Korinf kanalı (yun. Διώρυγα της Κορίνθου, Dhioryga tis Korinthou) — Yunanıstan ərazisində yerləşən kanal. Kanal ilə birləşdirir, Peloponnes yarımadasını isə Balkan yarımadasından ayırır. Kanalın çəkilişi ilə Peloponnes yarımadası artıq adaya çevrildi.
Korinf kanalı | |
---|---|
yun. Διώρυγα της Κορίνθου | |
| |
Axdığı yerlər | Yunanıstan |
Giriş | , İon dənizi |
Mənsəb | , Egey dənizi |
Uzunluğu | 6 343 m |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Ümumi məlumat
Peloponnes Yunanıstanın ən böyük yarımadasıdır. Ensiz altı kilometrlik Korinf bərzəxilə materiklə birləşir. Ondan şimalda Korinf, cənubda Saronik körfəzləri yerləşir. Bərzəxin dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 50–80 m-dir. Burada yer qabığı çoxlu sınmalarla pozulmuşdur. Korinf bərzəxi geoloji cəhətdən inkişaf edən çoxpilləli birdir.
Korinf bərzəxini kəsib keçən kanalın uzunluğu 6 343 m, dəniz səviyyəsi eni 25 m, dəniz dibi eni isə 21 m-dir. Dərinliyi 8 metr olan kanalın divarlarının hündürlüyü 76 metrdir. Baxmayarq ki, kanal Egey dənizini İon dənizi ilə birlşdirir, ancaq iqtisadi baxımdan o qədər əhəmiyyətli kanal hesab olunmur. Kanalın çəkildiyi ərazi əsasən çökmə mənşəli süxur olan əhəngdaşından təşkil olunub. Kanalın şaquli divarlarında geoloji quruluş, o cümlədən yarıq sistemləri üzrə üfüqi layların bir-birinə nisbətən aşağı düşməsi çox gözəl müşahidə olunur. Kanal üzərində bir dəmiryol və üç avtomobil körpüsü var. Köhnə körpülərdən birinin üzərində müşahidə meydançası yerləşir. Korinf kanalı ümumən 400 km-lik məsafəni qısaldır.
Tarixi
Hələ antik dövrdə yunanlar öz gəmilərini Korinf körfəzindən Saronik körfəzinə, Peloponnesi dövrə vurmadan, xüsusi arabalarla E.ə. VIII əsrdə hələ mövcud olmuş daş örtüklü yolla Lekeon limanından Kenxrei limanına gətirirdilər. Bu xüsusi yol tarixdə adı ilə məşhurdur.
Bu ərazidən kanalın çəkilməsi Makedoniyalı İsgəndərin arzusu idi. E.ə. 307-ci ildə kanalın tikintisi ilə bağlı misir mühəndislərini dəvət etdi. Ancaq mühəndislər kanalın tikintisinin mümkünsüz olduğunu demişlər. Səbəb kimidə kanal ilə birləşdiriləcək körfəzlərin fərqli səviyyəyə malik olmasını göstərmişlər. İdeyya Roma hökümdarları Qay Yuli Sezarı və Kaliqulanı da ciddi düşündürmüşdür. Bizim eranın 67-ci ilində Neronun dövründə kanalı qazmağa başladılar. Qazıntıda 6000 yaxın qul iştirak edirdi. Onun ölümündən sonra, 68-ci ildə işlər dayandırıldı.
Tikilmə tarixçəsi
1821-ci ildə kanalın tikintisinə yenidən təşəbbüs göstərilsədə, iqtisadi baxımdan əlverişli olmadığı üçün bu fikir yenidən təxirə salındı. 23 aprel 1882-ci ildə kanalın tikintisinə start verildi. Tikinti işlərinə macar mühəndis İştvan Tüür rəhbərlik etmişdir. Kanalın tikintisinə fransız şirkəti başlasada, yekunlaşdıran yunan şirkəti oldu. 11 il davam edən kanalın tikintisi 25 iyun 1893-cü ildə yekunlaşdı. İlk gəmi keçidi isə 1894-cü ilin yanvarında baş tutmuşdur.
Müasir dövürdə kanal daha çox turist marşurtlarına xidmət edir və il ərzində 11 000 gəmi kanalı keçir. Daha böyük okean gəmilərinin kanaldan keçməsi mümükünsüzdür. Maksimum 16,5 m. enində olan gəmilər qoşqulu vəziyyətdə kanalı keçə bilər. Kanal üzərində olan körpülərdə tez-tez Banci-cumpinq tulanışları həyata keçirilir.
Şəkillər
- Böyük gəmilərin qoşqulu vəziyyətdə kanaldan keçməsi.
- Korinf kanalı. 1894 - cü il.
- Korinf və Saronik körfəzləri
- Kanalın giriş hissəsi.
Xarici keçidlər
- Коринфский канал в Греции – самый узкий судоходный канал в мире 2015-04-16 at the Wayback Machine
İstinadlar
- C. Tsakos, E. Pipera-Marsellou, D. Tsoukala-Konidari, Canal de Corinthe, Éditions Hesperos, Athènes, 2003 —
- "Коринфский канал: водный путь сквозь материк". 2022-03-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-23.
- Raepsaet, Georges & Tolley, Mike (1993),"Le Diolkos de l'Isthme à Corinthe: son tracé, son fonctionnement" 2023-07-25 at the Wayback Machine Bulletin de Correspondance Hellénique Т. 117: 233–261
- . 2016-03-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-23.
- . 2012-03-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Korinf kanali yun Diwryga ths Korin8oy Dhioryga tis Korinthou Yunanistan erazisinde yerlesen kanal Kanal ile birlesdirir Peloponnes yarimadasini ise Balkan yarimadasindan ayirir Kanalin cekilisi ile Peloponnes yarimadasi artiq adaya cevrildi Korinf kanaliyun Diwryga ths Korin8oyKanalin aerofoto gorunusuAxdigi yerler YunanistanGiris Ion deniziMenseb Egey deniziUzunlugu 6 343 m Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatPeloponnes Yunanistanin en boyuk yarimadasidir Ensiz alti kilometrlik Korinf berzexile materikle birlesir Ondan simalda Korinf cenubda Saronik korfezleri yerlesir Berzexin deniz seviyyesinden yuksekliyi 50 80 m dir Burada yer qabigi coxlu sinmalarla pozulmusdur Korinf berzexi geoloji cehetden inkisaf eden coxpilleli birdir Korinf berzexini kesib kecen kanalin uzunlugu 6 343 m deniz seviyyesi eni 25 m deniz dibi eni ise 21 m dir Derinliyi 8 metr olan kanalin divarlarinin hundurluyu 76 metrdir Baxmayarq ki kanal Egey denizini Ion denizi ile birlsdirir ancaq iqtisadi baximdan o qeder ehemiyyetli kanal hesab olunmur Kanalin cekildiyi erazi esasen cokme menseli suxur olan ehengdasindan teskil olunub Kanalin saquli divarlarinda geoloji qurulus o cumleden yariq sistemleri uzre ufuqi laylarin bir birine nisbeten asagi dusmesi cox gozel musahide olunur Kanal uzerinde bir demiryol ve uc avtomobil korpusu var Kohne korpulerden birinin uzerinde musahide meydancasi yerlesir Korinf kanali umumen 400 km lik mesafeni qisaldir TarixiNeron zamaninda yarimciq qalmis kanalin qaliqlar 1881 ci ilin xeritesi Hele antik dovrde yunanlar oz gemilerini Korinf korfezinden Saronik korfezine Peloponnesi dovre vurmadan xususi arabalarla E e VIII esrde hele movcud olmus das ortuklu yolla Lekeon limanindan Kenxrei limanina getirirdiler Bu xususi yol tarixde adi ile meshurdur Bu eraziden kanalin cekilmesi Makedoniyali Isgenderin arzusu idi E e 307 ci ilde kanalin tikintisi ile bagli misir muhendislerini devet etdi Ancaq muhendisler kanalin tikintisinin mumkunsuz oldugunu demisler Sebeb kimide kanal ile birlesdirilecek korfezlerin ferqli seviyyeye malik olmasini gostermisler Ideyya Roma hokumdarlari Qay Yuli Sezari ve Kaliqulani da ciddi dusundurmusdur Bizim eranin 67 ci ilinde Neronun dovrunde kanali qazmaga basladilar Qazintida 6000 yaxin qul istirak edirdi Onun olumunden sonra 68 ci ilde isler dayandirildi Tikilme tarixcesi 1821 ci ilde kanalin tikintisine yeniden tesebbus gosterilsede iqtisadi baximdan elverisli olmadigi ucun bu fikir yeniden texire salindi 23 aprel 1882 ci ilde kanalin tikintisine start verildi Tikinti islerine macar muhendis Istvan Tuur rehberlik etmisdir Kanalin tikintisine fransiz sirketi baslasada yekunlasdiran yunan sirketi oldu 11 il davam eden kanalin tikintisi 25 iyun 1893 cu ilde yekunlasdi Ilk gemi kecidi ise 1894 cu ilin yanvarinda bas tutmusdur Muasir dovurde kanal daha cox turist marsurtlarina xidmet edir ve il erzinde 11 000 gemi kanali kecir Daha boyuk okean gemilerinin kanaldan kecmesi mumukunsuzdur Maksimum 16 5 m eninde olan gemiler qosqulu veziyyetde kanali kece biler Kanal uzerinde olan korpulerde tez tez Banci cumpinq tulanislari heyata kecirilir Sekillerperrow 4 Boyuk gemilerin qosqulu veziyyetde kanaldan kecmesi Korinf kanali 1894 cu il Korinf ve Saronik korfezleri Kanalin giris hissesi Xarici kecidlerKorinfskij kanal v Grecii samyj uzkij sudohodnyj kanal v mire 2015 04 16 at the Wayback MachineIstinadlarC Tsakos E Pipera Marsellou D Tsoukala Konidari Canal de Corinthe Editions Hesperos Athenes 2003 ISBN 960 8103 35 5 Korinfskij kanal vodnyj put skvoz materik 2022 03 14 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 23 Raepsaet Georges amp Tolley Mike 1993 Le Diolkos de l Isthme a Corinthe son trace son fonctionnement 2023 07 25 at the Wayback Machine Bulletin de Correspondance Hellenique T 117 233 261 2016 03 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 23 2012 03 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 24