmed, Ph.D., speaks in the Distinguished Lecture Series". Carnegie Mellon University in Qatar. 22 March 2010.
- Crawford, Hazel. "Representations: Memoirs, Autobiographies, Biographies: United States of America". Encyclopedia of Women and Islamic Cultures (ingilis). October 2010. 2017-10-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-02 – Brill Reference Online vasitəsilə.
- Mehran Kamrava. The new voices of Islam: rethinking politics and modernity : a reader. University of California Press. 2006. ISBN .
- Ben Jemia, Hatem. "Revisiting Nasserite Egyptianness in Leila Ahmed's Memoir A Border Passage: From Cairo to America ‒ A Woman's Journey". Journal of Mediterranean Studies. 31 (2). 2022: 171–186. ISSN 2523-9465.
- "Ahmed's analysis of increased 'veiling' wins religion prize". 2014-10-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "Yale University Press London: A Quiet Revolution". 2023. 2023-12-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-07.
- "Veil of Ignorance". 25 April 2011. 14 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2023.
- Ahmed, Leila. Women and Gender in Islam. Yale University Press, 1992, p. 66.
Xarici keçidlər
- Ahmed's faculty profile at Harvard Divinity School
- Interview with Ahmed ("Muslim Women and Other Misunderstandings) Arxivləşdirilib 2015-09-24 at the Wayback Machine at On Being (radio show) on December 7, 2006
- Professor Leila Ahmed, Ph.D., speaks in the Distinguished Lecture Series March 22, 2010
- A Border Passage: From Cairo to America -- A Woman's Journey, Leila Ahmed, New York: Farrar, Straus and Giroux, 1999.
- Profile of Leila Ahmed By Julia Lieblich, The Associated Press, August 12, 1999
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Leyla Ehmed ereb لیلى أحمد 1940 Misir Amerika qadinsunasliq ve din uzre alim 1992 ci ilde nesr etdirdiyi Islamda Qadin ve Gender adli kitabi ile taninir Eser ereb muselman cemiyyetlerinde qadinlarin movqeyini tarixi baximdan arasdiran oncul islerden biri hesab edilir 1999 cu ilde qadinsunasliq ve din uzre ilk professor olub ve 2003 cu ilden Viktor S Tomas professoru adina layiq gorulub 2020 ci ilde ise Viktor S Tomas Tedqiqat Professoru adina yukselib Leyla Ehmedereb لیلى أحمد Dogum tarixi 29 may 1940 84 yas Dogum yeri Qahire MisirTehsili Kembric UniversitetiFealiyyeti universitet muellimi d yazici Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiLeyla Ehmed Qahirenin Heliopolis rayonunda anadan olmusdur Atasi orta tebeqeye mensub misirli anasi ise ali tebeqeden olan turk idi Onun usaqligi hem muselman misir deyerleri hem de kohne rejim dovrunde Misir aristokratiyasinin liberal baxislari ile formalasib 1952 ci ilde herbi cevrilisden sonra ailesi siyasi baximdan tecrid olunub Atasi ekoloji sebeblere gore Esuan bendinin tikintisine qarsi cixan muhendis idi Leyla Ehmed tehsilini Boyuk Britaniyada Kembric Universitetinde almisdir Daha sonra ABS a kocerek orada qadinsunasliq ve Yaxin Serq Arasdirmalari uzre professor ve direktor vezifelerinde calisib 1981 ci ilden ders deyib 1999 cu ilden Harvard Ilahiyyat Mektebinde professor kimi fealiyyet gosterir BaxislariMilletcilik Ehmed ereb milletciliyinin keskin tenqidcilerindendir Oz avtobioqrafiyasinda ereb milletciliyinin Misirde nece suni sekilde yaradildigini ve siyasi motivlerle formalasdirildigini qeyd edir Onun arasdirmalarina gore misirlilerin ozlerini ereb kimi tanimasi XX esrin ortalarina qeder genis yayilmamisdi O ereb milletciliyini medeni imperializm numunesi kimi qiymetlendirir ve bunun Yaxin Serq ve Simali Afrikanin medeni muxtelifliyini mehv etdiyini bildirir Hicab 2013 cu ilde Ehmed hicabla bagli arasdirmasina gore Qravemeyer Din Mukafatina layiq gorulub Evveller hicaba qarsi tenqidi movqede olsa da sonralar ABS da bezi muselman qadinlarin onu sosial edalet ve aktivizm simvolu kimi taxdigini musahide edib O artiq hicabin yalniz patriarxal tesirlerle izah edile bilmeyeceyini dusunur Bununla bele bezi yerlerde hele de patriarxatin tesiri ile mecburi hicab praktikasinin davam etdiyini qeyd edir Eserleri Serhed Kecidi 1999 cu ilde nesr edilen bu avtobioqrafik eserinde Ehmed Qahirede kecen usaqligini Avropa ve ABS daki heyatini tesvir edir O nenesinin ona oyretdiyi Islam anlayisini resmi Islam dan ferqlendirir ve bu ferqin sonradan onun Islamda Qadin ve Gender kitabina ilham verdiyini bildirir O Qerbde yasadigi dovrde muselman misirli kimliyi ile Qerb deyerleri arasinda tarazliq yaratmaq cetinliyini tesvir edir Islamda Qadin ve Gender Bu kitabinda Ehmed Yaxin Serqde qadinlarin yasadigi basqinin Islamdan deyil Islamin patriarxal yozumlarindan qaynaqlandigini mudafie edir O Islamin inkisafi zamani iki esas fikir istiqametinin yarandigini bildirir butun insanlarin menevi ve exlaqi beraberliyini vurgulayan etik prinsip ve cinsi ve gender esasli iyerarxiyani normallasdiran yanasma O Islam doktrinasinin Abbasiler dovrunde kisi hakimiyyetinin tesiri altinda formalasdigini ve Sasani medeniyyetinden miras qalan patriarxal eneneleri qebul etdiyini qeyd edir Bununla bele Sufi herekati ve bezi mutereqqi muselman filosoflarinin gender beraberliyi istiqametinde seyler gosterdiyini vurgulayir IstinadlarLeila Ahmed AlKindi Profile of Leila Ahmed Leila Ahmed Harvard Divinity School hds harvard edu ingilis Istifade tarixi 2024 11 18 Ahmed was professor of women s studies and Near Eastern studies at the University of Massachusetts Amherst Mehran Kamrava redaktorThe New Voices of Islam Rethinking Politics and Modernity a Reader University of California Press 2006 seh 177 Theodoore Gabriel Rabiha Hannan redaktorlar Islam and the Veil Theoretical and Regional Contexts Bloomsbury Publishing 2011 seh 83 Leila Ahmed hds harvard edu 2014 07 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 05 14 Abdelrazek Amal Talaat Contemporary Arab American women writers hyphenhated identities and border crossings Cambria Press 2007 seh 21 ISBN 978 1 934043 71 4 Professor Leila Ahmed Ph D speaks in the Distinguished Lecture Series Carnegie Mellon University in Qatar 22 March 2010 Crawford Hazel Representations Memoirs Autobiographies Biographies United States of America Encyclopedia of Women and Islamic Cultures ingilis October 2010 2017 10 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 02 Brill Reference Online vasitesile Mehran Kamrava The new voices of Islam rethinking politics and modernity a reader University of California Press 2006 ISBN 9780520250987 Ben Jemia Hatem Revisiting Nasserite Egyptianness in Leila Ahmed s Memoir A Border Passage From Cairo to America A Woman s Journey Journal of Mediterranean Studies 31 2 2022 171 186 ISSN 2523 9465 Ahmed s analysis of increased veiling wins religion prize 2014 10 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Yale University Press London A Quiet Revolution 2023 2023 12 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 12 07 Veil of Ignorance 25 April 2011 14 July 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 July 2023 Ahmed Leila Women and Gender in Islam Yale University Press 1992 p 66 Xarici kecidlerAhmed s faculty profile at Harvard Divinity School Interview with Ahmed Muslim Women and Other Misunderstandings Arxivlesdirilib 2015 09 24 at the Wayback Machine at On Being radio show on December 7 2006 Professor Leila Ahmed Ph D speaks in the Distinguished Lecture Series March 22 2010 A Border Passage From Cairo to America A Woman s Journey Leila Ahmed New York Farrar Straus and Giroux 1999 Profile of Leila Ahmed By Julia Lieblich The Associated Press August 12 1999