Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karl Orf (10 iyul 1895[…], Münxen – 29 mart 1982[…], Münxen) — məşhur alman bəstəkarı, musiqişünası və pedaqoqu.
| Karl Orf | |
|---|---|
| alm. Carl Orff | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 10 iyul 1895[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 mart 1982[…](86 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | mədəaltı vəzin xərçəngi |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | bəstəkar, musiqişünas, musiqi pedaqoqu[d], universitet müəllimi[d], musiqi nəzəriyyəçisi, librettoçu |
| Janr | opera |
| Musiqi alətləri | orqan, piano, violonçel, Ksilofon |
| Təhsili | |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |       |
| orff.de/start.html | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
10 iyul 1895-ci ildə Münhendə anadan olub. 5 yaşından fortepianoda, orqanda, violençeldə ifa edib. Sonra isə Münhen Musiqi Akademiyasında təhsil alıb. K. Orf A. Veer-Valbrunnanın, Q. Çilxeranın tələbəsi olub. 1914-cü ildə akademiyada təhsilini bitirib.
1921-1922-ci ilərdə məşhur polifonist Q. Kaminskadan dərs alıb. 1915-1919-cu ilə kimi Munhen, Monqeyndə, Darmştatda drijorluq edib.
1924-cü ildə doğma şəhərində D. Günter ilə birlikdə musiqi məktəbinin əsasını qoyub. İş təcrübəsi ərzində hətəkətlə (rəqs, gimnastika) musiqisinin sintezinin köməkliyi ilə uşaqlara musiqi tərbiyyəsi aşılayırdı. O cümlədən, yeni növ alətləri hazırlayıb (“Orff alətləri”). Bu əməyin nəticəsində xüsusi musiqi təlimatları müəyyənləşdirilmişdir (1930-1935). 1950-ci ildən etibarən Münhen Konservatoriyasında kompazisiya üzrə professordur. Musiqinin müxtəlif növlərinə müraciət edib, o cümlədən, pantomima, rəqs, səhnə musiqisi və konsertlər, oratoriya- kantatalar yazıb.
Yarıdıcılığı
- Operalar - antik ədəbiyyatla bağlı olanlar “Antiqona” (1943), “Çar Edip” (1959), “Promotey” (1968)
- Opera-nağıl - “Ay” (1939), “Ağıllı qız” (1943), “Yay gecəsində yuxu” (Şekspirin,1962), “Triumfu” (1953)
- Kantata - “Karmina Burana” (1937), “Katulli Karmina” (1943), xor üçün 10 kantata
- Konsert - “Afroditanın təntənəsi” (1953), “Şikayət”, “Orşa” (1925)
- Dərsliklər - “Uşaqlar üçün musiqi”, “Gənclər üçün musiqi”, “Fortepiano üşün çalışma”, “Skripka üçün çalışma”.
Karl Orffa yaradıcılığında “Karmina Burana” (1937) kantatası böyük uğur gətirmişdir. Bu kantata xor, solist, rəqqas və orkestr üçün yazılıb. Musiqi XIII əsr qoliordlar tərəfindən yazılmış şeirlər əsasındadır, bu, 1803-cü ildə Bavariya monastırında tapılıb və “Carmina Burana” adı ilə tanınır. Bu ad monastır tərəfindən verilib. Karl Orff bu şeirlərlə ilk dəfə Con Eddiqnton Saymondun ingilis dilində tərcüməsi olan 46 şeirində tanış olmuşdur. Mişel Horfman Orffa kömək etmişdir ki, 46 şeirdən 24 şeiri seçsin və bunun əsasında kantatanın librettosunu yazsın. Kantatanın librettonusu K.Orff 1935-36-cı illərdə yazmışdır. Bu libretto həm latın, həm də orta əsrlər alman dilindədir. Kantata “Trionfı” (“Zəfər”) adlanan məcmuəyə daxildir. Birinci “Karmina Brana” (1937), ikinci “Katulli Karmina” (1942), üçüncü isə “Trionfo di Afrodite” (1950-51) adlanır. “Karmina Burana”dan başlayaraq musiqinin yeni tipi əməklə gəlir, burada oratoriyanın, opera və baletin, drammatik teatrın vəhdəti vardır. “Karmina Burana” da canlı musiqi - xoraqrafik hərəkətlərin həyatda olan uğur və uğursuzluq, xoşbəxtlik və bədbəxtlikləri ifadə edir. Musiqidə həm komik, həm də lirik xarakter var. Buradakı bütün musiqi bu və ya digər üsulla xalq və ya məşhur kilsə mahnıları ilə əlaqəlidir. “Karmina Burana” – “Boyeranın mahnıları” kimi də tərcümə olunur. Orta əsrlər alman poeziyasına maraq oyadır. Əsərdə bəzi yerlərdə modern texnikasının olmasına baxmayaraq K.Orff orta əsrlər ruhunda yazmış, insanları orta əsrlər musiqisinə cəlb etməyə çalışmışdır. əsərdə hətta sadə ritmlərdən. Tonallıqlardan istifadə etmişdir. “Karmina Burana”nın primyerası Frankfurtda 8 iyun 1937-ci ildə olmuşdur. 1953-cü ildə üçsəhnəli kantata Milan teatrı olan “La Skala”da “Zəfər” (Trionfı) adı ilə tamaşaya qoyulmuşdur. 1957-ci ildə ilk dəfə olaraq “Karmina Burana” Moskavada səsləndi, bu sovet dinləyicilərində K. Orff yaradıcılığına ciddi maraq yaratmışdı. Onlarda orta əsr alman poeziyasına maraq oyatmışdır. “Karmina Burana” 24 şeirdən ibarətdir. Əvvəldə istifadə olunan şeir və musiqi sonda yenidən təkrar olunur (25 şeir). Bu kantata 5 əsas hissədən ibarətdir, onlardan hər biri ayrıca musiqi aktlarını özündə birləşdirir. •Fortuna İmperatrix Mundi («Фортуна — повелительница мира») •Primo vere («Ранней весной») •İn taberna («В кабаке») •Cours d`amour («Любовные пересуды», «суды любви», буквально «Двор любви» — средневековые забавы знати, особые суды для разрешения любовных споров) •Blanziflour et Helena («Бланшфлер и Елена»; Бланшфлёр – ispan nağılından personajdır, demonun qızıdır). Kantatanın ən məşhur nömrəsi “O Fortuna” xorudur. Bu xor həm əsərin açılışını, həm də bağlanışını edir. Bu hissədən bir çox proyektlərdə istifadə olunub. Orkestrləşməsi Vokal partiya ifa olunur. Solistlər- soprano, tenor, bariton Əlavə qısa sololar- 3 tenor, bariton, 2 bas Qarışıq xor- “Böyük xor” Kamera xoru- “Kiçik xor” Uşaq xoru və ya oglanların xoru. Alətlər Taxta nəfəs alətləri- 3 fleyta, 3 qaboy, 3 klarnet, 2 faqot və kontrafaqot Mis nəfəs alətləri- 4 valtorna, 3 truba, 3 trambom, 1 tuba Zərb alətləri- litavrlar, kolokolçik. Ksilofon, kastonet, treşotka, bubençik, üçbucaq, krotali, tarelka kreş, tam-tam, orkestr kolokolu. Buben, kiçik baraban, böyük baraban, çelesta Digər alətlər- 2 fortepiano, simli alətlər.
“Karmina Burana” kantatasının məşhur səs yazmaları •1968- drijor Oyqen Yoxum – Berlin operası •1969- drijor Seydzi Odzova – Boston simfonim orkestrı •1973- drijor Kurt Ayxorn – bavar simfonik orkestrı •1981- drijor Robert Şo – atlant simfonik orkestrı •1989- drijor Franç Velzer-Möst London flarmonik orkestrı •1995- drijor Mişel Plasson – Tuluzanın Kapitoli orkekstrı •2005- drijor Saymon Retl – Berlin flarmonik orkestrı
 | Bəstəkar ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Carl Orff // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Орф Карл // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- http://www.musicstack.com/records-cds/orff+carl.
- LIBRIS. 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Karl Orf 10 iyul 1895 Munxen 29 mart 1982 Munxen meshur alman bestekari musiqisunasi ve pedaqoqu Karl Orfalm Carl Orff Umumi melumatlarDogum tarixi 10 iyul 1895 1895 07 10 Dogum yeri Munxen Yuxari Bavariya Bavariya Almaniya imperiyasiVefat tarixi 29 mart 1982 1982 03 29 86 yasinda Vefat yeri Munxen Yuxari Bavariya Bavariya Qerbi AlmaniyaVefat sebebi medealti vezin xercengiDefn yeri Andeks abbatligi d Vetendasligi Qerbi Almaniya Almaniya Federativ RespublikasiMusiqici melumatlariFealiyyeti bestekar musiqisunas musiqi pedaqoqu d universitet muellimi d musiqi nezeriyyecisi librettocuJanr operaMusiqi aletleri orqan piano violoncel KsilofonTehsili MotsarteumUzvluyu Bavariya Incesenet Akademiyasi d Mukafatlariorff de start html Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati10 iyul 1895 ci ilde Munhende anadan olub 5 yasindan fortepianoda orqanda violencelde ifa edib Sonra ise Munhen Musiqi Akademiyasinda tehsil alib K Orf A Veer Valbrunnanin Q Cilxeranin telebesi olub 1914 cu ilde akademiyada tehsilini bitirib 1921 1922 ci ilerde meshur polifonist Q Kaminskadan ders alib 1915 1919 cu ile kimi Munhen Monqeynde Darmstatda drijorluq edib 1924 cu ilde dogma seherinde D Gunter ile birlikde musiqi mektebinin esasini qoyub Is tecrubesi erzinde heteketle reqs gimnastika musiqisinin sintezinin komekliyi ile usaqlara musiqi terbiyyesi asilayirdi O cumleden yeni nov aletleri hazirlayib Orff aletleri Bu emeyin neticesinde xususi musiqi telimatlari mueyyenlesdirilmisdir 1930 1935 1950 ci ilden etibaren Munhen Konservatoriyasinda kompazisiya uzre professordur Musiqinin muxtelif novlerine muraciet edib o cumleden pantomima reqs sehne musiqisi ve konsertler oratoriya kantatalar yazib YaridiciligiOperalar antik edebiyyatla bagli olanlar Antiqona 1943 Car Edip 1959 Promotey 1968 Opera nagil Ay 1939 Agilli qiz 1943 Yay gecesinde yuxu Sekspirin 1962 Triumfu 1953 Kantata Karmina Burana 1937 Katulli Karmina 1943 xor ucun 10 kantata Konsert Afroditanin tentenesi 1953 Sikayet Orsa 1925 Derslikler Usaqlar ucun musiqi Gencler ucun musiqi Fortepiano usun calisma Skripka ucun calisma Karl Orffa yaradiciliginda Karmina Burana 1937 kantatasi boyuk ugur getirmisdir Bu kantata xor solist reqqas ve orkestr ucun yazilib Musiqi XIII esr qoliordlar terefinden yazilmis seirler esasindadir bu 1803 cu ilde Bavariya monastirinda tapilib ve Carmina Burana adi ile taninir Bu ad monastir terefinden verilib Karl Orff bu seirlerle ilk defe Con Eddiqnton Saymondun ingilis dilinde tercumesi olan 46 seirinde tanis olmusdur Misel Horfman Orffa komek etmisdir ki 46 seirden 24 seiri secsin ve bunun esasinda kantatanin librettosunu yazsin Kantatanin librettonusu K Orff 1935 36 ci illerde yazmisdir Bu libretto hem latin hem de orta esrler alman dilindedir Kantata Trionfi Zefer adlanan mecmueye daxildir Birinci Karmina Brana 1937 ikinci Katulli Karmina 1942 ucuncu ise Trionfo di Afrodite 1950 51 adlanir Karmina Burana dan baslayaraq musiqinin yeni tipi emekle gelir burada oratoriyanin opera ve baletin drammatik teatrin vehdeti vardir Karmina Burana da canli musiqi xoraqrafik hereketlerin heyatda olan ugur ve ugursuzluq xosbextlik ve bedbextlikleri ifade edir Musiqide hem komik hem de lirik xarakter var Buradaki butun musiqi bu ve ya diger usulla xalq ve ya meshur kilse mahnilari ile elaqelidir Karmina Burana Boyeranin mahnilari kimi de tercume olunur Orta esrler alman poeziyasina maraq oyadir Eserde bezi yerlerde modern texnikasinin olmasina baxmayaraq K Orff orta esrler ruhunda yazmis insanlari orta esrler musiqisine celb etmeye calismisdir eserde hetta sade ritmlerden Tonalliqlardan istifade etmisdir Karmina Burana nin primyerasi Frankfurtda 8 iyun 1937 ci ilde olmusdur 1953 cu ilde ucsehneli kantata Milan teatri olan La Skala da Zefer Trionfi adi ile tamasaya qoyulmusdur 1957 ci ilde ilk defe olaraq Karmina Burana Moskavada seslendi bu sovet dinleyicilerinde K Orff yaradiciligina ciddi maraq yaratmisdi Onlarda orta esr alman poeziyasina maraq oyatmisdir Karmina Burana 24 seirden ibaretdir Evvelde istifade olunan seir ve musiqi sonda yeniden tekrar olunur 25 seir Bu kantata 5 esas hisseden ibaretdir onlardan her biri ayrica musiqi aktlarini ozunde birlesdirir Fortuna Imperatrix Mundi Fortuna povelitelnica mira Primo vere Rannej vesnoj In taberna V kabake Cours d amour Lyubovnye peresudy sudy lyubvi bukvalno Dvor lyubvi srednevekovye zabavy znati osobye sudy dlya razresheniya lyubovnyh sporov Blanziflour et Helena Blanshfler i Elena Blanshflyor ispan nagilindan personajdir demonun qizidir Kantatanin en meshur nomresi O Fortuna xorudur Bu xor hem eserin acilisini hem de baglanisini edir Bu hisseden bir cox proyektlerde istifade olunub Orkestrlesmesi Vokal partiya ifa olunur Solistler soprano tenor bariton Elave qisa sololar 3 tenor bariton 2 bas Qarisiq xor Boyuk xor Kamera xoru Kicik xor Usaq xoru ve ya oglanlarin xoru Aletler Taxta nefes aletleri 3 fleyta 3 qaboy 3 klarnet 2 faqot ve kontrafaqot Mis nefes aletleri 4 valtorna 3 truba 3 trambom 1 tuba Zerb aletleri litavrlar kolokolcik Ksilofon kastonet tresotka bubencik ucbucaq krotali tarelka kres tam tam orkestr kolokolu Buben kicik baraban boyuk baraban celesta Diger aletler 2 fortepiano simli aletler Karmina Burana kantatasinin meshur ses yazmalari 1968 drijor Oyqen Yoxum Berlin operasi 1969 drijor Seydzi Odzova Boston simfonim orkestri 1973 drijor Kurt Ayxorn bavar simfonik orkestri 1981 drijor Robert So atlant simfonik orkestri 1989 drijor Franc Velzer Most London flarmonik orkestri 1995 drijor Misel Plasson Tuluzanin Kapitoli orkekstri 2005 drijor Saymon Retl Berlin flarmonik orkestri Bestekar ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Hemcinin baxCarmina Burana Orf IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Carl Orff Encyclopaedia Britannica ing Orf Karl Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 http www musicstack com records cds orff carl LIBRIS 2018