Laert (q.yun. Λᾱέρτης) — qədim yunan mifologiyasında personaj,İtaka padşahı və Odisseyin atası. O, Avtolikin qızı ilə evlənmişdir. Laert qədim ədəbiyyatda Kalidon ovunun və arqonavtların Qızıl yun uğrunda Kolxidaya səyahətinin iştirakçısı kimi xatırlanır. O, Homerin "Odisseya" əsərində əhəmiyyətli personaj olmuşdur və burada yaşlı bir şəxs kimi təsvir edilmişdir.
Laert | |
---|---|
q.yun. Λᾱέρτης | |
![]() Odissey yaşlı Laert ilə. XVII əsr. Müəllif: . | |
Mifologiya | qədim yunan mifologiyası |
Yer | İtaka, Kalidon, Kolxida |
Cinsi | kişi[d] |
Fəaliyyəti | İtaka padşahı |
Atası | Arkisi[d] |
Anası | Xalkomeduza[d] |
Arvadı |
|
Uşaqları |
|
Əlaqəli hadisələr | Kalidon ovu, arqonavtların səyahəti |
Xatırlanması | "İliada", "Odisseya" |
![]() |
Mifologiyada
Qədim müəlliflər Laerti İtaka və qonşu adaların hökmdarı oğlu adlandırmışdılar. Arkisi öz növbəsində ya Kefaliniyanın eponimi olan Kefalın, ya da vasitəsilə Zevsin özünün oğlu idi.Homer üçün sxoliyanın müəllifi olan Evstafiyə görə, Laertin anasının adı idi.
Laertin "Odisseya" əsərində nəql edilən hadisələr başlamazdan əvvəlki həyatı haqqında çox az şey məlumdur. Laert Avtolikin qızı ilə evlənmişdi. Antikleyanın Odissey adlı bir oğlu və adlı bir qızı olmuşdur. Son antik dövrə aid mənbələrdə Kallisto və ya Fake adlı başqa bir qız övladının da adı çəkilmişdir. Həmçinin, bir versiyaya görə, Odissey əslində əslən Korinfdən olan Sizif adlı personajın oğludur. Sizif onun atlarını oğurladığı üçün Avtoliki cəzalandırmaq məqsədilə onun qızı Antikleyaya təcavüz etmişdir. Antikleya artıq hamilə olan vaxtda Laert ilə evlənmişdir.
yaşayan Avtolik ən azı bir dəfə kürəkənini ziyarət etmişdir. Bu hadisə Odisseyin doğulduğu dövrə aid edilmişdir. Psevdo-Higin və Ovid Laertin adını Kalidon ovunun iştirakçıları arasında,Siciliyalı Diodor və Psevdo-Apollodor isə Qızıl yun uğrunda Kolxidaya səfər edən arqonavtlar arasında çəkmişdilər. Diodorun məlumatına görə, Laert kolxidalılarla döyüşdə igidliyi ilə seçilmiş, burada yaralanmış və sonradan Medeya tərəfindən müalicə edilmişdir.
Laert öz hakimiyyətini Troya müharibəsindən əvvəl oğlu Odisseyə təhvil vermişdir, lakin mənbələrdə bunun səbəbləri göstərilmir. Buna baxmayaraq, müasir alimlər güman edirlər ki, o zaman Laert Odisseyi nisbətən gənc və güclü bir insan hesab edirdi. "Odisseya" əsərində təsvir edilən hadisələr başlayan dövrdə Laert artıq dul qalmışdı və siyasi fəaliyyətdən tamamilə ayrılmışdı. Laert padşah sarayında nadir hallarda görünür, ucqar malikanələrin birində yaşayır, yalnız bir neçə kölə ilə ünsiyyət qurur, bağçaya qulluq edir və öldüyünə inandığı oğluna yas tuturdu. İtaka əhalisi Laertin ölümünün yaxınlaşdığına inanırdı və gəlini Penelopa bundan istifadə edərək yüzlərlə israrlı həyat yoldaşı namizədindən biri ilə toyunu təxirə salmışdı. O, yeni evlilikdən əvvəl qayınatası üçün kəfən toxumalı olduğunu bildirmişdi və o, tam üç il bu işlə məşğul olmuşdur. Odissey qayıdan zaman Laert müvəqqəti olaraq əvvəlki gücünü bərpa etmişdi. O, Penelopa ilə evlənmək istəyən şəxslərdən öldürülənlərin qohumları ilə döyüşdə iştirak etmiş və hətta atası öldürmüşdür.
Populyar mədəniyyətdə
Homerin "İliada" əsərində Laert çox az xatırlanır. Bununla belə, o, "Odisseya"nın məzmununda mövcuddur və itkin düşmüş olduğu düşündüyü oğlu üçün kədərlənən çox yaşlı bir insan kimi təsvir edilmişdir. evlilik üçün namizədləri padşahın sarayında özlərini təhlükəsiz hiss edirdilər, çünki Laerti təhlükə mənbəyi hesab etmirdilər. Odissey özünü atasına yalnız həmin şəxslər döyüldükdən sonra göstərmişdi. Odissey atasının inamsızlığını aradan qaldırmaq üçün Laertə ayağındakı yara izini göstərmiş və uşaqlıqda ona hədiyyə olaraq aldığı bağdakı ağacları sadalamışdır. Bundan sonra Afina Laertin qüvvətini gücləndirmiş və o, döyüşdə iştirak etmək üçün yenidən silaha sarılmışdır.
Laert sonrakı dövrlərə aid əsərlərində də görünür. O, həmişə Homerdən götürülmüş bir fiqur kimi xatırlanmışdır. Buna görə Laertdən bəhs edən və "Odisseya"dan müstəqil olan başqa bir ənənənin mövcudluğuna dair heç bir dəlil yoxdur. Mənbələrdə mətni tamamilə itmiş "Laert" faciəsi xüsusilə qeyd olunmuşdur. Odisseyin atası Kalidon ovunun iştirakçıları siyahısına daxil edilmişdir. Müasir alimlərin ehtimallarına görə, bunun baş verməsinin səbəbi ellinizm dövrünün bilikli mifoqrafiyaçılarının ədabazlığı idi. Onlar sadəcə olaraq Kalidon qabanını ovlamaq üçün Etoliyaya toplaşan personajlar arasında təxminən eyni generasiyaya aid olan bütün mifoloji personajları daxil etmişdilər. Bundan başqa, Laert oğulları Troya müharibəsində iştirak edən bir çox digər personajlarla birlikdə arqonavtların siyahısına əsassız formada daxil edilmişdir.
Laertin sağ qalmış təsvirləri az saydadır. Xüsusilə, Berlində saxlanılan "" adlanan vazanın üzərində təsvir edilmiş rəsm əsərində Avtolik və Sizif mifi nəql edilmiş, Laert isə burada səhnələrdən birində iştirak etmişdir. krateri Laertin toyunu təsvir edir və burada hamilə görünür. Buna görə də elmdə belə bir fikir var ki, rəssam Evripid dövrünə aid hansısa əsəri illüstrasiya etmişdir. Sözügedən əsərdə İtaka padşahının başqa kişidən uşaq gözlədiyini bildiyi halda Antikleyaya aşiq olması və onunla evlənməsi nəql edilmişdir.
Laert "Arqonavtlar: Qızıl yun axtarışında" (1960) filminin personajlarından biri idi və burada tərəfindən canlandırılmışdır. O, Odisseyə həsr olunmuş bir neçə filmdə də təsvir edilmişdir. Bunlara daxildir: "Odisseyin səyahətləri" (1954; tərəfindən canlandırılmışdır), rejissorluğunu etdiyi "Odisseya" televiziya seriyası.
Mənbə
İstinadlar
- Ziyatay, 2009. səh. 10
- Autenrieth, Georg. "Κεφαλλῆνες". www.perseus.tufts.edu. A Homeric Dictionary. 2023-03-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-08.
- Аполлодор Афинский, 1972, I, 9, 16
- Lamer, 1924, s. 435
- Гомер, 2000, XV, 363
- Афиней, 2004, IV, 158 cd
- Wüst, 1937. səh. 1918
- Schmidt, 1902. səh. 602; 613
- Lamer, 1924, s. 426
- Плутарх, 1990, Греческие вопросы, 43
- Lamer, 1924, s. 437
- Гигин, 2000, Мифы, 173
- Овидий, 1977, Метаморфозы, VIII, 315
- Диодор Сицилийский, 2005, IV, 48, 5
- Wüst, 1937. səh. 1920
- Гомер, 2000, XV, 353—357
- Гомер, 2000, XXIV, 129—142
- Ярхо, 1988
- Lamer, 1924, s. 434
- Jessen, 1895, s. 753
- Lamer, 1924, s. 444—445
- "I giganti della Tessaglia". 7 iyl 1963. 2023-11-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-09 – IMDb vasitəsilə.
- "Ulisse". 2024-11-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-09 – IMDb vasitəsilə.
- "Odissea". 24 mar 1968. 25 September 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 December 2024 – IMDb vasitəsilə.
- Lobsien, 2008. səh. 498
Ədəbiyyat
- Homer. Odisseya. Ələkbər Ziyatay tərəfindən tərcümə olunub. Bakı: Şərq-Qərb. 2009.
- Аполлодор Афинский. Мифологическая библиотека. Л.: Наука. 1972.
- Афиней. Пир мудрецов. Книги 1—8. М.: Наука. 2004. ISBN .
- Гигин. Мифы. СПб.: Алетейя. 2000. ISBN .
- Гомер. Одиссея. М.: Наука. 2000. ISBN .
- Диодор Сицилийский. Историческая библиотека. СПб.: Алетейя. 2005. ISBN .
- Публий Овидий Назон. http://ancientrome.ru/antlitr/t.htm?a=1303006006 (#bare_url_missing_title) // Метаморфозы. М.: Художественная литература. 1977.
- Плутарх. Застольные беседы. Л.: Наука. 1990. ISBN .
- Лаэрт // Мифы народов мира . 2. 1988. 40.
- Ярхо В. «Одиссея» — фольклорное наследие и творческая индивидуальность // Гомер. Одиссея. 2000. 289—329.
- Jessen. "Argonautai". . 1895. /.
- Lamer. "Laertes". Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. 1924. /.
- Lobsien E. "Odysseus". Mythenrezeption. Die antike Mythologie in Literatur, Musik und Kunst von den Anfängen bis zur Gegenwart. 2008. /.
- Schmidt J. "Odysseus". W. H. Roscher: Ausführliches Lexikon der griechischen und römischen Mythologie. 1902. /.
- Wüst E. "Odysseus". . 1937. /.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Laert q yun Lᾱerths qedim yunan mifologiyasinda personaj Itaka padsahi ve Odisseyin atasi O Avtolikin qizi ile evlenmisdir Laert qedim edebiyyatda Kalidon ovunun ve arqonavtlarin Qizil yun ugrunda Kolxidaya seyahetinin istirakcisi kimi xatirlanir O Homerin Odisseya eserinde ehemiyyetli personaj olmusdur ve burada yasli bir sexs kimi tesvir edilmisdir Laertq yun LᾱerthsOdissey yasli Laert ile XVII esr Muellif Mifologiya qedim yunan mifologiyasiYer Itaka Kalidon KolxidaCinsi kisi d Fealiyyeti Itaka padsahiAtasi Arkisi d Anasi Xalkomeduza d Arvadi Antikleya d Usaqlari Odissey Ktimena d Elaqeli hadiseler Kalidon ovu arqonavtlarin seyahetiXatirlanmasi Iliada Odisseya Vikianbarda elaqeli mediafayllarMifologiyadaQedim muellifler Laerti Itaka ve qonsu adalarin hokmdari oglu adlandirmisdilar Arkisi oz novbesinde ya Kefaliniyanin eponimi olan Kefalin ya da vasitesile Zevsin ozunun oglu idi Homer ucun sxoliyanin muellifi olan Evstafiye gore Laertin anasinin adi idi Laertin Odisseya eserinde neql edilen hadiseler baslamazdan evvelki heyati haqqinda cox az sey melumdur Laert Avtolikin qizi ile evlenmisdi Antikleyanin Odissey adli bir oglu ve adli bir qizi olmusdur Son antik dovre aid menbelerde Kallisto ve ya Fake adli basqa bir qiz ovladinin da adi cekilmisdir Hemcinin bir versiyaya gore Odissey eslinde eslen Korinfden olan Sizif adli personajin ogludur Sizif onun atlarini ogurladigi ucun Avtoliki cezalandirmaq meqsedile onun qizi Antikleyaya tecavuz etmisdir Antikleya artiq hamile olan vaxtda Laert ile evlenmisdir yasayan Avtolik en azi bir defe kurekenini ziyaret etmisdir Bu hadise Odisseyin doguldugu dovre aid edilmisdir Psevdo Higin ve Ovid Laertin adini Kalidon ovunun istirakcilari arasinda Siciliyali Diodor ve Psevdo Apollodor ise Qizil yun ugrunda Kolxidaya sefer eden arqonavtlar arasinda cekmisdiler Diodorun melumatina gore Laert kolxidalilarla doyusde igidliyi ile secilmis burada yaralanmis ve sonradan Medeya terefinden mualice edilmisdir Laert oz hakimiyyetini Troya muharibesinden evvel oglu Odisseye tehvil vermisdir lakin menbelerde bunun sebebleri gosterilmir Buna baxmayaraq muasir alimler guman edirler ki o zaman Laert Odisseyi nisbeten genc ve guclu bir insan hesab edirdi Odisseya eserinde tesvir edilen hadiseler baslayan dovrde Laert artiq dul qalmisdi ve siyasi fealiyyetden tamamile ayrilmisdi Laert padsah sarayinda nadir hallarda gorunur ucqar malikanelerin birinde yasayir yalniz bir nece kole ile unsiyyet qurur bagcaya qulluq edir ve olduyune inandigi ogluna yas tuturdu Itaka ehalisi Laertin olumunun yaxinlasdigina inanirdi ve gelini Penelopa bundan istifade ederek yuzlerle israrli heyat yoldasi namizedinden biri ile toyunu texire salmisdi O yeni evlilikden evvel qayinatasi ucun kefen toxumali oldugunu bildirmisdi ve o tam uc il bu isle mesgul olmusdur Odissey qayidan zaman Laert muveqqeti olaraq evvelki gucunu berpa etmisdi O Penelopa ile evlenmek isteyen sexslerden oldurulenlerin qohumlari ile doyusde istirak etmis ve hetta atasi oldurmusdur Populyar medeniyyetdePenelopa Laert ve Telemax Ovidin eseri ucun illustrasiya Homerin Iliada eserinde Laert cox az xatirlanir Bununla bele o Odisseya nin mezmununda movcuddur ve itkin dusmus oldugu dusunduyu oglu ucun kederlenen cox yasli bir insan kimi tesvir edilmisdir evlilik ucun namizedleri padsahin sarayinda ozlerini tehlukesiz hiss edirdiler cunki Laerti tehluke menbeyi hesab etmirdiler Odissey ozunu atasina yalniz hemin sexsler doyuldukden sonra gostermisdi Odissey atasinin inamsizligini aradan qaldirmaq ucun Laerte ayagindaki yara izini gostermis ve usaqliqda ona hediyye olaraq aldigi bagdaki agaclari sadalamisdir Bundan sonra Afina Laertin quvvetini guclendirmis ve o doyusde istirak etmek ucun yeniden silaha sarilmisdir Laert sonraki dovrlere aid eserlerinde de gorunur O hemise Homerden goturulmus bir fiqur kimi xatirlanmisdir Buna gore Laertden behs eden ve Odisseya dan musteqil olan basqa bir enenenin movcudluguna dair hec bir delil yoxdur Menbelerde metni tamamile itmis Laert faciesi xususile qeyd olunmusdur Odisseyin atasi Kalidon ovunun istirakcilari siyahisina daxil edilmisdir Muasir alimlerin ehtimallarina gore bunun bas vermesinin sebebi ellinizm dovrunun bilikli mifoqrafiyacilarinin edabazligi idi Onlar sadece olaraq Kalidon qabanini ovlamaq ucun Etoliyaya toplasan personajlar arasinda texminen eyni generasiyaya aid olan butun mifoloji personajlari daxil etmisdiler Bundan basqa Laert ogullari Troya muharibesinde istirak eden bir cox diger personajlarla birlikde arqonavtlarin siyahisina esassiz formada daxil edilmisdir Laertin sag qalmis tesvirleri az saydadir Xususile Berlinde saxlanilan adlanan vazanin uzerinde tesvir edilmis resm eserinde Avtolik ve Sizif mifi neql edilmis Laert ise burada sehnelerden birinde istirak etmisdir krateri Laertin toyunu tesvir edir ve burada hamile gorunur Buna gore de elmde bele bir fikir var ki ressam Evripid dovrune aid hansisa eseri illustrasiya etmisdir Sozugeden eserde Itaka padsahinin basqa kisiden usaq gozlediyini bildiyi halda Antikleyaya asiq olmasi ve onunla evlenmesi neql edilmisdir Laert Arqonavtlar Qizil yun axtarisinda 1960 filminin personajlarindan biri idi ve burada terefinden canlandirilmisdir O Odisseye hesr olunmus bir nece filmde de tesvir edilmisdir Bunlara daxildir Odisseyin seyahetleri 1954 terefinden canlandirilmisdir rejissorlugunu etdiyi Odisseya televiziya seriyasi MenbeIstinadlar Ziyatay 2009 seh 10 Autenrieth Georg Kefallῆnes www perseus tufts edu A Homeric Dictionary 2023 03 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 12 08 Apollodor Afinskij 1972 I 9 16 Lamer 1924 s 435 Gomer 2000 XV 363 Afinej 2004 IV 158 cd Wust 1937 seh 1918 Schmidt 1902 seh 602 613 Lamer 1924 s 426 Plutarh 1990 Grecheskie voprosy 43 Lamer 1924 s 437 Gigin 2000 Mify 173 Ovidij 1977 Metamorfozy VIII 315 Diodor Sicilijskij 2005 IV 48 5 Wust 1937 seh 1920 Gomer 2000 XV 353 357 Gomer 2000 XXIV 129 142 Yarho 1988 Lamer 1924 s 434 Jessen 1895 s 753 Lamer 1924 s 444 445 I giganti della Tessaglia 7 iyl 1963 2023 11 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 12 09 IMDb vasitesile Ulisse 2024 11 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 12 09 IMDb vasitesile Odissea 24 mar 1968 25 September 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 December 2024 IMDb vasitesile Lobsien 2008 seh 498 Edebiyyat Homer Odisseya Elekber Ziyatay terefinden tercume olunub Baki Serq Qerb 2009 Apollodor Afinskij Mifologicheskaya biblioteka L Nauka 1972 Afinej Pir mudrecov Knigi 1 8 M Nauka 2004 ISBN 5 02 010237 7 Gigin Mify SPb Aletejya 2000 ISBN 5 89329 198 O Gomer Odisseya M Nauka 2000 ISBN 5 02 011652 1 Diodor Sicilijskij Istoricheskaya biblioteka SPb Aletejya 2005 ISBN 5 89329 716 4 Publij Ovidij Nazon http ancientrome ru antlitr t htm a 1303006006 bare url missing title Metamorfozy M Hudozhestvennaya literatura 1977 Plutarh Zastolnye besedy L Nauka 1990 ISBN 5 02 027967 6 Laert Mify narodov mira 2 1988 40 Yarho V Odisseya folklornoe nasledie i tvorcheskaya individualnost Gomer Odisseya 2000 289 329 Jessen Argonautai 1895 Lamer Laertes Paulys Realencyclopadie der classischen Altertumswissenschaft 1924 Lobsien E Odysseus Mythenrezeption Die antike Mythologie in Literatur Musik und Kunst von den Anfangen bis zur Gegenwart 2008 Schmidt J Odysseus W H Roscher Ausfuhrliches Lexikon der griechischen und romischen Mythologie 1902 Wust E Odysseus 1937