Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karluş Filipe Ximenes Belu (3 fevral 1948[…], Baykay[d]) — Şərqi Timorlu Roma katolik yepiskopudur. Onun dini fəaliyyəti ölkəsinin İndoneziya tərəfindən işğalını hər zaman qınadı. 1996-cı ildə "Şərqi Timor münaqişəsinin ədalətli və sülh yolu ilə həllinə çalışdığına görə" Nobel sülh mükafatına Joze Ramuş-Orta ilə birlikdə layiq görüldü.
Dili Əmri Apostol İdarəçisi Lorium yepiskopu Karluş Filipe Ximenes Belu | |
|---|---|
 | |
| Seçilib | 21 mart, 1988 |
| Sələf | Ennio Appiqnanesi |
| Təyinatlar | |
| Təyinat | 26 iyul 1980 by Joze de Kruş Polikarpu |
| Təqdis | 19 iyun, 1988 Baş arxiyepiskop Fransesko Kanalini tərəfindən |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum | 3 fevral 1948[…](76 yaş) |
| Milliyət | Şərqi Timorlu |
| Məzhəb | katolik |
| Yaşadığı yer | Maputu,  Mozambik |
| Valideynlər | Dominqos Vaz Filipe Ermelinda Baptista Filipe |
| Təhsili | Portuqaliya Katolik Universiteti Salesian Papa Universiteti |
| Şüar | "Caritas Veritatis-Veritas Caritatis" |
| İmza |  |
Erkən həyatı və din
Dominqos Vaz Filipe və Ermelinda Baptista Filipenin beşinci övladı Karluş Filipe Ximenes Belo, Portuqaliya Timorunun şimal sahilindəki Vemasse yaxınlığındakı Vaylakama kəndində anadan olmuşdur. Məktəb müəllimi olan atası Belu doğulandan iki il sonra vəfat edir. Uşaqlıq illəri, , 1968-ci ildə məzun olduğu Dilinin kənarındakı Dare kiçik seminariyasına getməzdən əvvəl, Baukau və Ossudakı katolik məktəblərində keçdi. 1969-cu ildən 1981-ci ilə qədər, Şərqi Timor və Makaoda praktiki təhsil müddətləri (1974–1976) xaricində, Belu Portuqaliya və Romada idi və 1980-ci ildə Salesian Cəmiyyətinin üzvü olaraq fəlsəfə və ilahiyyat təhsili aldı. 1981-ci ildə Şərqi Timora qayıdan Belu, Fatumakadakı Satış Kollecində 20 ay müəllim, daha sonra iki ay direktor oldu.
Pastoral liderlik
1983-cü ildə Martinho da Kosta Lopesin istefası ilə Karluş Filipe Ximenes Belu, Dili yeparxiyasının Apostol Administratoru təyin edildi və Şərqi Timor kilsəsinin rəhbəri oldu və birbaşa Papaya cavabdeh oldu. 6 fevral 1989-cu ildə titullu Lorium yepiskopu təyin edildi. Belu, Vatikanın Cakartadakı Pro Nunsio və İndoneziya liderlərinin ehtimal etdiyi itaətkarlıq səbəbiylə seçimi idi, ancaq inauqurasiyasında iştirak etməyən Timorlu kahinlərin seçimi deyildi. Vəzifəyə başlayandan cəmi beş ay sonra, Kraras qırğınının vəhşiliklərinə (1983) qarşı, kafedraldəki xütbəsində kəskin şəkildə etirazını bildirdi.
və bir çox İndoneziyalı həbsləri qınadı. Kilsə xarici dünya ilə ünsiyyət qura bilən yeganə qurum idi, bunu nəzərə alaraq, yeni Apostol Administratoru, indoneziyalıların müxalifətindən məktublar yazmağa və xarici əlaqələr qurmağa başladı.
1989-cu ilin fevral ayında Portuqaliya prezidentinə, Papaya və BMT baş katibinə məktub göndərərək, Şərqi Timorun gələcəyi ilə bağlı BMT-də referendum keçirilməsini və "xalq olaraq ölən" Şərqi Timorlulara beynəlxalq yardım göstərilməsini istədi, lakin BMT-nin məktubu aprel ayında ictimaiyyətə açıqlananda o, daha da indoneziyalıların hədəfinə çevrildi. Belu, Santa Kruz qətliamından (1991) qaçan gənclərə, müxtəlif vaxtlarda olduğu kimi, öz evində sığınacaq verdikdə və öldürülən qurbanların sayını ifşa etməyə çalışanda bu təhlükəli vəziyyət daha da artdı.
1996-cı ilin dekabrında Joze Ramuş-Orta ilə birlikdə Nobel sülh mükafatına layiq görüldüyü zaman Belunun Şərqi Timor adından "Sülh və Barışıq" uğrunda gördüyü işlər beynəlxalq səviyyədə tanındı. Belu, Amerika Birləşmiş Ştatlarından Bill Klinton və Cənubi Afrikadan Nelson Mandela ilə görüşmək şərəfinə nail oldu. 1995-ci ildə Kanadanın Hüquqlar və Demokratiya qrupundan Con Hamfri Azadlıq mükafatını da aldı.
Apostol Administratoru olaraq istefası və yeni pastoral fəaliyyəti
20 may 2002-ci ildə Şərqi Timorun müstəqilliyinin ardından, hadisələrin təzyiqi və davam etdiyi stres Belo'nun sağlamlığına təsirini göstərməyə başladı. Papa II İohann Pavel 26 noyabr 2002-ci ildə Dilinin Apostol Administratoru vəzifəsindən istefasını qəbul etdi.
İstefasından sonra Belu müalicə üçün Portuqaliyaya getdi. 2004-cü ilin əvvəlində, Şərqi Timora qayıtması və prezident vəzifəsinə namizəd olması üçün dəfələrlə çağırışlar edildi. Ancaq 2004-cü ilin may ayında Portuqaliyanın dövlət televiziyası olan RTP-dəki çıxışında, adının namizəd olaraq verilməsinə icazə verməyəcəyini söylədi. "Siyasəti siyasətçilərə buraxmaq qərarına gəldim" dedi. Bir ay sonra, 7 iyun 2004-cü ildə, Salesian Cəmiyyətinin rektoru, Paskual Kavez, Romadan Belunun sağlamlığına döndüyünü və yeni vəzifə alacağını bildirdi. Müqəddəs taxt ilə razılaşaraq, missioner olaraq Mozambikə gedərək, həmin ölkədə Satış Cəmiyyətinin üzvü olaraq yaşayacaqdır.
İyunun 8-də yayımlanan açıqlamasında Belu, 2003-cü ildə və 2004-cü ildə Xalqların Müjdəsi Cəmiyyəti prefektoru ilə iki görüşün ardından Mozambikin paytaxtı Maputo yeparxiyasına gənck yaşlarından istədiyi kimi səfərə gedəcəyini söylədi. Fəaliyyətinə 2004-cü ilin iyulunda başladı; həmin il CEU Kardinal Herrera Universitetinin fəxri doktoru diplomuna layiq görülmüşdür.
2011-ci ilin fevral ayında Belu, Lissabon Elmlər Akademiyasında MIL: Movimento Internacional Lusófono tərəfindən verilən ilin Lusofonik Şəxsiyyəti mükafatını aldı.
Araşdırmaları
- Colombo, Ferdinando. "Timor Anno Zero," in Bollettino Salesiano 124.4 (April 2000): 18–20.
- Cristalis, Irena. Bitter Dawn: East Timor: A People’s Story. London: Zed Books, 2002.
- De Vanna, Umberto. "Il mondo ha scelto Timor," in Bollettino Salesiano 121.2 (February 1997): 4–5.
- De Vanna, Umberto. "Il nobel per la pace: La forza della non-violenza a Timor Est," in Bollettino Salesiano 120.11 (December 1997): 4–5.
- Garulo, Carlos. "The Nobel Prize for Peace: who is Bishop Belo?" ANS Mag: A Periodical for the Salesian Community, year 3, no. 23 (November 1996): 6–8. English language edition.
- Hainsworth, Paul, and Stephen McCloskey, eds. The East Timor Question: The Struggle for Independence from Indonesia. Foreword by ; Preface by José Ramos-Horta. London: I. B. Tauris, 2000.
- Jardine, Matthew. East Timor: Genocide in Paradise. Introduction by Noam Chomsky; Real Story Series, 2nd ed. Monroe, ME: Odonian Press, 1999.
- Kohen, Arnold. From the Place of the Dead: the epic struggles of Bishop Belo of East Timor. Introduction by the Dalai Lama. New York: St. Martin's Press, 1999.
- Lennox, Rowena. Fighting Spirit of East Timor: The Life of Martinho da Costa Lopes. London: Zed Books, 2000.
- Marker, Jamsheed; East Timor: a Memoir of the Negotiations of Independence. Jefferson, NC: McFarland, 2003.
- Nicol, Bill. Timor, A Nation Reborn. Jakarta: Equinox, 2002.
- Orlando, Vito. "Timor… più che paura!" in Bollettino Salesiano 124.1 (January 2000): 18–20.
- Pinto, Constâncio, and Matthew Jardine. East Timor’s Unfinished Struggle: Inside the Timorese Resistance: A Testimony. Preface by José António Ramos-Horta. Foreword by Allan Nairn. Boston: South End Press, 1996.
- Puthenkadam, Peter, ed. Iingreja iha Timor Loro Sa’e – Tinan. Dili: Kendiaman Uskup, 1997.
- Smith, Michael G. Peacekeeping in East Timor, The Path to Independence, by Michael G. Smith, with Moreen Dee. International Peace Academy: Occasional Paper Series. 1st US ed. Boulder, Col.: Lynne Rienner, 2003.
- Stracca, Silvano. "Un vescovo e il suo popolo," in Bollettino Salesiano 120.1 (January 1996): 10–12
- Subroto, Hendro. Eyewitness to Integration of East Timor. Jatkarta: Pustaka Sinar Harapan, 1997.
- Taylor, John G. East Timor The Price of Freedom. London: Zed Books, 1999.
- Taylor, John G. Indonesia’s Forgotten War, The Hidden History of East Timor. London: Zed Books, 1991.
İstinadlar
- Domingos de Sousa. (redaktor). Demi Keadilan & Perdamaian: Dom Carlos Filipe Ximenes Belo (indoneziya). Jakarta: Peace and Justice Commission & Peace and Justice Secretariat Bishops' Conference of Indonesia. March 1997. səh. 41. ISBN .
- Carlos Filipe Ximenes Belo // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Carlos Filipe Ximenes Belo // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Tukan və b. 1997. səh. 38
- Tukan və b. 1997. səh. 39
- Tukan və b. 1997. səh. 49
- Fernandes, C. The Independence of East Timor. Sussex Academic Press 2011.
- . Rights & Democracy. 2010. 27 September 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 May 2011.
Xarici keçidlər
- Karluş Belu / Dünyada Onlayn Ensiklopediya (rus.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Karlus Filipe Ximenes Belu 3 fevral 1948 Baykay d Serqi Timorlu Roma katolik yepiskopudur Onun dini fealiyyeti olkesinin Indoneziya terefinden isgalini her zaman qinadi 1996 ci ilde Serqi Timor munaqisesinin edaletli ve sulh yolu ile helline calisdigina gore Nobel sulh mukafatina Joze Ramus Orta ile birlikde layiq goruldu Dili Emri Apostol Idarecisi Lorium yepiskopu Karlus Filipe Ximenes BeluSecilib21 mart 1988SelefEnnio AppiqnanesiTeyinatlarTeyinat26 iyul 1980 by Joze de Krus PolikarpuTeqdis19 iyun 1988 Bas arxiyepiskop Fransesko Kanalini terefindenSexsi melumatlarDogum3 fevral 1948 1948 02 03 76 yas MilliyetSerqi TimorluMezhebkatolikYasadigi yerMaputu MozambikValideynlerDominqos Vaz Filipe Ermelinda Baptista FilipeTehsiliPortuqaliya Katolik Universiteti Salesian Papa UniversitetiSuar Caritas Veritatis Veritas Caritatis ImzaErken heyati ve dinDominqos Vaz Filipe ve Ermelinda Baptista Filipenin besinci ovladi Karlus Filipe Ximenes Belo Portuqaliya Timorunun simal sahilindeki Vemasse yaxinligindaki Vaylakama kendinde anadan olmusdur Mekteb muellimi olan atasi Belu dogulandan iki il sonra vefat edir Usaqliq illeri 1968 ci ilde mezun oldugu Dilinin kenarindaki Dare kicik seminariyasina getmezden evvel Baukau ve Ossudaki katolik mekteblerinde kecdi 1969 cu ilden 1981 ci ile qeder Serqi Timor ve Makaoda praktiki tehsil muddetleri 1974 1976 xaricinde Belu Portuqaliya ve Romada idi ve 1980 ci ilde Salesian Cemiyyetinin uzvu olaraq felsefe ve ilahiyyat tehsili aldi 1981 ci ilde Serqi Timora qayidan Belu Fatumakadaki Satis Kollecinde 20 ay muellim daha sonra iki ay direktor oldu Pastoral liderlik1983 cu ilde Martinho da Kosta Lopesin istefasi ile Karlus Filipe Ximenes Belu Dili yeparxiyasinin Apostol Administratoru teyin edildi ve Serqi Timor kilsesinin rehberi oldu ve birbasa Papaya cavabdeh oldu 6 fevral 1989 cu ilde titullu Lorium yepiskopu teyin edildi Belu Vatikanin Cakartadaki Pro Nunsio ve Indoneziya liderlerinin ehtimal etdiyi itaetkarliq sebebiyle secimi idi ancaq inauqurasiyasinda istirak etmeyen Timorlu kahinlerin secimi deyildi Vezifeye baslayandan cemi bes ay sonra Kraras qirgininin vehsiliklerine 1983 qarsi kafedraldeki xutbesinde keskin sekilde etirazini bildirdi ve bir cox Indoneziyali hebsleri qinadi Kilse xarici dunya ile unsiyyet qura bilen yegane qurum idi bunu nezere alaraq yeni Apostol Administratoru indoneziyalilarin muxalifetinden mektublar yazmaga ve xarici elaqeler qurmaga basladi 1989 cu ilin fevral ayinda Portuqaliya prezidentine Papaya ve BMT bas katibine mektub gondererek Serqi Timorun geleceyi ile bagli BMT de referendum kecirilmesini ve xalq olaraq olen Serqi Timorlulara beynelxalq yardim gosterilmesini istedi lakin BMT nin mektubu aprel ayinda ictimaiyyete aciqlananda o daha da indoneziyalilarin hedefine cevrildi Belu Santa Kruz qetliamindan 1991 qacan genclere muxtelif vaxtlarda oldugu kimi oz evinde siginacaq verdikde ve oldurulen qurbanlarin sayini ifsa etmeye calisanda bu tehlukeli veziyyet daha da artdi 1996 ci ilin dekabrinda Joze Ramus Orta ile birlikde Nobel sulh mukafatina layiq gorulduyu zaman Belunun Serqi Timor adindan Sulh ve Barisiq ugrunda gorduyu isler beynelxalq seviyyede tanindi Belu Amerika Birlesmis Statlarindan Bill Klinton ve Cenubi Afrikadan Nelson Mandela ile gorusmek serefine nail oldu 1995 ci ilde Kanadanin Huquqlar ve Demokratiya qrupundan Con Hamfri Azadliq mukafatini da aldi Apostol Administratoru olaraq istefasi ve yeni pastoral fealiyyeti20 may 2002 ci ilde Serqi Timorun musteqilliyinin ardindan hadiselerin tezyiqi ve davam etdiyi stres Belo nun saglamligina tesirini gostermeye basladi Papa II Iohann Pavel 26 noyabr 2002 ci ilde Dilinin Apostol Administratoru vezifesinden istefasini qebul etdi Istefasindan sonra Belu mualice ucun Portuqaliyaya getdi 2004 cu ilin evvelinde Serqi Timora qayitmasi ve prezident vezifesine namized olmasi ucun defelerle cagirislar edildi Ancaq 2004 cu ilin may ayinda Portuqaliyanin dovlet televiziyasi olan RTP deki cixisinda adinin namized olaraq verilmesine icaze vermeyeceyini soyledi Siyaseti siyasetcilere buraxmaq qerarina geldim dedi Bir ay sonra 7 iyun 2004 cu ilde Salesian Cemiyyetinin rektoru Paskual Kavez Romadan Belunun saglamligina donduyunu ve yeni vezife alacagini bildirdi Muqeddes taxt ile razilasaraq missioner olaraq Mozambike gederek hemin olkede Satis Cemiyyetinin uzvu olaraq yasayacaqdir Iyunun 8 de yayimlanan aciqlamasinda Belu 2003 cu ilde ve 2004 cu ilde Xalqlarin Mujdesi Cemiyyeti prefektoru ile iki gorusun ardindan Mozambikin paytaxti Maputo yeparxiyasina genck yaslarindan istediyi kimi sefere gedeceyini soyledi Fealiyyetine 2004 cu ilin iyulunda basladi hemin il CEU Kardinal Herrera Universitetinin fexri doktoru diplomuna layiq gorulmusdur 2011 ci ilin fevral ayinda Belu Lissabon Elmler Akademiyasinda MIL Movimento Internacional Lusofono terefinden verilen ilin Lusofonik Sexsiyyeti mukafatini aldi ArasdirmalariColombo Ferdinando Timor Anno Zero in Bollettino Salesiano 124 4 April 2000 18 20 Cristalis Irena Bitter Dawn East Timor A People s Story London Zed Books 2002 De Vanna Umberto Il mondo ha scelto Timor in Bollettino Salesiano 121 2 February 1997 4 5 De Vanna Umberto Il nobel per la pace La forza della non violenza a Timor Est in Bollettino Salesiano 120 11 December 1997 4 5 Garulo Carlos The Nobel Prize for Peace who is Bishop Belo ANS Mag A Periodical for the Salesian Community year 3 no 23 November 1996 6 8 English language edition Hainsworth Paul and Stephen McCloskey eds The East Timor Question The Struggle for Independence from Indonesia Foreword by Preface by Jose Ramos Horta London I B Tauris 2000 Jardine Matthew East Timor Genocide in Paradise Introduction by Noam Chomsky Real Story Series 2nd ed Monroe ME Odonian Press 1999 Kohen Arnold From the Place of the Dead the epic struggles of Bishop Belo of East Timor Introduction by the Dalai Lama New York St Martin s Press 1999 Lennox Rowena Fighting Spirit of East Timor The Life of Martinho da Costa Lopes London Zed Books 2000 Marker Jamsheed East Timor a Memoir of the Negotiations of Independence Jefferson NC McFarland 2003 Nicol Bill Timor A Nation Reborn Jakarta Equinox 2002 Orlando Vito Timor piu che paura in Bollettino Salesiano 124 1 January 2000 18 20 Pinto Constancio and Matthew Jardine East Timor s Unfinished Struggle Inside the Timorese Resistance A Testimony Preface by Jose Antonio Ramos Horta Foreword by Allan Nairn Boston South End Press 1996 Puthenkadam Peter ed Iingreja iha Timor Loro Sa e Tinan Dili Kendiaman Uskup 1997 Smith Michael G Peacekeeping in East Timor The Path to Independence by Michael G Smith with Moreen Dee International Peace Academy Occasional Paper Series 1st US ed Boulder Col Lynne Rienner 2003 Stracca Silvano Un vescovo e il suo popolo in Bollettino Salesiano 120 1 January 1996 10 12 Subroto Hendro Eyewitness to Integration of East Timor Jatkarta Pustaka Sinar Harapan 1997 Taylor John G East Timor The Price of Freedom London Zed Books 1999 Taylor John G Indonesia s Forgotten War The Hidden History of East Timor London Zed Books 1991 IstinadlarDomingos de Sousa redaktor Demi Keadilan amp Perdamaian Dom Carlos Filipe Ximenes Belo indoneziya Jakarta Peace and Justice Commission amp Peace and Justice Secretariat Bishops Conference of Indonesia March 1997 seh 41 ISBN 9799519101 Carlos Filipe Ximenes Belo Encyclopaedia Britannica ing Carlos Filipe Ximenes Belo Brockhauz Ensiklopediyasi alm Tukan ve b 1997 seh 38 Tukan ve b 1997 seh 39 Tukan ve b 1997 seh 49 Fernandes C The Independence of East Timor Sussex Academic Press 2011 Rights amp Democracy 2010 27 September 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 May 2011 Xarici kecidlerKarlus Belu Dunyada Onlayn Ensiklopediya rus