Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karpe diem (azərb. Carpe diem) — Latın ədəbiyyatının məşhur şairi Horatiusun "Odessa" əsərindəki bir şeirdə işlədilən “anı yaşa” mənasına gələn ifadədir. Bu ifadə bəzən epikürçülük fəlsəfəsini müdafiə edən bir söz kimi başa düşülür.
Tərcüməsi
Karpe latın dilində “tutmaq, götürmək” mənasına gələn carpō felinin ikinci şəxsin təkində işlədilən əmr formasıdır. Diem “gün” isminin təsirlik halıdır. Karpe diemin daha bədii tərcüməsi “anı yaşa”, yəni indiki zamandan həzz al ola bilər. Hazırda bu ifadə qərb ədəbiyyatında “gün ərzində qarşına çıxan fürsətlərdən istifadə et” mənasında işlənir.
Mənası
"Odessa" əsərində bu ifadə “sabaha mümkün olduqca az inan, anı yaşa “ mənasına gələn "carpe diem, quam minimum credula postero" cümləsinin bir hissəsidir. Şeirdə deyilir ki, gələcəyi görmək mümkünsüzdür, insan gələcəkdə baş verəcək hadisələrə ümid bəsləməkdənsə öz gələcəyini yaxşılaşdırmaq üçün edə biləcəyi hər şeyi bu gün etməlidir. Çox zaman bu ifadənin Horatiusun epikürçü fəlsəfəsi ilə əlaqəli olduğu düşünülür. “Karpe diem“ Horatius tərəfindən gələcəkdə baş verməsi ehtimal olunan hadisələrə bel bağlamayaraq bu gün gələcək üçün addım atmaq anlamında işlədilir.
Mənbə
"Odessa"dan parça: lat.
Tu ne quaesieris, scire nefas, quem mihi, quem tibi
finem di dederint, Leuconoe, nec Babylonios
temptaris numeros. ut melius, quidquid erit, pati.
seu pluris hiemes seu tribuit Iuppiter ultimam,
quae nunc oppositis debilitat pumicibus mare
Tyrrhenum. Sapias, vina liques et spatio brevi
spem longam reseces. dum loquimur, fugerit invida
aetas: carpe diem, quam minimum credula postero.
Lyukono, sorma tanrılar bizə nə tale yazıb, qadağandır bunu bilmək,
Babil numerologiyasına da bağlama heç ümid.
Nə gözəldir baş verəcəklərə tab gətirmək,
Görən Yupiter sənə daha neçə qış bəxş edib.
Bəlkə, sonuncudur bu qış, qarşıdaki qayalıqlarda Tirren dənizini yoran,
Müdrik ol, dürüst ol, böyük ümidləri kiçik zamana sığışdır, şərabı vur başa,
Biz danışarkən axıb gedir qəlbiqara zaman,
Sabaha az bel bağla mümkün olduqca, anı yaşa!
İfadənin işlənməsi
Qədim ədəbiyyatda
Ola bilsin ki, bu konseptin ilk yazılı forması Siduri ilə Gilqameş arasında keçən söhbətdə öz əksini tapmışdır. Siduri Gilqameşə əzab çəkməyi buraxmağı və həyatla barışmağı məsləhət görür. Onu bir növ indiki zamanda yaşamağa, yəni karpe diemə çağırır. XIX yüzilliyin əvvəllərində Corc Bayronun əsərlərində tez-tez istifadə edilən günün nəbzini tut (seize the day) sözləri də eyni məzmunludur.
Müasir dövrdə
1989-cu ildə "Ölü şairlər cəmiyyəti" filmində İngilis dili müəllimi Con Kitinq (rolda Robin Vilyams) sonradan məşhurlaşan cümlələr işlədir: "Karpe Diem. Günü yaşayın, oğlanlar. Həyatınızı möhtəşəm edin."
“Fineas və Förb” animasiya filmində “Karpe Diem” adlanan saundtrekdən istifadə olunmuşdur.
"Karpe diem" ifadəsi Amerika, Britaniya və digər ölkələrin musiqi qrupları tərəfindən mahnılarda dəfələrlə işlədilmişdir.
Həmçinin bax
Mənbə
- Phrases.org.uk Carpe-diem
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Karpe diem azerb Carpe diem Latin edebiyyatinin meshur sairi Horatiusun Odessa eserindeki bir seirde isledilen ani yasa menasina gelen ifadedir Bu ifade bezen epikurculuk felsefesini mudafie eden bir soz kimi basa dusulur Karpe diemTercumesiKarpe latin dilinde tutmaq goturmek menasina gelen carpō felinin ikinci sexsin tekinde isledilen emr formasidir Diem gun isminin tesirlik halidir Karpe diemin daha bedii tercumesi ani yasa yeni indiki zamandan hezz al ola biler Hazirda bu ifade qerb edebiyyatinda gun erzinde qarsina cixan fursetlerden istifade et menasinda islenir Menasi Odessa eserinde bu ifade sabaha mumkun olduqca az inan ani yasa menasina gelen carpe diem quam minimum credula postero cumlesinin bir hissesidir Seirde deyilir ki geleceyi gormek mumkunsuzdur insan gelecekde bas verecek hadiselere umid beslemekdense oz geleceyini yaxsilasdirmaq ucun ede bileceyi her seyi bu gun etmelidir Cox zaman bu ifadenin Horatiusun epikurcu felsefesi ile elaqeli oldugu dusunulur Karpe diem Horatius terefinden gelecekde bas vermesi ehtimal olunan hadiselere bel baglamayaraq bu gun gelecek ucun addim atmaq anlaminda isledilir Menbe Odessa dan parca lat Tu ne quaesieris scire nefas quem mihi quem tibi finem di dederint Leuconoe nec Babylonios temptaris numeros ut melius quidquid erit pati seu pluris hiemes seu tribuit Iuppiter ultimam quae nunc oppositis debilitat pumicibus mare Tyrrhenum Sapias vina liques et spatio brevi spem longam reseces dum loquimur fugerit invida aetas carpe diem quam minimum credula postero azerb Lyukono sorma tanrilar bize ne tale yazib qadagandir bunu bilmek Babil numerologiyasina da baglama hec umid Ne gozeldir bas vereceklere tab getirmek Goren Yupiter sene daha nece qis bexs edib Belke sonuncudur bu qis qarsidaki qayaliqlarda Tirren denizini yoran Mudrik ol durust ol boyuk umidleri kicik zamana sigisdir serabi vur basa Biz danisarken axib gedir qelbiqara zaman Sabaha az bel bagla mumkun olduqca ani yasa Ifadenin islenmesiQedim edebiyyatda Ola bilsin ki bu konseptin ilk yazili formasi Siduri ile Gilqames arasinda kecen sohbetde oz eksini tapmisdir Siduri Gilqamese ezab cekmeyi buraxmagi ve heyatla barismagi meslehet gorur Onu bir nov indiki zamanda yasamaga yeni karpe dieme cagirir XIX yuzilliyin evvellerinde Corc Bayronun eserlerinde tez tez istifade edilen gunun nebzini tut seize the day sozleri de eyni mezmunludur Muasir dovrde 1989 cu ilde Olu sairler cemiyyeti filminde Ingilis dili muellimi Con Kitinq rolda Robin Vilyams sonradan meshurlasan cumleler isledir Karpe Diem Gunu yasayin oglanlar Heyatinizi mohtesem edin Fineas ve Forb animasiya filminde Karpe Diem adlanan saundtrekden istifade olunmusdur Karpe diem ifadesi Amerika Britaniya ve diger olkelerin musiqi qruplari terefinden mahnilarda defelerle isledilmisdir Hemcinin baxLatin ifadeleri Errare humanum est Memento mori EpikurculukMenbePhrases org uk Carpe diem