Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Iris paradoxa f. choschab — Süsənkimilər – (İridaceae Juss.) fəsiləsinə aid bitki növü.
| Iris paradoxa f. choschab | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Iris paradoxa f. choschab | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilməyə həssas olanlar” kateqoriyasına aiddir –VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir. Kökümsovu qısa, sürünəndir. Gövdəsi 5—12 sm hündürlükdə, bir ədəd iri təpə çiçəklidir. Yarpaqları boz-göyümtül, ensiz – xətti, 2–3 mm enindədir. Təpə yarpaqları lansetvari, sivriləşmişdir. Çiçəkyanlığının borucuğu yumurtalıqdan qısadır, xarici hissələri xətti kürəkvari, qara – bənövşəyi, 3-4 sm uzunluğunda, 10–13 mm enində, daxildəkilər –iri, tərs –yumurtavari, ağ və ya mavi rəngli, göy-bənövşəyi damarlıdır. Tozcuqları sarımtıldır. Sütuncuğun hissəcikləri sarımtıl-qonur rəngli qonur ləkələrlə, dilimləri küt, diş-dişdir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Aprel ayında çiçəkləyir, may ayında toxumlayır, orta dağ qurşağında quru, daşlı yamaclarda rast gəlinir. Çoxalması kökümsov və ya toxumladır. Mezokserofitdir. Dekorativ bitkidir.
Yayılması
Diabar (əsasən Lerik rayonu və Qosmalyan kəndinin ətrafında).
Sayı və tendensiyası
vəziyyətinin pisləşməsi və təbii bərpanın ətraf mühitin dəyişilməsindən asılılığı müşahidə olunur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Antropogen amillər (növün bəzək bitkisi kimi yığılması, otarılma, tapdalanma), ətraf mühitin sərt amillərinə həssaslıq və zəif təkrarlanması.
Mühafizə tədbirləri
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülməyib. Yayılma yerlərində antropogen təsirləri azaltmaq məqsədilə yasaqlıqların təşkili, populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, soğanaq və toxumların saxlanılması təklif olunur.
İstinadlar
- Гроссгейм А.А., 1940
- Флора Азербайджана, 1952
- Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013
- Məmmədov Q., Yusifov E., Xlilov M., Kərimov V., 2012
- . 2017-05-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-27.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Iris paradoxa f choschab Susenkimiler Iridaceae Juss fesilesine aid bitki novu Iris paradoxaf choschabElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Iris paradoxaf choschabBeynelxalq elmi adiIris paradoxa f choschab B Mathew amp Wendelbo 1975Seklin VikiAnbarda axtarisiNCBI 1273556 IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Azerbaycanin nadir novudur Qisa morfoloji tesviriCoxillik ot bitkisidir Kokumsovu qisa surunendir Govdesi 5 12 sm hundurlukde bir eded iri tepe ciceklidir Yarpaqlari boz goyumtul ensiz xetti 2 3 mm enindedir Tepe yarpaqlari lansetvari sivrilesmisdir Cicekyanliginin borucugu yumurtaliqdan qisadir xarici hisseleri xetti kurekvari qara benovseyi 3 4 sm uzunlugunda 10 13 mm eninde daxildekiler iri ters yumurtavari ag ve ya mavi rengli goy benovseyi damarlidir Tozcuqlari sarimtildir Sutuncugun hissecikleri sarimtil qonur rengli qonur lekelerle dilimleri kut dis disdir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriAprel ayinda cicekleyir may ayinda toxumlayir orta dag qursaginda quru dasli yamaclarda rast gelinir Coxalmasi kokumsov ve ya toxumladir Mezokserofitdir Dekorativ bitkidir YayilmasiDiabar esasen Lerik rayonu ve Qosmalyan kendinin etrafinda Sayi ve tendensiyasi veziyyetinin pislesmesi ve tebii berpanin etraf muhitin deyisilmesinden asililigi musahide olunur Mehdudlasdirici amiller Antropogen amiller novun bezek bitkisi kimi yigilmasi otarilma tapdalanma etraf muhitin sert amillerine hessasliq ve zeif tekrarlanmasi Muhafize tedbirleri Muhafizesi ucun xususi tedbirler gorulmeyib Yayilma yerlerinde antropogen tesirleri azaltmaq meqsedile yasaqliqlarin teskili populyasiya seviyyesinde genetik tedqiqi soganaq ve toxumlarin saxlanilmasi teklif olunur IstinadlarGrossgejm A A 1940 Flora Azerbajdzhana 1952 Azerbaycan Respublikasinin Qirmizi Kitabi Nadir ve nesli kesilmekde olan bitki ve gobelek novleri II nesr Baki 2013 Memmedov Q Yusifov E Xlilov M Kerimov V 2012 2017 05 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 27 Hemcinin bax