Ko Un— (kor. 고은; 1 avqust 1933, Günsan[d], Yaponiya imperiyası) — Koreya şairi və nasiri, ictimai xadim, insan hüquqları müdafiçəsi
Ko Un | |
---|---|
Lua xətası: expandTemplate: template "dil-ko-hani" does not exist. | |
Doğum adı | 고은태 |
Doğum tarixi | 1 avqust 1933(90 yaş) |
Doğum yeri | |
Milliyyəti | koreyalı |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | şair, yazıçı, tərcüməçi, universitet müəllimi[d], bhikşu, aktivist, publisist |
Fəaliyyət illəri | 1958–2018 |
Əsərlərinin dili | koreya dili |
Janrlar | şeir, hekayə, roman, esse |
koun.co.kr | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Cənubi Koreya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən biri olan Ko Un 1933-cü ilin avqust ayının 1-də Koreya Respublikasının Jeonlabukdo əyalətinin Gunsan şəhərində anadan olmuşdur. Koreya müharibəsində böyük çətinliklərlə üzləşmişdir. 1952-ci ildə — on səkkiz yaşında buddist rahibi olmuşdur. 1957-ci ildə başqa bir rahiblə Buddist təmayüllü qəzet qurmuş və onun baş redaktoru olmuşdur. Həmin qəzetin səhifələrində ilk şeir və esselərini dərc etmişdir.
1958-ci ildə görkəmli şair Ço Çi Xunun tövsiyəsi ilə "Müasir ədəbiyyat" ədəbi toplusunda dərc olunan həcmcə kiçik "Vərəm" adlı şeiri ilə ədəbiyyat aləminə qədəm qoymuş, ilin şairi seçilmişdir.
1962-ci ildə Ko Unun ilk şeirlər toplusu olan "Özgə dünya həssaslığı" kitabı nəşr edilir. Bu dönəmdə o, nəinki Buddist dairələrdə, həmçinin ədəbi mühitdə kifayət qədər tanınırdı. O, Çondung məbədinin baş rahibi, sonra təhsil direktoru və Haein məbədinin rəhbəri vəzifəsini icra etmiş və nəhayət Milli Rahiblər Birliyi Mərkəzi Komitəsinin üzvü seçilmişdir.
1962-ci ildə ildə rahiblikdən uzaqlaşaq dünyəvi həyata qayıtmışdır. Bu dönəmlərdə o, rus yazıçısı Mixail Şoloxovun "Sakit Don" romanını yapon dilinə tərcümədə oxumuş və əsər genişmiqyaslılığı və mürəkkəbliyi ilə onu heyrətləndirmiş, bu səbəbdən bütün əlyazmalarını yandıraraq ümidsizliyə qapılmışdır.
1963–1966-cı illərdə Ceju şəhərində bir uşaq evi qurmuşdur. Sonra ölkənin paytaxtı Seula köçmüş, ancaq orada özünü tapa bilmədiyindən depressiyaya qapılmışdır. Həyatla barışa bilməyərək 1970-ci ildə intihara cəhd etmişdir. Dördüncü Respublika dövründə insan hüquqları uğrunda fəal mübarizəyə qoşulmuşdur. Bir neçə dəfə (1974, 1979, 1980, 1989) həbs edilmişdir. Çon Du Hvanın hərbi çevrilişindən sonra iyirmi il həbs cəzasına məhkum edilmiş, 1982-ci ilin avqustunda sərbəst buraxılmışdır.
Ko Un Koreyada demokratiya uğrunda fəal mübarizlərdən biri kimi tanınır. O, 1983-cü ildə evlənərək Anson şəhərində məskunlaşmış və yaradıcılığının ən məhsuldar mərhələsi başlamışdır.
Koreya Yazıçılar Birliyinin sədri, Koreya Ulusal Sənətçilər Birliyinin başqanı, Berkli Universiteti Koreyaşünaslıq Bölümünün dəvətli müəllimi, Harvard Yençing İnstitutunun xüsusi araşdırma professoru kimi müxtəlif vəzifələrdə çalışmışdır. 2000-ci ildə Şimali Koreya ilə Zirvə görüşünün rəsmi nümayəndələrindən biri olaraq Pxenyana səfər etmiş və bunun yekununda hər iki ölkə şairlərinin (2000) şeirlərindən ibarət bir toplu hazırlayıb yayınlamışdır. Həmin dövrdən başlayaraq dəfələrlə Şimali Koreyaya səfərlər etmişdir.
Koreya Respublikasının Dongduk Universitetinin (2010) və Jonbuk Universitetinin (2011) fəxri doktoru seçilmişdir. 2011-ci ildə Dünya Poeziya Akademiyasının (World Poetry Academy) Fəxri Komitəsinə üzv seçilmişdir. 2014-cü ildə YUNESKO üzrə Koreyanın Milli Komissiyasının xoşməramlı səfiri seçilmişdir.
Hazırda "Pan Koreya Böyük Dil Sözlüyü"nün redaksiya heyətinin rəhbəridir. 2007-ci ildən Seul Milli Universitetində dəvətli professor kimi çalışmaqdadır. 2009-cu ildən başlayaraq bir neçə dəfə Nobel mükafatına namizəd göstərilmişdir.
2018-ci ildə cinsi təcavüz qalmaqalında adı hallandığına görə əsərləri dərsliklərdən çıxarılmış, ev muzeyi qapadılmışdır.
Ədəbi yaradıcılığı
Ko Un 1958-ci ildən nəşr olunmağa başlamışdır. Onun ilk şeir kitabı olan "Piangamseung" 1960-cı ildə nəşr olunmuşdur. Bunun ardınca "Bir rüzgar", epik şeir kitabı "Bekdusan" (7 kitab), "On min can" (bütövlükdə 30 kitab), Ko Un Şeir Antologiyası (2 kitab), Ko Un Şeir Seriyası (cəmi 38 kitab) olmaq üzrə 150 kitabı nəşr edilmişdir.
1989-cu ildən etibarən əsərləri ingilis, fransız, alman, ispan, rumın, çex, türk, rus, yapon, Çin, Vyetnam və başqa dillərə çevrilmişdir. Əsərləri dünya ədəbiyyat çevrəsi və oxucular tərəfindən böyük maraqla qarşılanmışdır.
Ko Unun şeirləri daha çox prozaik səpkidədir, bununla belə yazıları dərin məzmunu, həyatiliyi, cəsarəti ilə diqqəti çəkir.
Onun bəzi bəzi nəsr əsərləri, cümlədən "Sutranın güllü bəzəkləri" (1991), "Kiçik səyyah" (2005) bestsellerə çevrilmişdir. Ko Unun bioqrafik məzmunlu hekayələrinin Koreya tarixindən alınmış personajları (Çumon, Kim Yusin və başqaları) ideoloji qərəzlilik və didaktik baxımdan tənqid olunmuşdur.
Ko Un XX yüzil Koreya ədəbiyyatında ən məhsuldar müəllif hesab olunur. Şeirlərlə yanaşı, hekayə, roman, esse, publisistik məqalə, dram, habelə Çin klassik poeziyasından tərcümələrin müəllifidir. Professor Peter Linin (Peter H. Lee) qənaətincə, Ko Un məhsuldarlıqdan əlavə, yazılarının əhatəliliyi və təxəyyül dərinliyi, dildən məharətlə istifadə etməsi ilə də seçilir.
Fəxri üzvü olduğu təşkilatlar
Koreya Respublikasının Dongduk Universitetinin (2010) Jonbuk Universitetinin (2011) fəxri doktoru seçilmişdir. 2011-ci ildə Dünya Poeziya Akademiyasının (World Poetry Academy) Fəxri Komitəsinə üzv seçilmişdir. 2014-cü ildə YUNESKO üzrə Koreyanın Milli Komissiyasının xoşməramlı səfiri seçilmişdir.
"Pan Koreya Böyük Dil Sözlüyü"nün redaksiya heyətinin rəhbəridir. 2007-ci ildən Seul Milli Universitetində dəvətli professor kimi çalışmaqdadır. 2009-cu ildən başlayaraq bir neçə dəfə Nobel mükafatına namizəd göstərilmişdir. 2018-ci ildə cinsi təcavüz qalmaqalında adı hallandığına görə əsərləri dərsliklərdən çıxarılmış, ev muzeyi qapadılmışdır.
Kitabları və yaradıcılığının məzmunu
1958-ci ildən nəşr olunmağa başlamışdır. Onun ilk şeir kitabı olan "Piangamseung" 1960-cı ildə nəşr olunmuşdur. Bunun ardınca "Bir rüzgar", epik şeir kitabı "Bekdusan" (7 kitab), "On min can" (bütövlükdə 30 kitab), Ko Un Şeir Antologiyası (2 kitab), Ko Un Şeir Seriyası (cəmi 38 kitab) olmaq üzrə 150 kitabı nəşr edilmişdir. 1989-cu ildən etibarən əsərləri ingilis, fransız, alman, ispan, rumın, çex, türk, rus, yapon, Çin, Vyetnam və başqa dillərə çevrilmişdir. Əsərləri dünya ədəbiyyat çevrəsi və oxucular tərəfindən böyük maraqla qarşılanmışdır. Ko Unun şeirləri daha çox prozaik səpkidədir, bununla belə yazıları dərin məzmunu, həyatiliyi, cəsarəti ilə diqqəti çəkir. Onun bəzi bəzi nəsr əsərləri , cümlədən "Sutranın güllü bəzəkləri" (1991), "Kiçik səyyah" (2005) bestsellerə çevrilmişdir. Ko Unun bioqrafik məzmunlu hekayələrinin Koreya tarixindən alınmış personajları (Çumon, Kim Yusin və başqaları) ideoloji qərəzlilik və didaktik baxımdan tənqid olunmuşdur. Ko Un XX yüzil Koreya ədəbiyyatında ən məhsuldar müəllif hesab olunur. Şeirlərlə yanaşı, hekayə, roman, esse, publisistik məqalə, dram, habelə Çin klassik poeziyasından tərcümələrin müəllifidir. Professor Peter Linin (Peter H. Lee) qənaətincə, Ko Un məhsuldarlıqdan əlavə, yazılarının əhatəliliyi və təxəyyül dərinliyi, dildən məharətlə istifadə etməsi ilə də seçilir.
Türk dilində yayınlanan kitabları
- On min can (Şeirlər). Ankara: Ürün Yayınları, 2011,
- Sabah dastanı" (Şeirlər). Ankara: Ürün Yayınları, 2011
Ədəbi mükafatları
- Koreya Ədəbiyyat ödülü / Korean Literature Prize (1974)
- Manhae Ədəbiyyat ödülü / Manhae Prize in Literature (1989)
- Jungang Ədəbiyyat ödülü / Joong-Ang Prize for Literature (1991)
- Daesan Ədəbiyyat ödülü / Daesan Prize for Literature (1993)
- Manhae Böyük mükafatı / Manhae Grand Prize (1998)
- Buddist Ədəbiyyat mükafatı /Buddhist Literature Prize (1999)
- Koreya Respublikasının Mədəniyyət xidmətə görə Gümüş ordeni / The Republic of Korea's Silver Order of Merit in Culture (2002)
- Danjae Ödülü /Danjae Prize (2004)
- Birləşmə mükafatı / Unification Award (2005)
- İsveç "Cikada" Ədəbiyyat ödülü / Swedish Literary Prize — ‘The Cikada" (2006)
- Yeongrang Poeziya Ödülü /Young-Rang Poetry Award (2007)
- Koreya Sənət Akademiyası Ödülü /Korea Academy of Arts Award (2008)
- Kamil Poeziya üçün Griffin Fondunun Əbədi Uğur Mükafatı / Lifetime Achievement Prize, Griffin Fund for Excellence in Poetry (Kanada, 2008)
- Dünya Ədəbiyyatına verdiyi töhfəyə görə Amerika Mükafatı qalibi / Winner of The America Awards for a Lifetime Contribution to International Writing (2011)
- Ədəbiyyat üzrə 6-cı Şimal-Cənub Beynəlxalq mükafatı / 6th North-South International Literature Prize (İtaliya, 2014)
- Struga Şeir Axşamları Qızıl Çələng Mükafatı / Golden Wreath Award of Struga Poetry Evenings (Makedoniya, 2014)
- Sim Hun Böyük Ədəbi Mükafatı/ Sim Hun Grand Literary Prize (Koreya, 2017)
- Roma Fondunun Beynəlxalq Şair Mükafatı / The International Poet Prize from the Foundation of Rome (İtaliya, 2017)
- Yeni Qızıl Yaş Mükafatı / The New Golden Age Prize (Meksika, 2018)
İstinadlar
- Trumbull C. Ko Un // Encyclopædia Britannica (ing.).
- https://www.koreatimes.co.kr/www/culture/2023/01/142_343987.html.
- Freebase Data Dumps. Google.
- "Ko Unun şeirləri Azərbaycan-Koreya ədəbi əlaqələri kontekstində". 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-08.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ko Un kor 고은 1 avqust 1933 Gunsan d Yaponiya imperiyasi Koreya sairi ve nasiri ictimai xadim insan huquqlari mudaficesiKo UnLua xetasi expandTemplate template dil ko hani does not exist Dogum adi 고은태Dogum tarixi 1 avqust 1933 1933 08 01 90 yas Dogum yeri Gunsan d Koreya Yaponiyanin hakimiyyeti altinda Yaponiya imperiyasi YaponiyaMilliyyeti koreyaliTehsili Seul Milli UniversitetiFealiyyeti sair yazici tercumeci universitet muellimi d bhiksu aktivist publisistFealiyyet illeri 1958 2018Eserlerinin dili koreya diliJanrlar seir hekaye roman essekoun co kr Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiCenubi Koreya edebiyyatinin gorkemli numayendelerinden biri olan Ko Un 1933 cu ilin avqust ayinin 1 de Koreya Respublikasinin Jeonlabukdo eyaletinin Gunsan seherinde anadan olmusdur Koreya muharibesinde boyuk cetinliklerle uzlesmisdir 1952 ci ilde on sekkiz yasinda buddist rahibi olmusdur 1957 ci ilde basqa bir rahible Buddist temayullu qezet qurmus ve onun bas redaktoru olmusdur Hemin qezetin sehifelerinde ilk seir ve esselerini derc etmisdir 1958 ci ilde gorkemli sair Co Ci Xunun tovsiyesi ile Muasir edebiyyat edebi toplusunda derc olunan hecmce kicik Verem adli seiri ile edebiyyat alemine qedem qoymus ilin sairi secilmisdir 1962 ci ilde Ko Unun ilk seirler toplusu olan Ozge dunya hessasligi kitabi nesr edilir Bu donemde o neinki Buddist dairelerde hemcinin edebi muhitde kifayet qeder taninirdi O Condung mebedinin bas rahibi sonra tehsil direktoru ve Haein mebedinin rehberi vezifesini icra etmis ve nehayet Milli Rahibler Birliyi Merkezi Komitesinin uzvu secilmisdir 1962 ci ilde ilde rahiblikden uzaqlasaq dunyevi heyata qayitmisdir Bu donemlerde o rus yazicisi Mixail Soloxovun Sakit Don romanini yapon diline tercumede oxumus ve eser genismiqyasliligi ve murekkebliyi ile onu heyretlendirmis bu sebebden butun elyazmalarini yandiraraq umidsizliye qapilmisdir 1963 1966 ci illerde Ceju seherinde bir usaq evi qurmusdur Sonra olkenin paytaxti Seula kocmus ancaq orada ozunu tapa bilmediyinden depressiyaya qapilmisdir Heyatla barisa bilmeyerek 1970 ci ilde intihara cehd etmisdir Dorduncu Respublika dovrunde insan huquqlari ugrunda feal mubarizeye qosulmusdur Bir nece defe 1974 1979 1980 1989 hebs edilmisdir Con Du Hvanin herbi cevrilisinden sonra iyirmi il hebs cezasina mehkum edilmis 1982 ci ilin avqustunda serbest buraxilmisdir Ko Un Koreyada demokratiya ugrunda feal mubarizlerden biri kimi taninir O 1983 cu ilde evlenerek Anson seherinde meskunlasmis ve yaradiciliginin en mehsuldar merhelesi baslamisdir Koreya Yazicilar Birliyinin sedri Koreya Ulusal Senetciler Birliyinin basqani Berkli Universiteti Koreyasunasliq Bolumunun devetli muellimi Harvard Yencing Institutunun xususi arasdirma professoru kimi muxtelif vezifelerde calismisdir 2000 ci ilde Simali Koreya ile Zirve gorusunun resmi numayendelerinden biri olaraq Pxenyana sefer etmis ve bunun yekununda her iki olke sairlerinin 2000 seirlerinden ibaret bir toplu hazirlayib yayinlamisdir Hemin dovrden baslayaraq defelerle Simali Koreyaya seferler etmisdir Koreya Respublikasinin Dongduk Universitetinin 2010 ve Jonbuk Universitetinin 2011 fexri doktoru secilmisdir 2011 ci ilde Dunya Poeziya Akademiyasinin World Poetry Academy Fexri Komitesine uzv secilmisdir 2014 cu ilde YUNESKO uzre Koreyanin Milli Komissiyasinin xosmeramli sefiri secilmisdir Hazirda Pan Koreya Boyuk Dil Sozluyu nun redaksiya heyetinin rehberidir 2007 ci ilden Seul Milli Universitetinde devetli professor kimi calismaqdadir 2009 cu ilden baslayaraq bir nece defe Nobel mukafatina namized gosterilmisdir 2018 ci ilde cinsi tecavuz qalmaqalinda adi hallandigina gore eserleri dersliklerden cixarilmis ev muzeyi qapadilmisdir Edebi yaradiciligi Ko Un 1958 ci ilden nesr olunmaga baslamisdir Onun ilk seir kitabi olan Piangamseung 1960 ci ilde nesr olunmusdur Bunun ardinca Bir ruzgar epik seir kitabi Bekdusan 7 kitab On min can butovlukde 30 kitab Ko Un Seir Antologiyasi 2 kitab Ko Un Seir Seriyasi cemi 38 kitab olmaq uzre 150 kitabi nesr edilmisdir 1989 cu ilden etibaren eserleri ingilis fransiz alman ispan rumin cex turk rus yapon Cin Vyetnam ve basqa dillere cevrilmisdir Eserleri dunya edebiyyat cevresi ve oxucular terefinden boyuk maraqla qarsilanmisdir Ko Unun seirleri daha cox prozaik sepkidedir bununla bele yazilari derin mezmunu heyatiliyi cesareti ile diqqeti cekir Onun bezi bezi nesr eserleri cumleden Sutranin gullu bezekleri 1991 Kicik seyyah 2005 bestsellere cevrilmisdir Ko Unun bioqrafik mezmunlu hekayelerinin Koreya tarixinden alinmis personajlari Cumon Kim Yusin ve basqalari ideoloji qerezlilik ve didaktik baximdan tenqid olunmusdur Ko Un XX yuzil Koreya edebiyyatinda en mehsuldar muellif hesab olunur Seirlerle yanasi hekaye roman esse publisistik meqale dram habele Cin klassik poeziyasindan tercumelerin muellifidir Professor Peter Linin Peter H Lee qenaetince Ko Un mehsuldarliqdan elave yazilarinin ehateliliyi ve texeyyul derinliyi dilden meharetle istifade etmesi ile de secilir Fexri uzvu oldugu teskilatlarKoreya Respublikasinin Dongduk Universitetinin 2010 Jonbuk Universitetinin 2011 fexri doktoru secilmisdir 2011 ci ilde Dunya Poeziya Akademiyasinin World Poetry Academy Fexri Komitesine uzv secilmisdir 2014 cu ilde YUNESKO uzre Koreyanin Milli Komissiyasinin xosmeramli sefiri secilmisdir Pan Koreya Boyuk Dil Sozluyu nun redaksiya heyetinin rehberidir 2007 ci ilden Seul Milli Universitetinde devetli professor kimi calismaqdadir 2009 cu ilden baslayaraq bir nece defe Nobel mukafatina namized gosterilmisdir 2018 ci ilde cinsi tecavuz qalmaqalinda adi hallandigina gore eserleri dersliklerden cixarilmis ev muzeyi qapadilmisdir Kitablari ve yaradiciliginin mezmunu1958 ci ilden nesr olunmaga baslamisdir Onun ilk seir kitabi olan Piangamseung 1960 ci ilde nesr olunmusdur Bunun ardinca Bir ruzgar epik seir kitabi Bekdusan 7 kitab On min can butovlukde 30 kitab Ko Un Seir Antologiyasi 2 kitab Ko Un Seir Seriyasi cemi 38 kitab olmaq uzre 150 kitabi nesr edilmisdir 1989 cu ilden etibaren eserleri ingilis fransiz alman ispan rumin cex turk rus yapon Cin Vyetnam ve basqa dillere cevrilmisdir Eserleri dunya edebiyyat cevresi ve oxucular terefinden boyuk maraqla qarsilanmisdir Ko Unun seirleri daha cox prozaik sepkidedir bununla bele yazilari derin mezmunu heyatiliyi cesareti ile diqqeti cekir Onun bezi bezi nesr eserleri cumleden Sutranin gullu bezekleri 1991 Kicik seyyah 2005 bestsellere cevrilmisdir Ko Unun bioqrafik mezmunlu hekayelerinin Koreya tarixinden alinmis personajlari Cumon Kim Yusin ve basqalari ideoloji qerezlilik ve didaktik baximdan tenqid olunmusdur Ko Un XX yuzil Koreya edebiyyatinda en mehsuldar muellif hesab olunur Seirlerle yanasi hekaye roman esse publisistik meqale dram habele Cin klassik poeziyasindan tercumelerin muellifidir Professor Peter Linin Peter H Lee qenaetince Ko Un mehsuldarliqdan elave yazilarinin ehateliliyi ve texeyyul derinliyi dilden meharetle istifade etmesi ile de secilir Turk dilinde yayinlanan kitablariOn min can Seirler Ankara Urun Yayinlari 2011 Sabah dastani Seirler Ankara Urun Yayinlari 2011Edebi mukafatlariKoreya Edebiyyat odulu Korean Literature Prize 1974 Manhae Edebiyyat odulu Manhae Prize in Literature 1989 Jungang Edebiyyat odulu Joong Ang Prize for Literature 1991 Daesan Edebiyyat odulu Daesan Prize for Literature 1993 Manhae Boyuk mukafati Manhae Grand Prize 1998 Buddist Edebiyyat mukafati Buddhist Literature Prize 1999 Koreya Respublikasinin Medeniyyet xidmete gore Gumus ordeni The Republic of Korea s Silver Order of Merit in Culture 2002 Danjae Odulu Danjae Prize 2004 Birlesme mukafati Unification Award 2005 Isvec Cikada Edebiyyat odulu Swedish Literary Prize The Cikada 2006 Yeongrang Poeziya Odulu Young Rang Poetry Award 2007 Koreya Senet Akademiyasi Odulu Korea Academy of Arts Award 2008 Kamil Poeziya ucun Griffin Fondunun Ebedi Ugur Mukafati Lifetime Achievement Prize Griffin Fund for Excellence in Poetry Kanada 2008 Dunya Edebiyyatina verdiyi tohfeye gore Amerika Mukafati qalibi Winner of The America Awards for a Lifetime Contribution to International Writing 2011 Edebiyyat uzre 6 ci Simal Cenub Beynelxalq mukafati 6th North South International Literature Prize Italiya 2014 Struga Seir Axsamlari Qizil Celeng Mukafati Golden Wreath Award of Struga Poetry Evenings Makedoniya 2014 Sim Hun Boyuk Edebi Mukafati Sim Hun Grand Literary Prize Koreya 2017 Roma Fondunun Beynelxalq Sair Mukafati The International Poet Prize from the Foundation of Rome Italiya 2017 Yeni Qizil Yas Mukafati The New Golden Age Prize Meksika 2018 IstinadlarTrumbull C Ko Un Encyclopaedia Britannica ing https www koreatimes co kr www culture 2023 01 142 343987 html Freebase Data Dumps Google Ko Unun seirleri Azerbaycan Koreya edebi elaqeleri kontekstinde 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 08