Kaolinit — kimyəvi tərkibi Al2Si2O5()4 olan gilli mineraldır. O, təbəqəli silikat mineralıdır, bir tetraedr təbəqəsi oksigen atomları vasitəsilə alumina oktaedrin bir oktaedr təbəqəsinə bağlanıb. Kaolinitlə zəngin olan süxurlar kalin və ya Çin gili adlandırılır.
Kaolinit | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Kateqoriya | Mineral |
Formul (təkrarlanan vahid) | Al₂Si₂O₅(OH)₄ |
VIII/E.10a | |
Xüsusiyyətləri | |
ağ | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Növ müxtəliflikləri
Xromlu kaolinit (0,4–1,1 % Cr2O3)
Xassələri
Rəng – ağ, sarı, sarımtıl-qəhvəyi, qonur (Fe3+), alma kimi yaşıl (Ni3+), yaşılımtıl, mavi (Cr3+), qırmızı, qara (Mn); tək-tək pulcuqları rəngsizdir; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – nazik pulcuq-larında – sədəfi, bütöv kütlələrində – tutqun, donuq; Şəffaflıq – qırıntıları qeyri-şəffaf, tək-tək vərəqləri şəffafdır; Sıxlıq – 2,58–2,60; Sərtlik – 2,5–3; Lövhəcikləri əyilgəndir, lakin elastik deyil, əllə toxunduqda yağlıdır; Ayrılma – {001} üzrə tam mükəmməl; Asanlıqla nazik lövhəciklərə ayrılır; Sınıqlar – hamar, qabıqvarı; Başqa xassələr – olduqca hiqroskopikdir; rütubət çəkdikdə spesifik "gil" iyi verir; Morfologiya – kristallar: nazik altıbucaqlı yaxşı təraşlanmış lövhəciklər; Mineral aqreqatları: sıx, kövrək, incəpulcuqlu, torpaqvari kütlələr.
Mənşəyi və yayılması
Əsasən ekzogen şəraitdə alümo-silikatlarla – çöl şpatları, mikalar, seolitlərlə zəngin olan müxtəlif süxurların aşınması nəticəsində əmələ gəlir. Habelə alümosilikatların turş mühitdə hidrotermal dəyişilmə məhsulu kimi müşahidə edilir. Çökmə süxurların tipik mineralı kimi lateritlərdə, gillərdə, nisbətən az qumdaş-larında yayılmışdır. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: kvars, , mikalar və b. Mineralın tapıldığı yerlər:Yauçau-Fu yaxınlığında Kao-Linq dağı (Çin); Qluxo-vetski, Turbovski, Raykovski (Ukrayna); Kurinski, Troitski-Baynovski, Yelenovski (Rusiya); Karlovı Varı yaxınlığında Settlis (Çexiya); Elburs silsiləsi (İran). Azərbaycanda eyni adlı alunit yatağı ilə məkanca bağlı olan Zəylik kaolinit yatağı, həmçinin mineralın Çardağlı və Qara-Murad yataqları və bir sıra təzahürləri məlumdur. Kiçik Qafqazın bir sıra məntəqələrində kaolinit törəmə kvarsitlər içərisində qeyd edilir. Minerala həmçinin Çıraqdərə, Toğanalı, Filizçay, Katsdağ və b. kolçedan yataqlarında, Dəvəboynu sürmə-mərgümüş filizləri təzahüründə və bəzi başqa yerlərdə rast gəlinir.
Tətbiqi
Hələ qədimlərdən keramika materialı almaq və müxtəlif çini və saxsı məmulat hazırlamaq üçün istifadə edilir. Kagız, rezin, toxuculuq, tikinti sənayesində istifadə olunan mühüm xammaldır.
İstinadlar
- Deer, W.A.; Howie, R.A.; Zussman, J. An introduction to the rock-forming minerals (2). Harlow: Longman. 1992. ISBN .
- Pohl, Walter L. Economic geology: principles and practice : metals, minerals, coal and hydrocarbons – introduction to formation and sustainable exploitation of mineral deposits. Chichester, West Sussex: Wiley-Blackwell. 2011. səh. 331. ISBN . 2023-07-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-09-17.
Mənbə
- Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
Xarici keçidlər
- THE MINERAL KAOLINITE
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kaolinit kimyevi terkibi Al2Si2O5 4 olan gilli mineraldir O tebeqeli silikat mineralidir bir tetraedr tebeqesi oksigen atomlari vasitesile alumina oktaedrin bir oktaedr tebeqesine baglanib Kaolinitle zengin olan suxurlar kalin ve ya Cin gili adlandirilir KaolinitUmumi melumatlarKateqoriya MineralFormul tekrarlanan vahid Al Si O OH VIII E 10aXususiyyetleriag Vikianbarda elaqeli mediafayllarNov muxteliflikleriXromlu kaolinit 0 4 1 1 Cr2O3 XasseleriReng ag sari sarimtil qehveyi qonur Fe3 alma kimi yasil Ni3 yasilimtil mavi Cr3 qirmizi qara Mn tek tek pulcuqlari rengsizdir Mineralin cizgisinin rengi ag Parilti nazik pulcuq larinda sedefi butov kutlelerinde tutqun donuq Seffafliq qirintilari qeyri seffaf tek tek vereqleri seffafdir Sixliq 2 58 2 60 Sertlik 2 5 3 Lovhecikleri eyilgendir lakin elastik deyil elle toxunduqda yaglidir Ayrilma 001 uzre tam mukemmel Asanliqla nazik lovheciklere ayrilir Siniqlar hamar qabiqvari Basqa xasseler olduqca hiqroskopikdir rutubet cekdikde spesifik gil iyi verir Morfologiya kristallar nazik altibucaqli yaxsi teraslanmis lovhecikler Mineral aqreqatlari six kovrek incepulcuqlu torpaqvari kutleler Menseyi ve yayilmasiEsasen ekzogen seraitde alumo silikatlarla col spatlari mikalar seolitlerle zengin olan muxtelif suxurlarin asinmasi neticesinde emele gelir Habele alumosilikatlarin turs muhitde hidrotermal deyisilme mehsulu kimi musahide edilir Cokme suxurlarin tipik minerali kimi lateritlerde gillerde nisbeten az qumdas larinda yayilmisdir Birlikde rast geldiyi minerallar kvars mikalar ve b Mineralin tapildigi yerler Yaucau Fu yaxinliginda Kao Linq dagi Cin Qluxo vetski Turbovski Raykovski Ukrayna Kurinski Troitski Baynovski Yelenovski Rusiya Karlovi Vari yaxinliginda Settlis Cexiya Elburs silsilesi Iran Azerbaycanda eyni adli alunit yatagi ile mekanca bagli olan Zeylik kaolinit yatagi hemcinin mineralin Cardagli ve Qara Murad yataqlari ve bir sira tezahurleri melumdur Kicik Qafqazin bir sira menteqelerinde kaolinit toreme kvarsitler icerisinde qeyd edilir Minerala hemcinin Ciraqdere Toganali Filizcay Katsdag ve b kolcedan yataqlarinda Deveboynu surme mergumus filizleri tezahurunde ve bezi basqa yerlerde rast gelinir TetbiqiHele qedimlerden keramika materiali almaq ve muxtelif cini ve saxsi memulat hazirlamaq ucun istifade edilir Kagiz rezin toxuculuq tikinti senayesinde istifade olunan muhum xammaldir IstinadlarDeer W A Howie R A Zussman J An introduction to the rock forming minerals 2 Harlow Longman 1992 ISBN 0 582 30094 0 Pohl Walter L Economic geology principles and practice metals minerals coal and hydrocarbons introduction to formation and sustainable exploitation of mineral deposits Chichester West Sussex Wiley Blackwell 2011 seh 331 ISBN 978 1 4443 3662 7 2023 07 23 tarixinde Istifade tarixi 2015 09 17 MenbeAzerbaycan minerallari Baki Nafta Press 2004 Xarici kecidlerTHE MINERAL KAOLINITE