Sisifos (və ya Sisif q.yun. Σiσυφος) — qədim yunan mifologiyasında Tanrıların ittihamından sonra böyük qaya parçasını dağın başına qaldırmağa məhkum edilmiş şəxs. Daş yuxarı qalxdıqda öz ağırlığı ilə aşağı düşürdü. Bu cəzanın mahiyyəti isə odur ki, "faydasız əmək"dən daha ağır cəza yoxdur.
Sizif | |
---|---|
q.yun. Σίσυφος | |
Cinsi | kişi[d] |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Homerə əsasən Sizif — ölümə məhkum edilənlərin ən ağıllısı, ən hiyləgəri idi.
Milf
Bu haqda bir sıra miflər mövcuddur. Əvvəla Sizifə bəslənən müxtəlif münasibətlərin, bəlkə də, hamısı onun nəyə görə yeraltı dünyanın faydasız qara fəhləsi olmasının səbəblərini aydınlaşdırır. Gəlin bir balaca əvvələ nəzər salaq. Birincisi, o, tanrılara naşükür, laqeyd münasibətinə görə ittiham olunur. Sizif tanrıların sirlərini oğurlayır. Asopun qızı Aegina Zevs tərəfindən qaçırılır. Bu qaçırılmadan sarsılmış ata dərdini Sizifə açıb şikayətlənir. Oğurlanmanı bilən Sizif təklif edir ki, əgər Asop Korinfin qalasına su verməyə razılıq verərsə, onda o bu barədə danışa bilər. Göylərin ildırım vurmalarının əvəzinə o, suyun xeyir-dua verməsini üstün tuturdu. Sizif yeraltı dünyada bunun üçün cəzalandırılır. Homer həmçinin belə nəql edir ki, Sizif Ölümün özünü zəncirləyib qandallamışdı. Pluton onun səltənətinin görünüşünə, sakit imperiyasına dözə bilmirdi. Buna görə də o, fatehinin əllərindən Ölümü azad etmək üçün müharibə tanrısını göndərdi. Bu da deyilir ki, ölümünə yaxın Sizif həyat yoldaşının sevgisini sınağa çəkməyə can atır. Arvadına əmr edir ki, öləndən sonra onun dəfn olunmamış cəsədini ictimai meydanın ortasına atsın. Bundan sonra, Sizif yeraltı dünyada oyanır. İnsan sevgisinə zidd itaətkarlıqla qəzəbləndirilən Sizif arvadını cəzalandırmaq üçün Plutondan yerə qayıtmağa icazə əldə edir. Ancaq o bu dünyanın üzünü yenidən gördükdə sudan, günəşdən, isti daşlardan və dənizdən zövq alır; cəhənnəm qaranlığına bir də qayıtmaq istəmir. Geri çağırmalar, qəzəb əlamətləri, xəbərdarlıqların heç biri fayda vermir. Bir neçə il o, körfəzin, parlayan dəniz və yerin, torpağın təbbəssümü ilə üz-üzə yaşayır. Tanrıların fərmanı zərurət idi. Hermes gəlib bu sırtıq, azmış kişini zəncirləyib, zövqündən ayıraraq zorla yeraltı dünyaya apardı. Orada isə Sizifin yuvarlayacağı qaya parçası – dövri taleyi onu gözləyirdi. Var oluş qayğısı özü olmaq ya da olmamaq qayğısıdır. "Kierkegaard. Sizifi gördüm qorxunc işkəncələr çəkərkən: tutmuş iki ovcuyla böyük bir qayanı və qollarıyla, ayaqlarıyla dayanmışdı qayaya, durmadan itələyirdi onu bir təpəyə doğru, budur qaya təpəyə çata-çatdadır, budur bitir, ama təpəyə çatmasına bir barmaq qalmış, bir güc itələyirdi onu təpədən geri, aşağıya qədər yuvarlanırdı yenidən baş bəlası qaya, o da yenidən itələyirdi qayanı, qan tər içində..." Homer
Sizif (yun. Σίσυφος; ing. Sisyphus) qədim yunan mifologiyasında sonsuza qədər böyük bir qayanı bir təpənin ən yüksək nöqtəsinədək yuvarlamağa məhkum edilmiş yeraltı dünya kralıdır. Sizif adı ənənəvi olaraq sophos (bilgə) sözü ilə əlaqələndirilir; ancaq bu əlaqələndirmə özündə bəzi etimoloji problemlər ehtiva edir. oğlu, kralı Sizof tanrı-çay , qızı Zevs tərəfindən qaçırılmış olduğunu söyləyərək Zevsi ələ verməsinə qarşılıq qalası içində bir çeşmə axıdılmasını təmin edir.
Bu xainlik Zevsin öfkəsinə səbəb olur. Zevs ona ölüm mələyi Tanatı göndərir. Sizif Tanatı zəncirləyir; onu azadlığına qovuşdurmaq üçün Zevs müdaxilə etmək məcburiyyətində qalır. Ölülər ölkəsinə aparılan Sizif taleyi ilə barışmaq istəmir. Özünə cənazə mərasimi təşkil edilməməsini həyat yoldaşından ölmədən əvvəl istəmişdir. Mərasimsiz gəlişi xoş qarşılamayan Hades, dinsiz həyat yoldaşını cəzalandırmağı üçün Sizifin yerüzünə qayıtma təklifini qəbul edir... Sizif daha illərlə yerüzündə yaşayacaqdır.
Nəhayət, o gerçək ölümlə cəzalandırılır. Ölülər ölkəsi tanrıları onu sonsuza qədər daş yuvarlamağa məhkum edirlər; hədəfə hər yaxınlaşmada daş yenə aşağıya düşür.
Həyatı
Sizif Eol ilə oğlu, əri və () şəhərinin qurucu kralıdır, lakin sonrakı qaynaqlar Sizifin ilə bərabərliyindən atası olduğunu iddia etməkdədir. Sizifin şərəfinə ilk İsthmian oyunlarını təşkil etdiyi rəvayət edilir.
Sizif dənizçilik və ticarətin inkişafına böyük yardımlar göstərmişdir, ancaq qonaqpərvərlik qanunlarını pozaraq yolçuları ve qonaqları öldürəcək qədər acgözlü və hiyləgər bir kraldır. Homerin dediyinə görə, Sizif ən hünərli insan olmağı ilə şöhrət tapmışdı. Qardaşının qızını başdan çıxarmış, qardaşının taxtını ələ keçirmiş və Zevsin sirrlərini – xüsusən Zevsin çay tanrısı qızı təcavüz etdiyi sirrinə xəyanət etmişdir. Bunun üzərinə Zevs Hadesdən Sizifi cəhənnəmdə zəncirləməsini istəmişdir. Sizif Tanatdan hiyləgərliklə zəncirin necə işlədiyini görmək üçün öz üzərində sınaqdan keçirməyini istəmiş, Tanat özünü zəncirləyəndə Sizif zənciri yaxşıca sıxmış və sonra Hadesi təhdid etmişdir. Bu vəziyyət qarışıqlığa və bu vaxt ərzində heç bir insanın ölməməsinə səbəb olmuşdur. Bunun üzərinə, rəqibləri ölmədiyi üçün etdiyi müharibələrdən zövq alamayan və bu vəziyyətə bir xeyli canı sıxılan Ares vəziyyətə müdaxilə etmiş, Tanatı sərbəst buraxıb Sizifi göndərmişdir.
Ancaq Sizif ölmədən öncə, həyat yoldaşına öldüyü zaman adət olduğu halda qurban verməməyini söyləmişdir. Beləcə Sizif Yeraltı dünyada həyat yoldaşının ona laqeyd yanaşdığından şikayət etmiş və Yeraltı kraliçası Persefonanı həyat yoldaşından vəzifələrini yerinə yetirməyi istəmək üçün dünyaya qayıtmasına icazə verməsi üçün razı salmışdır. Sizif Korintə çatanda geri dönməyi rəddetmiş və sonunda Hermes tərəfindən Yeraltı dünyaya geri aparılmışdır.
Sizifin vəzifəsi, ya da Sizifin meydan oxuması
Hiyləgərliyinin cəzası olaraq Sizif tanrılar tərəfindən böyük bir qayanı dik bir təpənin zirvəsinə yuvarlamağa məhkum olundu. Sizif tam təpənin zirvəsinə çatanda qaya hər zaman əlindən çıxıb aşağı yuvarlanırdı və Sizif hər şeyə yenidən başlamaq məcburiyyətində qalırdı. Rəsim Sizifin boş səylərinin canlı nümunəsidir. Bu cəza Sizifin Çay tanrısı qızı Eginanın yerini dediyi üçün verilmişdir. Zevs Eginayı uzaqlara aparmış və etmiş olduğu şeydən ötrü Sizifə qəzəblənmişdir. Bu səbəbdən, anlamsız və ya bitmək tükənmək bilməyən işlərə ingilis dilində "Sisyphean" deyilir. Sizif antik dövr yazıçıları üçün ortaq bir mövzudur və adlı rəssam Delfinin divarlarına onun rəsmini çəkmişdir.
Günəş tanrıçılığına görə, Sizif hər gün şərqdən doğub qərbdən batan günəşi təmsil etməkdədir. Mövzunun digər araşdırmaçıları onu dalğaların yüksəlişi və alçalışının, ya da xain dənizin bir şəxsləşdirilməsi olaraq görürlər. Fridrix Qottlib Uelker Sizifin bilginin ardınca boşa səy göstərən bir insanı simvollaşdırdığını deyir.
İstinadlar
- Albert Camus. "Sizif haqqında əfsanə". N.İbrahimov.
- The Plague, The Fall, Exile and the Kingdom, and Selected Essays, Albert Camus, Alfred A. Knopf 2004,
- Edith Hamilton's Mythology, 312-313
- Albert Camus. "Sizif haqqında əfsanə". N.İbrahimov.
Xarici keçidlər
- Sisyphus
- www.mythweb.com/Sisyphus 2021-03-29 at the Wayback Machine
- King/Sisyphus
- Le mythe de Sisyphe
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sisifos ve ya Sisif q yun Sisyfos qedim yunan mifologiyasinda Tanrilarin ittihamindan sonra boyuk qaya parcasini dagin basina qaldirmaga mehkum edilmis sexs Das yuxari qalxdiqda oz agirligi ile asagi dusurdu Bu cezanin mahiyyeti ise odur ki faydasiz emek den daha agir ceza yoxdur Sizifq yun SisyfosCinsi kisi d Vikianbarda elaqeli mediafayllar Homere esasen Sizif olume mehkum edilenlerin en agillisi en hiylegeri idi MilfBu haqda bir sira mifler movcuddur Evvela Sizife beslenen muxtelif munasibetlerin belke de hamisi onun neye gore yeralti dunyanin faydasiz qara fehlesi olmasinin sebeblerini aydinlasdirir Gelin bir balaca evvele nezer salaq Birincisi o tanrilara nasukur laqeyd munasibetine gore ittiham olunur Sizif tanrilarin sirlerini ogurlayir Asopun qizi Aegina Zevs terefinden qacirilir Bu qacirilmadan sarsilmis ata derdini Sizife acib sikayetlenir Ogurlanmani bilen Sizif teklif edir ki eger Asop Korinfin qalasina su vermeye raziliq vererse onda o bu barede danisa biler Goylerin ildirim vurmalarinin evezine o suyun xeyir dua vermesini ustun tuturdu Sizif yeralti dunyada bunun ucun cezalandirilir Homer hemcinin bele neql edir ki Sizif Olumun ozunu zencirleyib qandallamisdi Pluton onun seltenetinin gorunusune sakit imperiyasina doze bilmirdi Buna gore de o fatehinin ellerinden Olumu azad etmek ucun muharibe tanrisini gonderdi Bu da deyilir ki olumune yaxin Sizif heyat yoldasinin sevgisini sinaga cekmeye can atir Arvadina emr edir ki olenden sonra onun defn olunmamis cesedini ictimai meydanin ortasina atsin Bundan sonra Sizif yeralti dunyada oyanir Insan sevgisine zidd itaetkarliqla qezeblendirilen Sizif arvadini cezalandirmaq ucun Plutondan yere qayitmaga icaze elde edir Ancaq o bu dunyanin uzunu yeniden gordukde sudan gunesden isti daslardan ve denizden zovq alir cehennem qaranligina bir de qayitmaq istemir Geri cagirmalar qezeb elametleri xeberdarliqlarin hec biri fayda vermir Bir nece il o korfezin parlayan deniz ve yerin torpagin tebbessumu ile uz uze yasayir Tanrilarin fermani zeruret idi Hermes gelib bu sirtiq azmis kisini zencirleyib zovqunden ayiraraq zorla yeralti dunyaya apardi Orada ise Sizifin yuvarlayacagi qaya parcasi dovri taleyi onu gozleyirdi Var olus qaygisi ozu olmaq ya da olmamaq qaygisidir Kierkegaard Sizifi gordum qorxunc iskenceler cekerken tutmus iki ovcuyla boyuk bir qayani ve qollariyla ayaqlariyla dayanmisdi qayaya durmadan iteleyirdi onu bir tepeye dogru budur qaya tepeye cata catdadir budur bitir ama tepeye catmasina bir barmaq qalmis bir guc iteleyirdi onu tepeden geri asagiya qeder yuvarlanirdi yeniden bas belasi qaya o da yeniden iteleyirdi qayani qan ter icinde Homer Sizif yun Sisyfos ing Sisyphus qedim yunan mifologiyasinda sonsuza qeder boyuk bir qayani bir tepenin en yuksek noqtesinedek yuvarlamaga mehkum edilmis yeralti dunya kralidir Sizif adi enenevi olaraq sophos bilge sozu ile elaqelendirilir ancaq bu elaqelendirme ozunde bezi etimoloji problemler ehtiva edir oglu krali Sizof tanri cay qizi Zevs terefinden qacirilmis oldugunu soyleyerek Zevsi ele vermesine qarsiliq qalasi icinde bir cesme axidilmasini temin edir Bu xainlik Zevsin ofkesine sebeb olur Zevs ona olum meleyi Tanati gonderir Sizif Tanati zencirleyir onu azadligina qovusdurmaq ucun Zevs mudaxile etmek mecburiyyetinde qalir Oluler olkesine aparilan Sizif taleyi ile barismaq istemir Ozune cenaze merasimi teskil edilmemesini heyat yoldasindan olmeden evvel istemisdir Merasimsiz gelisi xos qarsilamayan Hades dinsiz heyat yoldasini cezalandirmagi ucun Sizifin yeruzune qayitma teklifini qebul edir Sizif daha illerle yeruzunde yasayacaqdir Nehayet o gercek olumle cezalandirilir Oluler olkesi tanrilari onu sonsuza qeder das yuvarlamaga mehkum edirler hedefe her yaxinlasmada das yene asagiya dusur HeyatiSizif Eol ile oglu eri ve seherinin qurucu kralidir lakin sonraki qaynaqlar Sizifin ile beraberliyinden atasi oldugunu iddia etmekdedir Sizifin serefine ilk Isthmian oyunlarini teskil etdiyi revayet edilir Sizif denizcilik ve ticaretin inkisafina boyuk yardimlar gostermisdir ancaq qonaqperverlik qanunlarini pozaraq yolculari ve qonaqlari oldurecek qeder acgozlu ve hiyleger bir kraldir Homerin dediyine gore Sizif en hunerli insan olmagi ile sohret tapmisdi Qardasinin qizini basdan cixarmis qardasinin taxtini ele kecirmis ve Zevsin sirrlerini xususen Zevsin cay tanrisi qizi tecavuz etdiyi sirrine xeyanet etmisdir Bunun uzerine Zevs Hadesden Sizifi cehennemde zencirlemesini istemisdir Sizif Tanatdan hiylegerlikle zencirin nece islediyini gormek ucun oz uzerinde sinaqdan kecirmeyini istemis Tanat ozunu zencirleyende Sizif zenciri yaxsica sixmis ve sonra Hadesi tehdid etmisdir Bu veziyyet qarisiqliga ve bu vaxt erzinde hec bir insanin olmemesine sebeb olmusdur Bunun uzerine reqibleri olmediyi ucun etdiyi muharibelerden zovq alamayan ve bu veziyyete bir xeyli cani sixilan Ares veziyyete mudaxile etmis Tanati serbest buraxib Sizifi gondermisdir Ancaq Sizif olmeden once heyat yoldasina olduyu zaman adet oldugu halda qurban vermemeyini soylemisdir Belece Sizif Yeralti dunyada heyat yoldasinin ona laqeyd yanasdigindan sikayet etmis ve Yeralti kralicasi Persefonani heyat yoldasindan vezifelerini yerine yetirmeyi istemek ucun dunyaya qayitmasina icaze vermesi ucun razi salmisdir Sizif Korinte catanda geri donmeyi reddetmis ve sonunda Hermes terefinden Yeralti dunyaya geri aparilmisdir Sizifin vezifesi ya da Sizifin meydan oxumasiHiylegerliyinin cezasi olaraq Sizif tanrilar terefinden boyuk bir qayani dik bir tepenin zirvesine yuvarlamaga mehkum olundu Sizif tam tepenin zirvesine catanda qaya her zaman elinden cixib asagi yuvarlanirdi ve Sizif her seye yeniden baslamaq mecburiyyetinde qalirdi Resim Sizifin bos seylerinin canli numunesidir Bu ceza Sizifin Cay tanrisi qizi Eginanin yerini dediyi ucun verilmisdir Zevs Eginayi uzaqlara aparmis ve etmis oldugu seyden otru Sizife qezeblenmisdir Bu sebebden anlamsiz ve ya bitmek tukenmek bilmeyen islere ingilis dilinde Sisyphean deyilir Sizif antik dovr yazicilari ucun ortaq bir movzudur ve adli ressam Delfinin divarlarina onun resmini cekmisdir Gunes tanriciligina gore Sizif her gun serqden dogub qerbden batan gunesi temsil etmekdedir Movzunun diger arasdirmacilari onu dalgalarin yukselisi ve alcalisinin ya da xain denizin bir sexslesdirilmesi olaraq gorurler Fridrix Qottlib Uelker Sizifin bilginin ardinca bosa sey gosteren bir insani simvollasdirdigini deyir IstinadlarAlbert Camus Sizif haqqinda efsane N Ibrahimov The Plague The Fall Exile and the Kingdom and Selected Essays Albert Camus Alfred A Knopf 2004 ISBN 1 4000 4255 0 Edith Hamilton s Mythology 312 313 Albert Camus Sizif haqqinda efsane N Ibrahimov Xarici kecidlerSisyphus www mythweb com Sisyphus 2021 03 29 at the Wayback Machine King Sisyphus Le mythe de Sisyphe