Jan-Fransua Şampolyon (fr. Jean-François Champollion; 23 dekabr 1790[…], Fijak[d], Fransa krallığı[…] – 4 mart 1832[…], Paris, İyul monarxiyası[…]) — fransız filoloq, alim, şərqşünas və misirşünas.
Jan-Fransua Şampolyon | |
---|---|
fr. Jean-François Champollion | |
Doğum tarixi | 23 dekabr 1790[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 4 mart 1832[…](41 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | ürək tutması[d], insult |
Dəfn yeri | |
Elm sahələri | Misir heroqlif yazısı, tarix, dilçilik, Misirologiya |
İş yerləri |
|
Təhsili | |
Elmi rəhbəri | Antuan İsaak Silvestr de Sasi |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı və fəaliyyəti
Erkən illəri
Jan-Fransua Şampolyon 1790-cı ilin 23 dekabrında Fransanın Lo departamentində dünyaya gəlmişdir. Uşaqlıq illəri əsasən Qrönoblda keçən Şampolyon bu dövr ərzində xüsusi dil öyrənmə istedadını kəşf etmişdir. Beləliklə artıq 16 yaşında ikən o artıq 12 dil bilirdi. O 1809-cu ildə 19 yaşında tarix üzrə professor adını alıb və Qrönobl Akademiyasının professoru olaraq işə başlayıb.
Rozetta daşı
Qısa zaman kəsiyində çoxsaylı dil biliklərinə yiyələnən Jan-Fransua Şampolyon, 1822-ci ilin sentyabr ayında 32 yaşında Rozetta daşı üzərindəki heroqliflərinin tərcüməsi istiqamətində çalışmışdır.
Sonrakı fəaliyyəti
Misirşünaslıq elminin metodoloji əsaslarının yaradılmasında və bütövlükdə onun tədqiqat sahəsinin genişləndirilməsində Şampolyonun xüsusi xidmətləri olmuşdur. Beləki, məhz onun 1824-cü ildə dərc edilən "Precis du systeme hieroglyphique" əsəri ilə misirşünaslıq elmi bir sfera kimi formalaşmağa başlamışdır. Sonrakı illərdə Kollec de Fransda misirşünaslıq üzrə professor olaraq çalışmış, 1828–1829-cu illər arasında isə tədqiqat məqsədilə Misirə səfər etmişdir. Ölümündən bir qədər sonra, 1845-ci ildə, dərc olunan "Monuments de l'Egypte et de la Nubie" əsərində, Şampolyon Misirə səfəri zamanı aşkarladığı elmi tapıntıları təqdim etmişdir.
Vəfatı
Şampolyonun Misir səyahətindən sonra səhəttində bir sıra ciddi problemlər meydana gəlmiş və 1832-ci ilin 4 mart tarixində,41 yaşında Parisdə ürək tutulmasından vəfat etmişdir.
İstinadlar
- https://www.umass.edu/wsp/philology/gallery/champollion.html.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Jean-François Champollion // Encyclopædia Britannica (ing.).
- list of professors at Collège de France.
- www.accademiadellescienze.it (it.).
- https://www.britannica.com/biography/Jean-Francois-Champollion.
- http://www.nytimes.com/1999/08/29/travel/figeac-s-flair-for-the-egyptian.html.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Jan Fransua Sampolyon fr Jean Francois Champollion 23 dekabr 1790 Fijak d Fransa kralligi 4 mart 1832 Paris Iyul monarxiyasi fransiz filoloq alim serqsunas ve misirsunas Jan Fransua Sampolyonfr Jean Francois ChampollionDogum tarixi 23 dekabr 1790 1790 12 23 Dogum yeri Fijak d Fransa kralligi Vefat tarixi 4 mart 1832 1832 03 04 41 yasinda Vefat yeri Paris Iyul monarxiyasi Vefat sebebi urek tutmasi d insultDefn yeri Per Lasez qebiristanligiElm saheleri Misir heroqlif yazisi tarix dilcilik MisirologiyaIs yerleri De Frans Kolleci 1831 1832 Tehsili De Frans Kolleci Serqi Dilleri ve Sivilizasiyalari uzre Milli InstitutElmi rehberi Antuan Isaak Silvestr de SasiUzvluyu Rusiya Elmler AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati ve fealiyyetiErken illeri Jan Fransua Sampolyon 1790 ci ilin 23 dekabrinda Fransanin Lo departamentinde dunyaya gelmisdir Usaqliq illeri esasen Qronoblda kecen Sampolyon bu dovr erzinde xususi dil oyrenme istedadini kesf etmisdir Belelikle artiq 16 yasinda iken o artiq 12 dil bilirdi O 1809 cu ilde 19 yasinda tarix uzre professor adini alib ve Qronobl Akademiyasinin professoru olaraq ise baslayib Rozetta dasi Qisa zaman kesiyinde coxsayli dil biliklerine yiyelenen Jan Fransua Sampolyon 1822 ci ilin sentyabr ayinda 32 yasinda Rozetta dasi uzerindeki heroqliflerinin tercumesi istiqametinde calismisdir Sonraki fealiyyeti Misirsunasliq elminin metodoloji esaslarinin yaradilmasinda ve butovlukde onun tedqiqat sahesinin genislendirilmesinde Sampolyonun xususi xidmetleri olmusdur Beleki mehz onun 1824 cu ilde derc edilen Precis du systeme hieroglyphique eseri ile misirsunasliq elmi bir sfera kimi formalasmaga baslamisdir Sonraki illerde Kollec de Fransda misirsunasliq uzre professor olaraq calismis 1828 1829 cu iller arasinda ise tedqiqat meqsedile Misire sefer etmisdir Olumunden bir qeder sonra 1845 ci ilde derc olunan Monuments de l Egypte et de la Nubie eserinde Sampolyon Misire seferi zamani askarladigi elmi tapintilari teqdim etmisdir VefatiSampolyonun Misir seyahetinden sonra sehettinde bir sira ciddi problemler meydana gelmis ve 1832 ci ilin 4 mart tarixinde 41 yasinda Parisde urek tutulmasindan vefat etmisdir Istinadlarhttps www umass edu wsp philology gallery champollion html Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Jean Francois Champollion Encyclopaedia Britannica ing list of professors at College de France www accademiadellescienze it it https www britannica com biography Jean Francois Champollion http www nytimes com 1999 08 29 travel figeac s flair for the egyptian html Elm xadimi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin