Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Krım Tatar Milli Qurultayı (krımtat. Qırımtatar Milliy Qurultayı, Къырымтатар Миллий Къурултайы) — Krım tatar xalqının nümayəndə orqanı və 1917-ci ildə Krım Xalq Respublikasının müstəqilliyini bəyan edərək onun parlamenti olan qurum.
Tarixi
Mənşəyi
Rusiyada 1917-ci ilin martın 25-də baş vermiş Fevral inqilabından sonra Simferopol şəhərində Krımın şəhərləri və qəsəbələridən 1500 nümayəndədən ibarət olan Bütövkrım Müsəlman Qurultayı baş verib. Həmin ilin oktyabrın 1-2 arasında müsəlman icra komitəsinin başçısı Noman Çələbi Cihan komitənin keçirdiyi Krım tatar qurumların toplantısında Krım Tatar Milli Qurultayını təsis etməyə təklif edib. Təklif yekdilliklə qəbul olunub.
Sovet dövrü
Sovet dövründə törədilən deportasiyalara görə, 1950-ci və 60-cı illərdə Krım tatarların milli hərəkatı SSRİ boyu mərkəzsiz bir şəbəkə yaradıb, Özbəkistanda iclaslarını gizli şəkildə aparmağa məcbur idi. 1970-ci və 80-ci illərdə birgə məqsədləri, amma müxtəlif taktikaları olan qruplar formalaşıb. 80-ci illərin ortasında yeni təşkil üsulları üçün imkan yaradılıb.
Sovet dövründəki fasilədən sonra Qurultay yenidən 1991-ci ilin iyunun 26-da toplaşmağa başladı. Qurultay Krım Tatar Milli Məclisinin 33 üzvünü seçib.
Krımın ilhaqından sonra
Rusiya Krımı ilhaq edəndən sonra Qurultay Kiyevdə toplaşır. İlhaqçılar isə Simferopol şəhəridə özünə sadiq olanlar üçün qurultay keçirir. Kiyevdə keçirilən iclasda ilhaq olunan Krımın müftiyi Əmirəli Ablayev yenidən öz vəzifəsinə seçilmişdi. Kiyevdəki Qurultayın nümayəndələri muftiyyatı FSB tərəfindən idarə olunduğunda ittiham edirlər.
Eyni zamanda, ilhaqçılar Qurultay nümayəndələrə Krımdan Ukraynanın qitə hissəsinə keçməsinə maneə olurlar.
İstinadlar
- "89 років від проголошення у Бахчисараї Кримської Народної Республіки". 2021-01-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-10.
- "КУРУЛТАЙ КРЫМСКОТАТАРСКОГО НАРОДА: истоки и созыв национального съезда". 2022-03-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-03.
- "Kırım Tatar Kurultayı: Millî Sözleşmesi kökenleri ve toplanması" (rus). http://qtmm.org. 15 Mayıs 2018. 2016-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-07.
- "The Tatars of Crimea: Return to the Homeland : Studies and Documents, p. 285". 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-09.
- "Разделенный курултай. Как крымские татары собрались на съезд дважды: и в Киеве, и в Крыму". 2022-04-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-06.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Krim Tatar Milli Qurultayi krimtat Qirimtatar Milliy Qurultayi Kyrymtatar Millij Kurultajy Krim tatar xalqinin numayende orqani ve 1917 ci ilde Krim Xalq Respublikasinin musteqilliyini beyan ederek onun parlamenti olan qurum Tarixi1917 ci ilin Qurultayinin uzvleriMenseyi Esas meqale Krim Xalq Respublikasi Rusiyada 1917 ci ilin martin 25 de bas vermis Fevral inqilabindan sonra Simferopol seherinde Krimin seherleri ve qesebeleriden 1500 numayendeden ibaret olan Butovkrim Muselman Qurultayi bas verib Hemin ilin oktyabrin 1 2 arasinda muselman icra komitesinin bascisi Noman Celebi Cihan komitenin kecirdiyi Krim tatar qurumlarin toplantisinda Krim Tatar Milli Qurultayini tesis etmeye teklif edib Teklif yekdillikle qebul olunub Sovet dovru Esas meqale Krim tatarlarinin deportasiyasi Sovet dovrunde toredilen deportasiyalara gore 1950 ci ve 60 ci illerde Krim tatarlarin milli herekati SSRI boyu merkezsiz bir sebeke yaradib Ozbekistanda iclaslarini gizli sekilde aparmaga mecbur idi 1970 ci ve 80 ci illerde birge meqsedleri amma muxtelif taktikalari olan qruplar formalasib 80 ci illerin ortasinda yeni teskil usullari ucun imkan yaradilib Sovet dovrundeki fasileden sonra Qurultay yeniden 1991 ci ilin iyunun 26 da toplasmaga basladi Qurultay Krim Tatar Milli Meclisinin 33 uzvunu secib Krimin ilhaqindan sonra Rusiya Krimi ilhaq edenden sonra Qurultay Kiyevde toplasir Ilhaqcilar ise Simferopol seheride ozune sadiq olanlar ucun qurultay kecirir Kiyevde kecirilen iclasda ilhaq olunan Krimin muftiyi Emireli Ablayev yeniden oz vezifesine secilmisdi Kiyevdeki Qurultayin numayendeleri muftiyyati FSB terefinden idare olundugunda ittiham edirler Eyni zamanda ilhaqcilar Qurultay numayendelere Krimdan Ukraynanin qite hissesine kecmesine manee olurlar Istinadlar 89 rokiv vid progoloshennya u Bahchisarayi Krimskoyi Narodnoyi Respubliki 2021 01 27 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 10 KURULTAJ KRYMSKOTATARSKOGO NARODA istoki i sozyv nacionalnogo sezda 2022 03 16 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 03 Kirim Tatar Kurultayi Milli Sozlesmesi kokenleri ve toplanmasi rus http qtmm org 15 Mayis 2018 2016 10 20 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 07 The Tatars of Crimea Return to the Homeland Studies and Documents p 285 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 09 Razdelennyj kurultaj Kak krymskie tatary sobralis na sezd dvazhdy i v Kieve i v Krymu 2022 04 27 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 06