Karaidel rayonu başq Ҡариҙел районы Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon RayonKaraidel rayon

Karaidel rayonu (başq. Ҡариҙел районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon.

Rayon

Karaidel rayonu

Ҡариҙел районы


Bayraq^[d]	Gerb

Ölkə

Rusiya

Tarixi və coğrafiyası

Yaradılıb

20 fevral 1932

Sahəsi

3785,78 km²

Saat qurşağı

Yekaterinburq vaxtı^[d]

Əhalisi

24.225 nəf. (2021)

Rəqəmsal identifikatorlar

Telefon kodu

34744

Poçt indeksi

4523ХХ

Rəsmi sayt

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Rayonun inzibati mərkəzi kəndidir.

Coğrafi yerləşməsi

Başqırdıstanın şimalında yerləşir. Ərazisindən Ufa, Ryazan, Kirzya, Bayki, Uryuş şayları axır. Rayonun ərazisi 3 664 km² təşkil edir. Ufa platosunun ərazisində yerləşir. Ərazisinin böyük hissəsində əsasən boz meşə, açıq-boz, qərbində isə qara torpaqlar yaylılmışdır. Ərazisindən kərpiç gili, neft, tikinti daşı, qum çıxarılır. şimaldan cənuba 38 km, şərqdən qərbə 66 km məsafədə uzanır. Rayon ərazisindən Moskva — Çelyabinsk dəmiryolu və Çişmi — Davlekonova — Qırğız-Miyaki, Raebski — Sterlitamak avtomobil yolu keçir.

Tarix

Rayon 20 fevral 1932-ci ildə Askin və Baykin rayonlarının ləğv edilməsindən sonra meydana gəlmişdir. 1956-cı ildə Baykibaşev rayonu ləğv edilərən ona birləşdirilir.

31 avqust 1956-cı ildə RSFSR Ali Sovetinin Prezidium qərarı ilə Baykibaşev rayonunun mərkəzi Karaidel rayonu elan edilir. Bundan sonra rayon buna müvafiq olaraq Karaidel adlanmağa başlanılır.

Əhali

Ümumrusiya siyahıya alınmasına Başqırdıstan Respublikası Karaidel rayonu ərazisin milli tərkibi: başqırdlar — 47 %, tatarlar — 26,9 %, ruslar — 19,8 %, marilər — 5,4 %, digər millər — 0,9 %.

İnzibati-ətazi vahidləri

Rayonda 17 kənd inzivati vahidliyinə 99 yaşayış məntəqəsi daxildir

İqtisadiyyat

Karaidel rayonu əsasən meşə-aqrar rayondur. 119,7 min ha ərazisi (rayonun 35,6 % ərazisi) meşə təsərrüfatının, 76,2 min ha əkin sahələrinin, 23,5 min ha otlaq sahələrinin payına düşür. Kənd təsərrüfatının əsas istiqamətləri: Taxılçılıq, kartofçuluq, ətlik-südlük istiqamətli heyvandarlıq, donuzçuluq. Ərazisindən Birsk — Mesyaqutovo — Satka avtomobil yolu keçir.

Sosial sfera

Rayon ərazisində 65 ümumtəhsil mərkəzi, 23 orta məktəb; musiqi məktəbi və peşəkar uçiliş, 38 kütləvi kitabxana, 63 klub, 1 rayon və 7 kənd xəstəxanası fəaliyyət göstərir. Burada «Karaidel» adlı qəzet buraxılır.

Tanınmış şəxsləri

Vladimir Rəşidoviç Alimov — Rusiya Milli Qəhrəmanı.
Vasili Semyonoviç Dulsev — Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.
Pyotr Qeorqieviç Korokin — Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.
Marat Parisoviç Mirqazyamov — Başqırdıstan Respublikası Baş Naziri.
Nikolay Kiriloviç Romanov — Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.
Sergey Pavloviç Çerepaxin — Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.

Mənbə

Alışeevski rayonu administrasiyası 2016-03-19 at the Wayback Machine

İstinadlar

. 2020-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-09.
https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
"Караидельский район | Генеалогия и архивы". 2010-03-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-09.
"Указ Президиума ВС РСФСР от 31.08.1956 «Об установлении районного центра Байкибашевского района и переименовании Байкибашевского района Башкирской АССР» (Протокол № 22, ст. 2)". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-09.
"Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.
"Закон Республики Башкортостан «Об изменениях в административно-территориальном устройстве Республики Башкортостан в связи с объединением отдельных сельсоветов и передачей населённых пунктов» (Принят Государственным Собранием — Курултаем Республики Башкортостан 18 ноября 2008 года)". 2014-11-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-09.

[80_8006001-1] . 2020-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-09.

[_f7b6b5ca17500572-2] ttps://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).

[3] "Караидельский район | Генеалогия и архивы". 2010-03-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-09.

[4] "Указ Президиума ВС РСФСР от 31.08.1956 «Об установлении районного центра Байкибашевского района и переименовании Байкибашевского района Башкирской АССР» (Протокол № 22, ст. 2)". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-09.

[ВПН-2010-5] "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.

[RBzak_izm-6] "Закон Республики Башкортостан «Об изменениях в административно-территориальном устройстве Республики Башкортостан в связи с объединением отдельных сельсоветов и передачей населённых пунктов» (Принят Государственным Собранием — Курултаем Республики Башкортостан 18 ноября 2008 года)". 2014-11-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-09.