Karpet Balyan (erm. Կարապետ Բալյան; 1800, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası – 15 noyabr 1866, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası) — erməni əsilli Balyan ailəsinə mənsub Osmanlı memarı.
Karpet Balyan | |
---|---|
q.erm. Կարապետ Պալեան | |
![]() | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1800 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 15 noyabr 1866 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | memar |
Atası | Qriqori Balyan |
Uşaqları | |
Ailəsi | Balyan ailəsi |
![]() |
Həyatı
Saray memarlarından Qriqori Balyanın oğlu olub, 1800-cü ildə İstanbulda dünyaya gəldi. Gənclik illəriylə bağlı yetərli məlumat yoxdur. Atasının vəfatının ardından 1831-ci ildə bacısının əri Ohannes Sərvəryanla birlikdə saray memarlığına təyin olundu. Bu vəzifədə ikən bir çox səərlərin inşasında iştirak etdi. Bu fəaliyyətiylə yanaşı Erməni Həvari kilsəsinə də xidmətləri olmuşdur. Kilsə tabeliyindəki bir neçə erməni məktəbi məhz onun maddi dəstəyilə açılmışdır. Sultan Mahmudun vəfatının ardından da vəzifəsini davam etdirən Karpet Balyan onun övladları - Sultan Əbdülməcid və Sultan Əbdüləzizinin səltənətlərində də xidmət etmişdir. 15 noyabr 1866-cı ildə İstanbulda vəfat etdi.
Əsərlərinin bir çoxunda erməni memarlığının ünsürlərindən istifadə edən Karpet Balyan bu məqsəslə qədim erməni yurdu hesab edilən Ani şəhərindəki qədim xarabalıqlara dəfələrlə səyahət etmişdir. İlk evliliyi Nazənin Babayan, ikinci evliliyi isə Meriç adlı xanımla baş tutdu və bu nigahlardan 11 övladı (6 oğlu və 5 qızı) doğuldu.
Əsərləri
30 illik fəaliyyəti boyunca 7 saray, 4 fabrik, 1 kazarma, 1 məscid, 2 xəstəxana, 3 məktəb, 2 su bəndi, 2 türbə və 7 kilsə inşa etdirmişdir. Onlardan bəziləri bunlardır:
- Dolmabağça sarayı
- Salıpazarı sahilsarayı
- Köhnə Çırağan sarayı
- Ortaköy məscidi
- Əyyubsultanda Çiftəsaraylar
- Panqaaltında Hərbi məktəb
- Köhnə Ulduz sarayı
- Yeşilköy köşkü
- Sultan Mahmud türbəsi
- Sultan Əbdülməcid türbəsi
- Bağçaköydə Validə su bəndi
- Bakırköydə toxuma fabriki
- Zeyrinburnunda dəmir fabriki
- İzmitdə çuxa fabriki
- Hərəkədə bir fabrik
- İzmitdə Hünkar köşkü
- Bandırmadakı erməni kəndində Surp Sarkis Kilsəsi
Mənbə
- Afife, Batur, Balyan Ailesi. Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği, Taha Toros Arşivi, 1992, s. 1089.
- Barkev Samuelian. Yüksek Lisans Tezi. Balyan Ailesinin 19.Yüzyılda İstanbul’un dönüşümüne Katkıları. İstanbul Üniversitesi, İstanbul 2020.
- Hançer, Ethem. Sultanın Mimarları Balyanlar, Atlas, İstanbul, 177, 96-108.2007
İstinadlar
- Garabet Amira Balyan // Répertoire des artistes (fr.).
- Karapet Grigori Balyan // Union List of Artist Names (ing.).
- Union List of Artist Names (ing.). 2013.
- Pamukciyan, Kevork. “Garabet Balyan”, İstanbul Ansiklopedisi, Haz. Reşat Ekrem Koçu, İstanbul. 1958.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Karpet Balyan erm Կարապետ Բալյան 1800 Konstantinopol Osmanli imperiyasi 15 noyabr 1866 Konstantinopol Osmanli imperiyasi ermeni esilli Balyan ailesine mensub Osmanli memari Karpet Balyanq erm Կարապետ ՊալեանSexsi melumatlarDogum tarixi 1800Dogum yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiVefat tarixi 15 noyabr 1866 1866 11 15 Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiFealiyyeti memarAtasi Qriqori BalyanUsaqlari Nikoqos Balyan Sarkis Balyan Aqop BalyanAilesi Balyan ailesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSaray memarlarindan Qriqori Balyanin oglu olub 1800 cu ilde Istanbulda dunyaya geldi Genclik illeriyle bagli yeterli melumat yoxdur Atasinin vefatinin ardindan 1831 ci ilde bacisinin eri Ohannes Serveryanla birlikde saray memarligina teyin olundu Bu vezifede iken bir cox seerlerin insasinda istirak etdi Bu fealiyyetiyle yanasi Ermeni Hevari kilsesine de xidmetleri olmusdur Kilse tabeliyindeki bir nece ermeni mektebi mehz onun maddi desteyile acilmisdir Sultan Mahmudun vefatinin ardindan da vezifesini davam etdiren Karpet Balyan onun ovladlari Sultan Ebdulmecid ve Sultan Ebdulezizinin seltenetlerinde de xidmet etmisdir 15 noyabr 1866 ci ilde Istanbulda vefat etdi Eserlerinin bir coxunda ermeni memarliginin unsurlerinden istifade eden Karpet Balyan bu meqsesle qedim ermeni yurdu hesab edilen Ani seherindeki qedim xarabaliqlara defelerle seyahet etmisdir Ilk evliliyi Nazenin Babayan ikinci evliliyi ise Meric adli xanimla bas tutdu ve bu nigahlardan 11 ovladi 6 oglu ve 5 qizi doguldu Eserleri30 illik fealiyyeti boyunca 7 saray 4 fabrik 1 kazarma 1 mescid 2 xestexana 3 mekteb 2 su bendi 2 turbe ve 7 kilse insa etdirmisdir Onlardan bezileri bunlardir Dolmabagca sarayi Salipazari sahilsarayi Kohne Ciragan sarayi Ortakoy mescidi Eyyubsultanda Ciftesaraylar Panqaaltinda Herbi mekteb Kohne Ulduz sarayi Yesilkoy kosku Sultan Mahmud turbesi Sultan Ebdulmecid turbesi Bagcakoyde Valide su bendi Bakirkoyde toxuma fabriki Zeyrinburnunda demir fabriki Izmitde cuxa fabriki Herekede bir fabrik Izmitde Hunkar kosku Bandirmadaki ermeni kendinde Surp Sarkis KilsesiMenbeAfife Batur Balyan Ailesi Kisisel Arsivlerde Istanbul Bellegi Taha Toros Arsivi 1992 s 1089 Barkev Samuelian Yuksek Lisans Tezi Balyan Ailesinin 19 Yuzyilda Istanbul un donusumune Katkilari Istanbul Universitesi Istanbul 2020 Hancer Ethem Sultanin Mimarlari Balyanlar Atlas Istanbul 177 96 108 2007IstinadlarGarabet Amira Balyan Repertoire des artistes fr Karapet Grigori Balyan Union List of Artist Names ing Union List of Artist Names ing 2013 Pamukciyan Kevork Garabet Balyan Istanbul Ansiklopedisi Haz Resat Ekrem Kocu Istanbul 1958