Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Kim Jiha(Kor.:김지하; 4 fevral 1941, Mokpxo – 8 may 2022, Vonju[d], Kanvondo[d]) — məşhur Koreya şairi və dramaturqu.
Young İl Kim | |
---|---|
kor. 김영일 kor. 金英一 | |
Doğum adı | 김영일 |
Təxəllüsü | Kim Ciha |
Doğum tarixi | 4 fevral 1941 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 8 may 2022 (81 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Milliyyəti | koreyalı |
Təhsili | Seul Milli Universiteti |
Fəaliyyəti | şair, dramaturq |
Fəaliyyət illəri | 1960 |
Əsərlərinin dili | koreyaca |
Janrlar | şeir, dram, nəsr, esse |
Həyatı
Kim Ciha(əsl adı Young İl Kim) 4 fevral 1941-ci ildə Koreyanın Colla-Namdo əyalətinin Mokpo şəhərində kinomexanik ailəsində doğulub. İlk təhsilini Vonçu məktəbində almış, sonra Seula gedərək əvvəlcə liseyi, daha sonra isə Seul Milli Universitetinin estetika bölümünü bitirmişdir. Universitetdə oxuyarkən 1961-ci ildə baş verən hərbi çevrilişə biganə qalmamış və tələbə hərəkatına qoşulmuşdur. Koreya-Yapon Konfransına (1964) qarşı çıxdığı üçün dörd ay həbs olunmuşdur. 1966-cı ildə universiteti bitirdikdən sonra uzun müddət hakimiyyətdə olan Jeonq-hee Parkın siyasi iqdidarına qarşı çıxaraq mitinqlərdə iştirak etmişdir. 1970-ci ildə Beynəlxalq Demokratik Gənclər Federasiyasının təşkil etdiyi hadisələrdə yer aldığı üçün təkrar həbs edilmiş və haqqında edam qərarı çıxarılmışdır. Onun həbsi dünya ədəbi, ictimai-siyasi arenasında böyük rezonans doğurmuşdur. Kandzaburo Oe, Li Xeson (Yaponiya) Jan Pol Sartr, Simone de Belavur (Fransa), Noam Xomski (Amerika) kimi böyük yazıçı və mütəfəkkirlər onu müdafiəyə qalxmışlar. Bütün bunlar öz təsirini göstərmiş, Kim Jihanın ölüm hökmü həbs cəzası ilə əvəz edilmişdir. 1975-ci ildə azadlığa buraxılmış, lakin müxalif fikirlərini davam etdirdiyi üçün həmin il yenidən həbs cəzasına məhkum edilmiş, bir də beş il sonra azadlığa çıxmışdır. İctimai-siyasi proseslərdəki müxalif düşüncəsi 1980-ci illərdən sonra da davam etmişdir. Bu illərdə də Koreya cəmiyyətində gedən ictimai-siyasi mübarizədə Kim Cihahəmişə öndə olmuşdur. 1991-ci ildə siyasi hadisələr zamanı baş verən ölümə etiraz əlaməti olaraq "Coson" qəzetində yazdığı "Gənc dostlar! Tarixdən nəyi öyrənirik: ölüm şeytanlarını dərhal yox etməliyik" yazısıyla baş verən ölümlərə qarşı çıxmışdır. Kim Cihauzun müddət Koreyanın nüfuzlu qəzetlərində yazdığı köşə yazılarında ölkədə və dünyada baş verən proseslərə münasibət bildirmişdir.
Yaradıcılığı
Kim Cihayaradıcılığa 1960-cı illərin sonlarında – "Qırmızı torpaq yol" şeirilə başlayıb. 1970–1980-ci illər onun yaradıcılığının ən zəngin dövrü kimi xarakterizə olunur. Bu dövrdə əsərlərində buddizm, Zen fəlsəfəsinin izləri aydın görünməkdədir. Onun 30-a qədər şeirlər kitabı içərisində "Beş vətən xaini", "Quş", "Qırmızı torpaq", "Susuzluqla yanmaq", "Sevgili vətəndaş", "Həyat və müstəqillik", "Boşluq", "Kim Jihanın hekayəsi" və s. onlarca kitabı oxucular tərəfindən rəğbətlə qarşılanıb. O, lirik şeirlər, ballada, taesol, dram və nəsr əsərlərindən ibarət müxtəlif ədəbi janrlara müraciət etmişdir. Kim Jihanın şeirlərinin əksəriyyəti satirik məzmunu, sərt sosial tənqidi ilə diqqəti çəkir. "Beş quldur" və "Əsassız şayiələr" kimi balladalarda o, pansori ritmindən istifadə edir və iqtidarda olanların səhvlərini və korrupsiya hallarını əks etdirmək üçün bəzən klassik Çin simvollarına müraciət edir. 1980-ci illərdə Kim Jihanın poeziyası və düşüncəsi başqa bir dəyişikliyə məruz qalır. Dövrün əsas mövzusu olan fəhlə hərəkatının mübarizəsindən uzaqlaşan şair həyatla bağlı yeni bir fikir ortaya qoyur. "Qızıl taclı İsa" adlı pyesində Koreyada ən çox xor baxılan bir cüzamlı, həbsdə olan İsa ilə qarşılaşır. İsa cüzamlıya deyir ki, onu azad etməyə kömək etsin. Kasıblara kömək etməklə İsanın qızıl tacı çıxarılacaq və dodaqları danışmaq üçün açılacaq.
Mükafatları
- 1975 – Ədəbiyyat üzrə Lotus mükafatı
- 1981– Beynəlxalq Poeziya Konfransının "Böyük Şair Mükafatı"
- 1981 – Bruno-Krayski mükafatı
- 1993 – Lee Sang ədəbi mükafatı
- 2002 – Chong Chi-yong ədəbi mükafatı
- 2002 – Manhae ədəbi mükafatı
- 2002 –Taesan ədəbi mükafatı
- 2003 –Kongcho ədəbi mükafatı
- 2005 – Ən yaxşı şeirə görə poeziya mükafatı
- 2006 – Manhae ədəbi mükafatı
- 2010 – Gyeongam Akademik mükafatı (Sənət bölümü)
- 2011 – Minsesang mükafatı
Kitabları
- 황토 (Sarı torpaq). Seul: Hanolmungo, 1970
- 타는 목마름 으로 (Yandırıcı susuzluqla). Seul: Changjak-kwa pipy0ng, 1982
- 검은 산 하얀 방 (Qara dağ, ağ otaq) Seul: Pundosa, 1986
- 애린 1․2 (Erin 1, 2) Seul: Silchon munhaksa, 1986
- 이 가문 날 에 비구름 (Quraqlıqda yağış buludu). Seul: 1988
- 별 밭을 우러 르며 (Ulduzlu çadıra baxıram). Seul: Sol, 1989
- 생명 (Həyat). Seul: Sol, 1992
- 중심 의 괴로움 (Orta əzab). Seul: Sol, 1994
- 대설, 남 1, 2, 3, 4, 5 (Güneydə böyük sayım 1, 2, 3, 4, 5). Seul: Sol, 1994
- 꽃 과 그늘 — 서정시 100 선 (Çiçək və kölgə — 100 şeir). Seul: Silchon munhaksa, 1999
- 마지막 살의 그리움 (İnsanın həsrəti). Miraesa, 2002
- 유목 과 은둔 (Köçəri və tənha yaşam). Changbi, 2004
- 김지하 의 화두 (Kim Jihanın hekayəsi). Hwanam, 2003
- 생명 과 평화 의 길 (Həyat və sülh yolu). Munhak-kwa chisongsa, 2005
Türk dilində yayınlanan kitabları
- Kim Ji Ha. Yakıcı susuzlukla (Korece aslinden çeviren Eunkyung Oh), Ankara: Ürün Yayınları, 2017, 112 s.
İstinadlar
- Chi-Ha Kim // Babelio (fr.). 2007.
- "Kim Chi-ha". 2022-01-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-13.
- "Kim Jiha: "Tərəddüdsüz irəliyə doğru yürüyün!" — Çağdaş Koreya poeziyası — Bədirxan Əhmədli yazır". 2020-08-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-13.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Kim Jiha Kor 김지하 4 fevral 1941 Mokpxo 8 may 2022 Vonju d Kanvondo d meshur Koreya sairi ve dramaturqu Young Il Kimkor 김영일 kor 金英一Dogum adi 김영일Texellusu Kim CihaDogum tarixi 4 fevral 1941 1941 02 04 Dogum yeri Mokpxo Cenubi KoreyaVefat tarixi 8 may 2022 2022 05 08 81 yasinda Vefat yeri Vonju d Kanvondo d Cenubi KoreyaMilliyyeti koreyaliTehsili Seul Milli UniversitetiFealiyyeti sair dramaturqFealiyyet illeri 1960Eserlerinin dili koreyacaJanrlar seir dram nesr esseHeyatiKim Ciha esl adi Young Il Kim 4 fevral 1941 ci ilde Koreyanin Colla Namdo eyaletinin Mokpo seherinde kinomexanik ailesinde dogulub Ilk tehsilini Voncu mektebinde almis sonra Seula gederek evvelce liseyi daha sonra ise Seul Milli Universitetinin estetika bolumunu bitirmisdir Universitetde oxuyarken 1961 ci ilde bas veren herbi cevrilise bigane qalmamis ve telebe herekatina qosulmusdur Koreya Yapon Konfransina 1964 qarsi cixdigi ucun dord ay hebs olunmusdur 1966 ci ilde universiteti bitirdikden sonra uzun muddet hakimiyyetde olan Jeonq hee Parkin siyasi iqdidarina qarsi cixaraq mitinqlerde istirak etmisdir 1970 ci ilde Beynelxalq Demokratik Gencler Federasiyasinin teskil etdiyi hadiselerde yer aldigi ucun tekrar hebs edilmis ve haqqinda edam qerari cixarilmisdir Onun hebsi dunya edebi ictimai siyasi arenasinda boyuk rezonans dogurmusdur Kandzaburo Oe Li Xeson Yaponiya Jan Pol Sartr Simone de Belavur Fransa Noam Xomski Amerika kimi boyuk yazici ve mutefekkirler onu mudafieye qalxmislar Butun bunlar oz tesirini gostermis Kim Jihanin olum hokmu hebs cezasi ile evez edilmisdir 1975 ci ilde azadliga buraxilmis lakin muxalif fikirlerini davam etdirdiyi ucun hemin il yeniden hebs cezasina mehkum edilmis bir de bes il sonra azadliga cixmisdir Ictimai siyasi proseslerdeki muxalif dusuncesi 1980 ci illerden sonra da davam etmisdir Bu illerde de Koreya cemiyyetinde geden ictimai siyasi mubarizede Kim Cihahemise onde olmusdur 1991 ci ilde siyasi hadiseler zamani bas veren olume etiraz elameti olaraq Coson qezetinde yazdigi Genc dostlar Tarixden neyi oyrenirik olum seytanlarini derhal yox etmeliyik yazisiyla bas veren olumlere qarsi cixmisdir Kim Cihauzun muddet Koreyanin nufuzlu qezetlerinde yazdigi kose yazilarinda olkede ve dunyada bas veren proseslere munasibet bildirmisdir YaradiciligiKim Cihayaradiciliga 1960 ci illerin sonlarinda Qirmizi torpaq yol seirile baslayib 1970 1980 ci iller onun yaradiciliginin en zengin dovru kimi xarakterize olunur Bu dovrde eserlerinde buddizm Zen felsefesinin izleri aydin gorunmekdedir Onun 30 a qeder seirler kitabi icerisinde Bes veten xaini Qus Qirmizi torpaq Susuzluqla yanmaq Sevgili vetendas Heyat ve musteqillik Bosluq Kim Jihanin hekayesi ve s onlarca kitabi oxucular terefinden regbetle qarsilanib O lirik seirler ballada taesol dram ve nesr eserlerinden ibaret muxtelif edebi janrlara muraciet etmisdir Kim Jihanin seirlerinin ekseriyyeti satirik mezmunu sert sosial tenqidi ile diqqeti cekir Bes quldur ve Esassiz sayieler kimi balladalarda o pansori ritminden istifade edir ve iqtidarda olanlarin sehvlerini ve korrupsiya hallarini eks etdirmek ucun bezen klassik Cin simvollarina muraciet edir 1980 ci illerde Kim Jihanin poeziyasi ve dusuncesi basqa bir deyisikliye meruz qalir Dovrun esas movzusu olan fehle herekatinin mubarizesinden uzaqlasan sair heyatla bagli yeni bir fikir ortaya qoyur Qizil tacli Isa adli pyesinde Koreyada en cox xor baxilan bir cuzamli hebsde olan Isa ile qarsilasir Isa cuzamliya deyir ki onu azad etmeye komek etsin Kasiblara komek etmekle Isanin qizil taci cixarilacaq ve dodaqlari danismaq ucun acilacaq Mukafatlari1975 Edebiyyat uzre Lotus mukafati 1981 Beynelxalq Poeziya Konfransinin Boyuk Sair Mukafati 1981 Bruno Krayski mukafati 1993 Lee Sang edebi mukafati 2002 Chong Chi yong edebi mukafati 2002 Manhae edebi mukafati 2002 Taesan edebi mukafati 2003 Kongcho edebi mukafati 2005 En yaxsi seire gore poeziya mukafati 2006 Manhae edebi mukafati 2010 Gyeongam Akademik mukafati Senet bolumu 2011 Minsesang mukafatiKitablari황토 Sari torpaq Seul Hanolmungo 1970 타는 목마름 으로 Yandirici susuzluqla Seul Changjak kwa pipy0ng 1982 검은 산 하얀 방 Qara dag ag otaq Seul Pundosa 1986 애린 1 2 Erin 1 2 Seul Silchon munhaksa 1986 이 가문 날 에 비구름 Quraqliqda yagis buludu Seul 1988 별 밭을 우러 르며 Ulduzlu cadira baxiram Seul Sol 1989 생명 Heyat Seul Sol 1992 중심 의 괴로움 Orta ezab Seul Sol 1994 대설 남 1 2 3 4 5 Guneyde boyuk sayim 1 2 3 4 5 Seul Sol 1994 꽃 과 그늘 서정시 100 선 Cicek ve kolge 100 seir Seul Silchon munhaksa 1999 마지막 살의 그리움 Insanin hesreti Miraesa 2002 유목 과 은둔 Koceri ve tenha yasam Changbi 2004 김지하 의 화두 Kim Jihanin hekayesi Hwanam 2003 생명 과 평화 의 길 Heyat ve sulh yolu Munhak kwa chisongsa 2005Turk dilinde yayinlanan kitablari Kim Ji Ha Yakici susuzlukla Korece aslinden ceviren Eunkyung Oh Ankara Urun Yayinlari 2017 112 s IstinadlarChi Ha Kim Babelio fr 2007 Kim Chi ha 2022 01 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 13 Kim Jiha Tereddudsuz ireliye dogru yuruyun Cagdas Koreya poeziyasi Bedirxan Ehmedli yazir 2020 08 11 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 13 Xarici kecidler