Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Laos Xalq İnqilabı Partiyası (LXİP; laos ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ, Phak Pasaxon Pativat Lao; fr. Parti révolutionnaire populaire lao) — Laos Xalq Demokratik Respublikasının qurucu və yeganə hakim partiyası. Partiyanın dövlət hakimiyyəti üzərində monopoliyası 3-cü maddəsi ilə təmin edilir və o, iqtisadiyyat və ordu üzərində mərkəzləşdirilmiş nəzarəti olan unitar dövləti saxlayır.
Laos Xalq İnqilabı Partiyası | |
|---|---|
| Quruluş tarixi | 22 mart 1955 |
| Baş qərargah | |
| İdeologiya | Sol milliyətçilik |
| İdeoloji spektr | solçuluq |
Tarixi
Partiyanın əsası 22 mart 1955-ci ildə (o vaxtadək Hind-Çin Kommunist Partiyasının Laos bölməsi kimi fəaliyyət göstərmişdir) , keçirilmiş 1-ci (təsis) qurultayında qoyulmuşdur və Laos Xalq Partiyası (LXP) adlanmışdır. 1956-cı ildə ildə LXP-nin rəhbərliyi ilə yaradılmış Laos Vətənpərvər Cəbhəsi Laos xalqının xarici qüvvələrə və yerli rəqiblərinə qarşı mübarizəsinin təşkilində mühüm rol oynamışdır. 1972-ci ilin fevralında keçirilmiş 2-ci qurultay partiyanı Laos Xalq İnqilabı Partiyası adlandırmağı qərara almışdır. Qurultayda qəbul olunmuş siyasi proqram kapitalizm inkişaf mərhələsini keçmədən birbaşa sosializmə keçid üçün bütün zəruri şərtlər hazırlamağın Laos inqilabının başlıca vəzifəsi kimi irəli sürülmüşdür. LXİP-nin rəhbərliyi ilə Laos kommunistlərinin yerli rəqiblərə və onların amerikalı müttəfiqlərinə qarşı müvəffəqiyyətli mübarizəsi və milli razılıq əldə edilməsi haqqında sazişin imzalanması ilə nəticələnmişdir. 1975-ci ilin dekabrında LXİP ölkədə bütün hakimiyyəti ələ almışdır. LXİP-nin təşəbbüsü ilə çağırılmış Laos xalq nümayəndələriin Milli konqresi monarxiya quruluşunun devrildiyini və Laos Xalq Demokratik Respublikasının (LXDR) yaradıldığını elan etmişdir. Laosda sosializm quruculuğu strategiyasını işləyib hazırlayan LXİP-nin 4-cü plenumu eyni vaxtda üc inqilabın (istehsal münasibətləri, elm və texnika, ideologiya və mədəniyyət sahələrində) həyata keçirilməsi ideyasını irəli sürmüşdür. LXİP-nin 7-ci (1979) və 8-ci (1980) plenumları ilk beşillik plan (1981–1986) işləyib hazırlamaq haqqında qərar qəbul etmişdir. Yeni quruluşu möhkəmləndirmək, sosial-iqtisadi dəyişikliklər, sosializm quruculuğunu ardıcıllıqla həyata keçirmək beşilliyin başlıca məqsədi elan edilmişdir. LXİP marksizm–leninizm və proletar beynəlmiləlçiliyi prinsipləri əsasında Sov. İKP və digər kommunist və fəhlə partiyaları ilə əməkdaşlıqları inkişaf etdirmişdir. Sov. İKP və LXİP rəhbərlərinin 14 avqust 1980-ci ildə keçirilmiş Krım görüşündə hər iki partiya, sovet və Laos xalqları arasında qardaşlıq əlaqələrinin və hərtərəfli əməkdaşlığın da inkişaf etdirilməsi zəruriliyi qeyd olunmuşdur. LXİP-nin mətbuat orqanı "Pasason" qəzetidir.
İstinadlar
- Лаос Халг Ингилабы Партијасы // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. VI ҹилд: Куба—Мисир. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1982. С. 157.
Əlavə ədəbiyyat
- Kitablar
- Son, Bui Ngoc. Constitutional Change in the Contemporary Socialist World. Oxford University Press. 2020. ISBN .
- Stuart-Fox, Martin. Buddhist Kingdom, Marxist State: The Making of Modern Laos (2nd). . 2002. ISBN .
- Stuart-Fox, Martin. A History of Laos (2nd). Cambridge University Press. 2008a. ISBN .
- Stuart-Fox, Martin. Historical Dictionary of Laos. . 2008b. ISBN .
- Wescott, Clay. Combating Corruption in Southeast Asia // Frank-jurgen Richter & John Kidd (redaktor). Fighting Corruption In Asia: Causes, Effects And Remedies. . 2003. ISBN .
- Məqalələr
- Creak, S.; Sayalath, S. "Regime Renewal in Laos: The Tenth Congress of the Lao People's Revolutionary Party" (PDF). . 2017: 177–200. doi:10.1355/9789814762878-014. 2023-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-07-07.
- Creak, Simon; Barney, Keith. "Conceptualising Party-State Governance and Rule in Laos". . 48 (5). 2018: 693–716. doi:10.1080/00472336.2018.1494849.
- Gunn, Geoffrey. "Laos in 2006: Changing of the Guard". . . 47 (1). 2007: 183–188. doi:10.1525/as.2007.47.1.183. JSTOR 10.1525/as.2007.47.1.183.
- Gunn, Geoffrey. "Laos in 2016: Difficult History, Uncertain Future". . . 57 (1). 2017: 206–210. doi:10.1525/as.2017.57.1.206. JSTOR 26367743.
- High, Holly. "LAOS IN 2012: In the Name of Democracy". . . 2013: 137–152. doi:10.1355/aa13-1j. JSTOR 23471141.
- Meng, Ng Shui. "LAOS 1992: At the Crossroads". . . 1993. 1993: 185–200. doi:10.1355/SEAA93J. JSTOR 27912075.
- Stuart-Fox, Martin. "Marxism and Theravada Buddhism: The Legitimation of Political Authority in Laos". . . 56 (3). Autumn 1983: 428–454. doi:10.2307/2758191. JSTOR 2758191.
- Stuart-Fox, Martin. "LAOS: Politics in a Single-party State". . . 2007. 2007: 161–180. doi:10.1355/SEAA07H. JSTOR 27913331.
- Yamada, Norihiko. "Legitimation of the Lao People's Revolutionary Party: Socialism, Chintanakan Mai (New Thinking) and Reform". . 58 (5). 2018: 717–738. doi:10.1080/00472336.2018.1439081.
- Zasloff, Joseph J.; Brown, MacAlister. "Laos in 1975: People's Democratic Revolution — Lao Style". . . 16 (2). 1976: 193–199. doi:10.2307/2643148. JSTOR 2643148.
- Dissertasiyalar
- Punya, Supitcha. Restructuring Domestic Institutions: Democratization and Development in Laos (PDF) (Tezis). . January 2019. 2023-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-07-07.
- Soukamneuth, Bounlonh J. The Political Economy of Transition in Laos: From Peripheral Socialism to the Margins of Global Capital (PDF) (Tezis). . August 2006. 2023-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-07-07.
- Hesabatlar
- Zasloff, Joseph J. (PDF) (Hesabat). . July 1973. July 5, 2020 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 June 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Laos Xalq Inqilabi Partiyasi LXIP laos ພ ກປະຊາຊ ນປະຕ ວ ດລາວ Phak Pasaxon Pativat Lao fr Parti revolutionnaire populaire lao Laos Xalq Demokratik Respublikasinin qurucu ve yegane hakim partiyasi Partiyanin dovlet hakimiyyeti uzerinde monopoliyasi 3 cu maddesi ile temin edilir ve o iqtisadiyyat ve ordu uzerinde merkezlesdirilmis nezareti olan unitar dovleti saxlayir Laos Xalq Inqilabi PartiyasiQurulus tarixi 22 mart 1955Bas qerargah VyentyanIdeologiya Sol milliyetcilikIdeoloji spektr solculuqTarixiPartiyanin esasi 22 mart 1955 ci ilde o vaxtadek Hind Cin Kommunist Partiyasinin Laos bolmesi kimi fealiyyet gostermisdir kecirilmis 1 ci tesis qurultayinda qoyulmusdur ve Laos Xalq Partiyasi LXP adlanmisdir 1956 ci ilde ilde LXP nin rehberliyi ile yaradilmis Laos Vetenperver Cebhesi Laos xalqinin xarici quvvelere ve yerli reqiblerine qarsi mubarizesinin teskilinde muhum rol oynamisdir 1972 ci ilin fevralinda kecirilmis 2 ci qurultay partiyani Laos Xalq Inqilabi Partiyasi adlandirmagi qerara almisdir Qurultayda qebul olunmus siyasi proqram kapitalizm inkisaf merhelesini kecmeden birbasa sosializme kecid ucun butun zeruri sertler hazirlamagin Laos inqilabinin baslica vezifesi kimi ireli surulmusdur LXIP nin rehberliyi ile Laos kommunistlerinin yerli reqiblere ve onlarin amerikali muttefiqlerine qarsi muveffeqiyyetli mubarizesi ve milli raziliq elde edilmesi haqqinda sazisin imzalanmasi ile neticelenmisdir 1975 ci ilin dekabrinda LXIP olkede butun hakimiyyeti ele almisdir LXIP nin tesebbusu ile cagirilmis Laos xalq numayendeleriin Milli konqresi monarxiya qurulusunun devrildiyini ve Laos Xalq Demokratik Respublikasinin LXDR yaradildigini elan etmisdir Laosda sosializm quruculugu strategiyasini isleyib hazirlayan LXIP nin 4 cu plenumu eyni vaxtda uc inqilabin istehsal munasibetleri elm ve texnika ideologiya ve medeniyyet sahelerinde heyata kecirilmesi ideyasini ireli surmusdur LXIP nin 7 ci 1979 ve 8 ci 1980 plenumlari ilk besillik plan 1981 1986 isleyib hazirlamaq haqqinda qerar qebul etmisdir Yeni qurulusu mohkemlendirmek sosial iqtisadi deyisiklikler sosializm quruculugunu ardicilliqla heyata kecirmek besilliyin baslica meqsedi elan edilmisdir LXIP marksizm leninizm ve proletar beynelmilelciliyi prinsipleri esasinda Sov IKP ve diger kommunist ve fehle partiyalari ile emekdasliqlari inkisaf etdirmisdir Sov IKP ve LXIP rehberlerinin 14 avqust 1980 ci ilde kecirilmis Krim gorusunde her iki partiya sovet ve Laos xalqlari arasinda qardasliq elaqelerinin ve herterefli emekdasligin da inkisaf etdirilmesi zeruriliyi qeyd olunmusdur LXIP nin metbuat orqani Pasason qezetidir IstinadlarLaos Halg Ingilaby Partiјasy Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә VI ҹild Kuba Misir Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1982 S 157 Elave edebiyyatKitablarSon Bui Ngoc Constitutional Change in the Contemporary Socialist World Oxford University Press 2020 ISBN 978 0198851349 Stuart Fox Martin Buddhist Kingdom Marxist State The Making of Modern Laos 2nd 2002 ISBN 978 9748496481 Stuart Fox Martin A History of Laos 2nd Cambridge University Press 2008a ISBN 978 0521597463 Stuart Fox Martin Historical Dictionary of Laos 2008b ISBN 978 0 81086 411 5 Wescott Clay Combating Corruption in Southeast Asia Frank jurgen Richter amp John Kidd redaktor Fighting Corruption In Asia Causes Effects And Remedies 2003 ISBN 978 9814486934 MeqalelerCreak S Sayalath S Regime Renewal in Laos The Tenth Congress of the Lao People s Revolutionary Party PDF 2017 177 200 doi 10 1355 9789814762878 014 2023 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 07 07 Creak Simon Barney Keith Conceptualising Party State Governance and Rule in Laos 48 5 2018 693 716 doi 10 1080 00472336 2018 1494849 Gunn Geoffrey Laos in 2006 Changing of the Guard 47 1 2007 183 188 doi 10 1525 as 2007 47 1 183 JSTOR 10 1525 as 2007 47 1 183 Gunn Geoffrey Laos in 2016 Difficult History Uncertain Future 57 1 2017 206 210 doi 10 1525 as 2017 57 1 206 JSTOR 26367743 High Holly LAOS IN 2012 In the Name of Democracy 2013 137 152 doi 10 1355 aa13 1j JSTOR 23471141 Meng Ng Shui LAOS 1992 At the Crossroads 1993 1993 185 200 doi 10 1355 SEAA93J JSTOR 27912075 Stuart Fox Martin Marxism and Theravada Buddhism The Legitimation of Political Authority in Laos 56 3 Autumn 1983 428 454 doi 10 2307 2758191 JSTOR 2758191 Stuart Fox Martin LAOS Politics in a Single party State 2007 2007 161 180 doi 10 1355 SEAA07H JSTOR 27913331 Yamada Norihiko Legitimation of the Lao People s Revolutionary Party Socialism Chintanakan Mai New Thinking and Reform 58 5 2018 717 738 doi 10 1080 00472336 2018 1439081 Zasloff Joseph J Brown MacAlister Laos in 1975 People s Democratic Revolution Lao Style 16 2 1976 193 199 doi 10 2307 2643148 JSTOR 2643148 DissertasiyalarPunya Supitcha Restructuring Domestic Institutions Democratization and Development in Laos PDF Tezis January 2019 2023 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 07 07 Soukamneuth Bounlonh J The Political Economy of Transition in Laos From Peripheral Socialism to the Margins of Global Capital PDF Tezis August 2006 2023 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 07 07 HesabatlarZasloff Joseph J PDF Hesabat July 1973 July 5 2020 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 June 2022